י י ד י ש ע ר
גראַמען — לעקסי
קאָן
צוזאַמעזנגעשטעלט
פון
נ . ס ט ו ט ש ק אַ ו ו
פאַרלאַג „לעקסיק“
ניי יאָרק, 1931.
עע
געזעצט און צעבלעטערט פון י. בוראַקאָוו
געדרוקט אין דער אַסטאָריאַ פּרעס
בּ איסט טע גאַס, ניו יאָרק.
טאָוול פאַרפערטיקט פון די יוני יטעד ענגרי יווערס
פאָרוואָרט
אין זיינע זכרונות וועגן אליקום צונזער *), — נאָכדעם ווי ער איז פאַרטיג מיט די שבחים אויף זיין וצונזער'ס) חשבון, — דערציילט ש. ל. ציטראָן, אַז איינמאָל, אַריינקומענדיג צו צונזער'ן אין הויז, האָט ער ביי זיינעם (צונזער'ס) אַ יינגל דערזען אַ געשריבן ביכל אין האַנט. צופעליג האָט ער דאָס ביכל געעפנט, און צו זיין „ערשטוינען“ דערזען, אַז דאָס ביכל אַנטהאַלט לאַנגע רשימות פון ווערטער, וועלכע גראַמען זיך איינער מיטן אַנדערן, ווי למשל : בטחון, צעקראכן, אנדערוואָכן א. א. וו. „פון דאַמאָלס אַן“ —זאָגט ציטראָן — „איז אליקום אַראפּגעפאַלן אין מיינע אויגן מיט צען שטאַפּלען נידעריגער ווי געווען.“ ער וועט עס אים אבער חלילה נישט געבן צו מערקן. דאַרויף איז ציטראָן אַ מענש מיט טאַקט... אָבער ביי אַ געלעגענהייט קען ער זיך נישט איינהאַלטן און גיט אים (צונזער'ז) אַ יידישלאַכע „אנצוהערעניש“...
— „אין אַ צייט אַרום,'' — דערציילט ווייטער ציטראָן, — „האָב איך ביי אַ געוויסער געלעגנהייט אַ פרעג געטאָן אליקומ'ען, צי ס'איז טאַקע אמת וואס מען זאָגט, אַז ס'זיינען דאָ אַזעלכע משוררים, וועלכע האָבן ביי זיך פאַרטיגע פאַרנאָטירטע רייסטערס מיט אַלערליי גראַמען ?“
און... הערט און שטוינט ! אנשטאָט צונזער זאָל זיך אָנשטויסן וועגן וואָס דא גייט און ... רויט ווערן, ענטפערט ער אים גאָר :
— „גאַנץ געוויס ! אַ' משורר קען גאָר אן אַזאַ רייסטער נישט אויסקומען !“
— „כ'האב מיט אים“ — זאָגט ציטראן — ..נישט געוואָלט אַריינגיין אין קיין דיספּוטן און אויפווייזן אים, ווי נישט ריכטיג און ווי לעכערלאַך דאס איז : איך האָב אים נאָר געפרעגט : קענט איר מיר אויף טשיקאַוועס אָנווייזן כאטש איינעם פון אונזערע משוררים, וועלכער האָט זיך באַנוצט מיט אַזאַ רייסטער ?“
— „אַר“ — האָט אים אליקום געענטפערט — „איך ווייז אייך שוין אָן. אָט נעמט למשל דעם העברעאישן משורר דר. יצחק קאַמינער : כ'האָב ביי אים אַליין געזען אַ גאַנצן העפט מיט העברעאישע גראַמען, ווי : בם, עם, רם, שם א. א. וו. א. א. וו.“
מיט וואָס דער געשפּרעך האָט זיך געענדיגט, דערציילט נישט ציטראָן, נאר מיר שטויסן זיך אן, אַז מער האָט ער שוין אַפּנים דעם סוד ווועגן צונזער'ס גראַמען רייסטער) נישט געהאַלטן בלויז פאַר זיך אַליין... ווייל י
*) ש. ל. ציטראָן : דרי י ליטעראַרישע דורות.
פ אָ ר ו ו אָ ר ט
ער אַליין דערציילט, האָט עס שיר נישט געהאַלטן דערביי, אַז ער וציטראָן) און זיין גרופּע זאלן זיך צוליב דעם אפּזאָגן פון דער יוביליי-פייערונג, וואָס איז גראד צו יענער צייט געפּלאַנט געוואָרן פאַר צונזער'ן. „אין מיינע אויגן“ — זאָגט ציטראָן — „האָט עס שיר נישט אויסגעזען ווי אַ חילול הקודש.“
צום באַדויערן ואון אפשר צום גליק...), איז מיר ש. ל. ציטראָנ'ס מעמואַרן-בוך געקומען אונטער דער האַנט ערשט לעצטנס, ווען מיין „יידישער גראַמען-לעקסיקאן“ איז שוין געווען פאַרטיג צום דרוק. מעגלאַך, אַז ווען איך זע אים פריער, וואָלט ער אפשר ביי מיר אָפּגענומען דעם חשק פון צו פּטר'ן יאָר צייט אויף צוזאַמענצושטעלן אַ „גראַמען-רייסטער“, וואָס דאָס באַנוצן זיך מיט אים איז שיר נישט אַ „חילול הקודש“... אָבער, ווי געזאגט, האָב איך דערפון נישט געוואוסט... איך האָב געזען, אַז ביי די אומות העולם זיינען דאָ אַזעלכע „גראַמען-רייסטערס“ שוין הונדערטער יאָרן, אַז נישט קיין קלענערע אינסטיטוציע ווי די שפּאַנישע וויסנשאַפטלאַכע אַקאַדעמיע האט אַרויסגעגעבן אַ שפּאַנישן גראַמען-לעקסיקאָן : האָב איך געטראַכט... אבער וואָס איז דער חילוק וואָס איך האָב געטראַכט, אַבי דאָס .,אומגליק“ איז געשען. אָט ליגט פאַר אייך אַ „יידישער גראַמען-לעקסיקאָן“ — און זאָל מען מיך שמייסן דערפאַר !...
דער קרעדיט פאַר האָבן געשאַט דעם ערשטן גראַמען-לעקסיקאָן, קומט דעם איטאַליענער 0ל0ז0ע 0מןזע|שןן0ע, וועלכער האָט אין יאָר 128 אַרויסגעגעבן זיין ,בּסעבּעלסע 0 סלמהע 61 10פֿמס6הס 10 ספֿפֿןע1 61 10עהמ1ע און ווי אַ באַלוינונג פאַר זיין אַרבעט, האָט אים דער שיקזאַל באַשאָנקען מיט אַ פּאעטיש-באַגאַבטער טאָכטער ואלימפּיאַ פולוויאַ מאַראַטאַ). מיט דריי יאָר שפּעטער, האָט אַ צווייטער איטאַליענער 00מ8ץ1מ8ת ז0ממ8ן אַרויסגעגעבן זיין .בּסע8עלסע 61 סבּמבּ6ע0סמ0ס 10 ספֿלטפֿ 61 10עבּש1ע אָבער ביידע דערמאַנטע ווערק זיינען פון אַ' גאַנץ קליינעם פאַרנעם, ווייל אייגנטלאַך זיינען זיי נישט קיין גראַמען - לעקסיקאָנען, ווי מיר פאַרשטייען עס איצט, נאר פּשוט'ער : „זאַמלונגען“ פון גראַמען, וואָס די פאַרפאַסערס האָבן צונויפגעקליבן ביי צוויי דיכטער ודאַנטע און פּעטראַרקאָ). פון אַ גרעסערן פאַרנעם איז שוין דער 10ע8מן פון 00ן8ע 41 0זלמ0ע, וועלכער נעמט שוין אַרום די ווערק פון דאַנטע, פּעטראַרקאָ, אַריאסטא, סאַנאַנזאַראָ, מאַקיאַוועלי און אַנדערע איטאַליענישע דיכטער. פון דאַן אָן באַווייזען זיך פון צייט צו צייט פאַרשיידענע לעקסיקאָנען, ווי די פון :
ןןאַןפּןא 0ע80בּ , (1559) 1ןןסספּטע 0ש8ן0ע1ח , (1556) 0ןבּמ0מ0ע 0ןז01מט (1658) 1מ118אַן1אַ 880טמ0ל ,(1041) און אַנדערע, וועלכע באַציען זיך סיי אויף איינציגע קלאַסיקער, סיי אויף דער גאַנצער פּאָעטישער ליטעראַטור.
פֿ אָ ר ו ו אָ ר ט
אין פראַנקרייך, איז דער ערשטער פאַרזוך פון אַ גראַ'מען-לעקסיקאָ) געמאַכט געוואָרן פון פזעע 10 מ08ן אין יאָר 172. זיין פּ*“ 0ז81ממ10לס1ע 01808פמ8ז1 08—עע איז שוין געווען אַ שריט פאָראויס, אין פאַרגלייך מיט די ווערק פון זיינע איטאַליענישע פאָרגענגער. זיין „גראַמען ווערטער-בוד“ באַציט זיך שוין ניט אויף ווערק פון איינצלנע דיכטער, וועלכע האָבן צופעליג געברויכט דעם אדער יענעם גראַם, נאָר אויף דער גאַנצער פראַנצויזישער שפּראַד. אַלע זיינע נאכפאלגער אויף דעם געביט זיינען שוין געגאַנגען איז זיינע פוס-טריט און זייערע ווערק געבויט אויף דעם זעלבן פּרינציפּ און לויט דער זעלבער מעטאָדע. צווישן זיי זיינען די באַדייטענדסטע :
ע8מעבּ0 1 פעע10ע מיט זיין 8מ1880מט'ם 0ע81טפֿעש0עע און פֿ010תס1ע מיט זיין .פּ0מ1ז 408 0ז81ממ10פֿס1ע רישעלע'ס בוך, וואָס איז דאָס ערשטע מאָל אַרויס אין יאָר 17 און איז אין פאַרשיידענע צייטן פאַרמערט און פאַרבעסערט געוואָרן פון ע8111 ,מ11פּתאסע און פֿפּעסעע האָט אויסגעהאַלטן איבער אַ טוץ אויפלאַגן און איז ביז דער לעצטער צייט געווען זייער פּאָפּולער אין פראַנקרייך. אבער לעצטענס האָט אים 4ז8מ1ע0 מיט זיין 0ז1,התמ10לס1ע פּמ1ע 408 פאַרטריבן פון ביכער מאַרק. פון די אַנדערע ווערטער-ביכער וואס זיינען אין פאַרשיידענע צייטן דערשינען אין דער פראַנצויזישער שפּראַך, זיינען ווערט דערמאָנט צו ווערן, די ווערק פון :
ע0שש0פּ , (1910) מ0מ1זע8ע ,(1852) 0מ01ןס84ע גן פּע , (1849) ט8אַממ18ן0ע .(1915) אין דער ענגלישער שפּראַך פאַרנעמט דעם אויבן-אָן אויף דעם געביט זפעןהש ממ0ק מיט זיין עז8מ10פֿס1ע אַמ1עמא וואָס האָט געהאַט זיין ערשטע אויפלאַ'גע אין יאָר 177. דאָס בוך ווואָס האַלט ביי טויזנט זייטן) האָט אבער איין גרויסן חסרון, וואָס עס איז מ ע ר ווי אַ גראַמען-לעקסיקאָן. אין דעם בוד זיינען אַלע ווערטער פון דער ענגלישער שפּראַך קלאַסיפיצירט פון אונטן אַרויף ופון סוף צום אנהויב), און ביז מען געפינט אַ גראַם קען פאַרגיין דער אַפּעטיט אים צו זוכן... אבער נישט קוקענדיג אויף אַלע זיינע פעלערן, האָט ער אין משך פון איבער הונדערט יאָר אויסגעהאַלטן אָן אַ שיר אויפלאַ'גן און איז געווען איינער פון די פּאָפּולערסטע ווערטער-ביכער איז דער ענגלישער שפּראַד. לעצטנס אָבער. האָבן אַנדערע, מער צוגעפּאַסטע אויסגאַכז פאַרנומען זיין פּלאַץ, פון וועלכע די סאַמע וויכטיגסטע זיינען : דער „גראַמען ווערטער-בוך“ פון זפעפזע ואַ צוגאָב צו זיין עזפֿ0מ0מפֿז0) ; .ש0בּש על ,עפפפּשעעע פאש ; (1896) שטמע8ע-4ספּע עאַ ,פּסשעעע אפּ1ן„מע : (1929) „מןע0ת שפּע4מבּ על ,מ0סןצפּת פּיזפּשעעא פּעש ; (1929) 04.ע ,016תם0ע .ע עס ,סשעתע 10 116 און אַנדערע.
אין דער דייטשער שפּראַך האָט זיך דער ערשטער גראַמען-לעקסיקאָן
פ אָ ר ו ו אָ ר ם
באַוויזן אַזוי פרי ווי אין יאר 1504, אַרויסגעגעבן פון עראַזמוס אַלבער. געטראָגן האָט דאס בוך אַ כפל-שמונה'דיגן לאַטיינישן נאָמען :
א. א. וו. א. א. וו., און איז לויטן אינהאַלט געווען צו גלייכער צייט אַ דייטשלאַטייניש ווערטער-בוד, און דערפאַר פון זייער קליינעם נוצן. ערשט מיט הונדערט יאר שפּעטער, האט פיליפּ פאָן צעזען אַרויסגעגעבן אַן ענלאַך ווערק, מיט נישט קיין קלענערן דייטשישן נאָמען :
.עספֿעט ת0תס111 תט און אויך געהאַט אַ קליינעם דערפאלג. נישט קיין בעסער מזל האָט אויך געהאַט זיין נאָכפאָלגער, יאָהאַן הויבנער, מיט זיין „פּאָעטישעס האַנד-בוך“, אַרויסגעגעבן אין יאר 1. ווייל איבערהויפּט איז אין יענער צייט דער גראַם געווען ניט קיין שטאַרק-אָנגעלייגטער גאַסט אין דער דייטשער פּאָעזיע. אַ אינטערעס צום גראַם אַנטשטייט ערשט אין 1-טן יאָרהונדערט. דאַן באַווייזט זיך שעפער'ס מ1פּתע מ ת עסא פּססע .(1800) פֿ0ת6ע00אַ פערנאַר'ס מ0ס1א10ש1סת מע פֿפּמטעפּעסע און דאָס ריזיגע ווערק ו00,000ה ווערטער) פון „פּערורגינאַס סינטאַקס“ ו1826). פון דאַן אז, דערשיינען פון צייט צו צייט פאַרשיידענע אַנדערע אויסגאַבז, פון וועלכע עס איז אינטערעסאַנט צו דערמאנען צוויי, מיט זייער פּרעטענציעזע נעמען : „די קונסט צו ווערן אַ דיכטער“ פון אַטא מילער, און „דאָס האַנדבור פון דער פּאָעטישער קונסט“ פון יונג. לעצטנס, איז אין „רעקלאַמס אוניווערסאַל-ביבליאטעק“ דערשינען אַן אויסגאַבע פון ווילי סטעפּוטאַט, אונטערן נאָמען : .מ0ס1א0זמ01ע 08מס8לט
אַ גראַמען-לעקסיקאן פון דער שפּאַנישער שפּראַך איז צו ערשט דערשינען איז יאר 128, דאַן ערשט אין 187 אַ גרעסערע אויסגאַבע פון
ה4מ8ת מ8ט4אונטערן נאָמען 8מ1ת אן 40 0ןז8מ10סס1ע 0מ1פּפּןע0ע און די אויבנדערמאָנטע אויסגאַבע פון דער שפּאַנישער וויסנשאַפטלאַכער אַקאַדעמיע: 8ש1ע הן פ“ 10ז8מ10ססןע אַרויסגעגעבן צוזאַמען מיט דעם אַקאַדעמישן ווערטער-בור קון דער שפּאַנישער שפּראַך, אין יאָר 188, און שפּעטער אין אַ באַזונדער אויסגאַבע אין 1913.
צו איינציגע לעקסיקאנען האבען אויך :
די רוסישע שפּראַך : „פּאלני סלאָוואַר רוססקיך ריפם“, אַרויסגעגעבן אין יאָר 1912 פון נ. אַבראַמאוו.
פ אָ ר ו ו אָ ר ט
און אחרון אחרון חביב, אונזער אייגענע העברעאישע שפּראַך קען פאַרצייכענען אויף איר, חשבון צוויי עלטערע גראַמען-לעקסיקאָנען : דעם „שרשרת גברת פון שלמה די אולויוירה ואַמסטערדאַם, 168), און דעם „יד חרוזים“ פון גרשום בן משה חפץ וווענעדיג, 1700). *)
ווי עס איז צו זען פון דעם קורצן איבערבליק, פאַרנעמט דער „גראַמעןלעקסיקאָן“ אַ גאַנץ בכבוד'יגן פּלאַץ אין דעם ביכער-אוצר פון אַלע אייראָפּעאישע שפּראַכן. און אַז ער איז נישט קיין צופעליגע דערשיינונג, נאָר אַ געברויכבאַרער נוצלאַכער „אַרטיקל“, אויף וועלכן ס'איז דאָ אַ „נאָכפראַגע“, קען דינען דער פאַקט, וואָס טייל פון די דאָזיגע לעקסיקאָנען האָבן אויסגעהאַלטן אַזוי פיל ווי 2 אויפלאַגן און מער. פרעגט זיך : ווער באַנוצט זיך מיט זיי ? עס זאָל הייסן, אַז דער „גראַמען-לעקסיקאָן“ באַדינט הויפּטזאַכלאַר די אַזוי-גערופענע „גראַמען-פלעכטער“, אַז דער „אמת'ער“ דיכטער האָט פאַר אים קיין געברויך נישט. צי דאָס איז באמת אַזוי, דאָס ווייסט איין גאָט און... די דיכטער. ווי זאָגט דער פראַנצויזישער קונסט-קריטיקער דיובאָ : ,.וואָס איז נוגע דעם גראַם, קענען זיי ודי דיכטער) אים גאַנץ לייכט בייקומען, מיט דער הילף פונם „גראַמען-לעקיסקאָז“, ווייל — זיי מעגן זיך זאָגן וואָס זיי ווילן — זיי האָבן אַלע דעם דאָזיגן בוך אין זייער הינטערשטן קאַבינעט. **)
אבער אַ'זוי צו אַזוי, זיכער איז, אַז די דיכטער וואָס באַנוצן זיך מיט אים, טוען עס בגנבה, ווי זיי וואָלטן זיך געשעמט מיט זייער טאַט... און די פראַגע איז : צי דאַרף דאָס באַנוצן זיך מיט אַ „גראַמען-לעקסיקאָן“ ופון אַ דיכטער) באמת באַטראַכט ווערן פאַר אַ שאַנד, אדער גאָר פאַר אַ „חילול הקודש“. צי איז דאָס נישט מער ווי אַ פאָראורטייל וואָס שטאַמט פון איבערטריבענער דיכטערישער „פרומקייט“ ל...
עס איז אמת, אַז די גרויסקייט פון דעם דיכטער באַ'שטייט נישט אין זיין פייאיקייט צו מאַכן גראַמען, נאָר ליגט הויפּטזאַכלאַך אין זיין וועלטאנשויאונג, אין זיין אינדיווידואַליטעט, איז זיין קינסטלערישער קראַפט, .,אין דער פייאיקייט פון דעם אינטעלעקט זיך מיט באַזונדערער דייטלאַכקייט צו קענען אפּגעבן אַ חשבון פון די אייגענע פאָרשטעלונגען און די זעלבע צו פאַרקערפּערן אין בילדער.“ ***)
אבער כדי די דאָזיגע בילדער זאָלן ווי געהעריג איז קענען קומען צום
*) אגב. אַ פאַרענדיגטן כתב יד פון אַ העברעאישן גראַמען-לעקסיקאָן, פון גרעסערן פאַרנעם, אונטערן נאָמען „אוצר חרוזים“, האָב איך לעצטנס געהאַט די געלעגענהי יט צו זען בי י דעם העברעאישן שריפטשטעלער א. ד. אי יזענשטי י ן.
פאָרוואָרט
8
אויסדרוק, איז קלאָר, אַז דער דיכטער דאַרף באַזיצן די נויטיגע „מאַטעריעלע“ מיטלען, אַז ער דאַרף האָבן איז זיין מאַכט דאָס „ ו ו אַ ר ט “, דאס איינציגע כליזיין אין זיין קינסטלערישן אַרסענאַל. ווייל דאָס „וואָרט“ פאַ'רן דיכטער, איז פּונקט ווי פאַרן קאָמפּאָזיטאָר זיינע נאָטן, פאַרן מאָלער — זיין פאַרב און פּענזל, פאַרן סקולפּטאָר — זיין האַמער און שטיין. און פּונקט ווי דער דיכטער ב כ ל ל , דאַרף באַזיצן אַן אומגעהייערן זאַפּאַס פון ווערטער, מיט וועלכע ער זאל זיין ביכולת איבערצוגעבן די קלענסטע קנייטשעלאַך פונם מענטשלאַכן געדאַנק און געפיל, אַזוי דאַרף דער דיכטער וואָס שאַפט אין גראַמען ב פ ר ט , צ ו דעם אַלעמען, נאָך האָבן די פייאיגקייט לייכט און אַן אָנשטרענגונג צו געפינען פאַר יעדן וואָרט זיין פּאַסיגז שכן, דעם ג ר אַ ק , דעם „מוזיקאַלישן אַקצענט פון זיין דיכטערישער קאָמפּאָזיציע.“
אבער איז דאָס נישט צופיל פאַרלאַנגט פון אייז מענטשן?
מעג דאָר דער אַרכיטעקט האָבן אויף זיין שרייב-טיש אַ האַנד-בוד, איז וועלכן ער קען צו יעדער צייט נאָכקוקן אַ פאַרגעסענע מאַטעמאַטישע פאָרמולע ? פאַר וואָס זאָל דאָס דעם דיכטער נישט דערלויבט זיין ? מ ו ז עס דער דיכטער דורכאויס זיין אנגעוויזן אויפן ז כ ר ו ן ? דער מענטשלאַכער מאַרך איז דאך נישט קיין מאַשין, וואו די ווערטער ליגן אויסגעלייגט איז אַ סיסטעמאַטישער ארדענונג, אַזוי, אַז דו דאַרפסט נאָר אַ קוועטש טאָן אַ קנעפּל און דאָס נויטיגע וואָרט פליט דיר גלייך אַנטקעגן ! „דאָס וואָרט ליגט מיר אויפן צונג“ — הערט איר גאַנץ אָפט — „און איך קען עס נישט כאַפּן.“ איז דאר דער דיכטער אויך נישט מער ווי אַ בשר ודם, פון פלייש און בלוט, קען זיך דאר ביי אים אויך טרעפן אַזאַ' פאַל, צו ניין ? דענקט איר, אַז ס'איז בעסער, דער דיכטער זאָל ווי אַ צעדולטער אַרומלויפן איבער זיין קאַבינעט און קנייטשן דעם שטערן ביז ער וועט כאַפּן דאָס וואָרט, וואָס „ליגט אים אויפן צונג“, אָדער ס'איז בעסער ער זאָל עפענען דעם גראַמעןלעקסיקאָן און עס גלייך דערזען ? מעג דאָך דער מאַלער, בעת ער טוט זיין „מלאכת הקודש“ האבן לעבן זיך אַ פאַרטיגן אויסוואַל פון אַלערליי פאַרבן און פּענזלעז. פאַרוואָס זאָל דאָס דעם דיכטער נישט דערלויבט זיין ? דענקט איב נישט, אַז ס'וואלט געווען געזינטער פאַרן דיכטער ואון אויך פאַר זיין ווערק), אַז אנשטאָט זיך צו פאַרנעמען מיט דער „טעכנישער“ נודנער מלאכה פון זוכן אַ גראַם. זאל ער בעסער קאָנצענטרירן זיינע געדאַנקען אויף די מער וויכטיגע אויפגאַבן פון זיין קינסטלערישן שאַפן ?
דאָס איז וועגן דעם גראַם ג ו פ א . היינט וואָס איז מכח דער ט ע כ נ י ק פון גראַם ?
„ס'איז פאַרדראָסלאַך דער חילוק וואָס מען מאַכט צווישן דער דיכטערישער מלאכה און אַנדערע שכנ'ישע אָדער ווייטע מלאכות.'ד . . . „פאַר יעדן
9
פ אָ ר ו ו אָ ר ט
איז (געווען) קלאָר, אַז דער מאַלער, דער אַרכיטעקטאָר, דער סקולפּטאָר דאַרפן זיין גוטע ספּעציאַליסטן, דאַרפן גוט וויסן די געזעצן לויט וועלכע ס'ווערט פאָרמירט זייער קינסטלערישער שטאָף.“ *)
„שוין זשע איז דיכטערישע טעכניק פון פּאָעט אויף אַזוי פיל איינפאַכער, איידער די טעכנישע זייט פון מוזיק, מאָלעריי, סקולפּטור, אַרכיטעקטור ?“ **)
און ווען מען רעדט וועגן דיכטערישער ט ע כ נ י ק , דאַרף מען נישט פאַרגעסן, אַז דאָס מיינט מען, נישט נאר די לערע וועגן פערז-מאָס, מעטער און ריטם, נאָר אויך די לערע וועגן ג ר אַ ם . און איז נישט אַ „גראַמעןלעקסיקאן“ דער פּאַסיגסטער האַנד-בוך פאַר דעם דאָזיגז געגנשטאַנד ? אין דעם „אַריינפיר“ צו דעם לעקסיקאָן וועלן מיר האָבן די געלעגנהייט צו זען אַז דאָס איז אַזוי.
— „מיט דעם „גראַ'מעז-לעקסיקאָז“ אייערן וועט איר אנפּלאָדזשען אַ וועלט מיט גראַפאָמאַנען,'' — הער איך ווי אַנדערע וויצלען זיך. די מטבעה האָט צוויי זייטן. מעגלאַד, אַז גראָד דער „גראַמען-לעקסיקאָן“ וועט ביי אַ סך אפּנעמען דעם חשק צו „מאַכן לידער“, ווייל ס'וועט ווערן אויס „קונץ“ און וועט פאַרלירן דעם רייץ פון „שאַפונג“. און אויב איך האָב אַ טעות, טרייסט איך זיך דערמיט, וואס אַ דאַנק דעם „גראַמען-לעקסיקאָן“ וועלן כאָטש זייערע ג ר אַ מ ע ז זיין צו דערליידז...
און אין דער האָפענונג, אַז מיין בוך וועט ברענגען מער נוצן איידער שאָדן, גיב איך עס מיט אַ קלאַיפּענדיג האַרץ איבער דער עפנטלאַכקייט.
ביי דער געלעגנהייט וויל איך מיר דערלויבן אויסצודריקן אַ האַרציקן דאַנק צו מיינע פריינד פון דער טעאַטער-פּראָפעסיע און אַנדערע, וועלכע האָבן מיט זייערע „סובסקריפּשאָנס“ מעגלאַך געמאַכט דאָס דערשיינען פון דעם בוד.
און גאָר אַ גרויסן יישר כח דעם „בחור הזעצער“ פריינד י. בוראַקאָוו, וועלכער איז בייגעקומען אַלע טעכנישע שוועריקייטן מיט וועלכע דאָס אויפזעצן פון אַזאַ לעקסיקאָן איז פאַרבונדן און האָט געטאָן זיין אַרבעט מ ע ר ווי בשלמות.
ניו יאָרק, מאַי, 1981.
נ. סטוטשקאָוו.
*) ד. האָפשטי ין, פ. שאַמעס : „טעאָריע פון ליטעראַטור“.
**) וואָלערי בריוסאָוו, ציטירט פון דאָרטן.
אַ ר י י נ פ י ר
דער ציל פון דעם אַריינפיר איז נישט צו געבן קיין אָפּהאַנדלונג, אדער גאָר קיין טעאָריע וועגן יידישן גראַם *), נאָר אָנצואווייזן אויף אַלע זיינע פאָרמעס און ספּעציפישקייטן וווי זיי קומען פאָר אין די ווערק פון אונזערע דיכטער), וועלכע זיינען גענומען געוואָרן אין באַטראַכט ביים צוזאַכתענשטעלן פון דעם דאָזיגן לעקסיקאן.
1. אויסוואַל פון ווערטער.
ווי פאַר יעדן זאַמלער, איז פאַר מיר די ערשטע פראַגע געשטאַנען, די פראַגע וועגן „אויסוואַל פון שטאָף“. אין דעם פאַל : ווערטער. אַלזאָ, פון וואָס פאַר אַ ווערטער דאַרף אַ יידישער „גראַמען-לעקסיקאָן“ באַשטיין ? אַז די פראַגע איז נישט אַזוי פּשוט, ווי עס קען זיך לכתחילה אויסווייזן, דאָס וועלן מיר באַלד זען. די פרעמד-שפּראַכיגע לעקסיקאָנען, וועלכע האָבן מיר אין אַנדערע פּרטים, טיילווייז געדינט ווי וועג-ווייזערס, האָבן מיר אויף ד ע ר פראַגע קיין באַשטימטן ענטפער נישט געקענט געבן. ווייל וויפיל לעקסיקאָנען, אַזוי פיל צוגאַנגן צו דער פראַגע. די גאָר אַלטע, ביי זיי איז „אַ רענדל אַ וואָרט“ : לויט זיי, דאַרף אַ „גראַמען-לעקסיקאָן“ אַנטהאַלטן נאָר די סאַמע „געהויבנסטע“ ווערטער, ווי : הימל, שטערן, טרויער, בענקשאַפט, טרוים א. א. וו. „עסן“, „שלאָפן“ וכדומה אַזעלכע „מגושמ'דיגע“ ווערטער— חלילה ! דאָס איז אַ פאַ'רשוועכונג געגן דער „געטלאַכער פּאָעזיע“... די שפּעטערדינע, זיינען שוין אַ ביסל מילדער און ווייניגער איבערקלייבעריש, אבער קיין טאָלק קען מען ביי זיי אַלץ נישט דערגיין. וואָס ביי איינעם איז כשר, איז ביים צווייטן טרייף, וואָס ביי איינעם איז שיין. איז ביים צווייטן מאוס. זאָגט איינער, אַז „אייגעננעמען“ מעג מען אַרייננעמען, קיין .,טעכנישע“ טערמינען נישט, קומט דער צווייטער און זאָגט פּונקט פאַרקערט. קורץ, איך האָב געזען אַז איך וועל מוזן שאַפן מיין אייגענעם, י י ד י ש ן צוגאַנג צו דער פראַגע. און נאר אַ לאַנגן יישוב הדעת האָב איך באַשלאָסן. אַז אין י י ד י ש ן גראַמען-לעקסיקאָן זאָלן אַריין אַ ל ע ו ו ע ר ט ע ר, ו ו א ס ז י י נ ע ן נ א ר ד ר ו ק ב אַי ר. נישט נאָר אַזעלכע „מגושמ'דיגע“ ווערטער, ווי : „עסן“ און „שלאפן“. נאָר אַפילו אַזעלכע
*) אויספירלאַך וועגן דער טעאָריע פון גראַם, זע : ד. האָפשטי י ן, פ. שאַמעס :
„טעאָריע פון ליטעראַטור“.
10
11
אַ ר י י נ פ י ר
.,מאוס'ע“ ווערטער ווי : .פלוי“, „קנאָבל“, „קראַצן“ וכדומה... נישט נאָר „אייגעננעמען“ און טעכנישע טערמינען, נאָר אַפילו אַרכאַאיזמען, באַרבאַריןמען, דיאַלעקטיזמען א. א. וו.. א. א. וו. מיט איין וואָרט : אַלע ווערטעוי, וואָס ו ו ע ר ז געברויכט, וואָס ז י י נ ע ן אָדער וואָס ק ע נ ע ז געברויכט ווערן אין יידיש. און געטאָן האָב איך עס. ערשטנס. צוליב דעם : ,.מי שמד לאיש שר ושופט“, ווער בין א י ד, וואָס איך זאָל פּסק'ענען, וואָס ס'איז כשר און וואָס ס'איז טרייף : און צווייטנס, ווייל דער באַגריף פון כשר און טרייף, שיין און מאוס, הויך און נידעריג, בנוגע ווערטער, איז בכלל אַ ביסל אַ צוגעלעגענער...
„די סאָציאַלע נאַטור פון דער שפּראַך באַשטימט די שפּראַכלאַכע עסטעטיק.“ . . . „אין יעדער דיכטונג, איז אין געוויסע עפּאָכעס פון איר אַנטוויקלונג פאַראַן איינגעשטעלטע טראַדיציאָנעלע גראַם-פאָרמעס. אין יידיש. למשל, זיינען גאַנץ געוויינלאַך געווען אַזוינע גראַמען ווי : האַרץ-שמאַרץ, שטיין-ביין א. אַנד.“ . . . ,.די נייע יידישע דיכטונג איז געקומען מיט נייע טעמעס און שטימונגען, וואָס האָבן מיט זיך אויך געבראַכט נייע באַ'גריפן און פאָרשטעלונגען, וועלכע האָבן באַקומען זייער אויסדרוק אין אַ שלל נייע ווערטער, ווארט-בילדונגען און וואָרט-אויסדרוקן. דאָס אַלץ האָט געמוזט זיך אויך אָפּשפּיגלען אויף דעם גר אַ ם , סיי אויף זיין מאָרפאָלאָגישן בוי, סיי אויף זיין ל ע ק ס י ש ן באַשטאַנד.“ *)
און אַז די נ י י ע ו ו ע ר ט ע ר זיינען נישט תמיד פון אַ .,געהויבענעם“ כאַראַקטער, דאָס קען מען זיך לייכט איבערצייגן, ווען מען מאַכט אַ שפּאַציר איבער דער נייער (דערהויפּט סאָוועטישער) יידישער דיכטונג.
וואָס איז נוגע די פרעמד ווערטער, די פּראָווינציאַליזמען א. א. וו., איז ערשטנס, זיינען זיי פאַר דער לייכטערער ליריק ווואָס אַ גראַמען-לעקסיקאָן דאַרף אויך אין זינען האָבן) ווי : הומאָריסטישע צייטונגס-לידער, געגראַמטע פעליעטאָנען, עפּיגראַמען, טעאַטער-לידער א. א. וו. — ממש אַן אוצר : און צווייטנס, קען זיך אַפילו די בעסערע דיכטונג טייל מאַל אן זיי נישט באַגיין. איבערהויפּט, ווען איר טעמע איז שטייגער לעבן.
און אַלע שטופּן פונם פּ ו ש ק אַ ר ט פּ ע ד ל ע ר
און אַלע סליאַדן פונם נ י ו ס ב א י טראָט
און גאָר די טרערן פונם גאַסן בעטלער
און גאר די הייזעריגקייט פון „ אַ י ק ע ש ק ל אַ ט “.
ה. לי יוו יק.
און ווידער, הלואי מ'זאל זיי נישט דאַרפן, שאדן קענען זיי געוויס נישט.
דאָס זעלבע קען אויך געזאָגט ווערן בנוגע די העברעאיזמען, וועלכע
*) דאָרטן.
אַ ר י י נ פ י ר
12
זיינען שוין אפשר איז אַ צ ו - גרויסער מאס פאַרטראָטן אין דעם לעקסיקאָן. און דערצו, האָב איך פּשוט נישט געהאַט דאָס האַרץ זיי אויסצולאָזן, אָט די ליבהאַרציגע ווערטער פון אונזערע טאַטעס און זיידעס... די צייט — האָב איך מיר געטראַכט, — שטויסט זיי ביסלאַכווייז אַרויס פון אונזער לעבן, זאָלן זיי כאָטש אין יידישע ווערטער-ביכער געפינען זייער תיקון...
אַ שוועריקייט איז נאָר אַנטשטאַנען, ווען ס'איז געקומען צו דער קלאַסיפיקאַציע פון די ג ר אַ מ ע ז ג ר ו פּ ע ס . עס האָט זיך אַרויסגעוויזן, אַז אין אַ' טייל גרופּעס ווערן די געברויכבאַרע ווערטער ממש דערטרונקען אין דעם ים פון די ווייניג געברויכבאַרע, אַזוי, אַז מען זעט זיי גאָרנישט אַרויס. ווואָס דאס איז לכל הדעות אַ גרויסער חסרון). אָבער נאָך פאַרשיידענע עקספּערימענטן. האָב איך צו דעם געפונען אַן אויסוועג. און דהיינו : די סאַמע ולויט מיין מיינונג) וויכטיגסטע ווערטער פון יעדער גראַמען גרופּע האָב איך אָפּגעגעבן דעם אויבן-אן און זיי אויסגעשטעלט אין ווערטיקאַלער ליניע, מיט ג ר ע ס ע ר ע ר שריפט, און די ווייניגער וויכטיגע, ה י נ ט ע ר ז י י. אין האָריזאנטאַלער ליניע, מיט ק ל ע נ ע ר ע ר שריפט, אַזוי, אַז די וויכטיגע ווערטער וואַרפן זיך גלייך אין די אויגן, בעת די איבעריגע דאַרף מען שוין זוכן.
אין דער זעלבער (קלענערער) שריפט קומען אויך די פאַרשיידענע גראַ'מאַטיקאַלישע בילדונגען, אידיאָמען, אַסאנאַנסן, קאָמבינירטע גראַמען א. א. וו.
און כדי צו מאַכן דאס בוך נ אַ ד קאָמפּאַקטער, האָב איך אַ געוויסע צאל נישט זייער וויכטיגע גראַמען גרופּעס אויסגעטיילט באַזונדער און זיי געגעבן ווי אַז ה ו ס פ ה צום סוף פונם בוד.*)
איז אויסשטעלן די ווערטער, האָב איך זיך ביי קיין צו שטאַרק פּינקטלאַכער סיסטעם נישט געהאַלטן (ווייל דאָס איז נישט איבעריג וויכטיג), אָבער מער ווייניגער קומען די ווערטער ללויט'ן אלף בית) אין דעם פאָלגענדיגן סדר : זאַך-ווערטער (סובסטאַנטיוון), אייגנשאַפטס-ווערטער, פירווערטער, אייגעננעמען א. א. וו., און גאַר צו לעצט צייט-ווערטער וווערבן).
ה אַ מ א נ י מ ע ז , ד. ה. ווערטער, וועלכע האָבן איינע און די זעלבע ק ל אַ נ ג ע ן נאָר פאַרשיידענע ב אַ ט י י ט ן , ווי למשל : „באַק“ (טייל פון פּנים) און איך „באַק“ וברויט) : ,.מאָן“ ופון אַ המן-טאַש) און איך „מאָן“ וגעלט), ווערן טיילמאָל, פון קלאָרקייט וועגן, איבערגע'חזר'ט. דאָס זעלבע איז אויך מיט די צייט ווערטער, וועלכע ענדערן זיך אין באַטייט
*) אַזוי, אַז אויב איר געפינט נישט אַמאָל אַ וואָרט אינם הו יפּט-טייל, ווערט נישט פארצוו ייפלט... זי יט זיכער, אַז איר וועט עס געפינען אין דער ה ו ס פ ה , אָדער אין דער ר ש י מ ה פון די ווערטער וועלכע האָבן קי ין גראַמען נישט (וואָס געפינט זיך צום סאַמע סוף פון דעם בוך).
אַ ר י י נ פ י ר
אַ דאַנק די פאַרשיידענע פּ ר ע פ י ק ס ן , ווי למשל : ער „פאַסט“ ואַ תענית), און ער „פאַרפאַסט“ ואַ' בוד) : ער ,.שטיקט“ ואַ שטיקעריי), און ער „דערשטיקט“ ואַ מענטשן).
סובסטאַנטיוון. וואָס האָבן צווייערליי מ ע ר - צ אַ ל סמנים, ווי : ..גלאָקן“-„גלעקער“, „פּלאַנען-',,פּלענער“, „ציין“-„ציינער“, זיינען קלאַסיפיצירט לויט ב י י ד ע סמנים.
2. די קלאַסיפיקאַציע.
די קלאַסיפיקאַציע-סיסטעם פון אַ גראַמען-לעקסיקאָן איז אַ גאַנץ אַנדערע, ווי די, פון אַ געוויינלאַכן ווערטער-בוד. און אָט פאַר וואָס. מיר נעמען, למשל, דאָס וואָרט „שניי“. ווען מיר זוכן דאָס דאָזיגע וואָרט אין אַ ווערטערבוד, הייסט עס אַ'ז מיר זוכן דאָס וואָרט ג ו פ א , און נאָר ד אָ ס וואָרט, נישט קיין אַנדערס וווייל מיר ווילן וויסן דעם טייטש פון „שניי“), און אַזוי ווי מיר ווייסן, אַז דאָס וואָרט ו„שניי“) פאַנגט זיך אָן מיט אַ שין וש), איז פאַר אונדז קלאר, אַז מיר דאַרפן עס זוכן ביי די שינ'ס. איז אַ גראַמעןלעקסיקאן אבער, זוכן מיר נישט דאָס וואָרט ג ו פ א , פאַרקערט, דאָס וואָרט ו„שניי“) אינטערעסירט אונדז נישט וווייל מיר האָבן עס שוין). וואָס מיר זוכן איז גראד אַ נ ד ע ר ע ווערטער, וואָס זאָלן זיך גר אַ מ ע ן מיט דעם וואָרט „שניי“, אָדער בעסער געזאָגט, ווערטער וואָס זאָלן האָבן אַ ק ל אַ נ ג ע ן ע נ ל אַ כ ק י י ט צום וואָרט .,שניי“. ובכן, הייסט עס, אַז מיר דאַרפן זוכן נישט דאָס וואָרט גופא, נאָר די קלאַנגען ענלאַכקייט, וואָס דאס דאָזיגע וואָרט ו„שניי“) האָט מיט די אַנדערע ווערטער.
אין וואָס זשע באַשטייט די דאָזיגע ענלאַכקייט און ווי אַזוי זוכט מען זי ? אט ווי אַזוי.
מיר נעמען דאָס וואָרט „שניי“ און מיר זוכן צו דעם צו ופון זכרון) אַ פּאָר ענלאַכע ווערטער וואָס זאָלן זיך גראַמען דערמיט, ווי : „גיִן“, „דריִו“' .,צוויִו“. „שטיִו“ א. א. וו., און מיר באַטראַכטן זיי. איז וואס זעען מיר ? מיר זעען, אַז זייער קלאַנגען ענלאַכקייט שטאַמט פון זייער ב ש ו ת פ ו ת' ד י ג ז ו ו א ק אַ ל ז ק ל אַ נ ג „יִו“ וגיִו, דריִו, צוויִו, שטיִו). איצט נעמען מיר אַן אַנדער ווערטער-גרופּע, ווי : „ביוראָ“, „דנאָ“, „וויאָ“ א. א. וו., און מיר זעען ווידער דאָס אייגענע, אַז זייער קלאַנגען ענלאַכקייט שטאַמט פון זייער בשותפות'דיגן וואָקאַלן קלאַנג „אָ“. דאָס זעלבע איז מיט די ווערטער : ,.זי“, „פרי“' „בלי“, „צי“ א. א. וו. ובשזתפות'דיגער וואָקאַלער קלאַנג ,.י“). און דאָס פירט אונדז צו דעם געדאַנק, אַז די קלאַנגען ענלאַכקייט פון צוויי געגראַמטע ווערטער באַשטייט אין ז י י ע ר ב ש ו ת פ ו ת ' ד י ג ן ו ו אַ ק אַ ל ן ק ל אַ נ ג . און אַז אט דעם וואָקאַלן קלאַנג דאַרפן מיר זוכן,
אַריינפיר
14
נ י ש ט די ווערטער, ד. ה., אַז אַ גראַם צום וואָרט „שניי“ דאַרפן מיר זוכן נישט אין „ש“, נאָר אין „יִן“, אַ גראַם צום וואָרט „דנאָ“ דאַרפן מיר זוכן, נישט אין „ד“ נאָר אין „אָ“, אַ גראַם צום וואָרט „פרי“ דאַרפן מיר זוכן נישט איז „פ“ נאָר אין „יִ“, א. א. וו. אין אַנדערע ווערטער הייסט עס, אַז אַ גראַם דאַרף מען זוכן נישט לויט דער ג ר אַ פ י ש ע ר ושרייב) סיסטעם, נאר לויט דער פ א נ ע ט י ש ע ר ווואָקאַלער) סיסטעם. און אַזוי ווי אין דער יידישער שפּראַך האָבן מיר אַכט וואָקאַלן, איז אונזער גראַמעןלעקסיקאָן איינגעטיילט אין אַ כ ט ו ו אַ ק אַ ל ע א פּ ט י י ל ו נ ג ע ן , און יעדעס וואָרט פון דער יידישער שפּראַך דאַרף געזוכט ווערן אין איינע פון די דאָזיגע אַכט אפּטיילונגען.
כדי צו מאַכן עס נאָך קלערער, וועלן מיר נעמען די ווערטער : „באַן“, „באָק“, „בוד“, „בוים“, „ביז“, „ביִון“, בײַל“ און „בער“. ווי איר זעט, פאַנגען זיך אַלע ווערטער אן מיט אַ „בית“. אין אַ געוויינלאַכן ווערטער-בוך וואָלטן מיר די אַלע ווערטער געפונען אין דער אָפּטיילונג פון אות „ב“, אין אונזער גראַמען-ווערטער-בוך וועלן מיר די זעלבע ווערטער ואַ דאַנק זייערע פאַרשיידענע וואקאַלע קלאַנגען) געפינען אין אַכט פאַרשיידענע אָפּטיילונגען. .,באַן“ אין אפּטיילונג „אַ“, „באָק“ אין אָפּטיילונג „א“, „בער“ אין אָפּטיילונג .,ע“ א. א. וו.
איצט נעמען מיר אַזאַ וואָרט ווי : „דיפּלאָמאַט“, און מיר פרעגן : דאס וואָרט האָט דריי וואָקאַלע קלאַנגען : „יִ“' „אָ“, און „אַ“. אין וועלכער אפּטיילונג דאַרפן מיר עס זוכן ? אין „יִ“, „אָ“, אָדער „אַ“ ? דער ענטפער איז : אין „אַ“. דערפאַר, ווייל „אַ“ איז דער אַ ק צ ע נ ט י ר ט ע ר ו ו אַ ק אַ ל פון דעם וואָרט. מיר זאָגן נישט די'פּלאָמאַט, מיר זאָגן אויך נישט דיפּלא'מאַ'ט, נאָר מיר זאָגן דיפּלאָמאַ'ט. אין אַנדערע ווערטער הייסט עס, אַז אַ גראַמען-וואָרט דאַרף מען זוכן ל ו י ט ז י י ן אַ ק צ ע נ ט י ר ט ן ו ו א ק אַ ל .
ווי אַזוי אָבער געפינט מען אַ וואָרט אין יעדער אפּטיילונג באַזונדער ? דערצו דאַרף מען שוין וויסן גענויער, וואָס ס'איז אַזוינס אַ ג ר אַ ם . אין קורצן, קען מען אַ גראַם דעפינירן אַזוי : אַ גראַם איז אַ קלאַנגען-ענלאַכקייט פון צוויי ואַדער מערער) ווערטער, וועלכע זיינען א י ד ע נ ט י ש אין ז י י ע ר ע נ ד ו נ ג , אנהויבנדיג פון דעם אַקצענטירטן וואָקאַל. למשל : „זאַט“ און „פּאַטריאַרכאַט“. שטרייכט אויס פון ביידע ווערטער אַלע אותיות ב י ז דעם אַקצענטירטן וואָקאַל, און ביידע וועלן האָבן די זעלבע ענדונג .,אַט“. טוט דאָס זעלבע מיט „זאַל“ און „נאַציאָנאַל“ און ביידע וועלן האָבן די זעלבע ענדונג „אַ'ל“. „קיִוט“ און „טראָמפּיִוט“ — און ביידע וועלן האָבן די זעלבע ענדונג „יִוט“. דערפון איז קלאָר, אַז אַ חוץ דעם אַקצענטירטן
15
אַ ר י י נ פ י ר
וואקאַל דאַרף מען אויך זוכן דעם ק אָ נ ס א נ אַ נ ט וואָס קומט נ אָ ב ן וואקאַל ודעם „ט“, דעם „ל“ א. א. וו.), און דערפאַר איז יעדע וואָקאַלע אפּטיילונג פון אונזער לעקסיקאָן נ א ד איינגעטיילט אין ג ר אַ מ ע ן ג ר ו פּ ע ס , וועלכע גייען ווי אין אַ געוויינלאַכן ווערטער-בוך לויטן אלף בית. אַב, אַבע, אַבל, אַג, אַד, אַ'וו א. א. וו. אָב, אָבע, אבל, אָגל, אָד, אָוו א. א. וו. ווען איר זוכט למשל אַ גראַם צום וואָרט „קינד“, דאַרפט איר קודם כל אויפמישן די אָפּטיילונג „יִ“ און דאַן אָנהויבן זוכן : וב, יִג, יִד, יוו, א. א. וו., ביז איר קומט צו „ין“. אבער „ין“ אַליין איז פאַר אייך ווייניג, ווייל אייער וואָרט האָט נאָכן „נ“ אַ „ד“ וקיִנד). איז זוכט זשע ווייטער : יִן, יִנג, יִנגען, יִנגער. יִ נ ד. אט ד אַ ס איז די גרופּע וועלכע איר דאַרפט. דאָ וועט איר געפינען אַלע ווערטער וועלכע ענדיגן זיך מיט ,.יִנד“, ווי : ווינד, זינד, רינד. בלינד א. א. וו. אדער נעמען מיר דאָס וואָרט „סילועט“. דער אַקצענטירטער וואָקאַל פון דעם וואָרט איז „ע“, דער קאָנסאָנאַנט נאָכן וואָקאַל איז „ט“, צוזאַמען — „עט“. איז זוכט זשע : עב, עג, עד, עוו, ביז איר קומט צו „עט“ און אַזוי כסדר.
לויט זייער אַקצענט ווערן גראַמען געטיילט אין איינזילביגע, צווייזילביגע און דרייזילביגע.
א י י נ ז י ל ב י ג ע לאָדער מענלאַכע) גראַמען, הייסן די, וועלכע האָבן דעם אַקצענט אויף דער ל ע צ ט ע ר זילבע פונם וואָרט, ווי : באַן, איקע-אַז', שאַר-לאַ-טאַז' א. א. וו.
צ ו ו י י ז י ל ב י ג ע ואָדער ווייבלאַכע) גראַמען, הייסן די, וועלכע האָבן דעם אַקצענט אויף דער פ אַ ר ל ע צ ט ע ר זילבע פון דעם וואָרט, ווי : בלע-'טער, גע-'טער, ווע-'טער א. א. וו.
ד ר י י ז י ל ב י ג ע ואָדער דאַ'קטילישע) גראַמען, הייסן די, וועלכע האָבן דעם אַקצענט אויף דער ד ר י ט ע ר זילבע פונם ס ו ף , ווי : ווי-'גע-לע, שפּי-'גע-לע, זינ-'גענ-דיק, שפּרינ-'גענ-דיק א. א. וו.*)
*) פאַר צווייזילביגע גראַמען ווערן אויך פאַררעכנט אַזעלכע גראַמען, ווי „הער איך—שווער איך“, „לויף נישקויף נישט“ (מיטן אַקצענט אויף „הער“ און „לויף“) א. א. וו. נישט קוקנדיג אויף דעם, וואָס די געגראַמטע ווערטער (הער-שווער, לויף—קויף) זיינען איינזילביגע, ווערן זיי דורך זייער אָרט אין דער שורה ואַ דאַנק די נישט-אַקצענטירטע ווערטער „איך“ און „נישט“) פאַרוואַנדלט אין צווייזילביגע.
און זיי בלייבן און זיי טאַנצן, רוהיג קיינער ש ט ע ר ט נ י ט
ביז ער גיט אַ וואונק פון ערגעץ, און דער חתן ו ו ע ר ט נ י ט.
מ. ראָזענפעלד.
אויפן זעלבן אופן ווערן אַזעלכע גראַמען, ווי : „וויל איך ניט“-פיל איך ניט“ א. א. וו. פאַררעכנט פאָר דרייזילביגע.
אַ ר י י נ פ י ר
10
געזוכט ווערן די צוויי- און דרייזילביגע גראַמען אויפן זעלבן אופן ווי די איינזילביגע. למשל : דאָס וואָרט „גערעכטער“ וועט איר געפינען אין דער אפּטיילונג „ע“, גרופּע „עכטער“ : „ווײַבער“ אין דער אָפּטיילונג .,ײַ“, גרופּע „עבער“ : ,.מיִודעלע“ איז דער אָפּטיילונג „יִו“, גרופּע „יִודעלע“ א. א. וו.
העברייאישע ווערטער ווועלכע זיינען געדרוקט אין דעם לעקסיקאָן מיט זייער אריגינעלער אָרטאָגראַפיע) דאַרפן, ביים זוכן, זיך פאָרגעשטעלט ווערן ווי זיי וואָלטן געווען געשריבן לויט דער יידישער אָרטאָגראַפיע ואון אומבאַדינגט לויטן ליטווישן דיאַלעקט). למשל : איר ווילט געפינען אַ גראַם צום וואָרט „נשמה“, דאַרפט איר זיך פאָרשטעלן אַז דאָס וואָרט איז געשריבן „נעשאָמע“ און איר וועט עס געפינען אין דער אָפּטיילונג „אָ“' גרופּע .,אָמע“. סתירה וסטירע) — אפּטיילונג „יִ“, גרופּע „יִרע“, און אַזוי כסדר. די קאָנסאָנאַנטן : ב-פּ, גיק, ד-ט, וו-ף, ז-ס ווערן ביים גראַמען זעלטן אונטערשיידט.*)
אַזוי גראַמט מען געוויינלאַך : „גראב-קאָפּ“, „זיג-גליק“, .,קינד-ווינט“ א. א. וו.
אַרויסגעפאַלן פון בוך איז מיר אין ש ו י ס
אַ זכר פון אַ יוגענד-טרוים — אַ טויטע ר ו י ז .
יהואָש.
אבער אין גראַמען לעקסיקאָן זיינען זיי קלאַסיפיצירט אין באַזונדערע גרופּעס. ואעסער אין פאַלן, ווען יעדע, אדער איינע פון די גרופּעס, האָבן ווייניג ווערטער). דערביי אָבער ווערט ביי יעדער גרופּע אָנגעגעבן איר עקוויוואַלענט. למשל : יִנג“ ופגל. יִנק). „עג“ ופגל. עק) א. א. וו. ווען אָבער נאָך די אויבנדערמאָנטע קאָנסאָנאַנטן קומט אַ ,.ט“, אָדער אַ „ק“, ווערן זיי כמעט תמיד צוזאַמענגעגאָסן. אַזוי, למשל, זיינען אין איין גרופּע „אַקט“ און „אַפּט“, „אגט“ און „אקט“. און אַזוי כסדר.
כדי צו שפּאָרן פּלאַץ, מייד איך אויס ווי ווייט מעגלאַך ווידערהאָלונגען פון ווערטער, וועלכע קענען געבילדעט ווערן ומיט דער הילף פון סופיקסן) פון ווערטער וועלכע געפינען זיך אין אַנדערע, שכנות'ריגע גרופּעס. למשל, אין דער גרופּע „אַטן“ גיב איך אָן נאָר די ג ר ו נ ד - ו ו ע ר ט ע ר וואָס האָבן די דאָזיגע ענדונג, ווי : משא ומתן, שאַלאַטן, מתחתן א. א. וו. מען וואָלט אבער געקענט צו דער דאָזיגער גרופּע צוגעבן אַן אומגעהייערן צעטל
*) אָבער נאָר אין איינזילביגע גראַמען, ווי „גאָלד—געוואָלט“, „גלאָז—וואָס“ א. א. וו. אין צווייזילביגע, ווי : „ווײַזן-ווײַסן“, „לײַדן—לײַטן“ א. א. וו., ווערן זיי דייטלאַך אונטערשיידט, און אויב געגראַמט, הייסן זיי אָ סאָ נאַנסגן.
אַ ר י י נ פ י ר
פון ווערטער, וואָס געפינען זיך אין די גרופּעס „אַט“ און „אַטע“, ווען מען זאָל צו זיי נאָר צושטעלן דעם סופיקס „ן“ והאַרמאַט...ן, מאַגנאַט...ן, דעם טאַטע...ן א. א. וו.). אבער דאָס וואָלט געהייסן, אַז דער לעקסיקאָן זאָל אנשטאָט דריי הונדערט זייטן האָבן דריי טויזנט זייטן. דערפאַר גיב איך אן הינטער דער גרופּע „אַ'טן“ נאָר עטלאַכע ביישפּילן, ווי : האַרמאַט—ן, דעם טאַטע-ן א. א. וו און גיב צו אַ פארמולע : „גר. וגראַם) אַט, אַטע—ן“, וואָס דאָס זאָל הייסן : ,.נעם אַלע ווערטער פון די גרופּעס „אַט“ און „אַטע“, לייג צו זיי צו אַ „ן“ און דו וועסט באַקומען גראַמען צו „אַטן“. און אַזוי כסדר.
ה. פּינקטלאַכע און נישט-פּינקטלאַכע גראַמען.
לויט זייער קלאַנגען-באַשטאַנד ווערן גראַמען געטיילט אויף : פּינקטלאַכע און נישט-פּינקטלאַכע.
פּ י נ ק ט ל אַ כ ע גראַמען הייסן די, וועלכע האָבן : א) דעם זעלבן באַטאָנטן וואָקאַל : ב) די זעלבע אומבאַטאָנטע קלאַנגען נ אַ ב ן באַטאָנטן וואָקאַל. און ג) פאַרשיידענע קאָנסאָנאַנטן פ אַ ר ן באַטאָנטע וואָקאַל. ביישפּילן : „באַלד-וואַלד“, „זאָרגן-מאָרגן“, „שווימען-שטימען“ א. א. וו.*)
פּ י נ ק ט ל אַ כ ע - ד ע פ ע ק ט י ו ו ע .
און ווען איך גיי אין וויסטן ט א ל
פון ווייטן רופט צו מיר אַ ק ו ל .
יהואָש.
פון אויבן-אויף דאַכט זיך — אַ' פּינקטלאַכער גראַם לאל-אָל), אָבער נאָר אויבן-אויף, ווייל — נאָר אין ש ר י פ ט . אין ק ל אַ נ ג האָט ער גאָר אַ גרויסן חסרון. בעת פאַרן ליטווישן יידן קלינגט ער זייער וואויל !0א—ן0) קלינגט ער פאַרן פּוילישן ואון וואָלינער) **) יידן שוין גאָר נישט אַזוי וואויל.
*) פאַר פּינקטלאַכע גראַמען רעכנט מען אויך די פאַלן, ווען ס'גראַמען זיך הילכיגע און דומפּע קאָנסאָנאַנטן, ווי : ב-פּ, ג-ק, ד-ט א. א. וו. וזע אויבן).
ווערטער וועלכע האָבן די זעלבע קאָנסאָנאַנטן פ אַ ר ן באַטאָנטן וואָקאַל, ווי : גער) וועט—געוועט, ואיך) הער-פאַרהער, באַצירן-שפּאַצירן א. א. וו., הייסן ר י י ב ע גראַמען און זיינען נישט פון באַזונדערער קוואַליטעט. פון בעסערער קוואַליטעט זיינען שוין די, וועלכע האָבן פאַר די אַלצאיינע קאָנסאָנאַנטן פ אַ ר ש י י ד ע נ ע קאָנסאָנאַנטן, ווי : פראָסט—פּראָסט, צווייג-שווייג, בלאַנק— שלאַנק א. א. וו. אין „גראַמען-לעקסיקאָן“ האָב איך נישט געפונען פאַר נויטיג זיי באַזונדער צו גרופּירן, ווייל דאָס וואָלט געשטערט די מער-וויכטיגע גרופּירונגען. **) צווישן די ביידע דיאַלעקטן (פּויליש און וואָליניש) איז אין גרונד דאָ אַזאַ קליינער אונטערשייד, בנוגע די וואָקאַלע קלאַנגען, אַז איך מאַך צווישן זיי קיין חילוק נישט און אומעטום וואו איך זאָג פּויליש, מיין איך אויך וואָליניש.
אַ ר י י נ פ י ר
18
ווייל דער פּוילישער לייענט דאָס ערשטע וואָרט זעל און דאָס צווייטע !0א. און אַזוי ווי אין אַ גראַם שפּילט די הויפּט-ראָלע דער ק ל אַ נ ג ודי מוזיקאַלישקייט פונם פערז) און נישט דער א ו י ס ל י י ג פונם וואָרט *), און אַזוי ווי לעת עתה האָבן מיר נאָך נישט קיין איינהייטלאַכן דיאַלעקט ואון ווער ווייסט צי מיר וועלן אים אַמאָל האָבן), קען אַזאַ גראַם ווי : „טאָל“„קאַל“ מיט רעכט אנגערופן ווערן אַ ד ע פ ע ק ט י ו ו ע ר.
איצט נעמען מיר צוויי אַנדערע שורות.
עט, פאַרגעסן וואָס אַ מ אַ ל ...
תכריכים וועט געבן מיר ק ה ל.
י. ל. פּרץ.
דאַכט זיך, די זעלבע ענדונג „אָל“ וווי ביי יהואש'ז), און זעט ווי קיינער פון די דיאַלעקטן איז נישט געקריוודעט. סיי פאַרן פּוילישן און סיי פאַרן ליטווישן איז דער גראַם אַ וואויל-קלינגענדיגער. דער ליטווישער וועט אים לייענען !0א—ז0ש8 און דער פּוילישער זטפ—ןטמ8.
דער זעלבער דיאַלעקטישער אָפּנייג קומט פאָר נישט נאָר ביי ווערטער מיטן וואָקאַל „אָ“, נאָר אויך ביי ווערטער מיט די וואָקאַלן „ו“' „וי“ און ע“
צום ביישפּיל : גלוט, דיספּוט, וואוט, מוט א. א. וו., לייענט סיי דער ליטווישער און סיי דער פּוילישער — ט . בלוט, הוט, מינוט, גוט א. א. וו. לייענט דער ליטווישער — ע און דער פּוילישער — ז.
בוקעט, געשפּעט, מאַגנעט, סילועט, סקעלעט א. א. וו., לייענט סיי דער ליטווישער סיי דער פּוילישער — פ : ברעט, געבעט, שפּעט, שטעט א. א. וו., לייענט דער ליטווישער — פ און דער פּוילישער — 01.
מיט „וי“ איז פּונקט אַ' פאַרקערטע שפּיל : קרויט, שרויט, בויד, מויד א. א. וו., לייענט סיי דער ליטווישער סיי דער פּוילישער — 01.) *** ברויט, טויט, נויט, רויט א. א. וו., לייענט דער פּוילישער ווי — !0 און דער ליטווישער ווי — 01.
אַז די דאָזיגע דעפעקטיווע גראַמען רייסן טייל מאָל ממש דאָס אויער,
*) ווי אַ באַווייז קען דינען די ענגלישע שפּראַך, וואו אַזעלכע ווערטער ווי : זזע ,ןזטס ,1ז1אַ ווערן פאַררעכנט פאַר פּינקטלאַכע גראַמען, כאָטש זי יער אויסלי יג איז פאַרשיידן.
**) איך ייאָלט געקענט ברענגען אונצייליגע ביישפּילן פון דעפעקטיווע גראַמען מיט די אַלע אויסגערעכנטע וואָקאַלן, אָבער צוליב מאַנגל אין פּלאַץ, וועל איך זיך באַנוגענען בלויז מיט ווערטער-ביישפּילן..
***) דאָ גייט זיך דער פוילישער און וואָלינער דיאַלעקט טלווי ין פאַנאַנדער. אין פּוילישן דיאַלעקט קלינגען די ווערטער מער ווי „אָו“ (4ט0ע—1ט0עע).
19
אַ ר י י נ פ י ר
דאס — גלויב איך — ווייסט יעדער, וואָס האָט נאָר אַמאָל בייגעוואוינט אַן עפנטלאַכן קאָנצערט, אדער פאָרלעזונג. אָ ד ע ר דער זינגער ואָדער דעקלאַמאַטאָר) האַלט זיך די גאַנצע צייט ביי זיין דיאַלעקט און זינגט ואָדער לייענט) פֿעמ ומוט) און זןאַ (גוט), אָדער ער טוט אייך אַ טובה, און פּונקט צו דער שורה ווערט ער אַ ליטוואַק !... ווואָס דאָס קלינגט נ אַ ך ערגער).
און דער חסרון איז נאָר, וואָס נישט יעדער דיכטער קען זיך פאַנאַנדערקלייבן אין דעם מיש-טאַש פון די דיאַלעקטן וווען ער זאָל שוין אַפילו וועלן אויסמיידן אַזעלכע דעפעקטיווע גראַמען). און באמת, גיי ווייס, ווען דער פּוילישער לייענט ,.א“ ווי — 0 און ווען ווי — ט, אָדער ווען דער ליטווישער לייענט „וי“ ווי — 01 און ווען ווי — 01.
מיטן גראַמען-לעקסיקאָן ביי דער האַנד, קענען אָבער אַזעלכע דעפעקטיווע גראַמען לייכט אויסגעמיטן ווערן. און אָט ווי אַזוי. ווען איר וועט עפענען דעם גראַמען-לעקסיקאָן, וועט איר זען, אַז אין די אָפּטיילונגען „אָ“, „ו“, .,וי“, און „ע“ זיינען אַ טייל ווערטער באַצייכנט מיט שטערנדלאַך ביי די זייטן. און אָט די שטערנדלאַך קענען דינען ווי דיאַלעקטישע וועג-ווייזערס. זיי צייגן, אַז אט אין די דאַזיגע ווערטער ומיט די שטערנדלאַד) גייען זיך די דיאַלעקטן פאַנאַנדער און מ'דאַרף זיי נישט גראַמען מיט די ווערטער א ן די שטערנדלאַד. ווי אַ ביישפּיל וועלן מיר נעמען די גרופּע :
אַפן
אָפן
האָפן
אַנטלאָפן
געטראָפן א. א. וו.
*צפון
*שטראָפן
*שלאָפן א. א. וו.
איר קענט גראַמען „האפן“ מיט „אַנטלאָפן“, „*שלאָפן“ מיט „*שטראָפן“: איר קענט אָבער נישט גראַמען ואויב איר ווילט זיין פּינקטלאַד) ,.האָפן“ מיט ..*שטראָפן“, אדער „אַנטלאפן“ מיט „*צפון“, ווייל דאַמאָלס וועט איר האָבן אַ דעפעקטיוון גראַם. דאָס זעלבע איז מיט ,.ו“. איר קענט גראַמען „מוט“ מיט „גלוט“, „*בלוט“ מיט „*טוט“, איר קענט אָבער נישט גראַ'מען „מוט“ מיט „*בלוט“, אדער „גלוט“ מיט „*טוט“. און אַזוי כסדר.
דער זעלבער סיסטעם איז אויך אנגעהאַלטן געוואָרן לגבי די ווייניגגעברויכטע ווערטער, וואָס קומען הינטער יעדער גראַמען-גרופּע, איז קלענערער
אַ ר י י נ פ י ר
20
שריפט. דער צייכן (0) באַטייט, אַז די ווערטער פון דער גרופּע קלינגען גלייך אין ביידע דיאַלעקטן, דער צייכן ו*) באַטייט, אַז אין ד י ווערטער גייען זיך די דיאַלעקטן פאַנאַנדער.
נ י ש ט פ י נ ק ט ל אַ כ ע ג ר אַ מ ע ז . צו די נישט-פּינקטלאַכע גראַמען געהערן, קודם כל, די ד י אַ ל ע ק ט י ש ע גראַמען, ווי : „געקומעןשטימען“, „טויט-גיִוט“ א. א. וו. אין קוואַליטעט זיינען זיי פּונקט אַזוי גוט ואָדער אַזוי שלעכט), ווי די פּינקטלאַכע-דעפעקטיווע. דער חילוק איז נאר, וואָס ביי יענע ווערט מערסטנטיילס געקריוודעט דער פּוילישער דיאַלעקט און ביי די — דער ליטווישער.
די דיאַלעקטישע גראַמען פאַרנעמען אין אונזער דיכטונג אַזאַ בכבוד'יגן פּלאַץ, אַז ווען מען זאל וועלן ברענגען נאָר איין מוסטער פון יעדן דיכטער, וואָלט מען געקענט מיט זיי אנפילן אַ גאַנץ נישקשהדיג ביכל... דערפאַר וועל איך זיך באַנוגענען נאָר מיט איינעם אָדער צוויי מוסטערן פאַר יעדן פאַל באַזונדער ואון נישט קלייבן, נאָר ווי זיי קומען מיר אונטער דער האַנט). „אַ“ געגראַמט מיט „ײַ“. די דאָזיגע גראַמען באַגעגנט מען מערסטנס ביי די גאַליציאַנער. אָבער אויך די פּוילישע און וואָלינער זיינען נישט פריי דערפון.
. . . אויבן און אונטן איז ג ל י י ד.
ס'גייען די דיעלעס אין בית דין של מעלה
גאַנץ זיכער איז רוסישער ש פּ ר אַ ד.
י. ל. פּרין.
„וו“ געגראַמט מיט „ע“. דאס איז ספּעציפיש גאַליציאַנישער גראַם. וועלכן מען באַגעגנט אָבער זייער זעלטן.
צו וועלן שטערן פאַלן, צו וועלן שטערן ש ײַ נ ע ז ,
צו וועט מיין האַרץ היינט לאַכן, צו וועט מיין האַרץ
היינט וו יִן נ ע ן. ש. י. אימבער.
„אָ“ (פּוילישער — ע) געגראַמט מיט „ו“.
ווי פארשן זיי וואלטן דעם וועג און די ש פּ ו ר,
אום דייטלאַך צו וויסן, אויב לויפן מען ט א ר.
י. מעסטעל.
„י געגראַמט מיט „י“. דאָס איז דער סאַמע פאַרשפּרייטסטער גראַם, מיט וועלכן עס שוויבלט ממש, סיי די אַלטע, סיי די נייע יידישע פאָעזיע. ביי פרצ'ן, צום ביישפּיל, באַגעגנט מען דעם דאָזיגן גראַם, כמעט אויף שריט און טריט.
זיי קוקן און שמייכלען גוטמוטיג ווי ק י נ ד ע ר,
קיין צייט איז צו פרעגן, פאַרגעסן דאָס ו ו א ו נ ד ע ר.
י. ל. פּרן.
21
אַ ר י י נ פ י ר
אָדער :
און ווייט, וואו ביידע גרויסע א ו מ ו ת ,
ערד און הימל זיינען זיך שוין נ מ א ס .
ל. קוו יטקאָ.
על פּי שכל, האָט דער גראַם געדאַרפט זיין אַ ריין-פּוילישער, ווייל נאָר ביי די פּוילישע לייענט זיך דער „ו“ ווי „יִ“. אבער אַפּנים, אַז ווען עס קומט צו אַ גראַם ווערן אָפּגעווישט אַלע גרענעצן. ווערט דער פּוילישער אַ ליטוואַק און דער ליטוואַק אַ פּוילישער.
אוי, צאַנק איך דאָ אין קלייזל
ווי אַ ליכטל שוואַך און ט ו נ ק ל ,
ביז איך וועל אַזוי מיר אויסגיין
אין דער שטיל אין מזרח ו ו י נ ק ל .
א. רי יזען.
„ע“ ופּוילישער — 101 געגראַמט מיט „וו“. דאָס איז אויך אַ ספּעציפיש פּוילישער גראַם, וואָס מען באַגעגנט גאַנץ אפט.
. . . זוכן סטרונעלעך און סטרונעס פ ע ל ן
זיי רייסן בערג, די טעג — און ס'בלייבן ה יִן ל ן .
ל. קוויטקאָ.
אדער :
צו כ'האָב דיך ליב ? דו מעגסט מיר ג ל ו י ב ן ויִו)
צו דו ביסט מיר טייער ? טייערער ווי מיין ל ע ב ן .
י. ל. פּרץ.
„יי“ לליטווישער - 01) געגראַמט מיט „וו“. פאַר ד ע ם גראַם, קומט
דער גאַנצער קרעדיט די ליטוואַקעס. מען באַגעגנט אים אַזוי אפט, אַז טייל
מאָל מאַכט עס דעם איינדרוק, אַז, אָדער זיי ק ע נ ע ן אַנדערש נישט
גראַמען, אָדער זיי שפּילן זיך אָפּ אויף די פּוילישע פאַר זייער „ו“-„י“...
ניטאָ, אַך ניטאָ די אַמאָליגע ד ו ר ו ת
ניטאָ די נסיונות, ניטאָ די ע ב י ר ו ת .
א. ליעסין.
אדער :
שפּרייט מיין אָוונט שטילן טרוים צ ו ש פּ ר יִו ט ע ר
איצטער גליען בלוטיגער און ר ו י ט ע ר...
מאַני לייב.
נאָר, פּאַרדאָן : זיי אומזיסט חושד געווען. איך האָב ביי ל. קוויטקאָ,
דעם וואָלינער, אויך געפונען אַזאַ גראַם.
דער לעצטער ,. א י י נ ע ר “
אין נאַכט אַ ז ו י נ ע ר.
און צום לעצט נאָך אַ קוריאָז. דאָ איז דער דיכטער אין א י י ן שורה
אַ ר י י נ פ י ר
22
אַ פוילישער און איז דער צ ו ו י י ט ע ר אַ ליטוואַק. ווואָס טוט מען נ י ש ט צוליב אַ גראַם !)
און אַז דער טרויער דויערט דאָ נאָר ר ג ע ' ס
איז אויף וואָס, אויף וועמען זיין ב ר ו ג ז ?... מ. נאַשטשעייאַצקי.
די אַלע אויבנדערמאָנטע אויסצוגן זיינען געבראַכט געוואָרן מיטן איינציגן צוועק : צו באַווייזן, אַז די דיאַלעקטישע גראַמען זיינען נישט קיין צופעליגע דערשיינונג אין אונזער פּאָעטישער ליטעראַטור, נאָר אַז זיי באַלאַנגען צו די פּאָעטישע פרייהייטן (808מ00ןן פ1ל00ע) מיט וועלכע אונזערע דיכטער באַנוצן זיך זייער אפט. און אַזוי ווי דער ציל פון אַ גראַמעןלעקסיקאָן איז צו העלפן דעם ווערסיפיקאַטאָר מיט וואָס עס איז נאָר מעגלאַד, האב איך געפונען פאַר נויטיג אויך די דאָזיגע גראַמען איינצושליסן אין דעם גראַמען-לעקסיקאָן. און געטאָן האָב איך עס אויף אַזאַ אופן, אַז זיי זאָלן לחלוטין נישט שטערן די גאַנצקייט און די פּינקטלאַכקייט פון דער קלאַסיפיקאַציע. און דהיינו : הינטער יעדער גראַמען-גרופּע גיב איך אָן (אין פּעטיט) איר דיאַלעקטישן עקוויוואַלענט אט אויף אַזאַ אופז :
ונדער
בלינדער
גרינדער
זינדער
קינדער א. א. וו.
(פּ.) וואונדער, באַזונדער א. א. וו.
ד. ה., אַז אין אַ נויט קען זיך דער פּוילישער באַנוצן מיט די ווערטער אויף .,ונדער“. דאָס זעלבע פאַרקערט :
וירע
*בכורה
*מורא
*סחורה א. א. וו.
(ל.) ברירה, גזירה א. א. וו. וזע : יִורע).
ד. ה., אַז איז אַ נויט קען זיך דער ליטוואַק באַנוצן מיט די ווערטער אויף .,יִורע“. אין דער אפּטיילונג „יִו“ גיב איך אן צוויי עקוויוואַלענטן, דעם פּוילישן און דעם ליטווישן :
אַ ר י י נ פ י ר
ווטער
באַגלייטער
לייטער
ברייטער
גרייטער
צווייטער א. א. וו.
ופּ.) ברעטער, שפּעטער, פאַרטרעטער א. א. וו.
(ל.) טו יטער, רו יטער, נוקם ונוטר א. א. וו.
ד. ה., אַז דער פּוילישער קען גראַמען „באַגלייטער“ מיט — ברעטער, שפּעטער א. א. וו. און דער ליטווישער קען גראַמען „באַגלייטער“ מיט — טויטער, רויטער א. א. וו.
צו די נישט-פּינקטלאַכע גראַמען געהערן אויך : א) די פאַרשיידנאַקצענטיגע גראַמען, און ב) די אַסאָנאַנסן.
אַ פ אַ ר ש י י ד נ אַ ק צ ע נ ט י ג ע ר גראַם איז דער, ביי וועלכן דער אַקצענט אין יעדן פון די געגראַמטע ווערטער פאַלט אויף אַן אַ נ ד ע ר וואָקאַל. למשל : פראַ'גע-ני'דערלאַגע, אַראָמאַ'ט-וואַר'שטאַט, געבראַ'כטאויפ'געמאַכט א. א. וו.
און קומט אן די נאַכט, מען דאַרף זיך א ו י ס ב ע ט ן *)
דאַן הייבט אָן די מוטער, דעם טויט אויף זיך ב ע ט ן . א. רי יזען.
אין „גראַמען-לעקסיקאָן“ קומען די דאָזיגע פאַרשיידנאַקצענטיגע גראַמען צום סוף פון יעדער גראַמען-גרופּע אין קלענערער שריפט.
אַ ס א נ אַ נ ס ן , הייסן אַזעלכע גראַמען, וועלכע האָבן איינע און די זעלבע באַטאָנטע וואָקאַלן, אבער ביי וועלכע די ענדונגען נ אַ כ ן באַטאָנטן וואָקאַל פאַלן זיך נישט צונויף. למשל : „איך-ליכט“, „ניגון-פליגל“' „נאַקןוואַקל“ א. א. וו.
אַזעלכע אַסאָנאַנסן פלעגט מען באַגעגענען מערסטנטיילס אין פאָלקסלידער
אַ-לע וואַסערלאַך לויפן אַוועק
די גריבעלאַר בלייבן ל י י ד י ג .
אוי, וואו נעמט מען אַזאַ מענטשן.
וואָס זאָל פאַרשטיין מיין ו ו י י ט אָ ג !...
זעלטן איז דער פּאָעזיע :
*) מען זאָגט נישט אויסבע'טן, נאָר או יס'בעטן (אַ בעט).
אַ ר י י נ פ י ר
24
זאלן שווינדלען פאַר די אויגן.
פיס און פּיאַטעס הויך און ש ט אַ ר ק !
פונקען זאָלן פון שטיינער שפּריצז,
אנצינדן זאָל זיך דער מ אַ ר ד !...
ח. נ. ביאַליק.
אָבער .,אין דער מאָדערנער יידישער דיכטונג, באַזונדערס אין דער דיכטונג פון ראַטן-פאַרבאַנד, האָט דער אַ'סאָנאַנס באַקומען די ברייטסטע אָנווענדונג, און מען טרעפט אים איז די פאַרשיידנסטע וואַריאַציעס. איז אייניגע אַסאָנאַנסן איז די נישט-פּינקטלאַכקייט קוים צו באַמערקן, פאַראַן אבער אַזוינע שלוס-קאָמבינאַציעס, וועלכע גיבן נאָר אַן אנצוהערעניש אויף אַ גראַם, ווי למשל : „פאַרריגלט-ניגון“, „וויִוצז-פּלייצע“, „מונטערע-ווינטערן“, .,דרייסטער-ווייסט ניט“ א. א. וו.“
זעלבסטפאַרשטענדלאַר, אַז אַזעלכע „אָנצוהערענישן“ קענען נישט קלאַסיפיצירט ווערן, און זיי ווערן דאָ דערמאָנט מער פון אינפאָרמאַציע וועגז. עס זיינען אבער אויך פאַראַן אַזעלכע אַסאָנאַנסן, וועלכע פאַלן זיך נישט צונויף, בלויז אין זייערע א ו מ ב אַ ט אַ נ ט ע ו ו א ק אַ ל ן , ווי למשל : „מדינה-קאַסינאָ“, „גלאַטיק-סטאַטעק“ א. א. וו. ד י אַסאָנאַנסן זיינען אַריין אין דעם גראַמען-לעקסיקאָן און זיינען קלאַסיפיצירט געוואָרן אונטער זייערע קלאַנגעז-ענלאַכע גראַמען-גרופּעס. אַזוי צום ביישפּיל, גייען אין דער גרופּע : „ אַ נ ע “ אַריין אַזעלכע ווערטער, ווי : נירוואַנאַ, דיאַנאַ, פאַטאַ מאָרגאַנאַ' א. א. וו. אין דער גרופּע : „ ו י ל י ם “ — אַזעלכע ווערטער, ווי : עולם, גולם, חולם א. א. וו.
צו אַ באַזונדער קאַטעגאָריע געהערן די אַזוי-גערופענע ק א מ ב י נ י ר ט ע ואָדער צוזאַמענגעזעצטע) גראַמען. דאָס זיינען גראַמען, וועלכע ווערן צונויפגעשטעלט פון צוויי ואָדער מערער) ווערטער, ווי למשל : „מלאך-פאַל איר“, „איצטער-קריצט ער“, „בעבעכעס-לעב איך עס“ א. א. וו.
איז דער עלטערער יידישער דיכטונג באַגעגנט מען אַזעלכע גראַמען זייער זעלטן, און די וואָס מען באַגעגנט, זיינען פון דער סאַמע איינפאַכסטער קאָנסטרוקציע.
ער וועט שיקן צוואַנציג ד אַ ל ע ר,
זיין פּאָרטרעט דערצו,
און וועט נעמען, לעבן ז אַ ל ע ר,
אונז אַהינציצו.
שלום עליכם.
אין דער לעצטער צייט אָבער, זיינען זיי שטאַרק אַריין אין רער מאַרע,
און צייכענען זיך אויס מיט זייערע אויסטערלישע קאָמבינירונגען.
25
אַ ר י י נ פ י ר
אַ מייסטער אויף דעם געביט א.יז געווען ר' מרדכי'ע (טשעמערינסקי), ביי וועמען עס שוויבלט ממש מיט די דאָזיגע גראַמען-קאָמבינאַציעס.
און גיי ל א ד א י ם ,
דעם פיפיגן ב ן אַ ד ם ...
אדער :
אויסגעפּוצט זיך מ כ ת ר צ ח ,
נד)ר עס ב ע ט ז י ך א. א. וו.
אָבער לעצטנס, האָט אים פּרץ מאַרקיש ואים צו לאַנגע יאָר) ווייט, ווייט אַריבערגעיאגט אין דער דאָזיגער קונסט. ביי מאַרקיש'ן זעט מען בחוש, ווי ער איז פאַרליבט אין די דאָזיגע קאָמבינאַציעס. נישטאָ אַ ליד, וואו ער זאָל זיך באַגיין אָן זיי. און ווי דערפינדעריש ער איז !
ווינטל, ווינטל, נאָך נישט ג ר אַ ז י ק ,
זיינען איצט די פּאַשע ע ר ט ע ר.
מיט מיין האַרץ, ווי מיט אַ ב ל אָ ז ז אַ ק ,
אטעם איך דאָ אויף זיי : ה ע ר ט א י ר ?
אדער :
כ'בין שוין צוויי מאָל היינט ג ע ו ו ע ז ד אַ
און נאָך זיין וועל איך אַ פּ אָ ר מ אַ ל .
— גיט זיך ווינטעלע אַ ו ו ע נ ד ע
— גיט זיך ריטשקעלע אַ מ ו ר מ ל ...
באַזונדערס נוצלאַך וטייל מאָל אַפילו אומפאַרמיידלאַד) זיינען אַזעלכע קאָמבינירטע גראַמען, ביי ווערטער, וועלכע האָבן ווייניג, אָדער גאָר קיין גראַמען נישט. אָט למשל, איז צו „אַרבעט“ נישטאָ קיין גראַם, און זעט ווי מאַרקיש גיט זיך אַן עצה :
נו, גענומען צו דער אַ ר ב ע ט .
ווער אין אויגן שוואַרצע פ אַ ר ב ה א ט !
אין „גראַמען-לעקסיקאן“ פאַרנעמען די דאָזיגע קאָמבינירטע גראַימען אַ גאַנץ אָנזעעוודיק ארט. נאָר אום איינצושפּאָרן פּלאַץ טו איך מיט זיי דאָס זעלבע, וואָס מיט די גראַמאַטיקאַלישע בילדונגען, דהיינו : צום סוף פון דער גראַמען-גרופּע גיב איך אן עטלאכע ביישפּילן פון מעגלאַכע גראַמען-קאָמבינאַציעס און דערביי אַ פאָרמולע, ווי אַזוי זיי ווייטער צו בילדן. למשל :
אַ ר י י נ פ י ר
ומעס
צימעס
נמאס
בנעימות א. א. וו.
איך רים עס, איך פאַרשטשימע עס א. א. וו.
וגר. יִ ם , יִ מ ע - ע ס ).
דאָס זאַל הייסן : נעם די ווערטער פון די גרופּעס „יִם“ און „יִמע“, לייג צו זיי צו דאָס ווארט „עס“ און דו וועסט באַקומען גראַמען צו — „צימעס“. „נמאס“ א. א. וו. טייל מאַל באַנוגן איך זיך בלויז מיט אַ פאָרמולע, ווי למשל
ו י כ ע ט
שוחט
שוחד
אויכעט א. א. וו.
וגר. ו י ד י ה א ט ).
דאָס זאָל הייסן : נעם די ווערטער פון דער גרופּע „ויך“, לייג צו זיי צו דאָס וואַרט „האָט“, וועסטו באַקומען אַזעלכע קאמבינאַציעס, ווי „בויך האָט“, „יויך האָט“, „רויך האט“ א. א. וו.
זעלבסטפאַרשטענדלאַד, אַז מיט די דאָזיגע פאָרמולעס שעפּן זיך נישט אויס אַלע מעגלאַכע גראַמען-קאמבינאַציעס. איך ווייז נאָר אן די סאַמע עלעמענטאַרע פאָרמעס זייערע. דאָס איבעריגע לאז איך צו דער דערפינדערישקייט און פייאיגקייט פון דעם ווערסיפיקאַטאָר.
אָפּקירצונגען און סמנים
א. א. וו. — און אַזוי ווייטער.
אָד. — אָדער.
א. אַנד. — און אַנדערע.
גר. — גראַם.
ונ.) — נאָמען.
(פּ.) — פּויליש.
לל.) — ליטוויש.
* (לעבן אַ וואָרט) — באַטי יט, אַז אין ד ע ם וואָרט גייען זיך פונאַנדער די דיאַלעקטן (פּויליש און ליטוויש).
ו*) ללעבן אַ ווערטער-גרופּע) — באַטייט דאָס זעלבע פאַר דער גאַנצער גרופּע.
ל) ללעבן אַ ווערטער-גרופּע) — באַטי יט אַז די ווערטער פון ד ר גרופּע קלינגען גלייך אין ביידע דיאַלעקטן.
אַ
29
אַ — אַ ב ע ר
א
כאַלוואַ
מאַטניאַ
פּעטשאַ
אַזאַ
אַללאַ
אַהאַ !
אווואַ !
באַ !
האַ ?
האָפּצאַצאַ !
הוהאַ !
הוראַ !
טראַלאַלאַ !
באַ כאַ !
נאַ !
קוואַ קוואַ !
קראַ קראַ !
ראַטאַטאַ !
שאַ !
וס) אַמפּלואַ, אַנגאַזשמאַ, בואַ, בוזאַ, בורזשואַ, גאָלאָוואַ, טשיסונטשאַ, טשמאַ, טשעפּוכאַ, טשעקאַ, טשערטאַ, מאַמאַ', מולאַ, סודיאַ, סטאַרשינאַ, פּאַפּאַ, קאַזנאַ, אַ לאַ... טאַ טאַ ! ראַז דוואַ ! מום רע, פּגע רע.
(פּ.) שני ידערי י, שוסטערי י, א. א. וו. וזע : ײַ).
שוואב
שטאַב
שקראַב
ו) דזשאַב, דראַב, קאָראַב, ראַב, איך באַב, בוכשטאַב.
(פּ.) וו י יב, לי יב, שרי יב א. א. וו. גזע : ײַב).
מחבל
פאַבל
איך גראַבל
וס) דזשאַבל, דיריזשאַבל, מקבל, מיזעראַבל, קאָמפאָרטאַבל, קאַפּאַבל, רעספּעקטאַבל, טאַבעל, קאַבעל וגר. אַ ב — ל.)
(פּ.) וו י יבל, טי יבל א. א. וו. (זען ײַב).
גבאי
ברוך הבא
עולם הבא
זשאַבע
הושענא רבה
אדרבא
להבא
אבא (נ.)
נס) מדרש רבה, ספרא רבא, דראַבע, האַנטאַבע, ווארצאַבע, שטאַבע, די ראַבע, איך שקראַ'בע, אויסגאַבע, אויפגאַבע, לגבי, לאבי, מכבי.
אַ ג ע ס
שבת
(0) די זשאַבע-ס, דער באַבע-ס, דעם גבאי-ס א. א. וו. וזע : אַבע).
(פּ.) טי יבע'ס (נ.), שי יבעס.
אַ ג ע ר
אַראַבער
בעסאַראַב(י)עיר
אַ ב ק ע — אַ ד
מחבר
קאַנדעליאַבער
איך דבר
(0) דזשאַבער, שלאַבער, איד זאַלאַבּער, איך שבר, אָקטיאַבער, סענטיאַנער, נאָיאַבער, דעקאַנער, אינהאַמער, ליבהאבער. (גר. אַ ב , אַ ב ע — ע ר, ר.)
ופּ.) וו י יבער, לי יבער א. א. יי. וזע: ער). אַ ב ק ע (זע : אַ פ ק ע )
זיגזאַג
פאַרלאַג
תרי“ג
מיטן תג
אסרו חג
איך וואַג
ו) באַשלאג, סאַרקאָפאַג, פלאַג, האַאג ונ.), פּראַג ננ.).
(פּ.) פייג, צווי יג א. א. וו. וזע : ײַג). אַ ג ד (זע : אַ ק ט ) אַ ג ן
קראַגן
פראַגן
קלאַגן
ו) באַשלאגן, זאַגן, זיגזאַגן, סאַרקאפאַגן, פאַרלאַגן, וואַגן, ומיט אַלע) תגין, קאָפּענהאַגען ונ.), סאַגאַין.
(פּ.) פי יגן, שווי יגן א. א. וו. (זען ג).
אַ ג ע
לאַגע
פראַגע
פּראַגע (נ.)
שרגא (נ.)
(0) משוגע ומשגע, אַלפּאַגע, בליאַגע, בראַגע, בראָדיאַגע, זאַגע, טראַגע, מאַלאַגע, סקריאַגע, פּליאַגע, פליאַגע, קלאַגע, שפּאַגע, איך צעגאַוויאַגע, נידערלאַגע, שיקאַ'גאָ ננ.)
אַ ג ע ר
גראַגער
לאַגער
איך באַלאַגער
(0) שלאַגער, האַאג'ער (נ.), פּראַג'ער (נ.), שיקאַגאָ'ר ננ.). (גר. אַ ג , אַ ג ע — ע ר ).
(פּ.) שוו י יגער, צי יגער א. א. וו. (זע : ייג).
חשד
כתב יד
מאַסקעראַד
מתנת יד
צד
קאַמעראַד
שמד
נע ונד
תיכף ומיד
ו) ולד, ועד, אומן יד, האוחז ביד, חכמת היד, של יד, מיד ליד, כלאחר יד, גראַד, דאָקלאַד, דזשאַד, ווינאָגראַד, זאַד, טשאַד, בעזלאַד, לימאָנאַד, מאַד, מאַרמעלאַד, נאָמאַד, נאַריאַד, סליאַד,
אַ ד י ק — אַ ד ע
סמראַד, סקלאַד, פּאָדריאַד, פּריקלאַד, פאַסאַד, פאַצעיאַד, ריאַד, שאָקאָלאַד שפּאַר, באַגדאַד (נ.), בערשאַד (נ.), פּעטראָגראַד (נ.), איך לאַד, איך שאַר. (פּ.) זי יד, קרי יד א. א. וו. (זע : ײַד). אַ ד י ק
צדיק
קאַדיק
איך באַגנאַדיק
ו) דזשאַ'דעק, זאַדעק, פּאָריאַדעק, וולאַדעק (נ.). (גר. אַ ד — י ק ).
(פּ.) געשמי ידיק, שני ידיק.
קדיש
מחדש
מקדש
תתחדש
ו)לאַדיש, נאָמאַד-יש, קאַמעראַד-יש א. א. וו. (גר. אַ ד, אַ ד ע — י ש.) אַ ד ל ,
אַדל
טאַדל
מגדל
משתדל
פראַדל (נ.)
ו) יתגדל, מאדל, סקלאַד-ל, פּאָדריאַד-ל א. א. וו. וגר. אַ ד - ל ).
לפּ.) בי ידל, קרי ידל א. א. וו. וזע : ו
נדן
שאַדן
שמד'ן
נבוזראדן (נ.)
(0) באַרען באַדען (נ.). די כתב יד'ן, מאַסקעראַד-ן, קאַמעראַד-ן, פּאַראַד-ן א. א. וו. (זע : אַד).
(פּ.) שני ידן, פאַרמי ידן א. א. וו. (זע : טדן).
אַ ד ן
ידען
לאַדן (אַ)
אַ ד ע
באַלאַדע
באַריקאַדע
בריגאַדע
סטאַדע
סערענאַדע
עסטראַדע.
נע ונד'ע
אַודאי
פראַדע (נ.)
קאַנאַדע (נ.)
זיך מתודה
איך יאַדע
ו) אַמבאַסאַדע, באַלוסטראַדע, בלאָקאַ'דע, גראָמאַדע, דאָסאַדע, טיראַדע, לאַמפּאַדע, לימאָנאַדע, לעוואַדע, מאַרמעלאַדע, נאַגראַדע, פּאַליסאַדע, פּאָמאַדע, פּלעיאַדע, פּראָמענאַדע, פּריאַדע, קאַוואַלקאַדע, קאָלאָנאַדע, קאַנאָנאַ'דע, קאַסקאַדע, קרעפּליאַדע, ראַרע, שאָקאָלאַדע, שאַראַדע, שטאָרעליאַדע, גניאַדע, גראַדע, אַ ליאַדע וווער).
איך האַדע, איך טשאַדע, איך נאַסיאַדע וזיך), איך פּאַדע, איך פּאָפּאַדע וזיך), איך צעפּאַרע, איליאַדע,
אַ ד ע ק — אַ ו ו ע
אָלימפּיאַדע, אַרלעקינאַדע, בופאָנאַדע, יערעמיאַדע, מעסיאַדע א. א. וו. דעספּאַראַדאָ, טאָרנאַדאָ, מיקאַדאָ, עלדאָראַדאָ, פּאַרטי, שדי. וגר. אַ -ד ו, ד י ).
ופּ.) געבי ידע.
אַ ד ע ר
פליאַדער
מנדר
מסדר
אַמבאַסאַדאָר
גביר אַדיר
נאַ דיר !
קאַדר
ו) חנ“ד'ער, גראַדער, אַ' ליאַדער, נע ונד'ער, איך באַדער, באַגדאַד'ער, בערשאַד'ער, פּעטראָגאַד'ער, קאַנאַדער. וגר. אַ ד, אַ ד ע י ע ר, אָד. אַ ד ע ר, ד י ר ).
ופּ.) שני ידער, שיי ידער א. א. יי. וזע : לי).
כבוד אב
כתב
מהלך רב
ערב רב
שקלאַוו
בראַוו
זשוואַוו
ו) בן הרב, הון רב, לאו, תורה שבכתב, אוסטאַוו, זואַוו, סאָסטאַוו,
סטאַוו, סלאַוו, ספּלאַוו, שטשאַ'וו, אָקטאַוו (נ.), באָלעסלאַוו לנ.)
אַ ו ו י ש
מאָלדאַוויש
סלאַוויש
סקאַנדינאַוויש
וט) קלאַוויש, פּאַוויש, שקלאַוויש. וזע : אַוו, און אַווע).
(פּ.) גאוה'יש, תאוה'יש, פי י וו יש (נ.). אַוון
איך דאַוון
מתכוון
ו) קאַוואָן, די שקלאַוו-ז, דעם קוטשעראַווע-ן א. א. וו. וזע : אַוו, און אַווע).
קאַווע
בראַווע
טשיקאַווע
קוטשעראַווע
כך הוה
חוה
איך האַווע
ו) אָבלאַווע, אופּראַווע, אָקטאַווע, בולאַווע, וויסטאַווע, זאַבאַווע, זאַסטאַווע, כאָליאַווע, לאַווע, ספּראַווע, פּאָטראַווע, קאַנאַ'ווע, קודריאַווע, קוליאַווע, שטשיפּיליאַווע, סלאַווע ונ.), ליבאַווע ונ-), מיטאַווע ונ.), מלאַווע ונ.), פּאָלטאַווע ונ.).
איך אָביאַווע, איך אָטפּראַווע, איך איזבאַווע וזיך), איך איספּראַווע וזיך),
אָ ו ו ע ר — אַ ז ן
איך דאָבאַווע, איך זאַסטאַווע, איך סאָסטאַווע, איך פּאָפּראַווע, איך פלאַווע, איך פּריבאַווע, איך פאַרפּראַווע, בראַוואָ !
ופּ.) גאוה, תאוה.
אַ ו ו ע ר
אויר
זשאַווער
איך גאַווע.ר
ו) מעביר, חוק ולא יעבור, בראַווער, זשוואַווער, טשיקאַווער, קודריאַ-ווער, קוטשעראַווער, שטשיפּיליאַווער, ליבאַווער, מיטאַווער, מלאַווער, פּאָלטאַווער. (גר. אַ ו ו, אַ ו ו ע — ע ר, ר ).
אַ ו ו ק ע
פּיאַווקע
דוקא
חוה'קע
איך האַווקע
נאַפקע
שאַפקע
ו) אָטפּראַווקע, בולאַווקע, זאַבאַווקע, זאַסטאַווקע, יאַווקע, לאַווקע, מערזאַווקע, סטאַווקע, ספּראַווקע, פּריבאַווקע, קאַ'זיאַווקע, (איז) אָטסטאַווקע, (אויף) פּאָפּראַווקע, סלאַווקע (נ.), נאַגראַפקע, קאַראַפקע.
וויסטאַווקע, טרוסקאַווקע, באָליאַווקע, פּאָדסטאַווקע, קוקאַווקע, שיקאַווקע.
(פּ.) פייווקע (נ.).
אַ ז (פגי. אַ ס )
אַלמאַן
גאַז
טאָפּאַז
עקסטאַז
אַז
בלע“ז
קאַווקאַז
ו) מוציא לעז, ט“ז, וויאַז, זאַקאַז, טאַז, טאַראַנטאַז, סקאַז, פּריקאַז, פאַז, (אויף) פּאָקאַז, קניאַז, מאַז.
ופּ.) אי יז, גרי יז א. א. וו. לזע : ײַז). אַ ז י ע
אינוואַזיע
אַפאַזיע
אָקאַזיע
בורזשואַזיע
גימנאַזיע
פאַנטאַזיע
אַזיע
וגר. אַז - י ע ).
מזל
איך גזל
באַזעל (נ.)
נס) בר מזל, שלימזל. (גר. אַ ז — ל ). (פּ.) מי יזל, קרי יזל א. א. וו. (זע : טאָ
אַ ז ן
בלאַזן
חזן
פראַזן
ו) די אַלמאַז-ן, גאַ'ז-ז, טאָפּאַז-ז, עקסטאָז-ן א. א. וו. וזע : אַז).
אַ ז ע — אַ ט
(פּ.) אי יזן, וו י יזן א. א. וו. (זע :
ײַזן).
אַ ז ע
וואַזע
עולם הזה
פראַזע
מבזה
אשכנזי
ו) באַזע, גאַזע, זאַראַזע, זראַזע, סאַזע, פּאַזע, איך דערקאַזע.
אַ ז ע ס
עזות
אָאַזיס
באַזיס
(0) באַזעס, וואַזעס, זאַראַזעס, זראַזעס, סאַזעס, סקאַזעס, אַשכנזי'ס, איך דערקאַזע עס. (גר. אַ ז , אַ ז ע ע ס , א י ז ).
(פּ.) וו י יז עס, באַוו י יז עס א. א. וו. וזע : טז).
אַ ז ע ר
חזיר
מזהיר
איך חזר
ו) קאַווקאַזער. (גר. אַ ז , אַ ז ע ע ר, א י ר).
(פּ.) הי יזער, וו י יזער א. א. וו. (זע : ײַזער).
אַ ז ק ע (זע : אַסקע)
באַגאַזש
באָנדאָזש
מאַסאַזש
ע-טאַזש
עקיפּאַזש
פּאַזש
קוראַזש
ו) אַרביטראַזש, באַלאָטאַזש, בלאמאַזש, בלינדאַזש, דרענאַזש, טיראַזש, טריקאָטאַזש, מאַזש, מיראַזש, מעטראַנפּאַזש, סאַבאָטאַזש, סאַקוואָיאַזש, סטאַזש, סטראַזש, פּאַסאַזש, פּייזאַזש, פּליאַזש, פוראַזש, קאָלפּאָרטאַזש, קאָמאָפלאַזש, קאַרטאָנאַיזש, קאָרסאַזש, שאַנטאַזש, ערמיטאַזש (נ.) אַ ז ש ק ע (זע : אַשקע)
אַדוואָקאַט
אַראָמאַט
אַריסטאָקראַט
בלאַט
דעלעגאַט
דעפּוטאַט
האַרמאַט
טאַט
כוואַט
מאַגנאַט
סאָלדאַט
סענאַט
פּשט
קאַנדידאַט
רעזולטאַט
שטאַט
אַקוראַט
גלאַט
דעליקאַט
זאָט
אַ ט — אַ ט אָ ר
מאַט
פּריוואַט
כמעט
בפרט
הרי את
שבט
נאַט !
שאַט !
געהאַט
גע'שמד'ט
פאַרשאַט
איך ראַט
איך פאַרראַט
איך באַשטאַט
(0) אַזיאַט, אַקראָבאַט, ביוראָקראַט, דיפּלאָמאַט, דעמאָקראַט, יאַט, לאועראַט, ליטעראַט, מולאַ'ט, מעצענאַט, פּיראַט, פּלוטאָקראַט, פּסיכאָפּאַט. פּרעלאַט, רענעגאַט, כאַלאַט, פאַט, סעפּאַראַט, פּאַ'ניע בראַט, (אויף) פּראָקאַט.
אַדרעסאַט, אויטאָמאַט, אַטענטאַט, אַטעסטאַט, אינטערנאַט, אַפּאַראַט, גראַנאַט, דובליקאַט, דוקאַט, טראַקטאַט, טאָמאַט, טריומוויראַט, לאַט. לעגאַט, מאַגיסטראַט, מאַנדאַט, מאַרינאַט, מושקאַט, סאַלאַט, סוראָגאַט, סינדיקאַט, סעקרעטאַריאַט, עטאַט, פּאַט, פּלאַגיאַט, פּלאַט, פּלאַקאַט, פּראָלעטאַריאַט, פּרעפּאַראַט, פאַבריקאַט, פאַלסיפיקאַט, פאָרמאַט, קאַזעמאַט, קאַליפאַט, קאָמוניקאַט. קאָמיסאַריאַט, קאַנאַט, קאָנסולאַט, קאַראַט, קוואַדראַט, קוויאַט, קילאָוואַט, קלימאַט, קראַוואַט, דאַבאָט, ראַבינאַט, ראַזווראַט, רעפעראַט, שאַכמאַט.
שטאַאַט, שפּאַגאַט.
פּעטשאַט, נאַפּליעוואַט ! וואַריאַט, וואַרשטאַט, פּאָוויאַט א. אַנד.
(פּ.) לי יט, צי יט א. א. וו. (זע : ײַט). אַ ט אָ ר (פגי. אַ ט ע ר )
אַגיטאַטאָר
אימפּעראַטאָר
אַמאַטאָר
אַסימיליאַטאָר
אָראַטאָר
אָרגאַניזאַטאָר
גובערנאַטאָר
דיקטאַטאָר
דעקאָראַטאָר
ווענטילאַטאָר
לאָקאַטאָר
סענאַטאָר
פּראָוואָקאַטאָר
קאָמבינאַטאָר
רעפאָרמאַטאָר
עקוואַטאָר
וס) אַדמיניסטראַטאָר, אַוויאַטאָר, אוזורפּאַטאָר, אימיטאַטאָר, אימפּראָוויזאַטאָר, איניציאַטאָר, אָפּעראַטאָר, אַקאָמפּאַניאַטאָר, אָרדינאַטאָר, אַרענדאַטאָר, גלאַדיאַטאָר, דעקלאַמאַטאָר, טראַנספאָרמאַטאָר, ליקווידאַטאָר, נאָוואַטאָר, עקזאַ'מינאַטאָר, עקספּלואַטאַטאָר, עקספּראָפּדיאַטאָר, פּאָפּולאַריזאַטאָר, פּולוועריזאַטאָר, פּלאַגיאַטאָר. פּלאַנטאַטאָר, פּסיכיאַטאָר, קאָאָפּעראַ טאָר, קאָלאָניזאַטאָר, קאָנספּיראַטאָר, קוראַטאָר, רעגולאַטאָר, רעסטאָראַטאָר. איזאָלאַטאָר, אילוסטראַטאָר, אינטערפּרעטאַטאָר, אַמבולאַטאָר, דעסטי-
אַ ט י ם — אַ ט ל
לאַטאָר, טאָטאַליזאַטאָר, לעגיסלאַטאָר, מאַניפּולאַטאָר, מולטיפּליקאַטאָר, עלעוואַטאָר, פּראָקוראַטאָר, פאַילסיפיקאַטאָר, קאָמפּילאַטאָר, קאָנסערוואַטאָר, קולטיוואַטאָר, רעגיסטראַטאָר, רעציטאַטאָר, פּאָלאָניזאַטאָר, רוסיפיקאַטאָר א. א. וו. (זע : אַציע).
אַ ט י ם
באַלעבאַטים
בתים
ו) איך אַטעם, גם אתם, אולטיי מאַטום, דאַטום, פאַטום, איד נאַשטאַט אום, איך פאַרראַט אים, אי ראַט אים, עס פאַרשאַדט אים, ער לאַדט אים א. א. יי. (גר. אַ ט , אַ ט ע — א י ם ).
אַ ט י ע
דיפּלאָמאַטיע
כרעסטאָמאַטיע
אַפּאַטיע
אַנטיפּאַטיע
סימפּאַטיע
אַריסטאָקראַטיע
ביוראָקראַטיע
דעמאָקראַטיע
ו) גאַלימאַטיע, האָמעאָפּאַטיע, טעלעפאַטיע, אויטאָקראַטיע, פלאַטיע, שטיא, קאַטיע (נ.). (גר. אַ ט י ע ).
אַ ט י ק
חכם עיתיק
גראַמאַטיק
לונאַטיק
מאַטעמאַטיק
פאַנאַטיק
גלאַטיק
נס) פּידאַטיק, פּעטשאַטיק, אַקראָבאַטיק, דאָגמאַטיק, נומיזמאַטיק, סטאַטיק, פלעגמאַטיק, קוואַדראַטיק, אַדריאַטיק (נ.)
אָסטאַטעק, זאַדאַטעק, לאַטעק, סטאַטעק, פּאַטעק. וגר. אַ ט - י ק ).
(פּ.) פאַרצי יטיק.
אַ ט י ש
אויטאָמאַטיש
אַנטיפּאַטיש
אַפּאַטיש
אַריסטאָקראַטיש
באַלעיבאַטיש
ביוראָקראַטיש
דיפּלאָמאַטיש
דעמאָקראַטיש
דראַמאַטיש
סימפּאַטיש
סיסטעמאַטיש
עמפאַטיש
פאַנאַטיש
פלעגמאַטיש
(0) גראַמאַטיש, דאָגמאַטיש, האָמעאָפּאַטיש, כראָמאַטיש, מאַטעמאַטיש, סטאַטיש, סימפּטאָמאַטיש, פּסיכאָפּאַטיש, פּראָבלעמאַטיש, פּראָגראַמאַ'טיש. יאַט-יש, סאָלדאַט-יש א. א. וו. (גר. אַ ט י י ש ).
(פּ.) לי יטיש, פאַרצי יטיש א. א. וו. לזע : י יט).
איך בטל
אַ ט ן — אַ ט ע
איך צעפּאַטל
מאַטל (נ.)
ו) אַ באַטל, יאַט-ל, כאַלאַט-ל, שפּאַי גאַט—ל א. א. וו. (גר. אַ ט - ל ).
(פּ.) בטטל, טײַטל א. א. וו. (זע : ײַטל). אַטן
בראַטן
משא ומתן
שאַלאַטן
מתחתן
ראַטן
באַראַטן
פאַרראַטן
פאַרשאַטן
באַשטאַטן
קאַרפּאַטן (נ.)
וס) דאַטן, דעבאַטן, ציטאַטן, קאַטן, קראַטן, די שטאַאַטן, דעם טאַטע-ן, דעם גלאַט-ן, די אַדוואָקאַט-ן א. א. וו. וגר. אַי ט , אַ ט ע - ן ).
(פּ.) זי יטן, צי יטן, א. א. וו. (זע : י יט).
אַטע
וואַטע
טאַטע
פּיאַטע
שמאַטע
אַקוראַטע
גלאַטע
געהאַטע
גע'שמד'טע
דעליקאַטע
זאַטע
מאַטע
סעפּאַראַטע
פּריוואַטע
לעת עתה
זלאַטע
איך לאַטע
וס) בלאַטע, דאַטע, דעבאַטע, וויפּלאַטע, טראַטע, טשאַטע, כאַטע, לאָבטטע, לאָפּאַטע, מאַרענאַטע, מיאַטע, סאַלאַטע, סאָנאַטע, סעראַטע, פּאַלאַ'טע, פּלאַטע, פאַצעיאַטע, ציטאַטע, קאַנטאַטע, קראַטע, ראַטע.
האָרבאַטע, דזשאָבאַטע, שטשערבאַטע, מאָרדאַטע, פּוזאַטע, פּאָפּעליאַטע, פּאָלאָסאַטע, קאַרפּאַטע, סמאַרקאַטע, פּיסקאַטע, פּענקאַטע, הינקעוואַטע. יאָלדעוואַטע, לעקישעוואַטע, נאַרישעוואַטע, סטילעוואַטע, פּאַרכעוואַטע. פּליכעוואַטע, פאָנפעוואַטע, קאָלטענעוואַטע, קודלעוואַטע, קילעוואַטע, שוואַנצעוואַטע, תמ'עוואַטע, איך פּראַטע.
איקעוואַטע, באָטשקעוואַ'טע, באָקעוואַטע, גוליעוואַטע, האָנאָרעוואַטע. חולה'וואַטע, חזיר'עוואַטע, לעקעכעוואַטע, משוגע'וואַטע, סוקעוואַטע, סטויפּעוואַ'טע, סטרופּעוואַטע, פּאַסקעוואַטע, פּיפּקעוואַטע, פּלוטאָוואַטע, פּרישטשעוואַטע, פראַנצעוואַטע, צאַצקעוואַטע, קאָסעוואַטע, קאַשטענעוואַטע, קלאָטשקעוואַטע, רודאָוואַטע, שגצ'עוואַטע, שישקעוואַטע.
לעגאַטאָ, מאָדעראַטאָ, סטאָקאַטאָ, פּיטשיקאַטאָ, פערמאַטאָ, ברוך אתה, ישיבה של מטה, חתום מטה, התעוררותה דלתתה, פּערסאָנאַ גראַטאַ, טראַוויאַטאַ.
ופּ.) באַנײַטע, באַפרײַטע א. א. ו ו. וזע : טט).
אַ ט ע ס — אַ ט ש
אַטעס
גאַטעס
רעמאַטעס
מתת (נ.)
סאָקראַטעס (נ. )
(0) כוואַטעס, פּאַניע בראַ'טעס, קוויאַטט, פּאַטאָס, קרבן חטאת, גראַטיס, סטאַטוס, איך באַשטאַט עס, איך ראַט עס א. א. וו. די גראַטע-ס, די כאַטע—ס א. א. וו. וזע : אַט, און אַטע). אַ ט ע ק (זע : אטיק)
אַ ט ע ר (פגי. אַ ט אָ ר )
טעאַטער
קאַטער
קוואַטער
קראַטער
מוותר
מתיר
איך מאַטער
איך פּטר
איך פלאַטער
ו) אַקוראַטער, בלאַטער, גלאַטער, געשמד'טער, דעליקאַטער, זאַטער, מאַמער, סעפּאַראַטער, פּריוואַטער, פּראַטער ונ.), באַשטאַט ער, פאַרראַט ער, האָרבאַטע-ר, פּוזאַטעיר, א. א. וו. (גר. אַ ט , אַ ט ע - ע ר, ד ע ר ). ופּ.) קרי יטער, פאַרשי יטער א. א. וו. (זע : י יט).
אטקע
יאַטקע
לאַטקע
פּאַלאַטקע
שמאַטקע
זלאַטקע
שמד'קע
פראַדקע.
(0) אָפּלאַטקע, גראַטקע, וואַטקע, ווזיאַטקע, זשאַטקע, טאַטקע, כאַטקע, לאָפּאַטקע, פּאַני מאַטקע, סאַראַסאַטקע, סטאַטקע, סעראַטקע, פּאַטקע, פּיאַטקע, פּיסקליאַטקע, פּעטשאַטקע, פאַצעיאַטקע, קאָנפערראַטקע, קליאַטקע, קראַוואַטקע, קרופּטשאַטקע, ראָגאַטקע, שאַטקע, מיאַ'טקע, סמיאַטקע. וויאַטקע (נ.), קאַמטשאַקע (נ.), ננתקה.
גראַדקע, זאַסאַדקע, זאַקלאַדקע, לאַמפּאַדקע, ליכאָראַדקע, מאַרמעלאַדקע, סקלאַדקע, פּאָדקלאַדקע, פּאָמאַדקע, פּלאָשטשאַדקע, פּערעסאַדקע, קאַדקע, קלאַדקע, שאָקאָלאַדקע, האַדקע, איך בדק'ע.
אַקראָבאַ'טקע, אַריסטאָקראַטקע, דיפּלאָמאַטקע, וואַריאַטקע, כוואַטקע, ליטעראַטקע, מאַגנאַטקע, מולאַטקע, מעצענאַטקע, סאָלדאַטקע, פּסיכאָפּאַטקע, קאַנדידאַטקע א. א. וו. וגר. אַ ט — ק ע ).
אַ ט ק ע ס
גאַטקעס
פּאָדאַטקעס
(0) אָסטאַטקעס, זאַדאַטקעס, סטאַט-
קעס, די יאַטקע-ס, די לאַטקע—ס א.
א. וו. וזע : אַטקע).
אַ ט ש
יונגאַטש
סמאַרקאַטש
פּאַרטאַטש
אַ ט ש ע — אַ ך
פּיסקאַטש
קוואַטש
איך פּאַטש
וס) באַכמאַטש, באָראָדאַטש, גראַטש, האָרבאַטש, לאַטש, מאַטש, סקאַטש, סראַטש, פּראַטש, פּאָטיאַ'טש, פערדאַטש, קאָלאָדאַטש, פּיטש פּאַטש, בוטשאַטש ונ.), איך וואַטש, גאַראַדזש, דזשערקאַטש, סטראָהאַטש, פּוהאַטש, פאָנפאַטש.
(פּ.) די יטש, סטי יטש א. א. וו. (זע : י יטש).
אַטשע
דאַטשע
קליאַטשע
איך פּאַרטאַטשע
איך פאַרקאַטשע
איך קאַטשע
(0) זאַדאַטשע, סדאַטשע, באַטשע (נ.), איך טאַ'ראַטשע, איך טלאָמאַטשע, איך מאַטשע, איך נאַזנאַטשע, איך סטראַטשע, איך פּאָבאַטשע, איך פּראַטשע, איך צבוע'טשע, איך צעגראַטשע, איך צעמיאַטשע, איך צעפּלאַטשע, באָקאַטשיאָ ונ.). וגר. אַ ט - ז ש ע ).
אַ ט ש ק ע
טאַטשקע
קאַזאַטשקע
קאַטשקע
איך באַטשקע
איך מאַטשקע
איך פּאַטשקע
ו) באָליאַטשקע, גראַטשקע, דאַטשקע, וואַטשקע, טשאַטשקע, סטאַטשקע,
ספּיאַטשקע, סראַטשקע, פּאָלעוואַטשקע, איך קוואַטשקע.
באַטראַטשקע, בורלאַטשקע, זעמליעטשקע, טרייפניאַטשקע, טשודאַטשקע, כיטראַטשקע, סיביריאַטשקע. פּאָטאַטשקע, פּאָליאַטשקע, פּאַרטאַטשקע, פּינטאַטשקע, פּראַטשקע, פּראָסטאַטשקע, פויליאַטשקע, צבועטשקע, ליטוואַטשקע.
געמאַך
דאַר
זאַך
מאָנאַך
סכך
פאַך
קראַך
שאַר
שליאַך
שמאַך
שפּראַך
תנ“ך
פלאַר
שוואַך
אַך !
טראַך !
לאָז געמאַך !
איך דערוואַך
איך לאַך
איך מאַך
איך פאַרמאַך
אַ נ ט — אַ נ ע
40
איך פאַרפלאַך
פעלאַר, ב“ח, ר“ד, ש“ד, גזירת ת“ח,
היינו הר, כר וכד, מה בכד, ואויפן)
סמך, „יאַך“.
(פּ.) אי יך, גלי יך, רי יך א. א. וו. (זע :
טראַכט(אַ) יאַכט
מאַכט
נאַכט
פּאַכט
פּראַכט
פאַרדאַכט פראַכט
שאַכט
שלאַכט
זאַכט
(אין) אַכט (מיט) באַדאַכט געבראַכט פאַרבראַכט מיר דאַכט איך טראַכט איך באַטראַכט איך פאַרטראַכט איך אַכט איך פאַראַכט ער וואַכט ער דערוואַכט ער לאַכט ער מאַכט ער פאַרמאַכט ער פאַכט ער פאַרפלאַכט
ער קראַכט
ער שוואַכט
ער שמאַכט
וס) אומגעבראַכט, אויסגעבראַכט, אויפגעבראַכט, אַראָפּגעאַ'כט, פאַראורזאַכט, אין אָנבאַטראַכט.
(פּ.) לי יכט, פי יכט א. א. וו. (זע : י יכט).
אַכטל
וואַכטל
שאַכטל
שפּאַכטל
אַ נ ט ע
משפּח'טע
שליאַכטע.
וס) אסמכתא, שאַכטע, בוכטע-באַדאַכטע, שאַכטע די בראַכטע, די אַכט-ע, די באַטראַכט-ע א. א. וו. (זע : אַכט).
(פּ.) לי יכטע, פי יכטע א. א. וו. וזע : ײַ-טע).
קאַכל
תנ“כ'ל
איך אכל
ופּ.) יאַיכל, מאכל, בי יכל, טי כל.
טשערעפּאַכע
ראַנע
פלאַכע
שוואַכע
41
אַ כ ע ס — אַ ל
ו) בליאַכע, ניעראַכע, פּאַפּאַכע, פּלאַכע, פּליאַכע, איך טראַכע.
(פּ.) גלי יכע, רי יכע א. א. וו. (זע : ײַנע).
וואָקזאַל
זאַל
כלל
נחת
משולחת
יד אחת
צולהכעיס
(0) מיחס, מתיחס, שעה מוצלחת, מעור אחת, עיר הנידחת, „יאַסעס“, לאַכעס, ליאַכעס, איך באַוואַך עס, איך פאַרמאַך עס, טשערעפּאַכע-ס א. א. וו. (גר. אַ ד, אַ כ ע - ע ס , ס , א י ז ).
(פּ.) שי יכות, גלי יך עס א. א. וו. (זע : י יך)
זנאַכער
פּאַריקמאַכער
שאַכער
פלאַכער
שוואַכער
ו) דבר אחר, כעלות השחר, איך סחר, איך שטאַכער. (גר. אַ ד ע ר. א י ר ).
(פּ.) בי יכער, רי יכער, גלי יכער א. א. וו. וזע : טנער).
באַל
באָקאַל
גאַל
גענעראַל
וואַל
מאַטעריאַל מאָראַל
מעטאַל
נאַכטיגאַל סיגנאַל
סקאַנדאַל (וואַסער)פאַל פינאַל
קאַנאַל
קאַפּיטאַל קוואַל
קוואַרטאַל קינזשאַל קרימינאַל שטאַל
שלל
איבעראַל בדיל הדל (איז) מל קאַפּאַל
איך באַל איך פּראַל איך פאַל איך קנאַל איך שאַל איך שטראַל איך שנאַל אידעאַל
אָריגינאַל נאל
ברוטאַל
געניאַל
אַ ל אַ ך — אַ ל ט
42
לאָיאַל
לאָקאַל
ליבעראַל
נאַציאָנאַל
נאָרמאַל
נייטראַל
סענטימענטאַל
עגאַל
קאָלאָסאַל
ראַדיקאַל
רעאַל
ו) אנשי בליעל, בעל, ויחל, טל, בכלל, יוצא מן הכלל, לטובת הכלל, מאמר חן“ל, הנ“ל, ז“ל, מהר“ל ונ.). אַדמיראַל, אָטוואַל, אימפּעריאַל, אינטערוואַל, אָריענטאַל, אַרסענאַל, דאַל, וואַנדאַל, וואַסאַל, וואָקאַל, זשורנאַל, טריבונאַל, כאָראַל, לינעאַל, מאַדריגאַל, מיטל, נאַכאַל, סאַנדאַל, פּאָדוואַל, פּעדעסטאַל, פּערסאָנאַל, פּרינציפּאַל, קאָנאָוואַל, קאַניבאַל, קאַפּראַל, קאָראַל, קאַרניוואַל, קריסטאַל, ריטואַל, רעגאַל, שאַ'קאַל, שעפּטאַל, שפּאַל.
אוניווערסאַל, האָריזאָנטאַל, טעאַטראַל, טעריטאָריאַל, לעגאַל, מאָנומענטאַל, נאַטוראַל, סאָציאַל, ספּיראַל, פּראָווינציאַל, פּראָפעסיאָנאַל, פאַטאַל, פונדאַמענטאַל, פעאָדאַל, צענטראַל, צערעמאָניאַל, קאַטאַסטראָפאַל, קאָלעגיאַל, קאַרדינאַל, קלעריקאַל, ראַציאָנאַל, אורטל (נ.), בייקאַל ונ.), טראַנסוואַל ונ.), פּאָרטוגאַל ונ.), האָספּיטאַל, שיקזאַל.
אָוואַל, וואואַל, כמאַל, מאָסקאַל, מעדאַל, סטאַל, עמאַל, פּעדאַל, ראָיאַל, שאָל, פעווראָל.
גלח
מיאר
קאַלאַך
משלח
ו) בשלח, באַפאַל איך, מל'ע איך א.
א. וו. וגר. אַ ל , אַ ל ע - א י ך ).
(פּ.) לי ילאַך, צעבי יל איך א. א. ו ו. (זען
אַלנ זאַלב פאַלב קאַלב שוואַלב האַלב זאַלפּ סקאַלפּ אַלפּ אַ ל ד — אַ ל ט געוואַלד וואַלד עמעראַלד פאַלד באַלד אַנשטאַלט געהאַלט געשטאַלט אַלט פאַרגאַלט קאַלט איך אונטערהאַלט איך באַהאַלט איך פאַרהאַלט איך פאַרוואַלט
אַ ל ט ע ר — אַ ל ן
איך שפּאַלט
ער באַלט
ער מל'ט
ער צעפּראַלט
עיר פאַלט
ער באַפאַלט
ער צעפאַלט
ער קנאַלט
ער שאַלט
ער שטראַלט
ער שנאַלט
נס) ער שאַלט און וואַלט, אַספאַלט.
(פּ.) אי ילט, צעבי ילט א. א. ו ו. (זע :
ילט).
אַ ל ט ע ר
אונטערהאַלטער
בוכהאַלטער
מיטלאַלטער
ספּיאַלטער
פאַרוואַלטער
קאַלטער
(0) האַלט ער, פאַלט ער א. א. וו. וגר. אַ ל ט י ע ר ).
(פּ.) אי ילט ער, בי ילט ער א. א. וו. (זע: ילט).
ליע, איך פּאַליע, איך קראָכמאַליע, גאַלאַ.
באַטאַליע, באַליע, וואַקכאַנאַליע, פּמליא, קאַנאַליע, „קאַנצעראַליע“, אַמאַליע ונ.), אויסטראַליע (נ.), איטאַליע ונ.), טאַליאַ (נ.).
מאָראַליש
מוזיקאַליש
ריזיקאַליש
איך חליש
וס) פּאַראַליש, איך פּאַליש, וואָקאַליש, טעאַטראַליש, מאָראַליש, כלה'יש, מעטאַליש, סינאַגאָגאַליש, פּאַטריאַרכאַליש, פיזיקאַליש, אויסטראַליש, אָריענטאַליש, בענגאַליש, פּאָרטוגאַליש א. א. וו. (גר. אַ ל , אַ ל ע — י ש ).
טאַליע
כוואַליע
ליאַליע
קאַליע
גדליה
איך כמאַליע
איך סמאַליע
נס) האַליע, סאַליע, פאַליע, איך וואַ-
אַ ל מ ע ן אַלמן בית עלמין פּאַלמען פּסאַלמען זלמן קלמן שלמון (גר. אַ ל י מ ע ן ). אַין
נעלן איניציאַלן אַנאַלן מינעראַלן שפּאַרגאַלן נאַלן
אַ ל ע — אַ ל ק ע
44
מל'ן
צעפּראַלן
באַפאַלן
פאַרפאַלן
צעפאַלן
קנאַלן
שאַלן
שטראַלן
שנאַלן
ו) די גענעראַל-ז, דעם ברוטאַל-ן א. א. וו. (גר. אַ ל - ן ).
פּ.) אי לן, פאַרווי ילן א. א. וו. (זע : י ל).
טלית
אַלעס
נס) התגלות, חלות, כלות, שטיוואַלעס, מאַלע'ס ונ.), צאַלע'ס ונ.), איך פאַל עס, די סקאַלע-ס א. א. וו. גר. אַ ל , אַ- ל ע - עס , ס , א י ז ). (פּ.) התפּעלות, יעלות, שיר המעלות שאלות.
חלה
כלה
אַלע
ביאַלע (נ.)
מאַלע (נ.)
צאַלע (נ.)
מגלה
מ.מלא
(איז) מל'ע.
איך צעפּראַלע
ו) זאַוואַלע, סאַלע, סקאַלע, פּאָכוואַלע, פיליאַלע, צענטראַלע, קאַזאַלע, קאַטעדראַלע, וויאַלע, סטאַלע, שמיאַלע, באַנאַל-ע, ברוטאַל-ע א. א. וו. וגר. אַ ל - ע ).
לפּ.) יעלה, מעלה, שאלה, בית דין של מעלה, חכם בלילה א. א. וו ילע).
דאַלער
מאַלער
פּראַלער
ו) קאַלער, וויאַלער, סטאַלער, שמיאַלער, אוראַלער ונ.), בייקאַלער ונ.), באַנאַל-ער, נאַציאָנאַל-ער א. א. וו. וזע : אַל).
(פּ.) מי ילער, קי ילער א. א. וו. וזע : טיער).
דלות
זאַלץ
שמאַלץ
אַלץ
איך שנאַלץ
וואַלץ
מאַלץ
פאַלץ
ו) האַלדז, אַן אַלטס, אַ קאַלטס, האַלטס ! פאַלטס ! דעם וואַלד-ס, דעם אַנשטאַלט-ס א. א. וו. וגר. אַ ל ד, אַ ל ט - ס ).
אַ ל ק ע
גאַלקע
בת מלכה
מלוה מלכה
אַ ל ק ע ס — אַ מ ט
סמיקאַלקע
פיאַלקע
צאַלקע (נ.)
(0) באַלקע, בעזפּאַלקע, בריזגאַלקע, האַלקע, מאָטשאַלקע, מיאַלקע, סקאַלקע, פּראַלקע, קראָכמאַלקע, רוסאַלקע. האַלקע, וואואַלקע, טאַילקע, ליאַלקע, מאָסקאַלקע, סטאַלקע, גדליה'קע (נ.), סאַלקע (נ.). (גר. אַ ל — ק ע ).
אַ ל ק ע ס
מלקות
הסתלקות
(0) אַנטאַלקעס, וואַלקעס, מאַרשאַלקעס, פּידפּאַלקעס, פּריקאַהאַלקעס, די האַלקע-ס, די פּאַלקע-ס א. א. וו. וזע : אַלקע).
אַם
באַלזאַם
בשר ודם
טאַראַראַם
טעם
ים
לאַם
מאַדאַם
עלילת דם
ראַם
געראַם
מן הסתם
איך גראַם
איך פאַרדאַם
איך פאַרזאַם
איך פאַר'סם
איך (פאַר)צאַם
איך (פאַר)קאַם
איך פלאַם
איך צע'דם
איך ראַם
איך שאַם
איך שטאַם
(0) גרם, המון עם, כח המדמוה), חכם, פּגם, רבינו תם, הגם, כחול הים, מעבר לים, טועם טעם, להד“ם, סופר סת“ם, מהר“ם, רמב“ם, רשב“ם.
איסלאַם, בלאַם, דאַם, דראַרעדאַם, טראַם, יש טעבע דאַם, כאַם, מאָדאָפּאַלאַם, מאָנאָגראַם, עפּיגראַם, פּליאַם, פּראָגראַם, קילאָגראַם, קראַם, שוואַם, שליאַם, שראַם, שטראַם, באַם ! האַם האַם ! אַמסטערדאַם (נ.), סיאַם (נ.), לאַנגזאַם, אויפמערקזאַם, אַרבעטסזאַם א. א. וו.
אַ מ ט
אַמט
באַ'טעמ'ט
פאַרגאַמט
צע'תמ'ט
ער גראַמט
ער פאַרדאַמט
ער פאַרזאַמט
ער פאַר'סמ'ט
ער פאַרצאַמט
ער פאַרקאַמט
ער פלאַמט
ע'ר צע'דמ'ט
ער ראַמט
ער שאַמט
ער שטאַמט
זאַמד
אַ מ ל — אַ מ ע ס
40
איך זאַמל
איך שטאַמל
(גר. אַ ם — ל ).
(פּ.) זי ימל, שטרי ימי.
אַ מ ע
דאַמע
דראַמע
טעלעגראַמע
ליאַמע
מאַמע
פּאַנאָראַמע
פּראָגראַמע
רעקלאַמע
בבא קמא
געראַמע
מן הסתמא
נחמה (נ.)
שליאַמע (נ.)
שמאי
לבן הארמי
מטמא
איך טאַראַראַמע
(0) כח המדמה, ברה כחמה, לקוי חמה, על אחת כמה וכמה, רמאי. גאַמע, דיאַגראַמע, סאַלאַמע, סטענאָגראַמע, פּאָמאָינע יאַמע, פּאַנאַמע, פּליאַמע, קליאַמע, שטראַמע, דינאַמאָ, אויסנאַמע, אויפנאַמע, אייננאַמע, הייבאַמע, נאַכנאַמע, לאַנגזאַמע. אויפמערקזאַמע, אַרבעטסזאַמע א. א. וו.
אַ מ ע ן
ע'קזאַמען
צוזאַמען
באַ'טעמ'ען
גראַמען
טאַראַראַמען
ליאַמען
פאַרדאַמען
פאַרזאַמען
פאַר'סמ'ען
פאַרצאַמען
פאַרקאַמען
פלאַמען
צע'דמ'ען
צע'תמ'ען
ראַמען
שאַמען
שטאַמען
וס) מזדמן, אַמען, באַלזאַמען, גאַמען, דאַמען, דיאַגראַמען, טעלעגראַמען, ימ'ען, מאַדאַמען, מאָנאָגראַמען, סטענאָגראַמען, עפּיגראַמען, פּראָגראַמען, קילאָגראַמען, רעקלאַמען, שוואַמען. פּליאַמען, שראַמען, דער מאַמען, דעם געראַמען, דעם שטראַמען, נחמה'ן ננ.), שליאַמע'ן ונ.), שמאי'ן, אַמאָן (נ.), מאַ'מאָן ונ.), דעם לאַנגזאַמען, אויפמערקזאַ'מעז, אַרבעטסזאַמען א. א. וו. אַ מ ע ס
שמש
דלד אמות
כמות
שולמית
מרמז
תמוז
(0) בלאַמעס, גאַמעס, דאַמעס, דיאַגראַמעס, דראַמעס, טעלעגראַמעס, כאַמעס, ליאַמעס, ליקוי חמה'ס, סטענאָגראַמעס, פּאָדזשאַמעס, פּאַנאַמעס,
47
אַ מ ע ר — אַ ן
פּאַנאָראַמעס, פּליאַמעס, פּראָגראַמעס, קליאַמעס, רעקלאַמעס, שראַמעס, תמ'עס, דער מאַמעס, נחמה'ס ונ.), שליאַמע'ס ונ.), שמאי'ס, לבן הארמי'ס, דעם רמאי'ס, איגנאָראַמוס. גאודעאַמוס, היפּאָפּאַטאמוס. איך גראַם עס, איך פאַרזאַם עס א. א. וו. וגר. אַ ם , אַ מ ע — ע ס , ס . א י ז ).
אַ מ ע ר
האַמער
חמור
קאַמער
קליאַמער
געראַמער
שטראַמער (0) משמר, סיאַמער (נ.), אַמסטערדאַמער (נ.), אַ'רבעטסזאַמער, אויפמערקזאַמער א. א. וו. (גר. אַ ם , אַ מ ע - ע ר, ר ). (פּ.) מאמר.
דאַמף
קאַמף
קראַמף אַ מ ק ע
דאַמקע
מאַמקע
קליאַמקע
נחמה'קע (נ.)
איך באַמקע
איך טשאַמקע (0) באַמקע, ליאַמקע, פּראָגראַמקע, ראָמקע, שליאָמקע (ג.).
אַעראָפּלאַן
אָקעאַן
אָרגאַן
נאַן
געשפּאַן
גראָביאַן
דאָן זשואַן
וואולקאַן
זמן
טומאַן
טיראַן
טשעמאָדאַן
כוליגאַן
(יונגער)מאַן
מן
נדן
פאַן
פאָנטאַן
קאַפּיטאַן
ראָמאַן
רעסטאָראַן
(קאַפע)שאַנטאַן
שאַרלאַטאַן
שוואַן
דאַן
פאַראַן
איוואַן (נ.)
איך דערמאַן
איך פּלאַן
איך שפּאַן
(0) אַפּטאַז, דאַנטאַז, מאָמענטאַן. ספּאָנטאַן, איז דן, איך אַהן, רחמנא ליצלן, כל זמן, ער כאן, סגן, ר“ן, ק“ז, ביז וואַנוען).
אַוגטערטאָז, אוראַגאָן, אָטאַימאָז, באָ-
אַ נ ג — אַ נ ג ע ן
לאַגאַן, באָלוואַן, באַראַבאַן, באַראַן, בויאַן, בוריאַן, בושמאַן, גאַלגאַן, גראַ'ן, דיוואַן, דעקאַן, דראַגאָמאַן, הוריקאַן, וואַטיקאַן, וועטעראַן, וועליקאַן, טאַליסמאַן, טאַפּטשאַן, טאַראַן, טאַראַקאַן, טוואַן, טורבאַן, טיוליפּאַן, טיטאַן, טראַן, באַן, לאַגראַן, לאַן, לאַפּאַצאַן, מאַראַן, מאַ'רציפּאַן, מוסלמאַן, מעלאָמאַן, מערידיאַן, נאַגאַן, סאָפּראַן, סאַפיאַן, סולטאַן, סטאַן, סעדאַן, סענזשאַן, עקראַן, פּאַן, פּאַ'ראַוואַן, פּאַרטיזאַן, פּאָרצעלאַן, פּעליקאַן, פּראָפאַן, קאַבאַן, קאַטאָרזשאַן, קאַטשאַן, קאַליאַן, קאַנקאַן, קאַראַוואַן, קאָראַן, קוריטזאַן, קראַן, דופיאַן, שאַגראַן, שאַמאַן, שאַראַבאַן.
יאַן ונ.), מאַקסימיליאַן ונ.), מיטראפאַן ונ.), סטעפּאַ'ן ונ.), אַסטראַכאַן ונ.), אַפגאַניסטאַן (נ.), באַלקאַן (נ.), ביראָ בידזשאַן (נ.), הינדאָסטאַן (נ.), טורקעסטאַן ונ.), טעהעראַן ונ.), יאַפּאַן ונ.), כנען ונ.), לימאַן ונ.), מאָנבלאַן (נ.), מורמאַן (נ.), מילאַן (נ.), סודאַן (נ.'), עריוואַ'ן ונ.), קובאַן (נ.), קורדיסטאַן ונ.), ראַמאַדאַן (נ.).
(פּ.) די ין ז י י ן א. א. וו. (זע : י ין).
גאַנג
(גע)דראַנג
געזאַנג
געפאַנג
זאַנג
צוואַנג
קלאַנג
ראָנג
שטאַנג שלאַנג
באַנג
לאַנג
איך באַלאַנג איך דערלאַנג איך פאַרלאַנג איך פאַנג איך ע.מפאַנג ו) אוראַנגוטאַנג, שלינג און שלאַנג, פלאַנג, אָנפאַנג, צוזאַמענהאַנג. אַנגל
אַנגל
געראַנגל טריאַנגל מאַנגל
(גר. אַ נ ג י ל ). אַ נ ג ס ט אַנגסט
באַלאַנגסט דערלאַנגסט פאַרלאַנגסט פאַנגסט עמפאַנגסט בלאַנקסט דאַנקסט וואַנקסט צאַנקסט אַ נ ג ע ן באַנגען גאַנגען
געזאַנגען (גע)דראַנגען זאָנגען
49
אַ נ ג ע ר — אַ נ ד ע ר
פלאַנגען
צוואַנגען
קלאַנגען
ראַנגען שטאַנגען
שלאַנגען
געגאַנגען
באַגאַנגען דערגאַנגען פאַרגאַנגעין צעגאַנגען
באַהאַנגען געהאַנגען פאַרהאַנגען צעהאַנגען בּאַלאַנגען דערלאַנגען פאַרלאַנגען געפאַנגען עמפאַנגען אָנפאַנגען אַ נ ג ע ר
לאַנגע.ר
דערלאַנגער שוואַנגער ו) אָנפאַנגער. וגר. אַ' נ ג - ע ד ). אַ נ ד (פגי. אַ נ ט ) בראַנד
לאַנד
פאַרבאַנד ראַנד
שאַנד
(באַ)שטאַנד פאַרשטאַנד
(אַלער)האַנד
באַנאַנד
ו) פאַנד, שטראַנד, קאָנטראַבאַנד,
אויפשטאַנד, געגענשטאַנד, ווידער-
שטאַנד.
אַנדי
האַנדל
מאַנדל
קאַנדל
איך פאַרהאַנדל
איך וואַנדל
איך פאַרוואַנדל
וגר. אַנ ד - ל ).
ופּ.) נײַנדל, שי ינדל, ברי ינדל ונ.).
אַ נ ד ע
באַנדע
גירליאַנדע
וועראַנדע
קאָמאַנדע
שאַנדע
ו) סקראַנדע, פּראָפּאַגאַנדע, אויף גראַנדע, אוגאַנדע ונ.), וואַנדא (נ.). וגר. אַ ן — ד ו, ד י ).
אַ נ ד ע ר
אָרלעאַנדער
סאַלאַמאַנדער
אַן אַנדער
באַנאַנדער
אַלעקסאַנדער
ו) פּאַליסאַנדער, שאַנדער באַנדער, דערמאַן דיר, דער מאַן דער א. א. וו. (גר. אַ נ ד, אַ ן - ע ר, ד י ר, ד ע ר ).
אַ נ ט י ש
50
ט (פגי. אַ נ ד ) בריליאַנט געוואַנט
דיאַמאַנט
האַנט
וואַנט
טאַלאַנט
פּראָוויאַנט פראַנט
קאַנט
אימפּאָזאַנט אינטערעסאַנט אַמוזאַנט
אַראָגאַנט באַמאַנט
באַקאַנט
גאַלאַנט
געשפּאַנט טאָלעראַנט עלעגאַנט
פּיקאַנט
פאַרוואַנדט קוראַנט
ער דערמאַנט ער פּלאַנט ער שפּאַנט אַדיוטאַנט אימיגראַנט אינטריגאַנט אַרעסטאַנט גיגאַנט
דילעטאַנט ליפעראַנט מוזיקאַנט
ספּעקולאַנט
עמיגראַנט
פּאָליציאַנט
פּראָטעסטאַנט
פּראַקטיקאַנט
פאַבריקאַנט
קאָמעדיאַנט
קוואַרטיראַנט
ריזיקאַנט
ו) איגנאָראַנט, אינטענדאַנט, אַפּליקאַנט, אפיציאַנט, בענעפיציאַנט, דיספּוטאַנט, דעביוטאַנט, דעקלאַראַנט, זשיראַנט, כיראָמאַנט, לייטענאַנט, מיליציאַנט, סימולאַנט, סעקונדאַנט, סעקטאַנט, סערזשאַנט, פּאָליטיקאַנט, פּאליסטראַנט, פּעדאַנט, פאַמיליאַנט, פיגוראַנט, קאָמענדאַנט, קאָמערסאַנט, קאָנצערטאַנט, רעפּרעזענטאַנט.
דיסקאַנט, דעסאַנט, וואַריאַנט, טראַנספּאַראַנט, עלעפאַנט, פּרייז קוראַנט, פאָליאַנט, קאָנסאָנאַנט, קראַנט, שמאַנט, וואַקאַנט, עקסטראַוואַגאַנט, שאַרמאַנט, ער אַהנט, סאַלאַנט ונ.). פּ.) הי ינט, פי ינט, פרי ינט, ער שי ינט, זאַלבעני ינט א. א. ו ו. וזע : י ינט). אַ נ ט י ק
אַטלאַנטיק
ראָמאַנטיק
פירקאַנטיק
וגר. אַ נ ט — י ק ).
אַ נ ט י ש
ביזאַנטיש
גיגאַנטיש
דילעטאַנטיש
סעקטאַנטיש
פּעדאַנטיש
אַ נ ט ל — אַ נ י ע
פראַנטיש
ראָמאַנטיש
נס)טראַנס-אַטלאַנטיש, כיראָמאַנט-יש, קאָמערסאַנט-יש א. א. וו. (גר. אַ נ ט — י ש ).
אַנטל
מאַנטל
וס) פראַנטל, קאָמעדיאַנטל א. א. וו. וזע : אַנט).
(פּ.) פרי ינטל, נײַנטל.
אַ נ ט ע
טאַנטע
טראַנטע
(0) מישקאַנטע, אַנטאַנטע, באַנטע, קאָנסטיטואַנטע, דאַנטע ננ.), אַנדאַנטאָ, עספּעראַנטאָ. די אימפּאָזאַנטע, אינטערעסאַנטע, אַמוזאַנטע, אַראָגאַנ טע, באַמאַנטע, גאַלאַנטע, געשפּאַנטע, טאָלעראַנטע, עלעגאַנטע, פּיקאַנטע, פאַרוואַנדטע, קוראַנטע, דערמאַנטע. געפּלאַנטע, וואַקאַנטע, עקסטראַוואַגאַנטע, שאַרמאַנטע, געאַהנטע.
(פּ.) נײַנטע, פאַרשײַנטע.
אַ נ ט ע ר
פּליאַנטער
געזאַנדטער
קאַנטאָר
סאַלאַנטער (נ.)
וס) אינטערעסאַנטער, פּלאַנט ער א. א. וו. וזע : אַנט).
אַ נ ט ק ע
גואווערנאַנטקע
ספּעקוליאַנטקע
קאָמעדיאַנטקע
קוואַרטיראַנטקע
וס) ראַנדקע, אַדיוטאַנט-קע, אינטריגאַנט-קע א. א. וו. (זע : אַנט).
אַ נ י ם
אופנים
זמנים
חתנים
כהנים
וס) בין הזמנים, נקבים קטנים, איך דערמאַן אים, איז מקנא אים. רגר. אַ ן , אַ נ ע — א י ם ).
אַ נ י ע
האָדעוואַניע
האָרעוואַניע
ווינשעוואַניע
ניאַניע
קאָמפּאַניע
מאַניע. (נ.)
פאַניע (נ.)
(0) אובראַניע, אָסנאָוואַניע, באַניע, גוליאַניע, זוואַניע, סאָבראַניע, סווידאַניע, סטאַניע, סטריגעוואַניע, פּאָווסטאַניע, פּאַניע, קאַטלעקאַניע, רושטאָוואַניע, וואַניע (נ.), טאַניע (נ.), סאַ'ניע ננ.).
טינקעוואַניע, מאַלעוואַניע, וויכאָוואַניע, מאָרדעוואַניע, סטאַראַניע, פּאָלעוואַניע, פּילנעוואַניע, פּראַצעוואַניע, פוטרעוואַניע, קאָוואַניע, קירעוואַניע, ריגעוואַניע, ריסעוואַניע, שאַליעוואַניע, שאַנאָוואַניע, שנוראָוואַניע.
אַ נ — י ע — אַ נ ע
52
איך באַראַבאַניע, איך גראָביאַניע, איך טאַראַבאַניע, איך טשוואַניע (זיך), איך כלאַניע, איך סכאָרבאַניע (זיך), איך סקאָמפּאַניע (זיך), איך פאַ'רוואַניע, איך פּאָראַניע (זיד), איך קליאַניע.
אַ נ — י ע
אכסניה
מאַניע
חנניה
צפניה
ו) נתניה, דער תניא, איך קנ'יע, הא לחמא עניא, מעלאַניע (נ.), אַלבאַניע (נ.), בריטאַניע (נ.), גערמאַניע (נ.), דאַניע (נ.), טראַנסילוואַניע (נ.), שפּאַניע (נ.), אוראַניאַ' ננ.).
אַ נ י ק
באָטאַניק
מעכאַניק
פּאַניק
(0) אכסנ'יק, וויכאָוואַניק, כאַבאַניק, סטאַניק, פּאָסלאַניק, קאָכאַניק, קאַפטאַניק, רעטשאַניק, ספר פּראַניק, מאַניאַק. (גר. אַ ן — י ק ).
גאַנעק, גלאַנעק, פוגאַנעק, רובאַנעק, רומיאַ'נעק, יאַנעק ננ.), מנהיג. (פּ.) טשי יניק, תענוג, וו ײַניק, איך פּײַניק.
אַ נ י ש
אָרגאַניש
וואולקאַניש
טיראַניש
מעכאַניש
ראָמאַניש
שפּאַניש
ו) באָטאַניש, וועגעטאַריאַניש, ליו-
טעראַניש, מאַ'כמעדאַניש, פּוריטאַ-
ניש, רעפּובליקאַניש, אינדיאַניש,
אַמעריקאַניש, אַפריקאַניש, גאַליציאַ-
ניש, גערמאַניש, יאַפּאַניש א. א. וו.
וגר. אַ ן , אַ נ ע ר — י ש ).
(פּ.) רי יניש, לאַטי יניש.
אַ נ ס
אַוואַנס
באַלאַנס
דיליזשאַנס
דיסאָנאַנס
ניואַנס
פאַיאַנס
פינאַנס
ראָמאַנס
רעוועראַנס
רענעסאַנס
שאַנס
ו) אַליאַנס, אַמבולאַנס, אַסאָנאַנס,
פאַסיאַנס, פּרעפעראַנס, קאָנטראַדאַנס,
דעזאָנאַנס, פּאַר עקסעלאַנס, האַנט ונ.)
דעם קאַפּיטאַנ-ס, איוואַנס א. א. וו.
וגר. אַ נ - ס ).
אַ נ ע
באַנאַנע
וואַנע
קאַנע
ראַנע
תנא
חנה
מהנה
מזנה
אַ נ ע ן — אַ נ ע ר
מקנא
מה נשתגנה
(0) ברוך שפּטרני, מודה אני, משנה, מתקנא.
אָבעזיאַנע, אָטאָמאַנע, אָכראַנע, אַלטאַנע, בולאַנע, הוליאַנע, וואַלעריאַנע, סולטאַנע, סמיעטאַנע, פּאָדאַנע, פּאַטלעזשאַנע, פּיאַנע, פאַלבאַנע, טומאַנע, מאָמענטאַנע, סטעמפּליוואַנע, סערוועטששנע, ספּאָנטאַנע, פּאָהאַנע, פּאָטשעראַנע, קאַרבאָוואַנע, מאַנע (נ.), באַדאַנע (נ.), האַנע (נ.), טאַטיאַנע ונ.), ברחל בתך הקטנה.
סאָפּראַ'נאָ, פּיאַנאָ, נירוואַנאַ, פאַטאַמאָרגאַנאַ, דישנאַ (נ.), האַוואַנאַ (נ.). (פּ.) בת היענה, הושענא, טענה, מענה. עבד כנעני, די ינע, זי ינע, מי ינע, ברי ינע, טרי ינע א. א. וו. (זען י ינע). אנען
דערמאַנען
פּלאַנען
באַשטאַנען
געשטאַנען
פאַרשטאַנען
שפּאַנען
ביז דאַנען
ביז וואַנען
פאַראַנען
ו) באַמאַנען, אַהנען, חנה'ן, די מאַנען, אַעראָפּלאַנען, ארגאַנען, באַנען, געשפּאַנען, וואולקאַנען, טיראַנען, נדנען, פאַנען, פאָנטאַנען, ראָמאַנען, רעסטאָראַנען, שאַנטאַנ-עז, שוואַנ-ען א. א. וו. וגר. אַ נ - ע ן ).
(פּ.) טענה'ן, שי ינען, ברי ינע'ן, מרי יגע'ן א. א. וו. (זע : י ינען).
אַ נ ע ס
באַלוואַנעס
באַראַנעס
בויאַנעס
גראָביאַנעיס
כוליגאַנעס
פורמאַנעס
מאנס
ו) התמנות, הוצאות קטנות, נקיות קטנות, חכמנית, חולנית, האַנעס(ט). די אויגאַנעס, דאָן זשואַ'נעס, טשעמאָדאַנעס, שאַרלאַטאַנעס, איוואַנעס, מיעשטשאַנעס, טאַפּטשאַנעס, טאַראַקאַנעס, לאַפּאַצאַנעס, פּאַנעס, קאַבאַנעס, קאַטאָרזשאַנעס, קאַטשאַנעס, רופיאַנעס. וזע : אַן).
די באַנאַנעס, וואַנעס, קאַנעס, ראַנעס, אָבעזיאַ'נעס, אָטאָמאַנעס א. א. וו. וזע : אַנע).
איד דערמאַן עס, איך פּלאַן עס, חנה'ס, דעם תנא'ס א. א. וו. וגר. אַ ן , אַ נ ע י ע ס , א י ז ).
(פּ.) הושענות, טענות, מענות, ברי ינע'ס, טרי ינע'ס. וזע : טנע).
אַ נ ע ק (זע : אַ נ י ק )
אַנ ע ר
אינדיאַנער
אַמעריקאַנער
אַפריקאַנער
גאַליציאַנער
וועגעטאַריאַנער
מאַכמעדאַנער
פּאַרטיזאַנער
רעפּובליקאַנער
אַ נ ץ — אַ נ ק ע
54
נס) אַפּטאַנער, דאַנטאַנער, מאָמענטאנער, ספּאנטאַנער, אולאַנער, אַנגליסאנד, וואלטעריאַ-נער, ליוטעראַנער, פּוריטאַנער, פּרעסביטעריאַנער, פראַנציסקאַנער, זשאַנר.
אַסטראַכאַנער, אַפגאַניסטאַנער, אָרלעאַנער, בראַזיליאַנער, דאָמיניקאַנער, ווענעציאַנער, טאָסקאַינער, טורקעסטאַנער-, טראָיאַנער, מאַראָקאַנער, מילאַנער, מעקסיקאַנער, נעאַפּאָליטאַנער, סודאַנער, סיציליאַנער, ספּאַרטאַנער, קאָרסיקאַנער, קובאַנער, אייזענבאַנער. וגר. אַן , אַ. נ ע — ע ר ).
ופּ.) ני ינער, ציגי ינער, די ינער, זי ינער, מי ינער א. א. וו. (זע : י ינער).
אַ נ ץ
וואַנץ
עלעגאַנץ
פאָמעיראַנץ
פינאַנץ
קראַנץ
איך דערגאַנץ
איך גלאַנץ
איך טאַנץ
איך פלאַנץ
ו) שאַנץ, שוואַנץ, פראַנץ (נ.), קאָנסטאַנץ (נ.).
איגנאָראַנץ, אינטענדאַנץ, אינסטאַנץ, אַראָגאַנץ, דיסטאַנץ, טאָלעראַנץ, סובסטאַנץ, עקסטראַוואַגאַנץ, רעפּרעזענטאַ'נץ.
גאַנדז, פראַנדז, אַ אינטערעסאַנטס, אַ באַקאַנטס, דערמאַנטס ! פּלאַנטס ! שפּאַנטס !
דעם לאַנד-ס, דעם פראַנט-ס א. א. וו. וגר. אַ נ ד, אַ נ ט — ס ).
אַ נ צ ע ר
פּאַנצער
פלאַנצער
שפּאַנצער
אַ גאַנצער
(גר. אַ נ ץ — ע ר ).
באַנק
געדאַנק
געטראַנק
געשאַנק
געשטאַנק
פראַנק
שראַנק
בלאַנק
קראַנק
שלאַנק
איך דאַנק
איך וואַנק
איך צאַנק
אַ נ ק ע
באַנקע
הוליאַנקע
לעזשאַנקע
ציגאַנקע
בלאַנקע
קראַנקע
שלאַנקע
דאַנקע !
חנה'קע
(0) חכמי הלעזשאַנקע, אָבעזיאַנקע, אַלטאַ'נקע, זעמליאַנקע, טאַראַנקע, לאָכאַנקע, סאָלאָמיאַנקע, סאַלאַנקע, סאַנקע, פּלאַנקע, פאַלבאַנקע, פיליזשאַנקע, קאָפּטשאַנקע, שאַרמאַנקע,
אַ נ ק ע ן — אַ ס
שפּאַנקע, סאַפּאָזשאַנקע, סערמיאַנקע, פּאָרטיאַנקע.
אָביליאַנקע, בסאַנקע, גראָביאַנקע, דוואָריאַנקע, וואַלעריאַנקע, כוליגאַנקע, מאָסיקאַנקע, נאַנקע, סמאָסאַנקע, סמיעטאַנקע, פורמאַנקע, פּאַרטיזאַנקע, קאַטאָרזשאַנקע, קאָכאַנקע, קורטיזאַנקע, קראָוויאַנקע, שאַרלאַטאַנקע.
מאַליעוואַנקע, ניאַנקע, וואַנקע ונ.), טאַנקע ונ.), מאַנקע ונ.), פאַנקע ונ.), באַנקאַ, בלאַנקאָ, פראַנקאָ, אַמעריקאַנ-קע, אַ'פריקאַנ-קע א. א. וו. וגר. אַ ן , אַ נ ע ר — ק ע ).
(פּ.) ברי ינקע.
אַ נ ק ע ן
פּלאַנקען
פלאַנקען
געדאַנק—ען
חנה'קע—ן א. א. וו.
וזע : אַנק, און אַנקע).
אַ נ ק ע ר
אַנקער
בלאַנקער
קראַנקער
שלאַנקער
ו) שאַנקער. וגר. אַ נ ק , אַ נ ק ע ע ר ).
באַס
גאַס
פּאַס
פאַס
קוואַס
קלאַס
בר דעת
עץ הדעת
חלאת
מרשעת
משוגעת
צרעת
ש“ס
בשעת
צפת
בלאַס
נאַס
איך האַס
איך פאַרפאַס
איך פאַר'קנס
איך שפּאַס
וס) פּוסט און פּאַס, חטאת, ישוב הדעת, טס, מכורעת, מס, מ“ס, פּחת, הבן עם הבת, כדין וכדת, הנני העני ממעש, על מנת לקבל פּרס.
אַנאַנאַס, זאַפּאַס, טראָמאַס, מאַס, קאָליאַס, פּאַרנאַס, פעגאַס, אַזאַס ! יאַ'ס ונ.), איך פאַרפּאַס, איך צעטאַס, איך ראַס, אָפּצאַס, לאַמפּאַס.
דעם בורזשואַ'ס, דעם גאָלאָוואַ'ס, דעם טשמאַ'ס, דעם מולאַ'ס, דער מאַמאַ'ס, דעם סודיאַ'ס, דעם סטאַרשינאַ'ס, דעם פּאַפּאַ'ס, קאַזנאַ'ס א. א. וו. וגר. אַ' — ס ).
פּ.) ווי יס, איך בי יס, איך קני יס, איך רי יס, איך שלי יס, איך שמי יס א. א. וו. וזע : י יס).
אַ ס ט — אַ ס ט ע ר
אַ ס ט
גאַסט
האסט
לאַסט
מאַסט
ענטוזיאַסט
פּאַלאַסט
קאָנטראַסט
געבלאַסט
פאַר'כעס'ט
פאַר'קנס'ט
איך פאַסט
ער האַסט
ער צעטאַסט
ער פּאַסט
ער פאַרפּאַסט
ער פאַרפאַסט
ער שפּאַסט
ו) באַלאַסט, גימנאַסט, טשאַסט, סנאַסט, פּלאַסט, פאַנטאַסט, ראַסט, שפּיצאַסט, מאַזט.
ופּ.) ער בי יסט, ער קני יסט א. א. וו. גזע : י יסט).
אַ ס ט י ק
באָמבאַסטיק
גימנאַסטיק
סכאָלאַסטיק
פּלאַסטיק
פאַנטאַסטיק
האַסטיק
וס) כליאַסטיק, גומי-לאַסטיק, מאַסטיק, אוטשאַסטאָק. לגר. אַ ס ט י ק ).
אַ ס ט י ש
באָמבאַסטיש
גימנאַסטיש
דראַסטיש
סאַרקאַסטיש
סכאָלאַסטיש
עלאַסטיש
ענטוזיאַסטיש
פּלאַסטיש
פאַנטאַסטיש
וגר. אַ ס ט - י ש ).
אַסטן
קאַסטן
באַלאַסטן
פאַסטן
(0) די קאָנטראַסט-ז, דעם פאַרהאַסט-ן א. א. וו. וזע : אַסט).
אַ ס ט ע
קאַסטע
פּאַסטע
איך צענראַסטע
ו) טשאַסטע, געבלאַסטע, פאַר' כעס'טע, שפּיצאַסטע, פאַר'קנס'טע, פאַסט דו, שפּאַסט דו א. א. וו. וגר. אַ ס ט ע , ד ו ).
(פּ.) שפּי יסט דו, שרי יסט דו א. א. וו. וזע : ײַ-ט).
אַ ס ט ע ר
אַלבאַסטער
פּיאַסטעיר
פּלאַסטער
קאַדאַסטער
(0) שאַסטער, פּאַסטאָר, געבלאַסטער, פאַסט ער, שפּאַסט ער א. א. וו. וזע : אַסט).
אַ ס י ק — אַ ס ק
אַ ס י ק
פּאַסיק
קלאַסיק
שפּאַסיק
משיג
מתעסק
ו) זאַסיק, גאַס-יק. (גר. אַ ס - י ק ). ופּ.) בייסיק, פלי יסיק, דרי יסיק.
אַ ס ן
גרימאַסן
טעראַסן
מאַסן
מיליאַסן
ראַסן
געלאַסן
האַסן
צעטאַסן
פּאַסן
פאַרפּאַסן
פאַסן
פאַרפאַסן
פאַר'קנס'ן
איך נתן
ו) אויסגעלאַסן, כעסן, דעם בלאַסן, דעם נאַסן, די גאַסן, זאַפּאַסן, חלאת'ז, משוגעת-ן, קלאַס-ן א. א. וו. (גר. אַ ס — ן ).
(פּ.) דעם ווי יסן, בי יסן, רי יסן, שלי יסן, שמי יסן א. א. וו. (זע : י יסן).
אַ ס ע
גרימאַסע
טעראַסע
מאַסע
משא
קאַסע
ראַסע
בלאַסע
נאַסע
הדסה
ו) בהמה גסה, מגע ומשא, מטעות ומסעי, גראַסע, טאַסע, קאָלבאַ-סע, פּוסט און פּאַסע, איך טראָמאַסע, איך קוואַסע, עין לא ראתה, יאַסי (נ).
(פּ.) בור מדאוריתא, ברי יתא, מעשה. מצוות לא תעשה, בכדי שיעשה, בכוסו בכיסו ובכעסו.
אַ ס ע ר
וואַסער
פּאַסער
פאַרפאַסער
בלאַסער
נאַסער
איך אַסר
איך באַוואַסך
איך מסר
וט) מענטשן-האַסער, בריליאַנטן-פאַסער, יאַסי'ער, צפת'ער, קול מבשר, מצוה לחסר. וגר. אַ ס י ע ר ).
(פּ.) מעשר, קני יסער, שמי יסער א. א. וו. (זע : י יסער).
אַ ס ק
בליאַסק
טראַסק
פליאַסק
פראַסק
(0) טאַסק, טראָמאַסק, בליאַסק, פליאַסק, דאַמאַסק (נ.), בראַזג.
אַ ס ק ע — אַ פּ ע
אַ ס ק ע
לאַסקע
מאַסקע
איך טאַסקע
איך טראַסקע
איך פראַסקע
ו) פליאַסקע, פאַסקע, קאָליאַסקע, קאַסקע, פּלאַסקע, איך בליאַסקע, איך כליאַסקע, איך פליאַסקע, איך קאַראַסקע וזיך), איך שתק'ע, פיאַסקאָ, אַלאַסקאַ (נ.).
סאַמאָוויאַזקע, סקאַזקע, קאַווקאַזקע. ופּ.) הי יזקע.
עטאַפּ
קאַצאַפּ
שאַפּ
קנאַפּ
כאַפּ לאַפּ
איך (דער)טאַפּ
איך כאַפּ
איך צאַפּ
איך (פאַר)קלאַפּ
איך דעירשנאַפּ
ו) גאַפּ, דראַפּ, כליאַפּ, ליאַפּ, נאַראַפּ, סאַטראַפּ, סטראַ'פּ, סלאַפּ, עסקולאַפּ, פּאַפּ, צאַראַפּ, צלאַפּ, קאַטשעלאַפּ, קאַפּ, קראַפּ, שאַראַפּ ! שליאַפּ ! איך סטאַפּ, לאַליפּאַפּ.
אַ פּ ט
ער (דער)טאַפּט
ער (פאַר)כאַפּט
ער צאַפּט
ער (פאַר)קלאַפּט
ער (דער)שנאַפּט
ו) ער סטאַפּט, ער פאַרפּאַפּט, באַגאַבט, זי באַבט.
(פּ.) ער קני יפּט, באַוו י יבט, באַלי יבט א. א. וו. (זע : י יב).
מפּיל
קאַפּל
שטאַפּל
המפּיל
איך פּלאַפּל
איך צאַפּל
ו) אויג-אַפּל, פּאַפּל, נעאַפּאָל ונ.), צלאַפּ-ל, קאַצאַפּ-ל א. א. וו. וגר. אַ פּ - ל ). ,
שנאַפּס
(0) די דראַ'פּס, סטאַפּס, סטראַפּס, סלאַפּס, קאַפּס, דזשאַבס, דער פּאַבסוט), דעם קאַצאַפּ-ס, דעם דראַב-ס א. א. וו. וגר. אַ ב , אַ פּ ס ).
פּ.) דער וו י יב'ס, דעם לײַב'ס א. א. וו. וזע : ײַב).
אַ פ ע
מאַפּע
קאַנאַפּע
קליאַפּע
שקאַפּע
קנאַפּע
איך צעדראַפּע
איך לאַפּע
איך סאַפּע
איך קוואַפּע (זיך)
אַ פּ ע ר — אַ פ ט ן
(0) יאַפּע, פּאַפּע, טשאַפּע, ואויף) גאַפּע, קוצעלאַפּע, איך טאַלאַפּע, איך כליאַפּע, איך פּאָטשאַפּע, איך פאַרגאַפּע (זיך), איך פאַרליאַפּע (זיד), איך צאַראַפּע, איך צעליאַפּע, איך קאַפּע, איך שליאַפּע, פּאַפּאַ, קאַפּי, יגיעת כפּו, דא קאַפּאָ.
אַ פ ע ר
כאַפּער
מכפּר
איך פּלאַפּער
ו) קאַפּער, טאַפּער, (בלוט) צאַפּער, והמן) קלאַפּער, אַ קנאַפּער. (גר. אַ פּ , אַ פּ ע - ע ר ).
(פּ.) קנײַפּער.
אַ פ ק ע
לאַפּקע
קאַנאַפּקע
קאַצאַפּקע
שליאַפּקע
באַנקע
איך קאַראַבקע (זיך)
ו) טריאַפּקע, סאַפּקע, פּאַפּקע, קליאַפּקע, שאַפּקע, שקאַפּקע, איך טאַלאַפּקע, איך פאַרליאַפּקע (זיך), אַראַבקע, דראַבקע, זשאַבקע, יאַ'בקע, קאַבקע, אבא'קע (נ.). (גר. אַ ב , אַ פּ — ק ע ).
ופּ.) טײַבקע (נ.).
תקיעת כף
שלאַף
איך גאַך
איך באַשאַף
איך (פאַר)שאַף
איך (פאַר)שקלאַף
() באַטראַף, דף, זשיראַף, טראַף, עפּיטאַף, קאַיאַף, שקאַף, פּאָמעשאַף. אויטאָגראַף, ביאָגראַף, ביבליאָגראַף, העקטאָגראַף, טעלעגראַף, מימעאָגראַף, פּאַראַגראַף, פאָנאָגראַף, קאַליגראַף, קינעמאַטאָגראַף, קסילאָגראַף א. א. וו. (פּ.) פי יף, שטי יף, איך באַגרי יף, איך שלי יף.
אַ פ ט
האַפט
זאַפט
טאַפט
נאַפט
קראַפט
איך פאַרהאַפט
ער גאַפט
ער באַשאַפט
ער פאַרשאַפט
ער פאַרשלאַפט
ער פאַרשקלאַפט
(0) מאַנגעלהאַפט, מוטערשאַפט א. א. וו.
(פּ.) ער פי יפט, שטי יפט, שלי יפט, באַגרי יפט.
אַף
געלאַף
גראַף
אַ פ ט ן
קאַפטן
האַפטן
פאַרהאַפטן
אַ פ ט ,ע — אַ ץ
(0) די זאַפטן, דעם פאַרשאַפטן, דעם פאַרגאַפטן, דעם פאַרשלאַפטן, דעם פאַרשקלאַפטן. וזע : אַ'פט).
קנאַפל (זע : אַף). (פּ.) פי יפל, שרי יפל.
אַ פ ט ע
פאַרגאַפט—ע
פאַרשאַפט—ע א. א. וו.
וזע : אַפט).
א פ ט ע ר
מפטיר
קלאַפטער
אַווטאָר
(0) כפטור, דער פאַרשקלאַפט-ער, שאַפט ער א. א. וו. וזע : אַפט).
אַ פ י ע
אָרטאָגראַפיע
ביאָגראַפיע
ביבליאָגראַפיע
געאָגראַפיע
טיפּאָגראַפיע
ליטאָגראַפיע
סטענאָגראַפיע
פּאָרנאָגראַפיע
פאָטאָגראַפיע
קאַליגראַפיע.
ו) פּאַראַפיע, איך פּאָטראַפיע, אַרכעאָגראַ'פיע, טעלעגראַפיע, כאָרעאָגראַפיע, מאָנאָגראַפיע, עטנאָגראַפיע, צינקאָגראַפיע, קאָסמאָגראַפיע, קינאָמאַטאָגראַפיע, קסילאָגראַפיע א. א. וו. (גר. אַ ף י י ע).
טאַפל
אַ פ ן
האַפן וואַפן גאַפן באַשאַפן פאַרשאַפן פאַרשקלאַפן וס) די אַפן, גראַפ-ז, דעם שלאַפ-ן א. א. וו. (זע : אַף). (פּ.) באַגרי יפן, פי יפן, שטי יפן, שלי יפן. אַ פ ע וואַפע קאַפע שאַפע שלאַפע יפו (נ.) (פּ.) שטי יפע. אַ פ ק ע (זע : אווקע) זאַץ טאַץ לאַץ מאַטראַץ פּאַיאַץ פּאַלאַץ פּלאַץ קאַץ שייגאַץ נאַץ ! איך פּלאַץ
אַ ץ — אַ צ י ע-
איך קראַץ
איך ראַץ
איך שאַץ
(0) באַזאַץ, ערזאַץ, ראַץ, שפּאַץ, איך דאַץ ואָפּ), חזרת הש“ץ, מ“ץ, כ“ץ.
אַן אַקוראַט'ס, אַ גלאַט'ס, אַ דעליקאַט'ס, אַ זאַט'ס, די לאַטס, די פּלאַטס, די של יד'ס, נאַטס ! שאַטס! דעם קאַמעראַד-ס, דעם אַדוואָקאַט-ס א. א. וו. (גר. אַ ד, אַ ט - ס ).
ופּ.) איך שני יע, באַפרי יטס ! א. א. ו ו. (זע : י יט).
אַציע
אימיטאַציע
אַסיגנאַציע
אָפּעראַציע
אַקאַציע
אָרגאַניזאַציע
גראַציע
דעלעגאַציע
דעמאָנסטראַציע
דעפּוטאַציע
דעקאָראַציע
דעיקלאַמאַציע
וואַקאַציע
ליציטאַציע
מאָביליזאַציע
מאַכינאַציע
מאַניפעסטאַציע
נאַציע
סטאַציע
סיטואַציע
סענסאַציע
ספּעקולאַציע
עמיגראַציע
פּלאַנטאַציע
פּראָוואָקאַציע
פּראָקלאַמאַציע-
קאָמבינאַציע
קאָנספּיראַציע
קוראַציע
רעגיסטראַציע
רעסטאָראַציע
רעפּוטאַציע
רעקאָמענדאַציע
ו) אָבליגאַציע, אַגיטאַציע, אַדמיניסטראַציע, אילומינאַציע, אילוסטראַציע, אימיגראַציע, אַפּליקאַציע, אַפּעלאַציע, דעמאָראַליזאַציע, דעסטילאַציע, דעקלאַראַציע, לעגיטימאַציע, מאַגיסטער-פאַרמאַציע, מאַניפּולאַציע, נאָטאַציע, פעדעראַציע, צירקולאַציע, קאָליאַציע, קאַסאַציע, קאָראָנאַציע, קאָרפּאָראַציע, קרעאַציע, ראַציע, רעציטאַציע, וואַריאַציע.
אימפּראָוויזאַציע, אינטאָנאַציע, אינספּיראַציע, אינפאָרמאַציע, אַסימילאַציע, אָקופּאַציע, אָריענטאַציע, האַלוצינאַציע, ווענטילאַציע, טראַנספאָרמאַציע, ליקווידאַציע, נאַציאָנאַליזאַציע, עמאַנציפּאַציע, עקספּלואַטאַציע, עקספּראָפּריאַציע, פאַבריקאַציע, ציוויליזאַציע, קאָאָפּעראַציע, קאָלאָניזאַציע, קאַנאַליזאַציע, קאָנפיסקאַציע, רעזיגנאַציע, נעגאַציע.
אַוויאַציע, אידענטיפיקאַציע, אינטערפּעלאַציע, אינטערפּרעטאַציע, אינסינואַציע, אינקאָרפּאָראַציע, אַמאָרטיזאַציע, אַימעליאָראַציע, אַסאָציאַציע, אַרגומענטאַציע, גראַטולאַציע, דיסערטאַציע, דיפערענציאַציע, דעגענע-
אַ צ ע — אַ ק
ראַציע, דעפּאָרטאַציע, דעקלינאַציע, וויבראַציע, זשעסטיקולאַציע, מאָדולאַציע, מענסטרואַציע, נאָמינאַציע, סאָציאַליזאַציע, סימולאַציע, עדוקאַציע, עוואַקואַציע, עלעקטריזאַציע, פּראָלאָנגאַציע, פאַלסיפיקאַציע, קאָמוניקאַציע, קאָמפּענסאַציע, קאָמפּראָמיטאַציע, קאָנווערזאַציע, קאָנצענטראַציע, קוואַליפיקאַציע, קלאַסיפיקאַציע, ראַטיפיקאַציע, רעגולאַציע, רעגלאַמענטאַציע, רעסטאַווראַציע.
אַבדיקאַציע, אַסעקוראַציע, גראַוויטאַציע, גראַטיפיקאַציע, דעגראַדאַציע. דעוואַלוואַציע, ווערסיפיקאַציע, לעגאַציע, מאָדיפיקאַציע, מולטיפּליקאַציע, נאַוויגאַציע, ספּעציפיקאַציע, עקזאַלטאַ'ציע, פּאָפּולאַציע, פּאָפּולאַריזאַציע, פּובליקאַציע, פּונקטאַציע, פּערזאָניפיקאַציע, פּערעטרובאַציע, פּראָפּינאַציע, פּראָפאַנאַציע, פאָרטיפיקאַציע, צענטראַליזאַציע, קאָאָפּטאַציע, קאָאָרדינאַציע, קאַלקולאַציע, קאָמפּילאַציע, קאָנגרעגאַציע, קאָנסולטאַציע, קאָנפירמאַציע, קאַפּיטולאַציע, רעהאַכיליטאַציע, רעזערוואַציע, רעזיגנאַציע, רעפּאַראַציע, רעפּרעזענטאַציע, רעפאָרמאַציע, רעקרימינאַציע, פּאָלאָניזאַציע, רוסיפיקאַציע א. א. וו. (גר. אַ ץ - י ע ).
אצע
פראַצע
צאַצע
מפצה
(0) גלאַצע, ראַצע, לאַד זי, שאַר זי, שמד זי, באַשטאַט זי, פאַרראַ'ט זי א.
א. וו. וגר. אַ ד, אַ ט — ז י, ז י י ).
לפּ.) רי יצע, שרי יט זי א. א. וו. וזע :
אַצעס
מצות
עם הארצות
ו) גלאַצעס, צאַצעס, איך קראַץ עס, איך שאַץ עס א. א. וו. ראַט זי עס, שאַד זי עס א. א. וו. וזע : אַץ).
ופּ.) רײַצע'ס ונ.), שרײַט זי עס א. א. יי. (זע : טע).
אַצקע
צאַצקע
קאָזאַצקע
כוואַטסקע
סאָלדאַטסקע
(0) מצה'קע, פּאָסמאַצקע, פּליאַצקע, נאַצקע ונ.), באַטראַצקע, באָסיאַצקע, בורלאַצקע, בורזשאַצקע, דוראַצקע. טקאַצקע, כאָלאָסטיאַצקע, ליידאַצקע, פּראָסטאַצקע, צבוע'צקע, קולבאַצקע, קונדאַצקע, משומד'סקע, פטאַטסקע, סענאַטסקע א. א. וו. (גר. אַ ט — ס ק ע ).
אַ ק (פגי. אַ ג ) באַק בראַק דחק טרייפניאַק זאַק מחק פּאַסקודניאַק פּיטאַק פּסק
אַ ק ט — אַ ק ט י ש
פּראָסטאַק
פראַק
פרומאַק
צבועק
קאָניאַק
קולאַק
ראַק
שלאַק
געשמאַק
(מיטן) טשאַק
טיק טאַק
איסאַק (נ.)
איך באַק
איך האַק
איך פּאַק
איך קנאַק
ו) בני ברק, בשעת הדחק, מקיים פּסק, חזק, רק, לפּ“ק, חי ק“ק, תשר“ק. אַראַק, באָסיאַק, באַראַק, באַרדאַק, בורזשאַק, בלאַק, דוראַק, האָפּאַק, היידאַמאַק, וואָלקאָלאַק, זנאַק, פּאָרטטאַבאַק, טשודאַק, טשוואק, יאַק, בראַק, לאַק, ליאַק, מישיאַק, מראַק, סאָלאָמיאַק, סאַק, סטאַק, סטראַשאַק, פידזשאַק, פאַרבאַק, פליאַק, קאַבאַק, קליאַק, קראַקאָוויאַק, שאַפּאָקליאַ-ק, שאַק, שליאַק, שפּאַק.
אָסאָבניאַק, באַטראַק, בורלאַק, ביוואואַק, דיאַק, ווערכניאַק, זעמליאַק, טופיאַק, טשעטווערטאַק, טשערדאַק, באָלאָסטיאַק, סיביריאַק, סלאָוואַק, פוסטיאַק, קושאַק, קרזשאַק.
אידלאַק, הוליאַק, הולפּאַק, טשומאַק, כיטראַק, בלאָפּאַק, כערליאַק, ליטוואַק, לייבסערדאַק, מאַניאַק, סטיסאַק, סטראַזשאַק, סיניאַק, סקווערניאַק, פּאָ-
ליאַק, פּינטאַק, פּריסמאַק, פויליאַק, פערדאַק, קאָזאַק, קאָלפּאַק, קלויזניאַק, רוסאַק, ריווטשאַק, שטורמאַק, שעלמאַק, אונטערשלאַק, פּאַ'סטערנאַק.
אַ ק ט
אַנטראַקט
אַקט
טאַקט
טראַקט
פּאַקט
פאַקט
קאָנטאַקט
קאָנטראַקט
יאַגד
שמאַראַגד
אַבסטראַקט
עקזאַקט
קאָמפּאַקט
ער באַקט
ער האַקט
ער פּאַקט
עיר קנאַקט
ער וואַגט
ו) אויטאָדידאַקט, עקסטראַקט, קאַטאַראַקט.
(פּ.) צי יגט, שוו י יגט א. א. וו. זע : יג).
אַ ק ט י ש
טאַקטיש
פּראַקטיש
פאַקטיש
ו) אויטאָדידאַקטיש, האַק-טיש. וגר. אַ ק — ט י ש ).
אַ ק ט ע ר — אַ ק ע
אַ ק ט ע ר
איינאַקטער
כאַראַקטער
פּאַקטער
טראַקטאָר
פאַקטאָר
קאָנטראַקטאָר
רעדאַקטאָר
ו)דאַקטער, אַבסטראַקטער, עקזאַקטער, קאָמפּאַקטער, האַקט ער, פאַרפּאַקט ער א. א. וו. וגר. אַ ק ט — ע ר ).
ופּ.) צי יגט ער, שוו י יגט ער א. א. וו. וזע : י יג).
אַ ק ן
נאַקן
מתקן
נאַקן
האַקן
פאַקן
קנאַקן
ל) סטאַקינלג), די באַראַק-ן, בארדאַקין, סלאָוואַק-ן, פּאָליאַק-ן, קאַבאַק-ן, קאָזאַק-ן, שליאַקן, דעם געשמאַק-ן, איסאַק-ן א. א. וו. (גר. אַ ק — ן ).
מרחקים
וס) כרכים, ממעמקים, על פּי דיני עכו“ם, מתחכם, ראַקאָם, כאָטש האַק אים, אַ מכה אים א. א. וו. וגר. אַ ק , אַי ק ע - א י ם ).
יאַקל
סך הכל
ספּעקטאַקל
פאַקל
שהכל
ויקהל
איך וואַקל
(0) יודע הכל, כופר הכל, קונה הכל, אחרי ככלות הכל, איך מקל, אָראַקול, מיראַקל, קאַראַקול, פּיטאַקיל, פּידזשאַק—ל א. א. וו. (גר. אַ ק — ל ). (פּ.) פּי קל, כי יקל (נ.).
אַ ק ס
אַקס
וואַקס
זאַקס
לאַקס
פלאַקס
מאַקס (נ.)
ו) באַקס, פאַקס, שלאַקס(רעגן), די בלאַקס, די סאַקס, די סטאַקס, באָדאַקס, בופלאַקס, קלימאַקס, אַ געשמאַק'ס, איסאַק'ס ונ.), דעם פּאַסקודניאַק-ס, דעם צבועק-ס א. א. וו. וגר. אַ ק — ס ).
אַ ק ע
אַטאַקע
בהמה דקה
ויצעקו
מכה
פּאָקראַקע
תפילה זכה
טאַקע
געשמאַקע
אַ ק ע ט — אַ ר
איך כראַקע
(0) יאַקע, דראַקע, הוליאַקע, כאַקע, פּאָדזיאַקע, פּיסאַקע, פליאַקע, האַקע באַקע, איך אַהאַקע, איך באַלאַקע, איך טשאַקע, איך פאַרדראַקע, איך קאַליאַקע, איך קוואַקע, איך קראַקע, טשעכאָווסלאָוואַקיע (נ.), מאָנאַקאָ (נ.), קול דממה דקה.
(פּ.) מאַכערי יקע, בלי יקע א. א. וו. (זע: י יקע).
אַ ק ע ט
נאַקעט
פּאַקעט
ו) זשאַקעט, ער באַלאַקע-ט, ער כראַקע-ט א. א. וו. וזע : אַקע). וגר. אַק — ה אַ ט ).
אַ ק ע ס
ליטוואַקעס
מכות
פּיטאַקעס
פליאַקעס
צנוע'קעס
ראַקעס
וחלק,לקות
ו) די אַטאַקעס, אידלאַקעס, באָסיאַקעס, הוליאַקעס, היידאַמאַקעס, ויצעקו'ס, טרייפניאַקעס, יאַקעס, ליאַקעס, פּאַסקודניאַקעס, פּאקראַקעס, פּראָטסאַקעס, פרומאַקעס, שוואַקעס, איך באַק עס, איך האַק עס א. א. וו. די טשומאַק-עס, די סיניאַק-עס א. א. וו. די דראַקע-ס, פּאָדזיאַקע-ס א. א. וו. וזע : אָק, און אָקע).
אַ ק 'ע ר
מנקר
פיאַקער
קנאַקער
געשמאַקער
מבקר
איך אַקער
איך פלאַקעיר
ו) שטיין-האַקער, טשאַקער, כראַקער, לאַקער, סאַקער, פּאַקער, ראַקער, תּ“ק'ער, בן יקיר, יאַקאָר, טשעכאָסלאָוואַקיע'ר, מאָנאַקאָ'ר. (גר. אַ ק , אַ. ק ע - ע ר, ר, א י ר ).
אַ ק צ י ע
אַבסטראַקציע
אַטראַקציע
אַקציע
טראַנזאַקציע
סאַטיספאַקציע
פראַקציע
רעאַקציע
רעדאַקציע
אַ ר
בולוואַר
גבר
גזר
געפאַר
האַר
ווירוואַר
נאַר
סאַמאָוואַר
צאַר
ציגאַר
צער
קאָמיסאָר
אַ ר ב — אַ ר ב ע ר
קאָשמאַר
שכר
שר
(דער)פאַר
וואולגאַר
איך אַר
איך גאַר
איך גענאַר
איך דאַר
איך ערפאַר
איך שאַר
איך פאַרשפּאַר
ו) גמר, שטר, לא דובים ולא יער, כל דאלים גבר, באאַר, דאַר און קוואַר, שטאַר, זאַגאַר, איך שנאַר.
אינווענטאַר, אַלטאַר, אַנטיקוואַר, אַרענדאַר, באַזאַר, באָיאַר, באַר, באַרבאַר, בודואַר, בולגאַר, בונטאַר, גאָסודאַר, גלאָסאַר, דעגטיאַר, האָנאָראַר, האָספּאָדאַר, הוזאַר, וועטערינאַר, זשאַנדאַר, זשאַר, טאַטאַר, טראָטואַר, יאַגואַר, יאַר, יוביליאַר, כאַבאַר, מאַדיאַר, נאָטאַר, סאַניטאַר, סטאַר, סלאָוואַר, סעמינאַר, סעקרעטאַר, סקיפּידאַר, עמיסאַ'ר, עקזעמפּליאַר, פּאָזשאַר, פּאָרטסיגאַר, פאָנאַר, פאַנפאַר, פאָרמוליאַר, פוטליאַר, צירקוליאַר, קאָטשעגאַר, קאַלענדאַר, קאָמונאַר, קאָמענטאַר, קאַר, קאַשעוואַר, קולינאַר, קוסטאַר, קרעטשמאַר, רעזערוואואַר, רעפּערטואַר, שווייצאַר, שמאַטיאַר, סאָלידאַר, עלעמענטאַר, פּערפּענדיקולאַר, פּרעלימינאַר, יאַנוואַר, אָ רעוואואַר ! באָן סואַר ! פּאָטשטאַר.
אונגאַר, באָנדאַר, מאַכליאַר, מאַליאַר. סטאָליאַר, סמאָליאַר, פוליאַר, קאָמאַר,
קאַמגאַר, פעברואַר, וואונדערבאַר, צווייפלבאַר א. א. וו.
(פּ.) מבאר, מבער, מגיר, מטהר, משער, אי ן לשער.
קאַרב
האַרב
איך אַרב
איך גאַרב
איך פאַרדאַרב
איך פאַרב
איך שטאַרב ו) סקאַרב, קאַרפּ, שקאַ'רפּ. אַ ר ב ן
שאַרבן
אַרבן
גאַרבן
פאַרדאַרבן
פאַרבן
קאַרבן
שטאַרבן
דעם האַרבן אַ ר ב ס ט
האַרבסט
אַרבסט
גאַרבסט
דאַרבסט
פאַרדאַרבסט
פאַרבסט
שטאַרבסט אַ ר ב ע ר
באַרבער
גאָרבער
אַ ר ג — אַ ר ט ל
פאַרבער
שפּאַרבער
וס) ראַבאַרבער, פּאָלאַר-בער, האַרבער, פאַרדאַרב-ער א. א. וו. וגר. אַ ר ב - ע ר, אָד. אַ ר - ב ע ר ).
אַ ר ג (פגי. אַ ר ק )
באַרג
איך וואַרג
איך קאַרג
(0) זאַרג, סאַרג, אַרג, אַלטוואַרג, גאָרטענוואַרג, גרינוואַרג, יונגוואַרג, צוקערוואַרג, קליינוואַרג, רויוואַרג, רויכוואַרג, שוכוואַרג, שפּילוואַרג א. א. וו.
אַ ר ג ע
מאַניפאַרגע נחות דרגא אַרגע
קאַרגע
איך הרג'ע. איך זאַרגע (0) סקאַרגע, צאַרגע, איך טאַרגע, לעטאַרגיע, לאַרגאָ, קאַרגאָ. אַ ר ד (זע : אַ ר ט ) אַ ר ד ן
ירדן
באַקענבאַרדן ביליאַרד—ן מיליאַרד—ן א. א. וו. (זע : אַרד).
אַ ר ט
אַוואַנגאַרד
ביליאַרד
מיליאַרד
נאַרד
גלות ספרד
אַזאַרט
האַרט
צאַרט
(אַלע'ר)אַרט
מיך אַרט
ער גאַרט
ער גענאַרט
ער דאַרט
ער וואַרט
ער ערפאַרט
ער פאַרשאַרט
ער שטאַרט
ער פאַרשפּאַרט
(0) גאַרר, יאַירד, מאַנסאַרד, קאַרד, לאָמבאַרד, לעאָפּאַרד, בערנאַרד (נ.), עדואַרד ונ.).
אַפּאַרט, כאַרט, סטרט, סטאַרט, אַלאַקאַרט, מאַרט, ער שנאַרט, ער דאַרט און קוואַרט, געגענוואַ'רט.
אַ ר ט י ק
אַרטיק
פאַרטיק
(0) אייגנאַרטיק, געגנוואַרטיק, גרויסאַרטיק, טאַרטאַק, באַרטעק (נ.).
גאַרטל
קאַרטל
קוואַרטל
(גר. אַ ר ט - ל ).
אַ ר ט ע — אַ ר ע
אַ ר ט ע
וואַרטע
קאַרטע
קוואַרטע
ו) מאַרטאַ (נ.), ספּאַרטאַ ונ.), האַרט-ע, געגאַרט-ע א. א. וו. וזע : אַ'רט).
אַ ר ט ע ר
טשאַרטע.ר
מאַהטער
גענאַרט—ער
צאַרט—ער א. א. וו.
וזע : אַרט).
אַ ר י ם
וואַרים
דערנאַרים (זיך)
(0) זשאַינדאַרם, ליאַרם, פאַרם, איך אומאַרם, איך גענאַר אים, איך פאַרשפּאַר אים א. א. וו. איך פּאַרע אים, איך זאַנאַרע אים א. א. וו. וגר. אַ ר, אַ ר ע - א י ם ).
אַ ר י ש
אַגראַריש
אַריש
דאָקומענטאַריש
דיסציפּלינאַריש
וועגעטאַריש
טעסטאַמענטאַריש
ליטעראַריש
פּאַרלאַמענטאַריש
פּראָלעטאַריש
רעגלאַמענטאַריש
(0) אונגאַריש, באָיאַריש, באַרבאַריש, בולגאַריש, בונטאַריש, טאַטאַריש, מאַ' דיאַריש, נאַריש, סאַניטאַריש, צירקוליאַריש, קוסטאַריש, שווייצאַריש א. א. וו. (גר. אַ ר - י ש ).
פּאַטריאַרך
מאָנאַרך
מאַרך
(0) וואַרר, פּאַרך, איך שנאַרר, אליגאַרד, יעראַרד, טעטראַ'רד, עפּאַרד, עקזאַרד.
אַ ר י ע
אַריע
אריה
זכריה
שמריה
בולגאַריע
שווייצאַריע
ו) אימפּרעסאַריע, באַוואַריע, מאַלאַריע, סעמינאַריע, פּאַריע, קאַנצעלאַריע, שקלא וטריא, שוויענטע מאַריע. (גר. אַ ר - י ע ).
א ר ם (זע : אַ ר י ם )
אַ ר ס
פאַרס
מאַרס
ו) אַ דאַרס, די סטאַרס, קאַרס. דעם האָר-ס, דעם צאַר-ס א. א. וו. (גר. אַ ר - ס ).
אַ ר ע
גיטאַרע
וואַרע
אַ ר ע ס — אַ ר פ. ע ס
כמאַרע
מראה
פּאַרע
שפּאַרע
תנא ברא
דאַרע'
וואולגאַרע
קאַרע
שאַרע
אהר'ע (נ.)
טאַמאַרע (נ.)
פּרעה
איך סטאַרע (זיך)
איך פאַרפּאַרע
(0) באָיאַרע, גאַרע, טאַרע, כאַרע, לאַרע, נאַ'רע, פיגאַרע, שליאַרע, באאַרע, דאַרע און קוואַרע, סאַלידטרע, סאַניטאַרע, עלעמענטאַרע, פּרעלימינאַרע, ראַרע, שטאַרע, כעפרא דארעא, מלכותא דארעא, באַרבאַרע (נ.), סאַהאַרע (נ.), סאַמאַרע (נ.), סאַ'רע (נ.), וואָסאַרע ? געראַרע ! איך זאַנאַרע, איך זשאַרע, אַיי עם סאַרי, וואונדערבאַרע, צווייפעלבאַרע א. א. וו.
(פּ.) טהרה, מערה, קערה, כחוט השערה, נקרא לנערה א. א. וו.
אַ ר ע ס
גיטאַרעס
כמאַרעס
מראות
סוכאַרעס
סטאָליאַרעס
שפּאַרעס
שרייבאַרע.ס
מסרס
מזרז
(0) אַפּטייקאַרע'ס, אַרענדאַרעס, באָיאַרעס, באָנדאַרעס, בוטשאַרעס, גאַי רעס, טאַרעס, כאַרעס, מאַכליאַרעס, מוליאַרעס, נאַרעס, סליעסאַרעס, סמאָליאַרעס, פּאָטשטשארעס, פיגאַרעס, פעלדשאַרעס, קאָמאַרעס, קוכאַרעס, קרעטשמאַרעס, שאַפאַרעס, שאַראַוואַרעס, שליאַרעס, שלעפּאַרעס, שמאַטיאַרעס, שענקאַרעס, פּוליאַרעס, צאַרעס, עששרעס, באַארעס, דעם תנא ברא'ס, אהרע'ס, באַרבאַרע'ס, טאַמאַרע'ס, פּרעה'ס, סאַרע'ס לאַזאַרוס (נ.), זאַראַז, איך פאַרשאַר עס, איך פּאַרע עס א. א. וו. וגר. אַ ר, אַ ר ע — ע ס , ס , א י ז ).
(פּ.) טהרית, מערות, קערות, סימני נערות.
האַרף
איך דאַרף
איך וואַרף
איך שאַרף
אַ ר פ ע
האַרפע
שאַרפע
איך שרפ'ע
מאַרפאַ (נ.)
אַ ר פ ע ס
טרפות
האַרפעס (די)
(0) איך דאַרף עס, איך וואַרף עס, איך שאַרף עס. איך שרפ'ע עס, מאַרפאַ'ס ונ.).
אַ ר ץ — אַ ש
70
אַ ר ץ
האַרץ
שמאַרץ
שוואַרץ
(0) אַרץ, קאַרץ, קוואַרץ, שטאַרץ, מאַרץ, איך פאַרץ, איך פאַרשאַ'רץ, די גאַרדס, די יאַרדס, די קאַרדס, אַ האַרט'ס, אַ צאַרט'ס, פאַרנאַרט'ס ! פאַרשאַרט'ס ! א. א. וו. (גר. אַ ר ד, אַ ר ט י ס ).
א ר ק (פגי. א ר ג )
(גע)מאַרק
סמאַרק
פּאַרק
קאַרק
שאַרק
שטאַרק
(0) זשאַן ד'אַ'רק (נ.), דענעמאַרק (נ.), פולוואַרק, קאַנאַרלי)ק.
אַ ר ק ע
אַרקע
באַרקע
מאַרינאַרקע
מאַרקע
סונאַרקע
פּאָטשט.אַרקע
קוכאַרקע
קרקע
רעמאַרקע
שטאַרקע
אהר'קע (נ.)
איך סמאַרקע
ו) בולגאַרקע, באַוואַרקע, האָספּאָדאַרקע, טאַרקע, מוליאַרקע, סטאָליאַרקע, סיאַרקע, סיליאַרקע, סקוואַרקע,
פּריפּאַרקע, פיגאַרקע, קאָנטראָמאַרקע, קאָשאַרקע, שליאַרקע, יאַרקע, טאַמאַרקע (נ.), איך זרק'ע, איך זשאַרקע וזיך), איך שאַרקע.
אַרענדאַר-קע, טאַטאַריקע, מאַכליאַרקע, קרעטשמאַרדקע א. א. וו.. וגר. אַ ר — ק ע ).
אַ ר ש
מאַרש
קאַרש
שאַרזש
אַ ר ש ן
איך דרשן
איך ירש'ן
נס) בעל דרשן, די מאַרשן, קאַרשן.
אַש
(המן)טאַש
מישמאַש
פלאַש
רח“ש
ראַש
איך איבערראַש
איך וואַש
איך נאַש
איך רעש
ו) אַפּאַש, באַש, דרש, חשש, טשאַרדאַש, סטראַש, פּאַ'לאַש, קאַלאַש, קאַמאַש, קאַראַנדאַש, שאַלאַש, שאַש, כצפּיחת בדבש, שאַבאַש ! איך פאַש, איך צעטאַש.
אַ ש ע — אַ ש ק ע
אַ ש ע
קאַשע
קשיה
באַשע
נאַשע
מאַריאַשע
מאַשע
מנשה
רש“י
איך סטראַשע.
איך פּאַשע
(0) אַפּאַשע, (פּראָסטאָ) קוואַשע, די ראַשע, איך צעקשראַדאַשע, איך צעקוואַשע, איך שאַשע, מר בר רב אַשי (נ.), מאַמאַשאַ, פּאַפּאַשאַ, יאַשאַ (נ.), סאַשאַ (נ.), פּאַשאַ (נ.).
אַ ש ע ס
נפשות
קשיות
(0) אַשעס, באַשע-ס, כאַשע-ס א. א. וו. איך וואַש עס, איך נאַש עס א. א. וו. (זע : אש, און אַשע).
אַ ש ע ר
נאַשער
נתעשר
איך כשר
איך פאַרקאַשער
(0) אץ להעשיר, אַ שאַש-ער א. ג. וו. וגר. אַ ש — ע ר ).
(פּ.) באשר.
אַ ש ק ע
מאָנאַשקע
מוראַשקע
משקה
באַשקע
כאַשקע
מאַריאַשקע
מאַשקע
ראַשקע
(0) באַראַשקע, טשאַשקע, פיסטאַשקע, פליאַשקע, קאַלעמאַשקע, קאַרקאַשקע, קאַשקע, ראָמאַשקע, ראַספּאַשקע, יאַשקע (נ.), סאַשקע (נ.), פּאַשקע ונ.), איך בליאַשקע, איך פראַשקע, איך שאַשקע. בומאַזשקע, ליאַזשקע, פּאָדטיאַזשקע, פוראַזשקע, פליאַזשקע.
אָ — אָ ב ע
ביוראָ
דנאָ
לשמה
אָ !
אַלזאָ
וויאָ !
יאָ
*טלאָ
*קראָ
*שעה
*גראָ
*נישטאָ
*ברוך הבא
ו) ימח שמה, והוא ימשול בה, דאָמינאָ, דעפּאָ, זשאַבאָ, טאַבלאָ, טריומאָ, טריקאָ, לאָאָ, לאַטאָ, מאַנטאָ, פּאַלטאָ, ראָקאָקאָ, שאַ'טאָ, אַנגראָ, קאָמילפאָ, אַפּראָפּאָ, סטאַטוס קוואָ, פּראָ, פּריטאָ, קוויפּראָקאָ, איך דראָ, סאַפאָ (נ.), פּלוטאָ (נ.), רוסאָ (נ.), באָרדאָ (נ.), וואַטערלאָ (נ.), שאָו, קאָקאָ, סלאָו, האַלאָו, נאָו. (פּ.) גוי, טוי, פרוי, גענוי, לוי, רוי, איך בוי, איך ברוי, איך פאַרטרוי.
ו*) חיי שעה, רוח רעה, לתרבות רעה, שוא, עולם הבא, בזה ובבה, ויתן לד, לר לד, יעבור עלי מה, מקדמת דנאָ. מהרש“א (נ.), הגר“א, מלכה שבא.
(פּ.) אינזשעניו, אינטערוויו, מעניו, סו, פּאַספּאַרטו, פּאַרוועניו, קאַנגאַרו, קאַקאַדו, ראַגו, ראַנדעוואו, רעוו יו, שאַמפּו, (די) פלי, אַנטר נו, או ! בו ! טפּרו ! פיו ! נו, קוקעריקו !
באָב
סנאָב
איך האָב
איך פאַרלאָב
*גאָב
*האָב
זאַראָב
*איך באַגראָב
*איך שאָב
ו) גאַרדעראָב, דזשאָב, דראָב, זשאַלאָב, זשלאָב, יודאָפאָב, מיקראָב, קלאָב, שקראָב. (פּ.) טויב, שויב, איך זשאָיב, איך קלויב.
(פּ.) דוב, זרוב, טשוב, לוב, שליוב, שקאַרלוב.
קנאָבל נאָבל
*שנאָבל (0) באָבל, סקאָבל, דאָבל, סאָבאָל. וגר. אַ ב - ל ).
(פּ.) יובל.
אַ ג ע
אָסאָבע פּראָבע. גראָבע דאָבע (נ.) איך כליאָבע איך שקראָבע *באָבע
אַ ב ע ר — אָ ג י ע
ו) גאַרדעראָבע, טרושטשאבע, זשאַלאָבע, כודאָבע, כוואַראָבע. איך דזשאָבע, איך פאַרקאַציעראָבע, איך צעדראָבע, איך שטשאָבע. (פּ.) טויבע (נ.).
ופּ.) בובע, טרובע, קובע, קלובע, שובע, גרובע, לי ובע (נ.), קובאַ (נ.), איך האלובע.
אָנער
גראָבער
אָקטאָבער
איך דעראָבער
*האָבער
*ליבהאָבער ו) באָבער, ראַבער. (פּ.) זשאָיבער, זויבער. (גר. אָ ב , אָ ב ע — ע ר ). אָ ב ק ע (זע : אָ פ ק ע ) אַ ג (פגי. אָ ק )
דיאלאָג
דעמאַגאָג
מאָנאָלאָג
נעקראָלאָג
עפּילאָג
פּסיכאָלאָג
פּעדאַגאָג
פּראָלאָג
קאַטאַלאָג
ראָג
*וואָג
*טאָג
*פאַרטאָג
*באַלאָג
*פאַרלאָג
*שפּאָג
*פּראָג (נ.)
*איך זאָג
*איך פאַרזאָג
*איך פאַרטראָג
*איך טראָג
*איך יאָג
*איך מאָג
*איך פאַרמאָג
*איך נאָג
*איך פּלאָג
*איך פאַרצאָג
*איך צוואָג
*איך קלאָג
*איך שלאָג
נס) גוג מגוג (נ.), סיג, גראָג, זאַלאָג, לאָג, נאַלאָג, סטאָג, פּאָדלאָג, פּיראָג, טאַגאַ'נראָג ונ.). ופּ.) צויג.
אידעאָלאָג, אַנטראָפּאָלאָג, אַסטראָלאָג, אַרכעאָלאָג, באַקטעריאָלאָג, ביאָלאָג, געאָלאָג, גענעאַלאָג, זאָאָלאָג, טעאָלאָג, טעכנאָלאָג, פילאָלאָג, פראַזעאָלאָג א. אַנד.
לפּ.) אי ן באַצוג, באַטרוג, פּלוג, צוג. איך לוג.
אָ ג י ם
*מופלגים
*מנהגים
*בשר ודגים
ו*) נהרגים, סיגים, זאָג אים, טראָג אים א. א. וו. וזע : אָג).
אָ ג י ע (פגי. אָ ג ע )
אידעאָלאָגיע
ביאָלאָגיע
אָ ג ל — אָ ג ע
געאָלאָגיע
דעמאַגאָגיע
זאָאָלאָגיע
טעאָלאָגיע
טעכנאָלאָגיע'
טערמינאָלאָגיע
טרילאָגיע
פּסיכאָלאָגיע
פּעדאַגאָגיע
פילאָלאָגיע
ו) אַנטאָלאָגיע, אַנטראָפּאָלאָגיע, אַסטראָלאָגיע, אַרכעאָלאָגיע, באַקטעריאָלאָגיע, גענעאַלאָגיע, כראָנאָלאָגיע, מיטאָלאָגיע, מינעראַלאָגיע, מעטעאָראָלאָגיע, סאָציאָלאָגיע, עגיפּטאָלאָגיע, עטימאָלאָגיע, עטנאָלאָגיע, פּאַטאַלאָגיע, פּסיכאָ-אַנאַלאָגיע, פראַזעאלאָגיע, קאָסמאָלאָגיע, קלימאַטאָלאָגיע א. אַנד.
*האָגל
*לאָגל
*נאָגל
*איך וואָגל
ו*) גאָגל מאַגל.
(פּ.) פּלוגל, שמוגל.
אָגן
באַטראָגן
געקראָגן
*וואָגן
*מאָגן
*זאָגן
*פאַרזאָגן
*טאָגן
*טראָגן
*פאַרטראָגן
*צעטראָגן
*יאָגן
*פאַריאָגן
*פאַרמאָגן
*נאָגן
*פּלאָגן
*פאַרצאָגן
*צוואָגן
*קלאָגן
*פאַרקלאָגן
*שלאָגן
דערשלאָגן
*צעשלאָגן
ו*) די פאַרטאָגן, פאַראַכטאָנן, עגון, אורח הגון.
ו) די דיאַלאָג-ן, מאָנאָלאָג-ן א. א. וו. (גר. אָ ג - ן ).
(פּ.) באַצוגן, פּלוגן, צוגן, לוגן.
אָ ג ע (פגי. אָ ג י ע )
חגא
טאָגע
טרעוואָגע
סינאַגאָגע
פאָדלאָגע
פוס נאָגעי
סטראָגע
סאַראַטאָגא (נ.)
*דור הפלגה
*הנהגה
*השגה
*בהדרגה
*בזדון ובשגגה
(פּ.) די יטשוגע, וו י וגע, פּאָדרוגע, פּריסלוגע, פוגע, פראַמוגע, דערניוגע, קאַלוגע (נ.), גו גו !
אָ ג ע ר — אָ ד י ש
אַ ג ע ר
*אַכטטאָגער
*זאָגער
*יאָגער
*שוואָגער
*מאָגער
*הגר (נ.)
*פּראָגער (נ.)
וס) אגער, סטראָגער, טאַגאַנראָגער ננ.), סאַראַטאָגער (נ.). (גר. אָ ג ע ר ).
(פּ.) לי וגער, קאַלוגער (נ.).
יסוד
סוד
עפּיזאָד
קאַראַהאָד
בראָד (נ.)
*באָד (א)
*גענאָד
*ראָד
*גראָד
*איך באָד
*איך לאָד
*איך שאָד
וס) קרן היסות אחד ! גד (נ.), אָבכאָד, דיאָד, ווזוואָד, זאַוואָד, יאָד,ליאָד, נאַראָד, סבראָד, סקוואָד, פּאָד, פּאָכאָד, פּאַראַכאָד, פּלאָד, פּעריאָד, פּערעוואָד. פּריכאָד, קליינאָד, ראַסכאָד, אַלאַ מאָד, נאַפּעראָד. (פּ.) בויד, מויד.
ו*) דזשאַד, זאָד, סינאָד, סמראָד, פּזשאָד, קאַמאָד, שופלאָד.
(פּ.) ווערבליוד, זוד, טרוד, עטיוד, סוד, פּרוד.
אַ ד י ם
*פאָדים
*בגדים
*חסדים
*משומדים
*פּחדים
*צדדים
ו*) חשדים, מכובדים, מלומדים, נכבדים, עברים, גמילת חסדים, גן ילדים, לאחדים, פּרא אָדם, בני אָדם, חיי אָדם (נ.), ראָדאָם (נ.), איך באָך אים, איך לאָד אים, איך שאָד אים. (גר. אַ ד, אָ ד ע י א י ם ).
אַ ד י ע
מעלאָדיע
פּאַראָדיע
ראַפּסאָדיע'
האָדיע !
דאָדיע (נ.)
(0) וזיין) בלאַגאָראָדיע, איך בראָדיע, איך פּלאָדיע. (גר. אָ ד - י ע ).
אָ ד י ש
מעטאָדיש
מעלאָדיש
פּעריאָדיש
*לאָדיש
*(אַלט) מאָדיש
*(מ.קום) קדוש
*דבר חדש
*מלא וגדוש
(0) זאַראָדיש, עפּיזאָד-ש, פּאַראַד-יש, ראַפּסאָד-יש. (גר. אָ ד, אַ ד ע — י ש ).
(פּ.) ווערבליודיש.
79
אָ ד ל — אָ ד ק ע
גד'ל (נ.)
*נאָדל
*כהן גדול
*האָדל (נ.) פּ.) בודל, פּודל, שטרודל, שפּרודל, איך דודל, איך דרודל, איך באַזודל.
*מעשי ידי
*האָדע (נ.)
0) גאָספּאָדע, וואָיעוואָדע, ליאָדע, סאָדע, סוואָבאָדע, סקאָוואָראָדע, פּאָדוואָרע, פּאָראָדע, קאָלאָדע, שקאָדע, איך פּלאָדע.
פּ.) בליודע, דודע, לאַמעדודע, פּאָסודע.
באָדן (אַ)
מעטאָדן
געזאָדן
*אָדון
*לאָדן
*פלאָדן
*שאָדן
*באָדן (זיך)
*געלאָדן
ו) מאָדן, די זאַוואָדן, עפּיזאָדן, פּאַראַכאָד-ן, קאַראַהאָד-ן א. א. וו. וגר. אָ ד - ן ).
(פּ.) ווערבליוד—ן, עטיודן א. א. וו. וזע : אָי.)
אָדע
וויגאָדע
מעטאָדע
פּאָגאָדע
פּעריאָדע
*אגדה
*התמדה
*מאָדע
*קאָמאָדע
*קלאָ ידע
אַ ד ע ס
*מעמדות
*הדס (נ.)
ו*) אגדות, הגדות, התמדות, די מאָדע-ס, די קאָמאָרע-ס א. א. וו. איך באָד עס, אַ שאָד איז א. א. וו. וזע : אד, און אָדע).
(פּ.) בליודעס, דודעס, ווערבלי ודעס, לאַמעדודעס.
יאָדער
לאָדער
שמאָדער
אָדער
בראָדער (נ.)
איך פאָדער
איך צעהאָדער
איך צעקנאָדער
*אָדער (אַ)
*איך שנדר
ו*) גראָד-ער, לאָד-ער, אין שטאָט דער, נישטאָ דער א. א. וו. (גר. אַ ד, א ד ע — ע ר, אָד. א , אָ ט — ד ע ר, ד י ר ).
(פּ.) פּודער, כודער מודער, איך גודער. אַ ד ק ע (זע : אָ ט ק ע )
אָ ו ו — אָ ו ו ע
80
יצר טוב
מזל טוב
כבוד אב
לרוב
*חודש אָב
וס) אבן טוב, תפלת שוא, ס'רוב, בכי טוב, ליובאָוו, טאַמבאָוו ונ.), פּסקאָוו ננ.), ראָוו, ראָסטאָוו (נ.), שקלאָוו (נ.). ו*) ואו, תיו, תשעה באב, עגל הזהב. (פּ.) וועזואוו (נ.).
אַ ו ו י ם
—גנבים
*כלבים
לולבים
*מקורבים
ו*) כזבים, מערבים, נקבים, ערבים. בתי מושבים, עובר כוכבים. (גר. אַ ו ו, אַ ו ו ע - א י ם ).
אָ ו ו ל
*אָבל
*טאָוול
*בבל (אַ)
ו) באָוול. ו*) נבל, גלות בבל, בלאָוואָל.
ו) דעם דובאָווע-ז, דעם מאַיאָווע-ן
א. א. וו. וזע : אָווע).
אָ ו ו נ ט
*אָוונט
*בּאַר'יונ'ט
אָ ו ו נ י ק
גראַנדאָווניק
הורטאָווניק
טשינאָווניק
ליובאָווניק
סאַנאָווניק
פּאָלקאָווניק
*למד ואו'ניק
ו) גווינטאָווניק, דוכאָווניק, וואַר
טאָווניק, ליעדאָווניק, מאַיאָווניק, סאַ-
דאָווניק.
אַלקאָוון
בעטהאָווען (נ.)
*יון
*עם חכם ונבון
פּאָדקאָווע
וואַטאָווע
מאַיאָווע
סאָסנאָווע
סקאַרבאָווע
ראַפּטאָווע
איך כאָווע
איך קאָווע
*מחשבה
*נביא
*נדבה
*אש להבה
*בהרחבה
*שוה בשוה
*אביי ורבא
*יע'לה ויבואָ
אָ ו ו ע ס — אָ ו ו ק ע
זכותל מערבי
ו*) גזירה שוה, מבוי, ערבה, מעשה מרכבה, דיני דבבא, לעתיד לבוא, אליהו הנביא. ופּ.) בלאָווע.
וס) אסנאָווע, מאָווע, סטאָיקאָווע, סקלעפּאָווע, פּאָלאָווע, פּאָקאָיאָווע, רעוויראָווע, אָסינאָווע, אָרזשעכאָווע, באַ'לאַווע, באַראַנקאָווע, בורעקאָווע, גערבאָווע, דובאָווע, דובעלטאָווע, דישליאָווע, האָנאָראָווע, הורטאָווע, ווישניאָווע, טשאָפּאָווע, יאַסינאָווע, יוכטאָווע, לאָמבאַרדאָווע, מאַרצאָווע, מאַשינאָווע, מיליאָנאָווע, נאַראָדאָווע. סטעאַרינאָווע, עטאַטאָווע, עלעקטראי ווע, פּאָטשטאָווע, פּאָסטעמפּאָווע, פּאַראָווע, פּוכאָווע, פּלאַכאָווע, פּלאַצאָווע, פאַכאָווע, פאַנטאָווע, פעפעראָווע, פראָנטאָווע, פרוכטאָווע, צעכאָווע, קאָזלאָווע, קאָלאָראָווע, קוואַרטאַלאָווע, קוטשעראַווע, ריסיאָווע, רעמיזאָווע, אָווע טאָווע, וואָווע ונ.), ליאָווע לנ.), דובראָווע ונ.), איך לאַווע, איך מליאָווע, איך פאַרנאַראָווע, איך קליאָווע, איך ראַווע. ול.) איך פאַרטראָווע.
יעלה ויבוא'ס, חובת הלבבות ונ.). פּירוד לבבות, אלפים ורבבות, אביי ורבא'ס, אליהו הנביא'ס, צלבה'ס. לל.) טעות וטאָוועס).
(0) די סאָווע-ס, איך כאָווע עס א. א. וו. וגר. אָ ו ו, אָ ו ו ע — ע ס , ס . א י ז ).
אָ ו ו ע ס
*מלאך המות
*קאַטאָוועס
*קבר אָבות
*קצבות
*בהרחבות
ו*) מערבית, מחשבות, נדבות, ערבות, זכות אבות, אימת מות, סם המות, (די) דריי בבות, די גזירה שוה'ס, די
אַ ו ו ע ר
*ענר
*בעל דבר
ו) קאָווער, ראָווער, שאַווער, טאַטבאַווער, ראָסטאָווער, שקלאָווער, מאַרצאָווע-ר, מאַיאָווע-ר א. א. וו. וזע : אָווע). וגר. אַ ו ו, אָ ו ו ע- ע ר ). אָ ו ו ק ע
ווינטאָויקע
זאַבאַסטאָווקע
טאָרגאָווקע
לאָווקע
ליאָרוקע (נ.)
ווישניאָווקע
סטראַכאָווקע
סאָפקע
פילאָזאָפקע
*וואַטאָווקע
*זשידאָווקע
*מאַיאָווקע
*פּאָטשטאָווקע
*פּסח'אָווקע
*צלבה'קע
ו) דאַכאָווקע, דיעשאָווקע, דניאָווקע, כרייניאָווקע, סקאָווקע, פּאָדיאָווקע, קלאַדאָווקע, ראַגאָווקע.
ווערבאָווקע, טרעניראָווקע, מאָטיוויראָווקע, מאַרשיראָווקע, מושטיראָווקע,
אָ ז — אָ ז ע
82
מעבליראָווקע, סאָרטיראָווקע, עמאַליראָווקע, פּאָליראָווקע, צינקאָווקע, קאָמאַנדיראָווקע, דעטושאָווקע, שנוראָווקע.
ו*) אַלטאָווקע, דיקטאָווקע, פּאָקאָיאָווקע, שטינקאָווקע, שפּריצאָווקע, לאַפּאָווקע, מאַלינאָווקע.
ווירטואָז
מאַטראָז
קוריאָז
גראַנדיאָז
איך לאָז
איך פאַרלאָז
איך צעלאָז
*גלאָז
*גראָז
*האָז
*נאָז
*שטראָז
זיקנה“ז
ו) אָבאָז, אַפּאָפעאָז, אַפּלאָז, אַפּריקאָז, אָפיציאָז, באז, באָמאָז, דיאַגנאָז. היפּנאָז, טובערקולאָז, מאַקאַוואָז, נאַוואָן, נאַרקאָז, סקלעראָז, פּאַראַוואָז, פּסיכאָז, פּראָגנאָז, שמאַראַוואָז, סעריאָז, ראָז, אָפקאָרז, ביקאָז, אינהאַלטסלאָז, אַרבעטסלאָז א. א. וו. ופּ.) הויז, טויז, לויז, מויז, קרויז, איך ברויז, ברוי-הויז, קאָלכאָז, סאָווכאָז.
(פּ.) אַרבוז, גוז, טוז, סאָיוז, קאַראַפּוז, גרוז, טשאָרנעהוז, קאָנפיוז, איך אַנטשפּוז, איך יוז, איך עקסקיוז, איך רעפיוז.
אַ ז ט (זע : אַסט)
שעיר לעזאזל
לולב הגזול
איך מאָזל
(זע : אָז).
ופּ.) אַרבוז-ל, קאַראַפּוז-ל. (זע : וז). אָזן
דערלאָזן
פאַרלאָזן
צעלאָזן
*ירגזון
*בחפּזון
*צעבלאָזן
ו) דאָזן, קאָזן, מימאָזז, פּאָזן, די אַפּריקאָזן, ווירטואָזן, מאַטראָז, פּאַראוואָזן, קוריאָזן, דעם סעריאָז-ן, דעם גראַנדיאָז-ז, דעם ראָז-ן א. א. וו.
ו*) הויזן-בלאָזן, ברכת המזון, חלזון, לשובע ולא לרזון, רזין דרזין, די גראָזן, די האָזן, שטראָז-ן, שלאָז—ן א. א. וו. (גר. א ז — ן ).
(פּ.) אַרבוזן, גוזן, סאָיוזן, קאָנפיוזן, יוזן, עקסקיוזן, רעפיוזן, קאַראַפּוזן.
אָזע
בעריאָזע
דאָזע
מימאָזע
פּאָזע
פּראָזע
קאָזע
*בזוי
*הכרזה
*העזה
אָ ז ע ר — אָ ט י ם
נס) לאָזע, מעטאַמאָרפאָזע, גראַ-נדיאָזע, טובערקולאָזע, סעריאָזע, קוריאָזע, ראָזע (נ.), שפּינאָזא (נ.).
(פּ.) אָבוזע, בלוזע, מוזע, פּוזע, שליוזע, זוזע, מעדוזע (נ.), איך גרוזע.
אַזער
*בלאָזער
*נזיר
*פּזר
*אלעזר (נ.)
ו) גראַנדיאָזער, סעריאָזער, קוריאָזער, ראָזער, קאָזער, דאָזאָר, אינהאַלטלאָזער, אַרבעטסלאָזער א. א. וו. (גר. א ז , אַ ז ע - ע ר ).
אידיאָט
אַנעקדאָט
באָיקאָט
באַנקראָט
גאָט
געבאָט
טראָט (אַ)
פּאַטריאָט
קאָמפּאָט
שאָט (אַ)
לוט
אָט
ער האָט
איך באָט
איך פאַרבאָט
איך שפּאָט
דראָט
—נאָט
*שטאָט
*עס געראָט
—איך בראָט
*איך ראָט
—אויף באַראָט
(0) ירבעם בן נבט, אָבאָראָט, אטשאָט, גאַוואָט, דאָן קיכאָט, האָטענטאָט, זאָט, יאָט, מאָט, סאָט, סאַן קיולאָט, סטשאָט, סמאָט, עשאַפאָט, פּאָטשאָט, פּולעמיאָט, פּילאָט, פאַגאָט, פלאָט, קאָט, קאַלוועראָט, קאַמלאָט, קאָמפּלאָט, קאַפּאָט, קלאָפּאָט, קראָט, רעדינגאָט, ראַסטשאָט, ער דראָט. (פּ.) פּלויט, שרויט, קאָוט, קרויט, ער פאַרטרויט.
ו*) דלאָט, שפּראָט, געבלאָ'ט, געגראָ'ט.
(פּ.) אַטריבוט, אינסטיטוט, באַלאַמוט, בוט, ברוט, גלוט, דיספּוט, דעביוט, וואוט, וואַרטוט, טשמוט, יאַקוט, לאַפּעטוט. ליליפּוט, מאַרשרוט, נוט, זוט, מוט, סאַלוט, סוט, סורדוט, סטאַטוט, פּראָסטיטוט, פּריוט, פוט, קאַיוט, קאַלאַקוט, קנוט, רעקרוט, שוט, אַבסאָלוט, קאַפּוט, רעזאָלוט, באַכמוט (נ.).
אַ ט י ם
*משפּטים
*פּרטים
*פּשטים
*שבטים
*איך אָטעם
ג*) חייטים, עשרת השבטים, איך ראָט אים, וואָס שאָט אים א. א. וו. וגר. אַ ט - א י ם ).
אָ ט י ש — אָ ט ע
84
אָ ט י ש
אידיאָטיש
גאָטיש
דעספּאָטיש
היפּנאָטיש
כאַאָטיש
עקזאָטיש
עראָטיש
שפּאָטיש
*שטאָטיש
ו) אַנעקדאָטיש, ביגאָטיש, דאָן קיכאָטיש, האָטענטאָטיש, נאַרקאָטיש, פּאַטריאָטיש, קאָקאָטיש, פּאָטאש. וגר. אָ ט , אָ ט ע — י ש ).
אָ ט ל
מאָטל (נ.)
*בטל
*זאָטל
*נאָטל (נ.)
*איך מאָטל
ו) אַריסטאָטעל ונ.), באָטעל, אידיאָט-ל, קאַפּאָטיל א. א. וו. וזע : אָט).
ופּ.) לאַפּעטוטל, ליליפּוטל, סוטל, סור דוטל. (זע : וט).
אַ ט ן
נאָטן
געבאָטן
פאַרבאָטן
געוואָטן
געזאָטן
באַטראָטן
פאַרטראָטן
פאַרקנאָטן
פאַרשאָטן
פאַרשפּאָטן
*טלית קטן
*שאָטן
*שטן
*געבראָטן
*ראָטן
*געראָטן
ו) די נאָטן, הוגענאָטן ונ.), די אידיאָטן, אַנעקדאָטן, דעספּאָטן, פּאַטריאָטן, האָטענטאָט-ן, שפּראָט-ן א. א. וו.
ו*) יום כפּור קטן, פּורים קטן, חרש שוטה וקטן, דעם געבלאָט-ן, דעם געגראָט-ן, די דראָט-ן א. א. וו. וגר. אַ ט — ן ).
לפּ.) מיליוטן מיט ציקוטן, די לאַפּעטוט-ן, די סורדוט-ן א. א. וו. (זע : אָט).
אָ ט ע
בלאָטע
גריזאָטע
זלאָטע.
לגאָטע
סוכאָטע
פיעכאָטע
קאַפּאָטע
ראָטע
מאָטע (נ.)
*החלטה
*חרטה
*קטטה
*מטה
*נאָטע (נ.)
אָ ט ע ר — אָ ט ש ע
*געבלאָ'טע
*געגראָ'טע
וס) אָכאָטע, גראָטע, דלאָטע, האַלאָטע, נאָטע, נודאָטע, סליאַכאָטע, פּיעשטשאָטע, צנאָטע, קאָקאָטע, שאַרלאָטע (נ.), איך מאָטע, מאָטאָ, פאָטאָ, אטאָ (נ.).
(פּ.) מוטע, קאַיוטע, קוטע, שפּיצרוטע, אָטרוטע, וואַליוטע, פּאָקוטע, רעזאָלוטע, אַניוטע (נ.), קאַלקוטע (נ.), רעדוטע (נ.), איך פּוטע, ברוטאָ, בודטאָ, ביוטי.
פּלאָטקע
פּליאָטקע
מאָטקע (נ.)
לאָדקע
סלאָבאָדקע (נ.)
וס) בלאָטקע, נאַגניאָטקע, נאָטקע, טשעטשאָטקע, טשעסאָטקע, סטשאָטקע, פּאָדמיאָטקע, קאַלעקאָטקע, קאָקאָטקע, רעשאָטקע, סכאָדקע, ספּאָדקע, סקאָוואָראָדקע, פּאָכאָדקע, קאָלאָדקע, כאָדקע. ל*) נאָטקע ננ.).
אַ ט ע ר
*בלאָטער
*טאָטער
*טל ומטר
*פּיפּערנאָטער
*פאָטער
*קאָטעיר
וס) לאָטער, מאָטאָר, סמאָטר. (פּ.) אויטאָר, האָט ער, פאַרבאָט ער, שפּאָט ער א. א. וו.
ו*) געבלאָ'טער, געגראָ'טער, בראָט ער, געראָט ער, ראָט ער, באָדט ער, לאָדט ער, שאָדט ער א. א. וו. (גר. אָ ט , אָ ט ע — ע ר, א י ר ).
(פּ.) וואוטער, כוטער, אַבסאָלוטער, רעזאָלוטער, באַכמוטער (נ.), קאַלקוטער (נ.), לי וטער (נ.), עקזעקיוטאָר, פּראָסעקיוטאָר.
אָ ט ש
קאָטש
כאָטש
לאָדזש (נ.)
(0) טאָטש, קראָטש, דזשאָדזש, ווילגאַטש.
אַ ט ק ע
אידיאָטקע
גלאָטקע
טשאַכאָטקע.
אַ ט ש ע
קליאָטשע
כאָטשע
איך באַלעבאָטשע
איך טאָטשע
איך כאָכאָטשע
איך קלאָפּאָטשע
איך מאָראָטשע
וס) פּלאָטשע, קוואָטשע, ראַבאָטשע, סמאָטשע (נ.), איך גאָגאָטשע, איך גראָכאָטשע, אַיך וואָראָטשע (זיך), איך טעלעפּאָטשע, איך סאַקאָטשע, איך צעקאַלאָטשע, איך קאַלעקאָטשע, איך ראַהאָטשע, באָט זשע, פאַרבאָט זשע, האָט זשע א. א. וו. וגר. א ט — ז ש ע ).
אָ — י ם — אָ כ י ם
אַ — י ם
*גבאים
*חטאים
*משוגעים
*נאַראָאים
*פּראים
*רשעים
*תנאים
*ימים נוראים
פּלאי פּלאים
ו*) אמוראים, חשמונאים, מצורעים. נגעים, פּגעים, פּתאים, רמאים, קנאים, קראים, סדר זרעים, הרהורים רעים, מעשים רעים, שרשים מרובעים, ברוכים הבאים, בן ארבעים, לחצאים, מה טוב ומה נעים, נישטאָ אים. (גר. אָ — א י ם ).
(ל.) גו ים, אפרים, ירושלים, איך בוי אים, איך פּאָיע אים א. א. וו. (זע : ו י-ים).
גראָר וואָר יאָר לאָר שטאָר חור אָך ! דאָר נאָר איך קאָך *דערנאָך ו) כל ולד, באָד, דזשאָך, זאָך, זבאָך, טשאַד, מאָד, פּראָך, פאָך, צוואָר, ראָד, שאָד, שטראָך, שטשאָך, שליאָך,
שפּראָך, איך שלאָך, איך שמאָך. (פּ.) בויך, יויך, אויך, איך ברויך.
פלאָכט
פאַריאָכט
צעקאָכט
(0) ער שלאָכט, ער שמאָכט.
ופּ.) געברויכט, ער לויכט.
אַ נ ט ן
געפאָכטן
פאַרפלאָכטן
פאַרראָכטן
געשאָכטן
ו) דעם אונטעריאָכט-ן, דעם צעקאָכט-ן. (פּ.) געלייכט-ן. (גר. אַ כ ט — ן ).
אָ נ ט ע
באָכטע
שמאָכטע
פאַריאָכטע.
צעקאָכטע
נס) כל ולד'טע. (פּ.) געברויכטע.
אָ כ ט ע ר
טאָכטער
ו) פאַריאָכט ער, קאָכט ער א. א. וו. וזע : אָכט).
אָ כ י ם
*גלחים
*דרכים
*מזרחים
אָ כ ל — אָ כ ע
*מלאכים
*מלכים
*מקחים
*שבחים
*נחום
ו*) זבחים, טפחים, כרכים, מוסמכים, מוצלחים, משולחים, נצרכים, רווחים, תלמיד חכם, נאָך אים. (גר. אַ ד , אָ כ ע - א י ם ).
*כל יכול
*כביכול
*איך יכול
ו) פּאַלטאָכל. ופּ.) איך שטרויכל. ו*) הולך רכיל.
וואָכן
עפּאָנן
קנאָכן
אונטערבראָכן
געבראָכן
פאַרבראָכן
צעבראָכן
פאַריאָכן
קאָכן
געקראָכן
פאַרקראָכן
צעקראָכן
געשטאָכן
געשטראָכן
געשפּראָכן
פאַרשפּראָכן
*בטחון
*נצחון
*שכן
*היתכן
(0) אָכן, זאָכן, זשאָכן, פאָכן. שלאָכן, שמאָכן ופּ.) ברויכן.
ו*) לכן, איך מלאכה'ז, הולך על גחון. (פּ.) ברוכן, גערוכן, יעוונוכן, סלוכן, פלוכן.
סאָנע
סומאַטאָכע
עפּאָכע
איך פאָכע
*הבטחה
*הנחה
*השגחה
*מלאכה
*מערכה
*משפּחה
*מזרחי
וס) ספּיאָכע, פּיעשטשאָכע, יאָכע (נ.), יעוודאָכע ונ.), ראַכע ונ.), איך אָכע, איך באָכע, איך דזשאָכע, איך זבאָכע, איך טשאָבע וזיך), איך פּליאכע, איך פאַרשליאָכע, איך קאָכע וזיך), איך שטשאָכע.
ו*) בעל מלאכה, גע'סרח'ע, הדרכה, הוכחה, הלכה, הרווחה, מזל ברכה, זכר צדיק לברכה, זכרונו לברכה, לחיים ולברכה, יגון ואנחה, כל הקודם זכה, רח'ע (נ.).
(פּ.) זאַוו יערוכע, י וכע, סטאַרוכע, פּישטשוכע, קאַטערוכע, קאַפּאָטוכע, שלי וכע,
אָ נ ע ס — אָ ל
88
זאָלאָטוכע, סיוואוכע, איך איזני וכע
(זיך), איך כוכע, איך ני וכע, איך
סקרוכע.
*קדחות
*צולהכעייס
לכל הפּחות
ו) די סאָכעס, סומאַטאָכעס, ספּיאָכעס, פּיעשטשאָכעס, איך קאָך עס, איך פּליאַכע עס א. א. וו.
ו*) אדם פּחות, משה ת..., ברוד מזריר נשכחות, די כרכות, מלאכות, מערכות. משפּחות, הבטחות, הנחות, דעם מזרחי'ס א. א. וו. וזע : אָד, און אָכע).
ופּ.) וואוכעס, פּעטוכ-עס, קאַטערוכס א. א. וו. (זע : אָך, און אָכע).
בחור
*זכר
*שחור
*ישכר (נ.)
ו) וואָכער, פּלאָכער, פאָכ-ער, קאָכער א. א. וו.
ו*) מחר, שוכן אחור, שלום זכר, שומר שכר, שאַכער, נחור ונ.). וגר. אָ ד, אַ כ ע י ע ר, ר ).
(פּ.) סוכאר, קוכאַר.
זול
ראָל
איך דערהאָל (זיך)
איך ווידערהאָל
איך זאָל
טאָל
*נאָל
*צאָל
*קריסטאָל
*שאָל
*שטאָל
*שפּיטאָל
—אמאל
*שמאָל
*נתפּעל
*איך גאָל
*איך מאָל
*איך צאָל
*ישמאל
ישראל
*מיכאל
*רפאל
01) דברי חול, שין שמאל, כל וכל, קודם כל, בכל מכל כל, בעירום ובחוסר כל, סמא“ל ונ.), אידאָל, אַלקאָהאָל, אַפּאָסטאָל, ארעאָל, באָל, באַנדעראָל, בענזאָל, גאַסטראָל, גאָרדזשאָל, גראָל, האָל, טראָללד), טשעכאָל, כאָכאָל, נאַמאָל, ואַדרעסני) סטאַל, סימבאָל, פּאָדאָל, פּאָמאָל, (נאָרד) פּאָל, פּאָסאָל, פּאַראַסאָל, פּאַראָל, פּיסטאָל, פּעטראָל, פּראָטאָקאָל, פיאָל, פיטריאָל, פייפיאָל, צאָל, קאַדראָל, קאַזיאָל, קאָטיאָל, קאָל, קאַמיזאָל, קאָסציאָל, קאַרבאָל, קופּאָל, קנאָל, קרעאָל, שנאָל, שפּאַניאָל, פריוואָל, אָבוואָל, נאַכסאָל, פּאַשאָל, דאָל דאָל ! לפּ.) קויל, פויל.
89
אָ ל ג — אָ ל י ם
זשיראַנדאָל, (בע)מאָל, מאָנאָפּאָל. מאָנגאָל, מאָזאָל, סאָל, קאָנטראָל, טיראָל ונ.), פּאָדאָל (נ.).
ו*) ראש הקהל, אוהב ישראל, בת ישראל, גדול בישראל, חוק לישראל, עוכר ישראל, פּושע ישראל, שומר ישראל, שונא ישראל, אחינו בני ישראל, ארץ ישראל, כדת משה וישראל, כל ישראל, כלל ישראל, כנסת ישראל, עדת ישראל, צור ישראל, קבר ישראל, קהל ישראל, שמע ישראל.
(פּ.) וועסטיבי ול, טול, מאַטול, סאָמנאַר בול, סטימול, עסאַאול, פּאַטרול, פּול, קאַפּול, קאַראַאול, רול, שול, שפּאַקול שפּול, ו ואול, האָרבול, נול, קול, רידיקי ול, טי ול, בול בול !
אַ ל ד ן
טראָלדן
יאָלדן
גאָלדן (אַ)
געמאָלדן
געוואָלט
פאַרוואָלט
געזאָלט
ווידערהאָלט
עס גראָלט
ער דערהאָלט
ער קנאָלט
ער ראָלט
גאָלד
יאָלד
האָלד
*ער באַצאָלט
זער גאָלט
*ער מאָלט
*ער צע.מאָלט
*ער קהל'ט (זיך)
*ער פאַרשמאָלט
ינס) וואָלט, רעוואָלט, רעזאָלט, ער
צאָלט, ער קאָלט, ער שנאָלט. ופּ.)
פאַרפוילט, טראָלד, קאָלד, העראָלד,
בערטאָלד ונ.).
ו*) ער נאָלט (צו), טשאָללנ)ט.
לפּ.) פּולט, קולט, געשולט, ער רולטנ ער
שפּולט.
אַ ל ט ן
קאָלטן (אַ)
געגאָלטן
פאַרגאַלטן
פאַרשאָלטן
צעשפּאָלטן
(0) דעם ווידערהאָלט-ז, דעם פאַר-
פוילט-ן א. א. וו. וגר. אַ ל ט — ן ,
*טייוואָלים
*כללים
*מאכלים
*מנוולים
*מקובלים
*משלים
*שקלים
*חלום
*שלום
*אבשלום
אָ ל י ע — אָ ל ן
ו*) אוהלים, מטופּלים, נמשלים, הבל הבלים, שלש רגלים, פּרשת שקלים, רודף שלום, בשלום, חס ושלום, עליו השלום, עליכם שלום, ירא ושלם, איך באַצאָל אים, איך גאָל אים א. א. וו. וגר. אָ ל , א ל ע - א י ם ).
אַ ל י ע (פגל. אָ ל ע )
דאָליע
וואָליע
מאָזאָליע
מעלאַנכאָליע
פאַסאָליע
פּאַוואָליע
איך פּאָזוואָליע
ו) באַראַבאָליע, טאָפּאָליע, מאַנקאָליע, מעטראָפּאָליע, קאָליע, קאָנטראָליע, קאַניפאָליע, אָליע (נ.), פּאָליע ונ.), אַינאַטאָליע ונ.), אַנטאָפּאָליע ונ.). אסטראָפּאָליע ונ.), מאָנגאָליע ונ.), פּאָדאָליע ונ.), איך כאָליע.
אַלקאָהאָליק
מעלאַנכאָליק
סימבאָליק
קאַטאָליק
קאַרבאָליק
*קראָליק
*ישמאל'יק
*ישראל'יק
*עמלק
ו) פּאַראַ'סאָליק, ווידערהאָליק, מאַליק, קופּאָליק, האָלעק, וואָלעק, פּאַכאָלעק, פּאָליאַק. (גר. אָ ל — י ק ).
(פּ.) זשוליק, זאַוואַלעק, פּשיטולעק.
מאָנגאָליש
מעלאַנכאָליש
סימבאָליש
ספּאַניאָליש
קאַטאָליש
*חלוש
—פּאָליש
*שליש
*טייוואָליש
(0) אַלקאָהאָל-יש, אַפּאָסטאָל-יש, פּאָ-
דאָל—יש א. א. וו.
ו*) ישראל'יש (נ.), קאָליש (נ.),
מקובל'יש, קהל'יש, בעל עגלה-יש,
יללה—יש א. א. וו. (גר. אָ ל , אָ ל ע -
י ש ).
גראָלן
צאָלן
ראָלן
געדראָלן
געקוואָלן
געשוואָלן
דערהאָלן
ווידערהאָלן
צעקנאָלן
פאַרשנאָלן
מיר זאָלן
גאָלן
*מאָלן
*צע-מאָלן
*באַצאָלן
*קהל'ן (זיך)
*פאַרשמאָלן ו) (פּ.) קוילן, פוילן, דעם פריוואָלן, די באַנדעראָלן, גאַסטראָלן, סימבאָלן,
91
אָ ל ע — אָ ל ע ר
פאַראַסאָלן, פּראָטאָקאָל-ן, קופּאָל-ן א. א. וו.
ו*) טאָלן, נאָלן, צאָלן, די שפּיטאָל-ן, ישראל-ן א. א. וו. (גר. אַ ל - ן ).
(פּ.) די פּאַטרול-ן, שול-ן א. א. וו. (זע : אָל).
אָ ל ע (פגי. אַ ל י ע )
סמאָלע
פּאָלע
ראָלע
שקאָלע
פריוואָלע
—בהלה
—בעל עגלה
—הבדלה
—השכלה
—יללה
*מלא
—ממשלה
—קללה
*שמאָלע
—נפתלי
(0) מהיום והלאה, וויאָלע, גאָנדאָלע, טאָלע, טאַמבאָלע, טריאָלע, סאַוואָלע, סטאָדאָלע, פיאָלע, קאָזיאָלע, קראַמאָלע, גאָלע, סאָלאָ, קאָלאָ, אַפּאָלאָ (נ.), (פּ.) פוילע.
ו*) ברכה לבטלה, הנהלה, מלאכי חבלה, שלשת ימי הגבלה, ועד הכללי, בראש גלוי, זמרי בן סלוי (נ.), מעשה תלוי.
(פּ.) אָקולע, כאַמולע, סקולע, פאָרמולע, פּערדולע, קיטורילע, שולע, שפּולע, ביבולע, אַ פולע.
אַ ל ע ס
*גלות
*היכלות
*חיילות
*מזלות
ו*) ספר הגורלות, די בהלות, בעלי עגלות, התחלות, יללות, די מלא'ס. ממשלות, מפּלות, קבלות, קללות. נפתלי'ס, להבדיל אלף אלפי הבדלות, איך גאָל עס, איך מאָל עס, איך צאָל עס א. א. וו. (גר. אַ ל , א ל ע ע ס , ס , א י ז ).
וס)קאָלאָס, כוואָלעס ונ.), גאָרדזיאָלעס, קאָזיאָל-עס, קאָסציאָל-עס, די פּאָלע-ס, שקאָלע-ס, איך ראָל עס, איך שנאָל עס א. א. וו.
לפּ.) אָקולע-ס, כאַמולע-ס א. א. וו. (זען אָל)
אַ ל ע ר
דאָלאַר
פריוואָלער
איך קאָלער
זאָל ער
*טאָלער
*מאָלער
*צאָלער
*שמאָלער
נס) אַ גאָלער, קאָלאָר. (פּ.) פוילער. (גר. אַ ל - ע ר ).
92
גאָלף
וואָלף (נ.) אַ ל פ ן
געהאָלפן
וואָלפ'ן וגר. אַ ל י פ ו ז ). אָ ל ץ
האָלץ
שטאָלץ
*באָלץ (0) וואַלץ, דעם יאָלדיס, באַצאָלט-ס, מאָלט-ס א. א. וו. וגר. אַ ל ט ס ). ופּ.) אַ פאַרפוילט'ס. אַ ל צ ן
שטאָלצן
צעשמאָלצן אַ ל ק
טאָלק
פּאָלק
פאָלק
קאָלק
ערפאָלג
איך פאָלג
איך פאַרפאָלג אָ ל ק ן
וואָלקן
פּאָלקן
געמאָלקן וגר. אָ ל ק - א י ן , אַ ן ).
יאָלקע-
פּאָלקע
קאַרבאָלקע
ו) טריאָלקע, כאָכאָלקע, סטאָלקע, ספּאַניאָלקע, קאַמיזאָלקע, קרעאָלקע, ראָלקע, סמאָלקע.
טיראָלקע, מאָנאָפּאָלקע, פּאָלקע, פּאַראַסאָלקע, פאַסאָלקע.
(*) קרישטאָלקע, ישמאל'קע, ישראל'קע, מיכאל'קע, נפתלי'קע, רפאל'קע.
אַלבאָם
בשר ודם
דיפּלאָם
פּאָגראָם
פּאַראָם
שוואָם
שטראָם
פלוים
תהום
סדום
גערוים
קוים
עד היום
איך זוים
איך צוים
איך רוים
איך שוים
*קראָם
*לאָם
*אברהם
01) אחד העם ונ.), יחי העם ! ימח שמם, לא קם, חי ק“ק סערעבראָם, נס גדול היה שם, אידגעזקאָם ונ.).
אָ מי י ם — אָ מ ע ן
אַגראָנאָם, אַנאַטאָם, אַסטראָנאָם, גאַסטראָנאָם, עקאָנאָם, פיזיאָנאָס, אַטאָם, אידיאָם, באָם, בראָם, גנאָם, דאָם, טאָם, כראָם, לאָם, סימפּטאָם, פּריאָם, פאַנטאָם, אַווטאָנאָם, פאָלקאָם, פּריטאָם, בים באָם !
ופּ.) בום, קאָסטי ום, קום, רום, פּאַרפיום, דום, דאַרום, ווארום, זום ! ערזערום (נ.), אי יגענטום, הי יליגטום, מאַקסימום, מינימום.
אָ מ י ם
תהומים
*דמים
*חכמים
*צלמים
ו*) חרמים, מושלמים, מפורסמים, שלמים, עצירת גשמים, עלילת דמים, שפיכת דמים, אריכת ימים, קצור ימים, בקרב הימים, דברי הימים, חי עולמים, תלמידי חכמים, צדיק תמים, אלף פּעמים. וגר. אַ ם , אָ מ ע א י ם ).
*הסכמה *הקדמה *השכמה *חכמה *טמא
מלחמה *נחמה
—נקמה
*נשמה *מסתמא
*אברהמ'ע
וס) אַקסיאָמע, אַווטאָנאָמע, באָמע, פאָלקאָמע, איך לאָמע, איך לאַקאָמע וזיך), קאָמא, ניאָמע ונ.), שליאַמע ננ.), נעמי ונ.).
ו*) השלמה, יבמה, יציאת נשמה, עלית נשמה, ביד רמה, עד חרמה, דברים של קימא, ואין דער) אדמה, בורא פּרי האדמה, אדם להבל דמה, ופּ.) אומע, גומע, סומע, קומע, די דומע, פּאַרפיומע, איך זומע, איך לומע.
י י
אַ מ ע ן
זאָמען
ווילקאָמען
פאָלקאָמען
צעלאָמען
*נאָמען (אַ)
*לאָמען
*אָמן
*בנימין
*המן
וס) לאַקאָמען וזיך). ופּ.) פלוימען, תהומ'ען, דעם גערוימען, פאַרזוימען, פאַרצוימען, פאַ'ררוימען, שוימען, די אַגראָנאָמען, אַלבאָמען, דיפּלאָמען, פּאָגראָמען, פּאַראָמען, שוואָמען, שטראָמען, אידיאָט-ען, סימפּטאָמען א. א. וו.
ו*) אבוד ממון, דעם טמא'ן, די קראָט-ען, אברהם-ען, נחמה-ן, רחמה-ן א. א. וו. וגר. אָ ם , אַ מ ע - ן ).
(פּ.) די סומען, פּאַרפיומען, זומען, לומען.
אָ מ ע ס — אָ ן
94
אַ מ ע ס
*אקדמות
*הסכמות
*הקדמות
*השכמות
*חכמות
*מלחמות
*נשמות
ו) די אַ-קסיאָמעס, באָמעס, דיפּלאָמעס, לאַמעס, ניאמע'ס, שליאַמע'ס, נעמי'ס, סאָמיס, פּראָמיס, די קאָמא'ס, טאָמאַס ונ.), איך לאָמע עס. ופּ.) איך פאַרזוים עס, איך פאַרצוים עס, איך פאַררוים עס, איך שוים עס.
ו*) השלמות, יבמות, אל נקמות, ש“י עולמות, גל של עצמות, הזכרת נשמות, ישועות ונחמות, קללות און חרמות, נוטה למות, עמוס ונ.). אברהמע'ס, נחמה'ס, רחמה'ס, דעם טמא'ס, איך לאָם עס. (גר. אָ ם , אַ מ ע — ע ס ). (פּ.) די אומעס, גומעס, סומעס, קומעס, דומעס, איך זומע עס, איך לומע עס.
אַ מ ע ר
טאָמער
לאָמיר
זשיטאָמיר
האָב מיר
*גוי גמור
*געיאָמער
*טמא'ר
*לאָמער
*הזמיר
*תמר (נ.)
ו) באָמער, סטראַמער, אַווטאָנאָמער,
פאָלקאָמער, קאָמאַר. (פּ.) גערוימער, פאַרצוימער.
ו*) עוון חמור, נישטאָ מער, ברוך שאמר, מאן דאמר, שמ“ר ננ.). (גר. א ם , אַ מ ע — ע ר, אַר. אָ — מ י ר, מ ע ר ).
(פּ.) פּאַרפיומער, קאָסטי ומער, רומער.
אַ ן
באַלקאָן
באַראָן
וואַגאָן
טאָן (אַ)
טראָן
לעגיאָן
מיליאָן
סאַלאָן
פערזאָן
פאַסאָן
פאַעטאָן
קאַנאָן
שפּיאָן
מאָנאָטאָן
וואָן !
פּאַרדאָן !
גלין גלאָן !
דן (נ.).
איך קאָן
*האָן
*מאָן
*סטאָן
*פאָן
*צאָן
*קאָן
*שפּאָן
*אויבן אָן
אָ ן — אָ נ ט
*געטאָן
*פאַרטאָן
*איך באַטאָן
*איך מאָן
*איך דערמאָן
(פּ.) אָפּיעקון, וו יון, זדון, טאַבון, טי יפון, טריבון, מאָנסון, סאַלון, א. א. וו. (זע : ון).
(0) בר מינז, רחמנא ליצלן, שבת חזון. גראַמאָפאָן, טעלעפאָן, מעדאַליאָן, סעזאָן, קאָמפּאַניאָן, ראַיאָז, אַפּאָלאָן (נ.), אַראָן (נ.), סאָלאָמאָן (נ.). ופּ.) איך פאַרברוין, איך שוין, איך שטוין.
אילוזיאָן, באַטאַליאָן, באַלאַכאָן, באַלאָן, באַריטאָן, בוליאָן, ביליאָן, גאַלאָן, גאַרניזאָן, דיוויזיאָן, דראַקאָן, זאַקאָן, זשאַרגאָן, זשעטאָן, טראָמבאָן, טריליאָן, טשעמפּיאָן, יוניאָן, לימאַן, מיסיאָן, סיפאָן, עסקאַדראָן, עשאַלאָז, אוויליאָן, פּאָטשטאַליאָן, פּענסיאָז, פלאַקאָן, פעליעטאָן, קאַמערטאָן, קאָנדאָז, קאַרטאָן, קוואַדריליאָן, קופּאָן, שאַבלאָן. אַנטאָן ונ.), דאָן ננ.), כערסאָן ונ.), סמאַרגאָן (נ.).
אָדעקאָלאָן, באָנבאָן, בוטאָן, אויקציאָן, בעטאָן, גאַווראָן, דיאַ'פּאַזאָן, דיאַקאָן, וויאָלאָן, זאַהאָן, טאַלאָן, טשעכאָן, לאַמפּיאָן, לעקסיקאָן, מאַהאָן, מאַסאָן, מיקראָפאָן, סאַקסאַפאָן, סטריזשאָן, סקאָרפּיאָן, פּאַטראָן, פּאָנטאָן, פּאַפּילאָז, פּיאָן, פּיסטאָן, פּעראָן, פאָן, פורגאָן, ציוואָן, ציקלאָן, קאָטיליאָן, קאַנטאָן, קאַפּיושאָן, קאָנפעקציאָן, קאָרדאָן, קליאָן, קרעטאָן, קאַרדימאָן, ראָזשאַן, ראָז, רעגיאָן, שיניאָן, שיפאָז, ליאָן, אוניסאָן, באָזטאָן, גאַרסאָן ! נאַציאָן, ציוויליזאַציאָן א. א. וו. וזע : אַ צ י ע ).
אָנדע
באָנדע
ראָטאָנדע
בלאָנדע
ו) ראָנדאָ, דזשיאָקאָנדא (נ.), דערמאָן דו, מאָן די א. א. וו. וגר. אָ ן ד ו, ד י, ד א ).
אָ נ ד ע ר
באָנדער
בלאָנדער
ו) פליאנדער, שמאָנדער, דער פאַסאָן דער, דערקאָן דיר א. א. וו. וגר. אָ ן ד י ר, ד ע ר ).
אָ נ ט
האָריזאָנט
פראָנט
באַקאָנט
געקאָנט
דערקאָנט
ער טראָנט
סוואָנד
פאָנד
בלאָנד
*נאָנט
*ער באַטאָנט
*ער מאָנט
*ער דערמאָנט
(0) דיסקאַנט, וויקאָנט, פּאָנט, קאָנט, רעמאָנט, באַנד, סאָנד, באָ-מאָנד,
אָ נ ט ע — אָ נ י ע
דעמי-מאָנד ופּ.) ער פאַרברוינט, ער
שוינט, ער שטוינט.
(פּ.) בונט, קלי ונט, שפּונט, „בונד“,
גרונד, וואַגאַבונד, מונד, קונד, שלי ונד,
שטונד, שונד, רונד.
אָנטע
אַקאָנטע
דיסקאָנטע
באַקאָנטע
גאָנטע (נ.)
איך פּלאָנטע
קבצנים
*רבנים
*שדכנים
*שתדלנים
*תלינים
ו) שונאים, סלאָנים ונ.), פּסעוודאָנים.
ו*) בושת פּנים, הדרת פּנים, עזות פּנים, קבלת פּנים, לפּנים, על כל פּנים, ימים ושנים, עשרה בטלנים, צער גידול בנים, תוכן הענינים, דבר
ו) איך מאָנטע. (פּ.) פאַ'ברוינטע. אל העצים ואל האבנים.
י*) כאָנטע, באַטאָנטע, דערמאָנטע, ו*) אכלנים, ביישנים, גברנים, גדלנים, דרשנים, ותרנים, זייפנים, חלפנים, חקרנים, ידענים, יקרנים, ישרנים, כזבנים, כעסנים, ליצנים, מקשנים, נאמנים, נדבנים, נצחנים, סבלנים, עסקנים, פּזרנים, פּחדנים, פּייטנים, פּשטנים, פּשרנים, קבלנים, קברנים, קמצנים, קנינים, קפּדנים, רגזנים, רחמנים, רצחנים, שקרנים, אחשתרנים. אן אים, איך דערמאָן אים א. א. וו. וגר. אָ ז , אַ נ ע - א י ם ).
אַניע
אַגאָניע
איראָניע
דאָלאָניע
האַרמאָניע
סימפאָניע
צערעמאָניע
קאָלאָניע
ו) העגעמאָניע, יאַנדראָניע, לאַדאָניע, מאַטרימאָניע, ניאָניע, פּאַטרימאָניע, פּנעוומאָניע, פאָניע, קאַקאַפאָניע, קאַליפאָניע, אַנטאָניע ונ.), בראָניע (נ.),
נאָנטע.
אַנים
*בדחנים *בטלנים *בנים
*בנינים *בעלנים *גזלנים *דיינים *דלפנים *חזנים
*טייוולאָנים *יונים
*יחסנים *למדנים *מזומנים *מחותנים *מנינים *נאַראָנים *סמנים *ענינים *עקשנים
אַ נ י ע ס ג אָ נ ע
דאָניע (נ.1, מאָניע ונ.), סאָניע (נ.), ראָניע (נ.), פילהאַרמאָניע ונ.), אַראַגאָניע ונ.), באָלאָניע (נ.), גאַסקאָניע ונ.), טעווטאָניע (מ), יאַפּאָניע (נ.), מאַקעדאָניע (נ.), טלאַוואָניע (נ.), עסטאָניע ונ.), קאַטאַלאָניע ונ.), קאַליפאָרניע ונ.). וגר. אָ ז — י ע ).
אַ נ י ע ס
*פּורעניות
*נשים צדקניות
(0) שמאָכטעס און דראָניעס, די דאָלאָניע-ס, ראָניע-ס א. א. וו. וזע : אניע).
ו*) גזלנ'יש, דלפנ'יש, טייוולאָנוע ליצנ'יש, למדנ'יש, עחנ'וע קמצ 'זש, רצחנ'יש, שרכנ'יש,' שתדלב'יש א: א. זו. (גר. ז , אָ' נ ע , אָ נ יעג א נ י ם - י ש ).
אָ נ ס
אַנאָנס
וואָנס
פּאָנס
בראָנז
וס) די יוניאָנס. (פּ.) אַ ברוינ'ס, סאָלאָמאָנ-ס, דעם באַראָנ-ס א. א. וו. וגר. אָ ן - ס ).
אַ נ י ש
איראָניש
דע'מאָניש
האַרמאָניש
כראָניש
לאַקאָגיש
סאַרדאָניש
פּלאַטאָניש
מאָניש (נ.)
*בדחנ'יש
*בטלנ'יש
*חזנ'יש
*יונ'יש
*יחסנ'יש
*פּחדנ'יש
*קבצנ'ישׁ
*רבנ'יש
ו) אַרכיטעקטאָניש, דראַקאָניש, סימפאָניש, אַראַגאָניש, באָלאָניש, גאַסקאָניש, טעווטאָניש, מאַקעדאָניש, סלאַוואָניש, עסטאָניש, קאַטאַלאָניש, א, א. וו.
אָ נ ע
איקאָנע
בראָנע
זאַבאַבאָנע
מאַדאָנע
נאָנע
פּרימאַדאָנע
קאָלאָנע
*אלמנה
*הכנה
*כוונה
*לבנה
*מתנה
*סכֿנה
*תקנה
*ראש השנה
*שהחיינו
*אלקנה
*חנא
נס) אָבאָראָנע, אָבראָנע, באָנע, בעלאַדאַנע, וואַזאָנע, וואָראָנע, זאָנע, מאַטדאָנע, מאָקאָראָגע, פּאָטראָגע, פיסטאָ-
אָ נ ע ן — אָ נ ע ס
98
נע, קאָראָנע, קימאָנע, מיניאָנע, באַרצעלאָנע (נ.), סאָרבאָנע ונ.), זאַקאָננע, מאָנאָטאָנע, סעזאָננע, פאַסאָננע, קאַזיאָננע, ראַיאָננע, שאַ'בלאָננע (פּ.) ברוינע.
ו*) כאָנע, השתנה, מענינא, נאמנה, רחמנא, קטני אמנה, בלי מסקנה, אתה בחרתנו, מים שלנו, מרנא ורבנא, פּנוי, בר יוכני ננ.).
(פּ.) די יטשונע, טריבונע, קאָמונע, קונע, שטאַבונע, שכונע, פאָרטונע.
אָ נ ע ן
באַקאָנען
דערקאָנען
טראָנען
*באַטאָנען
*מאָנען
*דערמאָנען
*אלחנן
*חנן
*לבנון
(0) וואָנען וזיך), פאָנען. ופּ.) פאַרברוינען, שטוינען. די באַראָנ-ען, גראַמאָפאָנ-ען א. א. וו.
(*) סברי מרנז, צורבא מרבנז, תנו רבנז, עמוד הענז, אלקנה-ז, חנא-ן א. א. וו. (גר. אָ ז — ע ז ).
(פּ.) טריבונען, סאַלונען, אַלונען, טשוגונען.
אָנעס
*בדחנות
*בּטלנות
*בעלנות
*חורבנות
יחסנות
*ליצנות
*למדנות
*משכנות
*נאמנות
*עקשנות
*פּחדנות
*קבצנות
*קרבנות
*רבנות
*רחמנות
*שדכנות
*שתדלנות
*תענית
*שלח מנות
*ים אוקינוס
*אור הגנוז
(0) לאַדאָנעס, פּאָגאַנעס, פּאַנטאַלאָנעס, באָנבאָנעס, דיאַקאָנעס, וואַגאָנעס, זאַהאָנעס, זאַקאָנעס, פּאָטשטאַליאָנעס, פורגאָנ-עס, קופּאָנ-עס א. א. וו. איך קאָן עס, איך דערקאָן עס א. א. וו. וזע : אָן). די איקאָנע-ס, די נאָנע-ס א. א. וו. וזע : אָנע).
ו*) ביישנות, גברנות, גדלנות, גזלנות. דיינות, ותרנות. חקרנות, ישרנות. כזבנות, נדבנות, נצחנות, פּזרנות. פּשרנות, קמצנות, קפּדנות, רגזנות, רצחנות, שקרנות, כל הפּסלנות, כסא הרבנות, גוזר תענית, צדקנית, יונית, אָנוס.
אלמנות, הכנות, כוונות, מתנות, סכנות, תקנות : באָנעס, פאָנעס, דער לבנה-ס, אלקנה-ס, חנא-ס, איך באַטאָן עס, איך דערמאָן עס אַ. א. וו.
99
(פּ.) אָפּיעקונ—עס, כראַקוניעס, טריבונע—ס, קאָמונע-ס א. א. וו. (זע : ין און ונע).
אַ נ ע ר
*גאָנער
*מאָנער
ו) אַ קאָנער, באַרצעלאָנער, דאָנער ונ.), כערסאָנער, סמאַרגאָנער, האָנאָר, קאָרנער. (פּ.) ברוינער, שוינער. (גר. א ן י ע ר ).
זאַקאָננער, מאָנאָטאָנער, סעזאָננער, פאַסאָננער, קאַזיאָנננער, ראַיאָננער, שאַבלאָננער.
(פּ.) דראַגונער.
אות
חצות
נאַאָס
כוס
נאָס (אַ)
פּאַפּיראָס
פאַרדראָס
שאָס
שלאָס
*בעל הבית
*מאָס
*דאָס
*וואָס
*עטוואָס
*פאַרוואָס
(0) כדת, קהת (נ.), אַלבאַטראָס, אַליאַס, באַס, גראָס, דאָנאָס, דאָפּראָס, וואָפּראָס, ליאָס, מאָלאקאָסאָס, נאַסאָס, עסקימאס, פּאָדנאָס, פּאָנאָס, פּיאָס,
קאָס, קאָסמאָס, ראָס, שטאָס, אוקאָס,
נאַסקאָס.
די ביוראָ'ס, די מאַנטאָ'ס, די פּאַל-
טאָ'ס א. א. וו. (זע : אָ). (פּ.) אבי
אבות, מהות, כעלות, שמות, שטרויס,
אויס, אַרויס, דורכאויס, אַ גענוי'ס,
דעם גוי'ס, דער פרוי'ס.
ו*) אַ בלא'ס, אַ גראָ'ס, די ברוך
הבא'ס, די מהרש“א'ס, דעם הגר“א'ס,
דער מלכה שבא'ס. ופגל. אָ-עס).
(פּ.) באַשלוס, ברוס, הינדוס, ווקוס,
' טרוס, פּליוס, פליוסע רוס, שלוס, גוס,
דיוס, איך פּראָדיוס, איך רעדיוס, אָמני-
בוס, די רעוויו-ס, די פּאַרוועניו—ס א.
א. יי. (זע : אָ).
אָ ס ט
טאָסט
טראָסט
פּאָסט
פראָסט
ראָסט
פּראָסט
דו האָסט
עס קאָסט
ער לאָזט
ער פאַרלאָזט
ער צעלאָזט
*ער דאָסט
*ער בלאָזט
(0) (די) באָסט, פּאָמאָסט, דזשאָסט.
ופּ.) פויסט, ער ברויזט, ער לויזט.
(פּ.) ביוסט, גוסט, קוסט; יוסט, ער פּראָ-
דיוסט, ער רעדיוסט, ער אַנטשפּוזט, ער
יוזט, ער עקסקיוזט, ער רעפיוזט, ער
קאָנפיוזט.
אָ ס ט ן — אָ ס ן
אָ ס ט ן
פּאָסטן
. קאָסטן
פאַרמאָסטן
פאַרראָסטן
אַ ס י ם
*יתום
*מיוחסים
*שבתים
*שמשים
מאַסטן, דעם פּראָסטן, דעם פאַר- דברים נהויתם. וגר. — ם אַ ם ע ,
לאָזטן, דעם צוגעלאָזטן, באָסטן, באַס- א י ם ).
טאָן (נ.). (גר. אַ ס - ט אָ ן ).
א ס ט ע
באַלאַכוואָסטע
פּראָסטע
פאַרלאָזטע
צעלאָזטע
*באַלאַכאָסטע
*געדאָסטע...
(0) באָסטע, סטאַראָסטע, פּאַראָסטע, שאָסטע, האָסטו, לאָזטו, פאַרלאָזטו, דערלאָזטו, צעלאָזטו, קאָסטו.
ו*) בלאָזטו, דאָסטו...
(פּ.) לוסטע, קאַפּומע, יוסטע, פּראָדי וסטע, רעדי וסטע, גוסטע (נ.), גוסטאָ, אַנ שפּוזטע, געי וזטע, עקסקי וזטע, קאָנפי וזטע, רעפי וזטע. -
אָ ס ט ע ר
פּראָסטער
האָסטער (אַ)
פּאַטער-נאָסטע.'
פאַרלאָזטער
עלאָזטער
(0) פּלאַסטער, דערלאָזט ער, קאָסט ער, גענוי'סטער.
ל*) בלאָזט ער, דאָסט ער...
דראָסל
ראָסל
יאָסל
סאָסל (נ.)
אַ ס ן
פאַרגאָסן צעגאָסן פאַרדראָסן גענאָסן
פאַרפלאָסן צעפלאָסן דערשאָסן אַנטשלאָסן באַשלאָסן געשלאָסן פאַרשלאָסן *חתן
*לויתן
*דתן
*נתן
(0) לפּ.) איז אויסן, אין דרויסן, רי פּאַפּיראס-ן, דעם קורנאָסע—ן א. א. וו.
101
אַ ס ע — אַ — ע ן
ו*) שמחה וששון, דאָסן... די מאָס-ן, די פאַרוואָס-ן א. א. וו. (גר. אַ ס - ז). (פּ.) די באַשלוס-ן, רעדיוס-ן א. א. וו. וזע : אָ-).
ו*) שאר בשר, תרי עשר. חסר, אור
לארבעה עשר. וגר. אָ ס , אָ ס ע —
ע ר ).
(פּ.) פּראָדיוסער.
גענאָסע
פּראָסע
קאָסע
קלאָסע
ראָסע-
קורנאָסע
—הכנסה
*פּרנסה
*ויזתא
(0) אַטאָסע, סאָסע, קאָלאָסע, בעזנאָסע, קאַרפּענאָסע, שאַלטענאָסע. איך האַלאסע, יאָסע (נ.), גאָסי (נ.).
ו*) פּרשנדתא (נ.), נשיא, חטאתי, עד מתי, הכצעקתה, נערה המאורשה, זה חליפתי, זוגתי, רעיתי, בחרפּתי, לשיטתי, יגעתי ומצאתי, על אפּי ועל חמתי, מעלתו, מוציא שנתו, פּרחה נשמתו, מעשים אשר לא יעשו.
(פּ.) פּאַפּוסע, קוסע.
אָ ס ע ר
שלאָסער
קורנאָסער
*מסור
*אָסור
*חמשה עשר
*וואָסער ?
(0) גראָסער, קאָסער, יאָ סער, נאָ סער.
*הלואה
*המצאה
*השפּעה
*מודעה
*צואה
*חיה רעה
*כדבעי
*אליהו
*בלאָע
*גראָע
נ*) הגבהה, הגהה, הכנעה, התראה, היתר הוראה. מורה הוראה, טעודת הבראה, כח הרשאה, דירה נאה, חיה נוראה, בריה נפלאה, בשורה רעה, כי לו נאה, כי לו יאה, פּשוט כמשמעו, ראוי. קנאי, קראי, ירמיהו, מתתיהו, שמריהו, שבתאי ננ.).
לל.) גויע, וויבאָיע, בלויע, גרויע א. א. וו. (זע : וי-ע).
(פּ.) דוהע, סטאַטוע, שילו יע, בו יע, איך ברילו יע, איך דויע, איך זשו יע, טשאַפּ סואי.
אָ — ע ן
*בזיון
*גאון
*נסיון
*שגעון
אַ — ע ס — אָ פּ ל
ו*)זמן פּרעון, דעם בלאָען, דעם גראָען, די קראָען, די שעה'ז, אליהו-ן, ירמיהו-ן א. א. וו. (גר. אָ , אָ ע ע ז , ז ).
(ל.) פרויען, סטרויען, וואָיען א. א. וו. (זע : וי-ען).
(פּ.) סטאַטוען, בריליוען, דויען, זשויען. אָ—עס
*טעות
*מעות
*גבאות
גוזמאות
*חגאות
*משאות
*משקאות
*סנדקאות
*הרים וגבעות
*משמעות
*נמאס ומאוס
*נסים ונפלאות
ו*) אמהות, מוראות, מקואות, מרחצאות, נוסחאות, נחלאות, קרקעות, רמאות, אותיות מרובעות, הוצאות, הלואות, המצאות, השפּעות, מודעות, צוואות, הגבה-ות, התרא-ות, אליהו-ס, נישטאָ עס א. א. וו. (גר. אָ , אַ ע ע ס , ס , ו ת ).
(ל.) גויעס, סלאָיעס א. א. וו. (זע : וי-עס).
(פּ.) דוהע-ס, סטאַטוע-ס א. א. וו. (זע : אָע).
*סגי נהור
ו*) זהב טהור, הזהר והזהר, נרו יאיר. מנורת המאור, פּנחס בן יאיר. (גר. א — ע ר ).
(ל.) פּו יער, גענויער א. א. וו. (זע : ו י-ער).
טאָפּ
טראָפּ
סנאָפּ
צאָפּ
קאָפּ
קנאָפּ
האָפּ !
איך פאַרפּראָפּ
איך פאַרשטאָפּ
*אַראָפּ
ו) אָקאָפּ, גאַלאָפּ, העליאָטראָפּ, טעלעסקאָפּ, כראָפּ, מיזאַנטראָפּ, מיקראָסקאָפּ, סטאָפּ, פּאָדקאָפּ, פאָפּ, פילאַנטראָפּ, קראָפּ, שאָפּ, גור אָפּ, סאָפּ ! שליאָפּ ! קאָנאָטאָפּ ונ.), סיראָפּ.
(פּ.) זופּ, טרופּ, לופּ, סטופּ, פּופּ, קורדופּ, קרופּ.
אָ—ער
*גראָער
טאָפּל
קאָפּל (נ.)
*גאָפּל
*נאָפּל
וס) אַדריאַינאָפּאָל ונ.), סעוואַסטאָ-
פּאָל ננ.), קאָנסטאַנטינאָפּאָל (נ.).
לפּ.) קאַרדופּל, שקרופּל, איך קופּל.
אָ פּ ן — אָ פ ט
האָפּן
טראָפּן
פּראָפּן
שאָפּן
כראָפּן
פאַרפּראָפּן
פאַרשטאָפּן
קראָפּן
צוקאָפּנ(ס)
(0) די גאַלאָפּז, טעלעסקאָפּן, מיזאַנטראָפּן, פילאַנטראָפּן. -
אייראָפּע
איך האָפּע
איך כראָפּע
איך סאָפּע
איך קאָפּע
ו) יאָפּע, ראָפּע, שאָפּע, איך לאָפּע, איך קראָפּע, איך שליאָפּע.
ופּ.) וזע : יפּע).
אַפּיטרופּוס
(0) ליאַפּעס, פּאָפּאַס, די אקאָפּ-עס, איך שטאָפּ עס א. א. וו. אייראָפּע-ס, איך קאָפּע עס א. א. וו. (זע : אָפּ. און אָפּע).
האָפּקע
פּראָפּקע
קנאָפּקע
באָבקע
קאָראָבקע
דאָבקע (נ.)
*קאָפּקע
(0) כלאָפּקע, סטאָפּקע, פּאָפּקע, קראָפּקע, שטאָפּקע, סטיאָפּקע (נ.), קאָפּ(י)קע. פּראָבקע, סקאָבקע, פּאַכליאָבקע. וגר. אָ פּ — ק ע ).
לפּ.) כאַלופּקע, יובקע א. א. וו. (זע : ופּע).
לאָך (אַ)
עוף
פילאָזאָף
שטאָף
איך בלאָף
איך האָך
אַדערויף
אייף
אַרויף
*איך שטראָף
*איך שלאָף
ו) אַפּאָסטראָף, סטראָף, ראָף, אין סוף. ופּ.) שרויף, איך זויף.
(פּ.) בוף, רוף, אוף ! איך מוף.
אָ פ ט
ער האָפט
ער בלאָפט
*ער פּאָפט
*ער שטראָפט
*ער שלאָפט
(0) ופּ.) ער זויפט, ער שרויפט.
(פּ.) דופט, שופט, ער מופט.
אָ פ ט ע — אָ פ ע ר
104
א פ ט ע
קאָפטע
אַפט—ע
געבלאָפט—ע א. א. וו.
(זע : אפט). אָ פ י ם
*חלפים
*מוספים
*נשרפים
*שרפים
ו*) מטורפים, נרדפים, אלף אלפים, שטראָף אים. ופגל. אָפן). אָ פ ל
פּאַנטאָפל
קאַרטאָפל
מעפיסטאָפל
*טפל
*עולם השפל ו) שאָפל, סקראָפול. פּראָפיל. וגר. אַ ף — ל ).
אַ פ ן
אָפן
בלאָפן
האָפן
אַנטלאָפן
פאַרלאָפן
באַטראָפן
געטראָפן
*צפון
*פּאָפן
*שלאָפן
*שטראָפן
*איך באַוואָפן
*בורא פּרי הגפן
וס) ופּ.) זויפן, שרויפן, אויפ'ז, די סטראָפ-ז, די פילאָזאָפ-ן א. א. וו. (גר. א ף - ז ). ופגל. אָפים).
(פּ.) פּופן, שטופן, מופן.
אָ פ ע
סאָפע
קאַטאַסטראָפע
קאָפע
*הוספה
*הקפה
*מנה יפה
ו*) דגוש ורפא, עולה יפה, סאָפי (נ.). (פּ.) בופע, מופע, קופע, שטופע.
אַ פ ע ס
סאָפעס
קאַטאַסטראָפעס
אָפיס
*הוספות
*הקפות
*מה יפית
ו) איך האָף עס, איך בלאָף עס, סאָפי'ס, אַ סוף איז א. א. וו. וגר. אָ ף — ע ס , א י ז ).
ו*) די מנה יפה'ס, שם חם ויפת, בסבר פּנים יפות.
ופּ.) בופעס, מופעס, קופעס, שטופעס, מוף עס.
אַ פ ע ר
בלאָפער
שאָפער
*שוכן עפר
ו) אפער, קאָפער, איך סאָפער. (פּ.) זויפער, שרויפער, אן אויפהער. וגר. אָ ף — ע ר ).
105
אָ פ ק ע — אָ ק ט
אָ פ ק ע (זע : אַ ו ו ק ע )
קלאָץ
שפּראָץ
איך גלאָץ
איך טראָץ
*שראָץ
ו) פּאָלנעמאָץ, קאָץ, האָציפּלאָץ, רבי רב צאָץ, שאָץ מאָץ, האָץ ! איך ראָץ, די סקוואָדס, די קליינאָדס, גאָט'ס, לוט'ס, דעם אידיאָט-ס, דעם דעספּאָט-ס א. א. וו.
ו*) באָץ, שענדערהאָץ, דער שטאָט-ס, דעם דזשאַד-ס א. א. וו. (גר. אָ ד, אָ ט - ס ).
(פּ.) שמוץ, יענקוץ, פּאַרכוץ א. א. וו. זע : וץ).
אָ צ י ם
*שקצים
*שרצים
*גביר עצום
ו*) הון עצום, פּורע פּרצים, בראָט זי אים, לאָד זי אים א. א. וו. וזע : אַץ).
(פּ.) בוצים, איך באַשמוץ אים.
אַ צ ן
גלאָצן
טראָצן
שפּראָצן
*יהי רצון
*עת רצון
*קצין
(0) ראָצן, די פּאָלנעמאָצז, קאָצן, רבי רב צאָען.
(פּ.) שטיצן, שמוצן.
. נאָק
בנ'אָק
גלאָק
זאָק
טשוואָק
כניאָק
לאָק
סאָק
קליאָק
ראָק
שאָק
שטאָק
איך בראָק
איך טאָק
איך פּאָק
ו) קיר“ה מאָק. אוטשאָק, אוראָק, באַסאָק, באַראָק, בלאָק, בראַטאָק, ברעלאָק, דאָק, האָק, ווערשאָק, טלאָק, טראָק, יאָק, ליאָק, סקאָק, סראָק, פּאָטאָלאָק, פּאָטאָק, פּאָראָשאָק, פּושאָק, פּלוזשאָק, פּעניאָק, פּעסאָק, קאַזאַטשאָק, קאָזיראָק, קאַטאָק, קאניאָק, קאָשעליאָק, קוליאָק, קוצאָק, קיפּיאַטאָק, קעקוואָק, קראָק, קרוטשאָק, איך וואָק, איך לאָק, ביאַליסטאָק (נ.), וולאַדיוואָסטאָק (נ.). (פּ.) פּויק.
אָ ק ט
עיר בראָקט
ער טאָקט
ער פאַרלאָקט
אָ ק ט ע ר — אָ ק ס
ער פּאָקט
ער שטאָקט
*ער זאָגט
*ער פאַרזאָגט
*ער טראָגט
*ער פאַרטראָגט
*ער צעטראָגט
*ער יאָגט
*ער פאַרמאָגט
*ער נאָגט
*ער פּלאָגט
*ער פאַרצאָגט
*ער צוואָגט
*ער קלאָגט
*ער שלאָגט
*עיס טאָגט
*איר מאָגט (0) ער וואָקט, ער סאָקט. ופּ.) ער פּויקט.
ופּ.) וו יאַדוקט, פּראָדוקט, ער יוקט, ער סמוקט, ער צוקט, ער שלוקט, ער שפּוקט, ער לוגט.
אַ ק ט ע ר
דאָקטער
ו) אינסטראָקטער, קאָנדאָקטער, בראָקט ער, טאָקט ער א. א. וו. וזע : אַקט).
*חלקים
*עסקים
*מקום
*ראשי פּרקים
*אליקום (נ.)
וס) פּאָר באָקעם, אָקום באָקום, איך
בראָק אים, איך זשליאָקע אים א. א. וו.
ו*) משנה מקום, ממלא מקום, מראה מקום, מוחזקים, קולות וברקים, שוכן שחקים. (גר. אָ ק . אָ ק ע - א י ם ). (פּ.) איך סמוק אים, איך פאַרשלוק אים. אָ ק ל
בינאָקל
מאָנאָקל
צאָקל
איך שאָקל
*יאָקל (נ.)
ו) באָקל, בורלאָקל, טעמיסטאָקל (נ.), סאָפאָקל (נ.), לאָסאַל, בראַטאָק-ל, ברעלאָק-ל א. א. וו. וזע : אָק).
(פּ.) מיזוקל, סורטוקל, פּיטיוקל.
אָ ק ן
האָקן (אַ)
פלאָקן
בראָקן
טאָקן
פאַרלאָקן
פּאָקן
דערשראָקן
*זקן
(0) וואָקן, סאָקן, סראָקן, פאַרשטאָקן. ופּ.) פּויקן, די גלאָק-ן, די זאָק—., רי לאָק-ן א. א. וו. (גר. אָ ק — ן ).
(פּ.) מונדשטוקן, סורטוקן, יוקן, סמוקן. צוקן, שלוקן, שפּוקן.
אַ ק ס
אָקס
אָרטאָדאָקס
פּאַראַדאָקס
107
אַ ק ע — אָ ר
(0) די טראָקס, קלאָקס, אייער שטאָקס, קאָקס, דראָגס, דעם כניאָק-ס, קיר“ה מאָק-ס א. א. וו. דעם אידעאָלאָג-ס, גוג מגוגס א. א. וו. (גר. אַ ג , אָ ק — ס ).
אָ ק ע
אָקע
קאַסאָקע
קוואָקע
*הדלקה
*הפסקה
*חזקה
*צדקה
*קראָקע (נ.)
*בקי
*נקי
(0) באָקע, זאַוועלאָקע, מאַראָקע, סאָראָקע, סטראָקע, פאָקע, שטשאָקע, מאָווע מאָווע מאַקע, איך אָקע, איך זשליאָקע, איך טיאָקע, איך טשאָקע, איך טשמאָקע, איך סמאָקע, יעוודאָקיע (נ.), לאָקי, מאָקאָ, קאָקאָ, סטאָקאָ.
(פּ.) בוקע, דאָקוקע, נוקע, סוקע, שטוקע, שנוקע (או יף) פּאָרוקע, איך ברוקע, איך כרוקע, איך סטוקע.
אַקער
טאָקער
קאַסאָקער
*מקור
*עקר
*קראָקער (נ.)
*מה יקר
(0) בראָקער, סאָקער, סראָקער. (גר. א ק , אַ ק ע — ע ר ).
פּ.) סמוקער, שלוקער.
אַקטיאָר
בכור
גאַסטראָליאָר
גדול הדור
דיריזשאָר
הומאָר
טענאָר
טעראָר
כאָר
כיאור
סיניאָר
סקולפּטאָר
פּראָקוראָר
פאַנטאַזיאָר
קאָרידאָר
שור הבר
בעפאָר
נאָר
אַמאָר (נ.)
איך שנאָר
*האָר
*יאָר
*גאָר
*וואָר
*קלאָר
*שפּאָר
*גאָט בעוואָר
*ווער געוואָר
*איך טאָר
*איך פּאָר
*איך פאָר
*איך שפּאָר
*איך פאַרשפּאָר וס) קבורת חמור, כלחוך השור. אַפאָר, אַקושאָר, ודי) דאָר, טערמידאָר, כלאָר,
אָ ר אַ ך — אָ ר ד
מאַזשאָר, מאַיאָר, מינאָר, מעטעאָר, סופליאָר, סטאָר, סקנאָר, פּאָמידאָר, פאָלקלאָר, פאָספאָר, פוראָר, פלאָן , קאַוויאָר, קאָלענקאָר, קאַנטאָר, קאַטטאָר, רעוויזאָר, שטאָר, נאָו מאָר. איזידאָר (נ.).
אוביאָר, אוזאָר, אַנטרעפּרעניאָר, אַנקאַר, בוטאַפאָר, גראַוויאָר, זאַבאָר, טאַבאָר, טאַפּיאָר, טאָרעאַדאָר, לאַזשאר, לואידאָר, מאַטאַדאָר, מאָטאָר, מאָנטיאָר, מוכאָמאָר, נאַבאָר, נאַדזאָר, סאָבאָר, סאַפּיאָר, סבאָר, סעמאַפאָר, ספּאָר, פּאָזאָר, פּאַרטניאָר, פּאַרלאַמענטיאָר, פּראָבאָר, פּערעבאָר, קאָמאָדאָר, קאָמאַנדאָר, קאַסטיאָר, רעזאָניאָר, רעסאָר.
(פּ.) אַבאַזשור, אַגענטור, גאַרניטור א. א. יי. (זע : ור).
*צוואָראַך
*ברוך (נ.)
*זרח (נ.)
*השם יתברך
*יום הארוך
*שולחן ערוך
(0) פּאָראָך, שנאָר איך, פּאָרע איך. ו*) טאָר איך, פּאָר איך, פאָר איך, שפּאָר איך א. א. וו. (גר. אָ ר , אַ ר ע י א י ך ).
(פּ.) אינשור איך, מאַניקיור איך, פּאָליטור איך.
האָרב
האָרבן
קרנן
דערוואָרבן
פאַרדאָרבן
געשטאָרבן
(פּ.) חורבן אָ ר ג
טאָרג
מאָרג
געאָרג (נ.)
איך באָרג
איך זאָרג
סמאָרק
שטאָרק
ניו יאָרק אָ ר ג ל
אָרגל
גאַרגל
מאָרגן
באָרגן
פאַרבאָרגן
דערוואָרגן
פאַרזאָרגן
געאָרג'ן
אָרט
וואָרט
סאָרט
ספּאָרט
פּאָרט
109
אָ ר ט ן — אָ ר י ם
דאָרט
פאָרט
ער שנאָרט
אַקאָרד
לאָרד
מאָרד
נאָרד
*טאָרט
*קאָרט
—קוואָרט
*באַיאָרט
איר טאָרט
*איר פּאָרט
*איר פאָרט
*איר שפּאָרט
איר פאַרשפּאָרט
*באָרד
ו) אַבאָרט, אימפּאָרט, גוט-אָרט, באָרט, טראַנספּאָרט, טשאָרט, כאָרט, עסקאָרט, עקספּאָרט, סופּאָרט, פּאַספּאָרט, פאָרט, (קאָורט, קוראָרט, קאָמפאָרט, ראַפּאָרט, רעזאָרט. זאָפאָרט, שאַרט. וואָרד, פיאָרד, קאָרד, רעקאָרד, ואויף) באָורד, פאָרד (נ.), איך אַפאָרד. (פּ.) גורט, געבורט, הורט, ער מאַניקיורט, ער פּאָליטורט, ער אינשורט, אַבסורד.
אָ ר ט ע ר
אימפּאָרטער
פּאָרטער
רע'פּאָרטער
(0) סופּאָרטער, געשנאָרטער. ו*) באַ-
יארטער, געפּאָרטער, פאָרט ער, פאַר-
שפּאָרט ער א. א. וו. (גר. אַ ר ט
ע ר ).
אָ ר ט ן
*גאָרטן
*קאָרטן
ו*) די טאָרטן, דעם באַיאָרטן, דעם
געפּאָרטן, דעם פאַרשפּאָרטן. (זע :
ארט).
אַ ר י ם
וואָרים (אַ)
*זכרים
*חדרים
*חמרים
*מסחרים
*נדרים
*סדרים
*ספרים
*פּגרים
*קברים
*קייסאָרים
*קלעזמאָרים
*שברים
*שקרים
*שררים
*דרום
*אָרים
*וואָרום
ו*) אכזרים, גדרים, כתרים, מאמרים, מופקרים, נסתרים, נפטרים, עקרים, קשרים, שרים, אסיפת הנבחרים, מוכר ספרים, מאה שערים, עם כל הנערים, דין ודברים, איך פאַרפאָר אים, אַזאַ יאָר אים א. א. וו. (גר. אַ ר, אָ ר ע — א י ם ). לפגל. ארם).
(פּ.) איך אינשור אים, איך דורע אים א. א. וו. וזע : יר און ורע).
אָ ר י ע — אָ ר ן
110
אַ ר י ע
אַלעיגאָריע
דאָקטאָריע
היסטאָריע
טעאָריע
טעריטאָריע
קאַטעגאָריע
ו) אָבסערוואַטאָריע, אוידיטאָריע, אַמבולאַטאָריע, אָראַטאָריע, דירעקטאָריע, לאַבאָראַטאָריע, סאַנאַטאָריע, פאַנטאַ'סמאַגאָריע, קאָנסיסטאָריע, קאָנסערוואַטאָריע, קרעמאַטאָריע, בוטאַפאָריע, גלאָריע, פאָריע, ציקאָריע, קליפטאָריע, שאָריע, וויקטאָריע (נ.), יעוופּאַטאָריע (נ.). וגר. אַ ר - י ע ). אַ ר י ע ס
*אכזריות
*מדבריות
(גר. אָ ר י ע — ס ).
אָ ר י ש
אָבליגאַטאָריש
אַלעגאָריש
היסטאָריש
פּראָוויזאָריש
קאַטעגאָריש
*גרוש
*פּרוש
*ים הקרוש
*שררה'יש
נס) אילוזאָריש, אַמאַטאָריש, אַסימיליאַטאָריש, אַקטיאָריש, פאָספאָריש, רעטאָריש, קאָרעש, סטאָראָזש, אַדמיניסטראַטאָרייש, אָרגאַניזאַטאָר—יש א. א. וו. (גר. אַ ר, אַ ט אָ ר — י ש ). (פּ.) קאַריקאַטוריש.
שאָרך
שטאָרך
איך האָרך
איך געהאָרך
איך פאַרהאָרך
איך שנאָרך
(פּ.) שטורך, דורך.
*פּאָרל
*שרה'ל
(גר. אָ ר — ל ). (פּ.) פיגור—ל, גאַרניטור—ל א. וזע : ).
פאָרם
אוניפאָרם
פּלאַטפאָרם
רעפאָרם וס) יאָדאָפאָרם, כלאָראָפאָרם, דעקאָרום, פאָרום, קוואָרום. אַרים).
(פּ.) טורעם, שטורעם.
אַ ר ן
דאָרן
האָרן
צאָרן
קאָרן
געבאָרן
געוואָרן
געיאָרן
געפראָרן
געשאָרן
א. וו.
קאָרב,
וזע
111
אָ ר נ ט — אָ ר ע.
געשוואָרן
פאַרלאָרן
שנאָרן
*אָרון
*גאָרן
*זכרון
*חסרון
*יאָרן
*טאָרן
*פּאָרן
*פאָרן
*פאַרשפּאָרן
*איך וואָרן
*איך באַוואָרן
(0) אַמאַטאָרן, אַמבאַסאַדאָרן, אינסטרוקטאָרן, אינספּעקטאָרן, אַסימיליאַטאָרן, גובערנאַטאָרן, דאָזאָרן. דאָקטאָרן, דירעקטאָרן, כאַראַקטאָרז, לאָקאַטאָרן, סענאַטאָרן, פּראָפעסאָרן, קאָנדוקטאָרן, קאָלאָרן, קאָלעקטאָרן, רעדאַקטאָרן, אַדמיניסטראַטאָריין, אָרגאַניזאַטאָר-ן א. א. וו. שמאָרן, -י כיאור'ן, בר אורין, די אַקטיאָר-ן, די כאָר-ן א. א. וו.
ו*) יום הזכרון, הרן (נ.), חרן ננ.). שרון ננ.), חברטאָרן, קימפּעטאָרז, דעם וואָר-ן, דעם קלאָר-ן, די פּאָר-ן א. א. וו. (גר. אַ ט אָ ר, אָ ר - ן ). (פּ.) די אַבאַזשור-ן, אַגענטור—ן א. א. וו. (זע : ור).
אָ ר נ ט
(פון) פאָרנט
געשפּאָרנט
פאַרצאָרנט
*ער וואָרנט
*ער' באַוואָרנט
אָ ר ס ט
וויאָרסט
דו שנאָרסט
*דו טאָרסט
*דו פּאָרסט
*דו פאָרסט
*דו פאַרשפּאָרסט
(0) דו אינדאָרסט.
אָרע
יצר הרע
עין הרע
לשון הרע
איך טאָרע
איך נאָרע
איך פּאָרע
איך שנאָרע
*גמרא
*השערה
*כפּרה
*סברה
*עקרה
*פּשרה
*צרה
*שררה
*שרה
(0) האָבאָרע, זמאָרע, כימענקאָרע, סוואָרע, סקאָרע, פּאָדפּאָרע, קאָרע. ראַצעמאָרע, שליאָרע, אָהר'ע (נ.). דאָרע (נ.), פלאָרע (נ.), איך אופּאָרע (זיד), איך באָרע (זיך), איך זאַמאָרע, איך זביאָרע, איך כוואָרע, איך מאָרע (זיד). איך סמאָרע, איך ספּאָרע (זיך). איך פאַרסאָרע, איך שמאָרע, קאַנאָרע, שטשאָרע, אויראָרא, סיניאָראַ, טעאָדאָראַ (נ.), טאַרי, אַפּריאָרי, קאַטאָרי, סטאָרי.
אָ ר ע ו ו — אָ ר ק ע
112
ו*) חד בדרא, ירא, עטרה, עת צרה, שיירא, הזכרה, הערה, הסברה, התרה, חזרה, חכם להרע, מחשבה זרה, עבודה זרה, פּרשת פּרה, שור שנגח את הפּרה, מעיקרה, וואָרע, קלאָרע, שפּאָרע, עלי ועל צוארי.
לפּ.) באַנדורע, אַגענטורע א. א. וו. גזע : ירע).
אָ ר ע ו ו
*קרוב
*חרוב
*ערוב
ו*) בעגלה ובזמן קריב, ייז שרף, כסף
צרוף, פאָר הויף. וגר. אָ ר י א ו י ף ).
אַ ר ע ט ע
יצר הרע'טע
קאָרעטע
*שררה'טע
*פאַר'צרה'טע
ו) פאַרמאָרע-טע, פאַרפּאַרע-טע א
א. וו. וזע : אָרע).
ו*) מלאכי השרת, פּוקד עקרות, שטרות, וכרת, מרת, די גמרות, השערות, כפּרות, סברות, עקרות, צרות, שררות, שרה'ס, איך פּאָר עס, איך שפּאָר עס א. א. וו. (זע : אָר, און אָרע).
אַ ר ע ר
שנאָרער
*וואָרער
*קלאָרער
*שפּאָרער
*טאָר ער
*אָרור
*ברור
*מרור
ו) ספּאָרער, סקאָרער. (גר. אָ ר. אָ ר ע — ע ר ).
דאָרף
וואָרף
טאָרף
אַ ר ע ס
*משרת
*כרת
*שררת
*עשתרות (נ.)
*בית ה'קברות
*פאָר-הויז
*סריס
*זריז
ו) אוטאָרעס, וויבאָרעס, זאָרעס, קאָ-
רוס, די לאַזשאָריעס, די נאָרע-ס, דעם
יצר הרע-ס, איך פּאָרע עס א. א. וו.
אַ ר פ ן
באַדאָרפן
גע-וואָרפן
וגר. אָ ר — פ ו ז ).
אָ ר ק ע
אַקושאָרקע
גאַליאָרקע
מאַכאָרקע
קאַסטאָרקע
קאַנטאָרקע
אָ ר ש ט — אָ ש ע
איך וואָרקע
איך טאָרקע
איך פּאָרקע
*שרה'קע
*וואָרקע (נ.)
ו) נאָרקע, סופליאָרקע, סטאָרקע, פּאָדפּאָרקע, פּאַרטניאָרקע, פאַוואָרקע, פאַלאָרקע; פאַנטאַזיאָדקע, פאַרפאָרקע, קאָמאָרקע, אהר'קע (נ.), דאָרקע ונ.), פלאָרקע (נ.), איך זשאַרקע, איך סמאָרקע, איך שטאָרקע.
(פּ.) בראָשורקע, מאַזורקע א. א. וו. לזע : ורקע).
אַ ר ש ט
באָרשט
אקאָרשט
ער פאָרשט
ער צעבאָרשט
(פּ.) דורשט, וואורשט.
אָ ר ש י ם
יורשים
מפרשים
פאָרש אים
ו) מורשים, יש דורשים.
אַ ש
בראָש
עכבראָש
פראָש
קאַלאָש
קליאָש
של ראש
ו) דעבאָש, קאָש, בר נש, זבת חלב ודבש, מתוק מדבש, קופע בראש,
בגלוי ראש, בקלות דאש, אבל זחפזי ראש. דראָזש, יאָזש. (פּ.) גערויש, איך טויש, איך פּויש, איך פּלויש.
אָ ש י ם
*חדשים
*מדרשים
*נשים
*קודש קדשים
ו*) חלשים, משמשים, קרשים. שרשים, בתי מדרשים, חכם חרשים, סדר נשים, עזרת נשיס, שאלת נשים, צאן קרשים.
(פּ.) איך פּוש אים, איך פוש אים.
גראָשן
קאַלאָשן
געדראָשן
פאַרלאָשן
*לשון
*ישן
*עוג מלך הבשן
(0) די באָמבאָשן, בראָשן, קאָשן, קליאָשן, של ראש'ן. (פּ.) טוישן, פּאָישז, פּלוישן, רוישן.
(פּ.) פּליושן, פּישן, פושן.
אַ ש ע
*בקשה
*דרשה
*הלבשה
*יבשה
*רשע
*(ניש)קשה
אָ ש ע ס — אָ ש ק ע
וס) אַטאָשע, נאָשע, קאַלאָשע, איד טאַראַמאָשע, איך פאַרפּראָשע, איך קאָשע, איך ראַספּאָלאָשע וזיִד), דוואָשע ונ.), זאָשע וני), יאָשע (נ.), ליאָשע ונ.), מאָשע ונ.), שאָשע ונ.).
ו*) גיד הנשה, הרגשה, חששא.
(פּ.) טושע, קושע (נ.), פּשא דושא.
אַ ש ע ס
*ממשות
*חלשות
*בין השמשות
*סכנות נפשות
*פּנים חדשות
ו) די עכבראָש-עס, די קאַלאָשע-ס. איך טאַראַמאָשע עס א. א. וו.
ו*) בורא נפשות, מחיה נפשות, חולשי חלשות, כל התחלות קשות, די בקש-ות, דרשות, הלבשות, הכחשות, יבשות, דעם רשע'ס א. א. וו. וזע : אָש, און אָשע).
(פּ.) טושעס, קושע'ס (נ.), איך פּוש עס, איך פוש ע
אַ ש ע ר
*קב הישר
שכל הישר
*בשר כשר
—אָשר (נ.)
*עשיר
*אָז ישיר
(0) אָשער. ופּ.) פּלוישער, רוישער. וגר. אָ ש , אָ ש ע - ע ר, ר ).
אָ ש ק ע
בראָשקע
האַרמאָשקע
איך שנאָשקע-
דוואָשקע
יאָשקע
מאָשקע
וס) וואָשקע, מאַ'נדאוואָשקע, קאַרמאָשקע, איר קאָשקע (זיך), זאָשקע ונ.), ליאָשקע ונ.), שאָשקע (נ.).
דאָראָזשקע, דראָזשקע, טרינאָזשע)ע, ק ראָגאָזשקע, סעריאָזשקע (נ.).
ו — ו ג
ו
אינטערוויו
ראַנדעוואו
רעוויו
*דו
*וואו
*נו
*(דער)צו
איך טו
*איך רו
ו*) שבת נחמו, גאָט ברוך הוא, כל מאמינים שהוא, בטבעת זו.
(0) אינזשעניו, מעניו, סו, פּאַספּארטו, פּאַרוועניו, (די) פלו, קאַנגאַרו, קאַקאַדו, ראַגו, שאַמפּו, פארטו, אַנטר נו, או ! בו ! פיו ! קוקעריקו !
(פּ.) שעה, נישטאָ א. א. וו. (זע : אָ).
(פּ.) זי, פרי א. א. וו. (זע : יִ).
*בטוח
*גלוח
*ויכוח
*לוח
ו*) נחת רוח, חכמת הנתוח, פּתוח, טו איך, רו איך. (גר. ו - א י ד ).-
(פּ.) משגיח, משיח א. א. וו. (זע : יִיאַד).
ו ב (פגי. ו פּ )
טשוב
קלונ
*גרוב
*שטוב
נס) דוב, זרוב, לוב, שליוב, שקאַרקוב. (פּ.) גאָב, אָב, אַראָב, גראָב, שאָב. (פּ.) טריב, ליב א. א. וו. (זע : יִב). ו נ ל
*הובל
*מקובל
*סקובל
*קובל
*רובל
יובל
(,גר. ו ב — ל ).
(פּ.) שנאָבל. ו נ ע
*הרובע
*כתובה
*מרובע-
*ראשו ורובו
*כסומה בארובה
*איך דלובע (0) ביבע, קובע, קלובע, שובע, גרונע, איך דזשובע, איך האלובע, איך טרונע. ליובע ננ.), קובאַ ננ,). (פּ.) באָבע.
לפּ.) ליבע, סבה א. א. וו. (זע : ,בען. ו נ ע ד
*עובר
*צובער
*כפי המדובר (גר. ו ב , ו ב ע - ע ר ). ו ג (פגל. ו ק )
באַטרוג
צוג
באַצוג
ו ג י ם — ו ד י ם
118
*קרוג
*גענוג
*קלוג
*אין פלוג ו*) בן זוג, סוג, בוג ננ.). (0) פּלוג, רוג, שפּוג, איך לוג. (פּ.) זאָג, יאָג, א. א. וו. (זע : אָג). (פּ.) זיג, פליג א. א. וו. (זע : !ג). ו ג י ם
*הרוגים
*זיווגים
*תענוגים ו*) זוגים, סוגים, גענוג אים. (גר. ו ג , ו ג ע — א י ם ). (פּ.) מנהיגים.
*קוגל
—מסוגל (0) שמוגל, פּלוגל. (פּ.) (זע : אָגל). (פּ.) וויגל, זיגל א. א. וו. (זע : יִגל).
(פּ.) דור הפלגה, השגה. (זע : אָגע).
(פּ.) ליגע, היגע א. א. וו. (זע : נגע). וגער
ליוגער
*קלוגער
נס) קאַלוגער ננ.). (גר. ו ג , ו ג עע ר ).
(פּ.) מאָגער, שוואָגער א א. וו. (זע : אָגער).
לפּ.) זיגער, טיגער אַ. א. וו. (זע: יִגער). ו ד (פגל. ו ט )
זוד
עטיוד
*ברוד
—יוד
*פּוד
*כמלך בגדוד
(0) בוד, ווערבליוד, טרוד, סוד, ספּור, פּרוד.
(פּ.) באָד, סאָד א. א. וו. (זע : אָד).
(פּ.) גליד, שמיד א. א. וו. (זע : יִד).
ו ג נ ט
טוגנט
*יוגנט
*באַנוגנט (פּ.) (זע : !גנט).
וגע
*משוגע
*קלוגע וס) דייטשוגע, וויוגע, פּאָדרוגע, פּריסלוגע, פוגע, צענטראָפוגע, פראַמוגע, דערניוגע, קאַלוגע (נ.), גו גו !
ו ד י ם
יאַהודים
*כבודים
*למודים
*עמודים
*ריקודים
ו*) ליהודים ! עקודים נקודים וברודים, איך נודע אים. (גר. ו ד , ו ד ע — א י ם ).
(פּ.) חסידים, ידידים א. א. וו. (זע : יִדים).
119
ו ד ל — ו — ו ו
ו ד ל
—אגודל
*יודל (נ.)
בודל
פּודל
שטרול
שפּרודל
איך דול
איך דרודל
איך באַזודל וגר. ו ד — ל ). פּ.) כהן גדול, נאָדל, האָדל נ.) (פּ.) לידל, פידל א. א. וו. לזע : !די). ו ד נ י ק
בודניק
בעזליודניק
*מאַרודניק
*נודניק
*פּאַסקודניק
*פּודניק ופּ.) וזע : !דניק).
ו ד נ ע
*ברודנע
*מאַרודנע
*נודנע.
*פּאַסקודנע וס) טרודנע, טשודנע, בעזליודנע, פּריבלודנע.
(פּ.) וזע : !דנע).
ו ד ע
*אגודה
*נקודה
*סעודה
*פּאַסקודע
*יהודה
*איך נודע
ו*) בודע, הרודע, מאַרודע, זאַנודע, איך ברודע, איך הודע, ויקהל פּקודי. (0) בליודע, דודע, לאַ'מעדודע, פּאַסודע.
ופּ.) הגדה, מאָדע א. א. וו. גזע : אָדע). (פּ.) מידע, נגידה א. א. וו. (זע : !דע). ו ד ע ר
*ברודער
*רודער
*יוד'ער
*מהודר
(0) לודער, כודער מודער, פּודער, איך גודער. וגר. ו ד, ו ד ע - ע ר, אָד. ו — ד י ר, ד ע ר ).
(פּ.) (אַ) אָדער, איך שנדר א. א. וו. וזע : אָדער).
(פּ.) גלידער, לידער א. א. וו. וזע : !דער).
ו ד ע ר ן
פּודערן
פּלודערן
גודערן
*רודערן
(פּ.) אָדערן, שנדר'ן א. א. וו. (זע :
אָדער).
(פּ.) צעגלידערן, נידערן א. א. וו. (זע :
!דער).
ו ד ק ע (זע : ו ט ק ע )
ו — ו ו (פני. ו ף )
וועזואוו
ו — ו ו ט — ו ז ע
120
—כל טוב
*איך פּרואוו
(פּ.) בריוו מאָטיוו א. א. וו. (זע: !וו).
ו — ו ו ט (זע : ו פ ט )
(0) גוז, גרוז, טוז, טשאָרנעהוז, טאָיוז, קאָנפיוז, איך אַנטשפּוז, איך יוז, איך עקסקיוז, איך רעפיוז.
(פּ.) בלאָז, גראָז א. א. וו. (זע : אָז..
(פּ.) ריז, שפּיז א. א. וו. (זע : !ז)-
ו — ו ו י ם
*חיובים
*חשובים
*ישובים
*כרובים
*כתובים ו*) זהובים, עירובים, פּרואוו אים, כל טוב אים.
ופּ.) בן שבעים, נדיבים. ו — ו ו ן
*ראובן
*פּרואוון
*כמובן
ו — ו ו ע
*תשובה
*שבת שובה
*ראוב'ע ו*) בעל תשובה, עשרת ימי תשובה, לאהובי.
ופּ.) ישיבה, כתיבה א. א. וו. וזע : זייע).
ו ז ופגל. ו ס )
ארבוז
קאַראַפּוז
שטרוז
*כרוז
*-קאַרטוז
*איך מוז
ו ז ט (זע : ו ס ט )
ו ז ט ע (זע : ו ס ט ע )
ו ז י ם
*בוזים
*כרוזים
ו*) איך מוז אים. (גר. ו ז , ו ז ע י א י ם ).
(פּ.) זריזים, הר גריזים, פּיזעם, ננאָט איז אים א. א. וו. (זע : יז).
ו ז י ע
אילוזיע
טראַנספוזיע
קאָנקליזיע
גרוזיע (נ.)
ו) קאָנטוזיע, קאָנפוזיע, אַנדאַקוזיע ננ.). (גר. ו ז י י ע ).
ו ז ע
בלוזע
מוזע
פּוזע
*מזוזה
*קוקורוזע-
*מבוזה
(0) אבוזע, זוזע, שליוזע, מעדוזע (נ.). איך גרוזע.
(פּ.) בזוי, הכרזה, העזה.
ופּ.) גניזה, וויזע א. א. וו. (זע : !זע).
ו ז ש ק ע — ו ט ע
ו ז ש ק ע (זע : ו ש ק ע )
ו ט (פגל. ו ר )
אינסטיטוט
ברוט
גלוט
דיספּוט
דעביוט
וואוט
לאַפּעטוט
ליליפּוט
מאַרשרוט
מוט
סורדוט
פּריוט
קנוט
אַבסאָלוט
קאַפּוט
רעזאָלוט
*בלוט
*מינוט
*פּלוט
*רוט (אַ)
*גוט
*ער טוט
*ער רוט
ו) אַטריבוט, באַלאַמוט, מט, וואַרטוט, זשמוט, טשמוט, יאַקוט, מאַזוט, נוט, סאַלוט, סוט, סטאַטוט, פּראָסטיטוט, פוט, קאַיוט, קאַלאַקוט, רעקרוט, שוט, שפּרוט, באַכמוט ונ.).
פּ.) דראָט, שטאָט א. א. וו. זע : אָט). (פּ.) געביט, געמיט א. א. וו. (זע : !ט). וטן
*מהותן
*מינוטל
*צעבלוטן
*דעם גוטן
דעם באַרוטן
(0) מיליוטן מיט ציקוטז, וואוט., ז דעביוט-ז, די לאַפּעטוט-ן א. א. וו. וגר. ו ט — ן ).
פּ.) בראָטן, שטן א. א. וו. זע : אָטן). (פּ.) ז יטן, שליטן א. א. וו. (זע : יִטן),
סמוטנע
*מוטנע
*קאַלאַמוטנע
*קוטנע (נ.)
נס) אויוטנע. וגר. ו ט - נ ע ).
וטע
וואַליוטע
קאַיוטע
אַניוטע (נ.)
רוטע (נ.)
איך פּוטע
*הוטע
*פּרוטה
*(נישט) גוטע
*באַרוטע
*יוטע (נ.)
*איך פּלוטע.
(0) אָטרוטע, דלוטע, מוטע, פּאַקוטע, קוטע, שוטע, שפּיצרוטע, אַבסאָלוטע. רעזאָלוטע, איך אַהוטע (זיך), קאַל קוטאַ ונ.), רעדוטע ונ.), ברוטאָ, בודטאָ, ביוטי.
(פּ.) חרטה, נאָטע א. א. וו. (זע : אָטע). (פּ.) ביטע, שחיטה א. א. וו. (זע: יִטע).
ו ט ע ר — ו ך
122
ו ט ע ר
*מוטער
*פּוטער
*פוטער
*(נישט) גוטער
*באַרוטער
*(איז) מותר
ו*) פּערלמוטער, אָנגעמוטער, טוט ער, רוט ער.
ו) וואוטער, כוטער, אַבסאָלוטער, רעזאָלוטער, באַכמוטער ונ.), קאַלקוטער (נ.), ליוטער ונ.), עקזעקיוטאָר, פּראָסעקיוטאָר.
ופּ.) בלאָטער, פאָטער א. א. וו. (זע : אָטער).
ופּ.) גיטער, היטער א. א. וו. (זע : !טער).
*איך דאָקוטשע
*איך מוטשע
(0) טוטשע, סטרוטשע, איך יוטשע,
איך קאָניוטשע, איך קרוטשע, סלו-
טשאַי, טוט זשע, רוט זשע א. א. וו.
וגר. ו ט — ז ש ע ).
(פּ.) קוו יטשע, ריטשע א. א. וו. לזע :
!טשע).
ו ט ק ע
ליליפּוטקע
פּראָסטיטוטקע
*בודקע
*יודקע (נ.)
ו*) גוטקע ונ.), יוטקע (נ.).
(0) אינסטיטוטקע, ווירזשוטקע, קרוט-
קע, טשוטקע, שוטקע, אַניוטקע ונ.),
בליודקע, זאַבודקע, לודקע. וגר. ו ט -
ק ע ).
(פּ.) נאָטקע.
(פּ.) ליטקע, בידקע א. א. וו. (זע :
יִטקע).
ו ט ש ע
קוטשע
איך סקאַוואוטשע
גוטשע. (נ.)
*בזויים
*ברואים
*עלויים
*ענויים
*מאוים
*מקוים
ו*) געגועים, שינויים, פּנויים, צבועים, פּדיון שבויים, מעשים תעתועים, שבעה קרואים, איך טו אים. וגר. ו, ו ע א י ם ). —
(פּ.) נביאים, סיום א. א. וו. (זע: ן-יִם).
ו ד
גערוך
*פאַרזוך
*טוך
*שפּרוך
*איך זוך
*איך באַשוך
(0) דוד, דזשוד, כוד, לור, ניוד, יעוונוך, סטאַרוך, סלוך, סקרוך, פּיעש-
ו כ ט ע — ו כ ע
טשוד, פּעטוד, פּענטיוך, קאָטוד, קאָניוך, רוד, אוך ! בוך ! פּליוך ! ופּ.) דערנאָך.
ופּ.) גיך, דיך א. א. וו. (זע : !ד).
ו*) היפּוכים, חיים ארוכים, איך זוך אים, איך פאַרזוך אים א. א. וו. (גר. ו ד, ו כ ע - א י ם ).
(פּ.) משגיחים, שליהים, תכריכים.
ו כ ט
יוכט
פרוכט
שמוכט
ער פלוכט
*צוכט
*מיר דוכט
*ער זוכט
*ער באַזוכט
*ער פאַרזוכט
*ער באַשוכט ופּ.) ליכט, פליכט א. א. וו. (זע: !כט).
*קוכן
*זוכן
*באַזוכן
*פאַרזוכן
*באַשוכן
*איך דוכן
(0) פלוכ-ן, יעוונוכ-ן א. א. וו. (זע : וד).
(פּ.) אין גיכן, קריכן א. א. וו. (זע : !-ן).
בוכטע
יוכטע
ליוכטע
געזוכט—ע
פאַרפלוכט—ע א. א. וו.
וזע : וכט). ו כ י ם
*בטוחים
*גלוחים
*ויכוחים
*סכסוכים
*שדוכים
*שלוחים
*ירוחם (0) שוויענטאָם דוכאָם.
זאַוויערוכע
זאָלאָטוכע
*לוחה
*מלוכה
*מנוחה
*מבוכה
*טיפּה סרוחה.
וס) יוכע, סטאַרוכע, סיוואוכע, פּיעשטשוכע, קאַטערוכע, קאַפּאָטוכע, שליוכע, איך איזניוכע (זיך), איך בוכע. איך דזשוכע, איך טשוכע וזיך), איך כוכע, איך ניוכע, איך סקרוכע, איך פּליוכע.
(פּ.) מלאכה, משפּחה א. א. וו. (זע : אָכע).
(פּ.) ניחא, גיכע א. א. וו. (זע : !כע).
ו כ ע ס — ו ל ט ע ר
124
*מיוחס
*מלוכות
*לוחות
*רוחות
*בטוחות
*מנוחה'ס
ו*) טפּות סרוחות, שברי לוחות, איך זוך עס, איך פאַרזוך עס א. א. וו.
(0) וואוכעס, טשובעס, די פּעטוכ-עס, קאַטערוכע-ס א. א. וו. וגר. ו ד ו כ ע — ע ס , א י ז ).
(פּ.) מלאכות, משפּחות א. א. וו. (זע : אָנעס).
(פּ.) יחוס, שליחות א. א. וו. (זע : !גע-).
ו נ ע ר
וואוכער
*אונטערזוכער
*באַזוכער
—לא יאוחר
ו) סוכאַר, קוכאַר. (גר. ו ד, ו כ ע ע ר ).
(פּ.) בחור, זכר א. א. וו. וזע : אָכער). (פּ.) גיכער, זיכער א. א. וו. (זע : !נער).
ו ל
שול
שפּאַקול
*שוהל
שטול
*דול
*פול
*עמנואל
*שמואל
ו*) גמול, משיג גבול, נולד מהול.
(0) וואול, וועסטיביול, טול, מאַטול, סאָמנאַבול, סטימול, סקול, עסאַאול, פּאַטרול, פּול, קאַפּול, קאַראַאול, רול, ו.
האָרבול, טיול, נול, קול, רידיקיול, בול בול !
(פּ.) טאָל, שמאָל, א. א. וו. זע : אָל). (פּ.) מיל, ציל א. א. וו. (זע : יִל).
ו ל ד (זע : ו ל ט )
גולדן
שולדן
דולדן
קולט
*באַגולט
*צעדולט
*פאַרפולט
*געשולט
*געדולד
*שולד
*איך דולד
ו*) פּולט, ער רולט, ער שפּולט.
(פּ.) מאָלט, צאָלט א. א. וו. (זע : אָלטאֶ (פּ.) בילד, צילט א. א. וו. (זע : ד אין !לט).
ו ל ט ע ר
שילטער
באַגולטער
געשולטער
125
ו ל י ם — ו ל ק ע
*מולטער
*צעדולטער
*פאַרפולטער
(0) רולט ער, שפּולט ער א. א. וו. (גר. ו ל ט - ע ר ).
(פּ.) מאָלט ער, צאָלט ער. (זע : אָלט). (פּ.) פילטער, צילט ער א. א. וו. (זע : יִלט).
ולים
בלבולים
*בתולים
*גלגולים
*זילזולים
ו*) גבולים, עיגולים, פּלפּולים, עובד גילולים, קאָנסולעם, משולם (נ.), ועל כולם, אהולאָם, איך פאַרפול אים, איך צעדול אים א. א. וו. (גר. ו ל, ו ל ע א י ם ).
(פּ.) משכילים, תהלים א. א. וו. (זע : יִלים).
*גוליע
*איך הוליע
*איך טוליע (זיך)
*איך קוליע (זיך)
*שמואל'יע. (נ.')
ו) האָרבוליע, זאַזוליע, פּוליע, קאַסטרוליע, קאָשוליע, פּאַקוליע, ליוליע ! קאַפּוליע (נ.), איך מוליע, איך פּריטוליע, איך קאַראַאוליע, איך שפּוליע. וזע : ולע).
(פּ.) וו יליע, ליליע א. א. וו. (זע : יִליע).
*זבולן (ג.)
*שיחת חולין
*(די) שוהל—ן
*(די) שטול—ן א. א. וו.
(זע : ול).
(פּ.) ווילן, ברילן א. א. וו. (זע : !לן). יע
שולע
אַפולע
*בתולה
*גאולה
*גדולה
*סגולה
*פּעולה
*תחבולה
*מכולה
ו*) חוכא ותלולה, יחידי סגולה, תורה כולו, רבונו דעלמא כולו, ויכולו, לקולא, נס) אָקולע, ביבולע, כאַמולע, סקולע. פאָרמולע, פּערדולע, קוטורולע, שפּולע. (פּ) יללה, קללה א. א. וו. (זע : אָלע). (פּ.) מגילה, תפילה א. א. וו. (זען לע). ולקע
שקאַטולקע
ביבולקע
פּולקע
ראזעוואולקע
*בולקע
*ליולקע
*שמואל'קע (נ.)
ו) מאַרמולקע, סטאמבולקע. ספּולקע. הולקע, סאָסולקע, קאַסטרולקע, קאָשולקע. קולקע. שפּולקע. וגר ו ל ק ע ).
ו ם — ו מ ע ט
120
ו ם
קאָסטיום
פּאַרפיום
דום
דאַרום
ווארום
*בלום
*מום
*סכום
*רום
*תחום
פרום
*קרום
שטום
*אומעטום
*אַרום
—(קיין) שום
*איך ברום
—איך קום
*איך באַקום
ו*) אום, זשום, שום ואַ), כקליפּת השום.
ו) בום, ברום (אַ), קום (אַ), רום ואַ), זום ! ערזערום (נ.), אייגענטום, הייליגטום, מאַקסימום, מינימום א. אַנד. -
(פּ.) קראָם, לאָם, אברהם.
(פּ.) רעזשים, אינטים א. א. וו. (זע : -).
ו מ ל ט
*אַנומלט
*ער טומלט
(זע : ומל).
(פּ.) געבלימלט, פאַרשימלט א א. ו. (זע : !מל).
ו מ ע
סומע
*אומה
*טומאה
*מהומה
*מומע
*תקומה
*בלומע (נ.)
ו*) תרעומה, תרומה, מדרש תנחומא, פּרה אדומה, פרומע, קרומע, שטומע, איך זשומע, איך שומע.
(0) אומע, גומע, פּאַרפיומע, קומע. דומע, איך זומע, איך לומע.
(פּ.) נחמה, נקמה א. א. וו. (זע : אָמען. (פּ.) פּגימה, שטימע א. א. וו. (זע : !מע).
ו מ ל
*דרומל
*טומל
*(צום) רומל
ו) איך מומל, קאָסטיומ-ל א. א. וו.
(פּ.) הימל, שימל א. א. וו. (זע : ימל).
ו מ ע ט
*אומעט
*ער זשומעט
*ער שומעט
*(גייט) אומעט
*פרומעט (נ.)
*מלומד
*משומד
ו) ער זומעט, ער לומעט. וגר. ו ם ה אַ ט ).
(פּ.) פאַרשטשימעט.
127
ו מ ע ן — ו ן
ו מ ע ן
*גומען
*מזומן
*באנומען
*גענומען
*פאַרנומען
*צענומען
*באַקומען
*געקומען
*געשוואומען
*פאַרשוואומען
*צעשוואומען
ו*) זשומען, שומען, די אומען, בלומען, סכומ'עז, מוכן ומזומן, דער מומען, דעם פרומען, דעם קרומען, דעם שטומען, בלומע'ן (נ.). (זע : ומים).
(0) די פּאַרפיומען, סומען, זומען, לומען.
(פּ.) נאָמען, לאָמען א. א. וו. וזע : אָמען)
(פּ.) סימן, רימען א. א. וו. (זע : יִמען).
ו) פּאַרפיומער, קאָסטיומער, רומער. (פּ.) לאָמער, ברוך שאמר א. א. וו. (זע : אָמער).
(פּ.) צימער, אימער א. א. וו. (זע : !מער).
ו מ פּ לומפּ קלומפּ טומפּ זך *פּלומפּ *דומפּ *שטומפּ
ו מ ע ר
*אומער
*זומער
*מומר
*נומער
*קומער
*שלומער
*(דאָ) אַרומער
זיין המשומר
ו*) פרומ-ער, קרומ-ער, שטומ-ער,
טו מיר א. א. וו. וגר. ו, ו ם , ו מ ע -
ע ר, מ י ר ).
אָפּיעקון
באַלון
טריבון
סאַלון
*הון
*און
*דערפון
*פאַרטון
ו*) טון ואַ), טיטון, נון, נשואין, רוען. יהושע'ן.
ו) אַלון, וויון, זדון, טאַבון, טייפון, טשוגון, מאָנסון, סטיבון, ספּיטון, פּאָלון, פּערדון, קאַטון, קאַרטון, נעפּטון ננ.).
באָלבעטון, באָלטון, בויטון, ברעכון, גון, דייטשון, דזשאַגון, האָרבון, וויאַזשון, כאַפּון, כוו'אַסטון, כירלון, כראַקון, לאַסון, סידון, סקאַקון, פּאַטשקון,
ו נ ג — ו נ ד ע. ר
128
פּאַרבון, קאָלטון, קראַדוז, שטשאָבון,
שרייבון.
(פּ.) האָן, צאָן א. א. וו. (זע : אָן).
(פּ.) זין, מין א. א. וו. (זע : !ן).
ו נ ג (זע : ו נ ק )
ו נ ג ע ן
*באַדונגען
*פאַרדונגען
*געדרונגען
*באַזונגען
*געלונגען
*געצוואונגען
*געקלונגען
*געשוואונגען
*פאַרשלונגען
*געשפּרונגען
ו*) די יונגען, לונגען, צונגען, רונגען.
(פּ.) דינגען, זינגען א. א. וו. (זע :
!נגען).
שונד
שטונד
שליונד
*וואונד
*רונד
*אַצונד
(פּ.) ווינד, זינד א. א. וו. (זע : !נד).
ינדן
*אַנטבונדן
*פאַרבונדן
*פאַרוואונדן
*ערפונדן
*געשונדן
*פאַרשוואונדן
(0) וואַגאַבונדן, סעקונדן, קונדן,
שטונדן, דעם רונד-ן. וגר. ו נ די— ן ,
(פּ.) צינד—ן, שינד-ן א. א. וו. (זע :
!נד).
ו נ ג ע ר
*הונגער
*יונגער
וס) אונגאַר. וגר. ו נ ג — ע ר ).
(פּ.) צינגער, קלינגער א. א. וו. (זע : ינגער).
(פּ.) זינגער, פינגער א. א. וו. לזע : !נגער).
ו נ ד (פגל. ו נ ט )
גרונד
וואַגאַבונד
מונד
קונד
ו נ ד ע
סעקונדע-
שטונדע
רונדע
(0) בונדע, ראָטונדע, איך פאַרוואונדע. וגר. ו ן - ד ו, ד י, ד אָ ).
ו נ ד ע ס
קונדס
(0) דע פּראָפונדיס, די סעקונדע-ס, איך פאַררונד עס א. א. וו. וזע : ונד, און ונדע).
ו נ ד ע ר
*רונדער
*באַזונדער
129
ו נ ד ע ר ט — ו נ ע
*אַצונדער
*איך (באַ)וואונדער
(0) ציהונדער, בורגונדער. וגר. ו ן , ו נ ד - ע ר, ד ע ר ).
ופּ.) בלינדער, גרינדער א. א. וו. (זע : יִנדער).
ו נ ד ע ר ט
*הונדערט
*באַוואונדערט
*אָפּגעזונדערט
(פּ.) ער פּלינדערט, ער פאַרהינדערט.
וזע : !נדער).
ו נ ט (פגל. ו נ ד )
בונט
*הונט
*פונט
*געזונט
(0) קליונט, שפּונט.
(פּ.) מאָנט, דערמאָנט א. א. וו. (זע :
אָנט).
(פּ.) ווינט, טינט א. א. וו. (זע : יִנט).
ו נ ט י ק
*זונטיק
*פונטיק
(זע : ונט).
י נ ט ן
*אונטן
שפּונט—ן א. א. וו.
(זע : ונט).
ו נ ט ע ר
*צונטער
*געזונטער
*מונטער
*אונטער
*אַרונטער
ו) בונטער, איך פּלונטער. ו נ ט — ע ר ).
(פּ.) מאָנט ער, דערמאָנט ער. (זע : (פּ.) ווינטער, טינטער א. א. וו. !גטער).
ו נ י ם
*ברונים *ממונים *ניגונים *ע.גונים *תחנונים *תקונים *בונים ו*) בן זקונים, אורחים הגוניט, טון אים. (גר. ו ן , ו נ ע - א (פּ.) דינים, מבינים א. א. וו. יִנים).
פאַר-
י ם ).
(זע :
ו נ ס ט גונסט דונסט קונסט זונסט (פּ.) מאָנסט, דערמאָנסט א. א. וו. אָן).
ו נ ע
טריבונע
קאָמונע
*אמונה
*חיונה
*ממונה
*סטרונע
ו נ ע ן — ו ס
180
*עגונה
*משונה
ו*) סליונע, שכונה, שפּאַרונע, כהונה, תבונה, תמונה, חכמת התכונה, מיתה משונה, בונע ונ.), גרונע (נ.).
ו) דייטשונע, טרונע, כונע, קונע, שטאַבונע, שכונע, פאָרטונע.
(פּ.) לבנה, מתנה א. א. וו. לזע : אָנע). (פּ.) בינע, מינע א. א. וו. וזע : !נע). י נ ע ן
*פאַרגונען
*געוואונען
*געפונען
*אַנטרונען
זגערונען
*צערונען
*געשפּונען
ו*) די זונען, טונען, נונען, פאַרסליונען (זיד).
(0) די סאַלונען, אַלונען, טשוגונען.
ופּ.) מאָנען, דערמאָנען א. א. וו. וזע : אָנען).
ופּ.) גרינען, דינען א. א. וו. (זע : !נען).
ו נ ק *וואונק *זונק *טונק *טרונק *פונק *יונג *לונג *צונג *קלונג *רונג *שוואונג *שפּרונג (0) לונק, סקונק. ו*) שטונק. (פּ.) גרינג, פלינק א. א. וו. וזע : נג, אין !נק).
י נ ץ
אונץ
*קונץ
*אונדז
(0) אַ רונד'ס, דעם „בונד“-ס.
ו*) אַ געזונט'ס, דעם הונט'ס. וגר.
ו נ ט — ס ).
(פּ.) פּרינץ, מינץ אָ. א. וו. (זע : ינץ).
ו נ ק ט
*פּונקט
*ער טונקט
ו) אַדיונקט, קאָנטראַפּונקט.
לפּ.) אינסטינקט, ער זינגט א. א. וו
לזע : !נקט).
קאַרבונק,ל
קונקל מונקל
*טונ.קל
(פּ.) ווינקל, שפּרינקל, איך פינקל.
ו נ ש
וואונש
פּונש
ו ס (פגל. ו ז )
באַשלוס
גוס
ו ס ט — ו ס ט ע ר
טרוס
פאַרדרוס
שלוס
*גרוס
*זכות
*זנות
*נוס
*פוס
*פלוס
*רשות
*שטות
*רות
*איך הוס
*איך שמועס
ו*) סוס, טעות הדפוס, דער קו-ס א. א. וו.
וס) אינדוס, ברוס, דיוס, ווקוס, פּליוס, רוס, איך פּראָדיוס, איך רעדיוס, אָמניבוס, די אינטערוויו-ס, די ראַנדעוואו-ס א. א. וו. וגר. ו - ס ).
(פּ.) בעל הבית, מאָס, דאָס, פאַרוואָס.
(פּ.) ביס, ברית א. א. וו. (זע : !ס). ו ס ט
ביוסט
גוסט
קוסט
יוסט
ער קוסט
*ברוסט
*לוסט
*פאַרלוסט
*באַוואוסט
*געוואוסט
*פּוסט
*איך גלוסט
*איך הוסט
*דו טוסט
*דו רוסט
*דו מוזט
*ער שמועסט
נס) ער פּראָדיוסט, ער רעדיוסט, ער אַנטשפּוזט, ער יוזט, ער עקסקיוזט, ער רעפיוזט, ער קאָנפיוזט.
(פּ.) ער דאָסט, ער בלאָזט.
(פּ.) בריסט, מיסט א. א. וו. (זע : יִסט). ו-טע
לוסטע
קאַפּוסטע
יוסטע
גוסטע (נ.)
*באַוואוסטע
*פּוסטע
ו*) גלוסט דו, הוסט דו, שמועסט דו, טוסט דו, רוסט דו, מוזט דו.
וס) געקוסטע, פּראָדיוסטע, רעדיוסטע, אַנטשפּוזטע, געיוזטע, עקסקיוזטע, רעפיוזטע, קאָנפיוזטע.
(פּ.) באַלעבאָסטע, בלאָזטו, דאָסטו...
(פּ.) אומזיסטע, וו יסטע א. א. וו. (זע : !-טע).
ו ס ט ע ר מוסטער יוסטער *הוסטער *שוסטער *באַוואוסטער *פּוסטער
ו ס ע — ו פּ ט
182
(0) ליוסטער, קוסט ער, יוזט ער א. א.
וו. (גר. ו ס ט - ע ר ).
(פּ.) דאָסט ער, בלאָזט ער.
(פּ.) געפליסטער, וויסטער א. א. וו. (זע:
יִסטער).
ו ס ע
*חברותה
*רבותא
*בדוק ומנוסה
—בניחותא
נס) פּאַפּוסע, קוסע. ו*) לקותא, מענוסע, מילתא דבדיחותא, אסותא !
(פּ.) מיתה, זיסע א. א. וו. (זע : יסע).
(0) דוהע, פּוהע, שיליוע, בויע, איך בריליוע, איך דויע (זיך), איך זשויע, טשאַפּ סואי.
נ*) בן פּקוע, פּנויה, שמועה, תרועה, צבוע, שיפּוע, כידוע, יאכלוהו, הללויה. (פּ.) (זע : אָ-ע).
(פּ.) בריאה, זכיה א. א. וו. (זע : יִ—ע).
*שבועות
*שמועס
ל*) איך טו עס, איך רו עס א. א. וו. די צנועות, די רפואות א. א. וו. (זע: ו-ע).
(פּ.) חיות, מאוס א. א. וו. (זע : יִ—עס).
ו ס ע ר
*מוסר
*הוסער
נס) פּראָדיוסער. וגר. ו ס , ו ס ע ע ר ).
(פּ.) זיסער, מאוס'ער א. א. וו. לזע : יסער).
סטאַטוע *ישועה *נבואה *צנועה *רפואה *רצועה *שבועה *תבואה *תנועה *קרוע בלועי *יהושע
*טופּ (אַ)
*סטרופּ
*קנופּ
*שופּ
*איך זופּ
*איך צופּ
*איך שטופּ
*איך שנופּ
ו) ודי) זופּ, טרופּ, לופּ, סטופּ, פופּ, קורדופּ, קרופּ.
(פּ.) אָפּ, אַראָפּ.
(פּ.) טיפּ, ליפּ א. א. וו. (זע : פּ).
ו פּ ט
קאָרופּט
ער זופּ—ט
ער צופּ—ט א א. וו.
וזע : ופּ ).
ו פּ י ע — ו ץ
ו פּ י ק
—סטרופּיק
*סלופּיק
*פּופּיק
*שופּיק
*מסופּק וזע : ופּ, און ופע)ופּ.) טשיפּיק. (זע : !פּ). ו פּ ן
גרופּן (די)
—מלופּיז
*שופּן
*זופּן
*צופּן
—שטופּן
*שנופּן ופּ.) ליפּן, ריפּן א. א. וו. וזע : !פּ). ו פּ ע
גרופּע
טרופּע
כאַלופּע
סטופּע
פּופּע
*קופּע
*משופּע ו*) יופּע, איך טופּע, איך לופּע, איך קאַלופּע, איך רופּע, איך שטשופּע.(פּ.) רב פּפּא.
ופּ.) קליפּה, ציפּע א. א. וו. וזע : !פּע). ו פּ ע ר
*קופּער
*משופּע'ר
*שטופּער
(0) סופּער. וגר. ו פּ , ו פּ ע — ע ר ). (פּ.) יום כפּור, איך היפּער א. א. וו. (זע : יפּער).
ו ף (פגל. ו — ו ו )
*באַרוף
*איך רוף
ו*) בעל הגוף, פּילוסוף, קוף, ים סוף, ופּ.) אַדערויף, אויבן אויף, באַרג אַרויף.
(ס) בוף, מוף, פּוף, רוף (אַ), איך מוף, אוף !
(פּ.) שאָף, שלאָף, שטראָף.
דופט
שופט
*לופט
*ער רופט
*ער פּרואווט
(0) קלופט, ער מופט.
(פּ.) שלאָפט, שטראָפט.
(פּ.) גיפט, היפט א. א. וו. (זע : פט).
שמוץ
*אַ חוץ
*גוטס
ו*) איך דוץ, טוט-ס ! רוט-ס ! דעם פּלוט-ס, דעם יוד-ס א. א. וו.
ו צ י ם — ו ק ט
(0) בוץ, יענקוץ, פּאַרכוץ, איך שטיץ, די בוטס, וואוטס, סוטס, דעם ברוט-ס, דעם ליליפּוט-ס א. א. וו. (גר. י ד , ו ט — ס ).
(פּ.) שקאָץ, שראָץ.
(פּ.) היץ, וו יץ א. א. יי. (זע : !ץ). ו צ י ם
*חלוצים
קיבוצים
*תירוצים
*פּלוצים
(0) בוצים, איך באַשמוין אים.
(*) חרוצים, איך דוץ אים, איך נוץ אים, איך פּוץ אים, טוט-ס אים ! (גר. ו ץ — א י ם ).
(פּ.) מליצים, פּריצים, גיס אים א. א. וו. (זע : יע).
יציע
אינסטיטוציע
אַלאָקוציע
דיסטריבוציע
עוואָלוציע
עקזעקוציע
פּאָלוציע
פּראָסטיטוציע
קאָנטריבוציע
קאָנסטיטוציע
רעוואָלוציע
רעזאָלוציע א. אַנד.
וצע
*חלוצה
*קבוצה
*מרוצה
ו) קוצע, זאַקוציע. ו*) דרך הממוצע, טוט זי, רוט זי.
(פּ.) ציצה, פּריצה א. א. וו. (זע : צע). ו ק (פגל. ו ג )
סורטוק
שמיק
שנוק
*ברוק
*מרוק
*פּאַרוק
*איך בוק
*איך דרוק
*איך טוק
*איך צוק
*איך פאַרצוק
*איך קוק
*איך פאַרקוק
*איך פאַררוק
*איך פאַרשלוק
ו*) מוק, הוק, טלוק, רו“כ.
ו) זשוק, טיוק, מונדשטוק, סוק, סטוק, פּאַצוק, פּאַרשוק, פּוק, קאַבלוק, קרוק. איך יוק, איך סמוק, איך שפּוק. באַזשיבוזשוק, בורדיוק, בייסטרוק, היידוק, חזיר'וק, כאַמיוק, כרוק, מאַמעליוק, ממזר'וק, סקנערוק, פּאָלישוק, פּיטיוק, שניידערוק.
(פּ.) בליק, גליק א. א. וו. זע : ק).
וויאַדוקט
פּראָדוקט
ער יוק—ט
ער שלוק—ט א. א. וו. וזע : וק).
ו ק ט אָ ר — ו ק ע ר
ו ק ט אַ ר
אינסטרוקטאָר
קאָנדוקטאָר
יוק—ט ער
שלוק—ט ער א. א. וו.
וזע : וק).
ו ק י ם
*חילוקים
*פּסוקים
*יין צמוקים
ו*) אדוקים, חוקים, סילוקים, חכם
מחוכם, איך דרוק אים, איך טוק אים
א. א. וו. (זע : וק).
פּ.) צדיקים, מזיקים א. א. וו. (זע :
יקים).
ו ק ן
*רוקן (אַ)
*טרוקן
*בוקן (זיך)
*דרוקן
*טוקן
*צוקן
*פאַרצוקן
*קוקן
*פאַררוקן
*שלוקן
ו) חדר מתוקן, חולה מסוכן, זקוקין,
סדר נזוקין, די ברוקן, מוקן, פּאַרוקן.
ו) די מונדשטוקן, סורטוקן, יוקן,
סמוקן, שפּוקן.
פּ.) זקן.
(פּ.) דריקן, שטיקן א. א. וו. (זע: !קן).
ו ק ס
יוקס
דע לוקס
*וואוקס
*פוקס
(0) די בוקס, קרוקס, דעם שניידערוק-ס א. א. וו.
ו*) אַ קלוג'ס, דעם מרוק-ס א. א. וו. וגר. ו ק - ס ).
(פּ.) ביקס, געוו יקס א. א. וו. (זע: !קס). י ק ע
*חלוקה
*סוכה
*תשוקה
ו*) עני מדוכא, לאפוקי, איך הוקע, איך טלוקע, איך מרוקע, איך נוקע, איך צעפּוקע.
(0) בוקע, דאָקוקע, נוקע, סוקע, שטוקע, שנוקע, (אויף) פּאָרוקע, איך ברוקע, איך כרוקע, איך סטוקע.
(פּ.) הזקה, צדקה א. א. וו. (זע : אָקע). (פּ.) יניקה, דיקע א. א. וו. (זע: !קע). ו ק ע ס
*דוכס
*חלוקות
*סוכות
*תשוקות
(0) הוקעס פּוקעס, די שנוק-עס, די שניידערוק-עס, איך סמוק עס א. א. וו. די סוקע-ס, די שטוקע-ס א. א. וו. וזע : וק, און ו.קע).
(פּ.) יניקות, קליקעס א. א. וו. (זע : !קעס).
ו ק ע ר
*דרוקער
*צוקער
*פאַררוקער
— ו ר כ י
*קוקער
*שלוקער
וגר. ו ק , ו ק ע — ע ר ).
(פּ.) ליקער, עיקר א. א. וו. וזע: !קער).
ו ר
לאַזור
נאַטור
פיגור
פריזור
קולטור
קרעאַטור
שפּור
נור
אַמור (נ.)
*הור
*פור
*שנור
(0) אבאזשור, אַזשור, באַכטור, בור, גאַרניטור, גיפּיור, גלאַזור, חור, מאַניקיור, סקנור, פּאָליטור, קאַ'פּטור, קור, שטשור, שור, שור בור, איך אינשור, משכב זכור.
אַגריקולטור, אַגענטור, אַדוואָקאַטור, אַרכיטעקטור, בראָשור, גראַוויור, דיקטאַטור, דענאַטור, ליטעראַטור, מאַנופאַקטור, מאַקולאַטור, מוסקולאַטור, מיניאַטור, מיקסטור, נאָמענקלאַטור, סטרוקטור, סקולפּטור, פּאַרטיטור, פּראָצעדור, פיקסאַטור, צענזור, קאָלעראַטור, קאַנדידאַטור, קאָנפעקטור, קאַריקאַטור, קאָרעקטור.
ואיז) דור, ואיז) פּאָזיטור, ואיז) קאָנטור, אַלע ע רעטור, באָז זשור ! טרובאַדור, מערקור, פּאָמפּאַדור (נ.), רוהר ננ.), פּורפּור.
(פּ.) האָר, יאָר א. א. וו. (זע : אָר).
(פּ.) ביר, גביר א. א. וו. (זע : יִר).
ו ר ט
גורט
געבורט
הורט
אַבסורד
(0) ער מאַניקיורט, ער פּאָליטורט, ער אינשורט.
(פּ.) פאָרט, שפּאָרט א. א. וו. (זע : אָרט). ו ר י ם
*בחורים
*דיבורים
*חיבורים
*יסורים
*סדורים
*שכורים
*פּורים
ו*) בורים, ביאורים, הרהורים, חורים, טורים, כדורים, סיפּורים, פּטורים, ציורים, גוים גמורים, חג הבכורים, חטאת נעורים, יום הכפּורים, ליל שמורים, מתיר אסורים.
(0) טורעם, פורעם, שטורעם, איך אינשור אים, איך טורע אים א. א. וו. וגר. ו ר, ו ר ע - א י ם ).
(פּ.) גבירים, עשירים א. א. וו. (זע : !רים).
שטורך
דורר
ו ר נ ע
איך שטורכע
אגב אורחא
ו ר ע — ו ש י ם
ו ר ע
באַנדורע
*ארורה
*בשורה
*גבורה
*צורה
*קבורה
*שורה
*שמורה
*כשורה
ו*) חבורה, אימתא דצבורא, במחילה גמורה.
וס) אַגענטורע, אַוואַנטיורע, אוווערטיורע, בראָשורע, מאַטורע, מיקסטורע, פּאַרטיטורע, פּראָצעדורע, פאַקטורע, פריזורע, עמעריטורע, קאַריקאַטורע, רעצעפּטורע, שעוועליורע.
ביורע, טינקטורע, טעקטורע, סק'אַ'בורע, קאַנורע, רורע, שטוקאַטורע, שטשודע, שליורע, שקורע, סגורע, שורע בורע, אורי (נ.), שורי ונ.), איך בורע, איך דורע, איך דעזשורע, איך כמורע (זיד), איך נורע, איך פּורע, איך פאַרזשמורע.
דייטשורע, טאַנציורע, מוידורע, סקנורע, פּאַציורע, שטימורע, לעפּורע.
(פּ.) כפּרה, צרה א. א. ו ו. (זע : אָרע). (פּ.) לירע, סאַטירע א. א. ו ו. (זע : !רע).
ו ר ק ע
בראָשורקע
טוזשורקע
מאַזורקע
פיגורקע
צענזורקע
שורקע
יורקע (נ.)
איך זשמורקע
איך טורקע
איך פּורקע
איך שטורקע
*צורה'קע
(0) אורקע, באַיורקע, בורקע, ביורקע, לאַזורקע, מאַנדיבורקע, נורקע, פּעטשורקע, פאַרפורקע, פורקע, קאַנורקע. רורקע, שטוקאַטורקע, שקורקע, איר קורקע.
(פּ.) וואָרקע, שרה'קע.
ו ר ש ט
דורשט
וואורשט
צעמורשט
ו ש
בוש
*דרוש
*חוש
*לבוש
ו) דוש, טוש, פּליוש, הוש ! איך פּוש, איך פוש, דלוזש, טוזש, דוזש.
ו*) רשע מרושלע), מהודו ועד כוש, סטרוזש.
(פּ.) טיש, פריש א. א. וו. (זע : יִש). ו ש י ם
*גרושים
*דרושים
*חושים
*חידושים
*כושים
ו ש ן — ו ש ק ע'
*מלבושים
*פּירושים
*פּרושים
*מגושם
ו*) חרפּות וביושים, איך קוש אים,
איך דושע אים א. א. וו. וגר. ו ש ,
ו ש ע - א י ם ).
(פּ.) בטל בששים.
ו ש ן
*מסדר קדושין
*פאַר'חוש'ן (זיך)
*קושן
*שושן (נ.)
ו) אַ פּליושן... פּושן, פושן.
ופּ.) לשון, ישן, עוג מלך הבשן.
לפּ.) וו ישן, מישן א. א. וו. (זע : שן).
ו ש ע
*בושה
*גרושה
*ירושה
*קדושה
*רשע מרושע
ו) טושע, קושע (נ.), פּשא דושא.
ו*) איך זאַדושע, איך פאַרגלושע, איך פאַרטושע, איך פאַרלושע, איך צעיושע, פּרושי.
(פּ.) אשה, פרישע א. א. וו. וזע : !שע). ו ש ק ע
יושקע
קושקע (נ.)
איך פּאָליושקע (זיך)
*פּושקע
*איך שושקע (זיך)
*סטרוזשקע
וס) אָקרושקע, ברושקע, גרושקע, דושקע, וויושקע, לושקע, מושקע, פּאָדישקע, פּאַסטושקע, פינטיפליושקע, קאַדושקע, קאַטושקע, איך כליושקע, קרוזשקע.
(פּ.) קישקע, פישקע א. א. וו. (זע : יִשקע).
וי
141
ו י — ו י ב ע ר
ו י
גוי
טוי
פלוי
קלוי
בלוי
גענוי
גרוי
לוי
שלוי
איך בוי
איך ברוי
איך טרוי
איך פאַרטרוי
איך צעשטרוי
*כל בו
*שטרוי
*רוי
*אוי
*אַזוי
נס) באָי, גשזלעוואָי, גאָראָדאָוואָי, געוואָי, גנאָי, געראָי, העמעראָי, וואַלאָי, טשאַסאָוואָי, כאָלאָסטאָי, מיראָוואָי, סטאַנאָוואָי, סטראָי, סלאָי, פּאָסטאָי, פּאָקראָי, פּראָבאָי, קאָנוואָי, ראַזבאָי, ראָי, דאַלאָי, סטראָם האָלאָוואָי, הרובעשוי ננ.), פוי !
ו*) ימח שמו (וזכרו), דברים בגו, פּורש בשמו, כמו, יהודי בלא.
(ל.) זי י, צוו יי אנ א. וו. (זע : י י). ו י — אַ ך (פגל. ו י ך )
*נח
(0) בוי איך, ראָיע איך א. א. וו.
ו*) מנוח, יישר כח, ריח ניחוח. וגר. ו י, ו י ע - א י ך ).
לל.) מזבח, רוצח א. א. וו. (זע : י י—אַך)
ו י ב
טויב (אַ)
טרויב
שויב
איך קלויב
*דרויב
*הויב (אַ)
*רויב
*שטויב
*אויב
*איך גלויב
*איך הויב
*איך פאַרטויב
*איך לויב
*איך דערלויב ו) זשלאָיב, איך זשאָיב, גרויפּ, סטויפּ, קויפּ.
(ל.) לי יב, אי יב (נ.), קי פּ שי פּ. ו י ב ע ר
צויבער
קויבער
*אויבער
*גלויבער
*טויבער
*רויבער
*איך צעשויבער (0) זשאָיבער, שמאַטעס-קלויבער. לל.) איך די יבער, איך טרי יבער, הי יבער. לי יבאָר, ני בו יר.
ו י ג — ו י ד ע
142
ו י ג
צויג
פּויק
*אויג
*איך בויג
*איך זויג
*איך נויג
*איך טויג
*(זיך) נוהג (0) סטויג, לויג, רויג. קלוירק. ו*) אַ גוט אויג.
(ל.) טייג, אַפּטי יק א. א. וו. (זע : י יג). ייגן
*בייגן (אַ)
*אויגן
*געבויגן
*פאַרבויגן
*באַוואויגן
*געוואויגן
*געזויגן
*טויגן
*פאַרנויגן
*געפלויגן
*פאַרפלויגן
*באַצויגן
*געצויגן
*דערצויגן
*פאַרצויגן
*צעצויגן
*געשטויגן נס) די סטויגן, לויגן, רויגן. ו*) געשפּויגן, עלענבויגן, דעגענבויגז. (גר. ו י ג — אָ ן ).
(ל.) לי יגן, אי יגן, מגין.
ו י ג ע ס
*ברוגז
ל*) וואָס טויג עס, איך בויג עס א. א. וו. (זע : ג).
(ל.) מדרגות, פי יגע'ס, איך לי יג עס א. וו. וזע : יִוג).
ו י ד (זע : ו י ט )
ו י ד י ם
*בוידים
*מודים
*קודם
*בלא יודעים
וס) איך הוידע אים, איז מודה אים. וגר. ו י ד, ו י ד ע - א י ם ).
(ל.) אי ידים, שדים, הספּדים, באַקלייד אים, צעשי יד אים א. א. וו. (זע : ד). ו י ד י ש
*חודש
*כלי קודש
מוידיש
ו*) פּרנס חודש, ראש חודש, ארון קודש, לשון קודש, רוח הקודש א. אַנד. (גר. ו י ד — י ש ).
ו י ד ע
*הוידע (אַ)
*מודה
*עבודה
*לכה דודי
*איך סוד'ע
ו*) קרבן תודה, על התורה ועל העבודה, ירום הודו, במחילת כבודו. וגר. ו י - ד ו, ד י ).
(ל.) זי דע, אבדה א. א. וו. (זע : דע).
ו י ד ע ס — ו י ז י ק
ו י ר ע ס
*יסודות
*סודות
*עבודות
ו) די הוידעס, די קרבן תורה'ס. וגר. ו י ד, ו י ד ע - ע ס , א י ז ).
(ל.) אבדות, זיידעס א. א. וו. (זע : נ!דע).
ו י ד ע ר
פּוידער
שוידער
איך פּלוידער
*גוידער
ו) עמבראָידער, צעלאָלאָידער, איז
מודה ער. (גר. ו י ד, ו י ד ע -
ע ר ).
ו י ו ו (זע : ו י ר )
ו י ו ו י ם
*ימים טובים
*קרובים
ו*) בן טובים, טובעים, מכאובים.
חובבים. (גר. ו י ו ו , ו י ו ו ע -
א י ם ).
(ל.) שייוו אים, סייוו אים א. א. וו.
ו י ו ו ל
*יובל
*טובל
*סובל
ו י ו ו ע
*זולל וסובה
*טובה
*קרובה
*מה טובו
ו*) סויווע, בעל טובה, לשנה טובה, כובע, לוה, מלמד חובה.
(ל.) גנבה, מצבה א. א. וו. זע : ווע). ו י ו ו ע ר
*גובר
*עובר
וגר. ו י - ו ו ע ר ).
לל.) אבר, קבר א. א. וו. (זע : ניווער). ו י ז (פגל. ו י ס )
הויז
טויז
לויז
מויז
קלויז
קרויז
איך ברויז
*פראַנצויז
*רויז
*בלויז
*לויז
*איך אַנטבלויז
(0) נאָיז. ל*) יויז.
(ל.) בייז, דערלייז א. א. וו. (זע : יִיז).
ו י ו ו ן
*אויוון
*דוב'ן
(ל.) הייוון, מבין א. א. וו. (זע : נ:יין).
ו י ז ט (זע : ו י ס ט )
ו י ז י ק
חוזק
ברויזיק
ו י ז ן — ו י ט י ק ע
144
לויזיק
רויזיק
(0) שטרוי-זאַק, פראַנצויזיק. וזע : ויז).
*עוזר (נ.)
*גלגל החוזר
וגר. ו י ז , ו י ז ע י ע ר ).
ול.) בי יזער, דערלי יזער א. א. וו. לזע : נוזער).
ייזן
הויזן
פּויזן (נ.)
*הויזן (די)
*שאַלעמויזן
ו) די קלויזן, ברויזן, לויזן, פאַ'ר-
גרויזן.
ו*) די פראַנצויזן, רויזן, אַנטבלויזן,
דעם בלויזן.
(ל.) דערלי יזן, ני יזן, פאַרגלי יזן, רי יזן,
דעם בי יזן.
ו י ז נ ט
טויזענט
ברויזענד
(0) פאַרפּאָיזענט.
ו י ז ע
איך פּויזע
איך פאַרגרויזע
*בלויזע
*לויזע
*רויזע (נ.)
ול.) בי יזע, דרי יזע א. א. וו. לזע :
ו י ז ע ר
*בלויזער
*לויזע.ר
*גוזר
ו י ט
קרויט
שרויט
לוט (נ.)
בויד
מויד
*ברויט
*הויט
*טויט
*לויט
*נויט
*פּלויט
*צויט
*קויט
*קנויט
*רויט
(0) וואָיט, סויט, סקויט, אַרבעסשויט, באַ.קלוי'ט, פאַרטוי'ט, ער בוי'ט, ער ברוי'ט, ער טרוי'ט, ער פאַרטרוי'ט, ער צעשטרוי'ט, עס בלוי'ט, עס גרוי'ט, שכור לוט, סקוירט, שוירט, צעלאָלאָיד.
ו*) פון עלערהויט, טוב מאד, יעמוד, לכבוד, חול המועד.
לל.) גרייט, קייט א. א. וו. (זע : ןןט). ו י ט י ק ע.
*אַפּותיקו
*נויטיק—ע
*צויטיק—ע א. א. וו.
(זע : ויט).
145
ו י ט ע — ו י כ ע ס
ו י ט ע
*סוטה
*שוטה
*טויטע
*גענויטע
*רויטע
*נוטה (0) איך צעבאָיטע, איך צעקאַלאָיטע, די פאַרבוי'טע, די פאַרטוי'ט-ע א. א. וו. וזע : ויט).
(ל.) פּליטה, צווי יטע א. א. וו. (זע : עטע).
ו י ט ע ר
לויטער
אויטאָר
*טויטער
*רויטער
*שוטר
נוקם ונוטר
ו) אַ באַקלוי'טער, פאַרטרויט ער, נויט ער א. א. וו. וזע : ויט).
(ל.) גרי יטער, צוו י יטער א. א. וו. (זע : נוטער).
ו י — ו ש
גוי'יש
הע.ראָאיש
סטאָאיש
יהואש (נ.)
ו) באָי'יש, פרויאיש. וזע : וי).
ו י ד
יויר
שטרויך
איך געברויך
*רויך
*הויך
*אויך ו) איך טויך, איך פאַרשטויר. ו*) יישר כח, מח, ריח ניחוח, מנוח, נח.
(ל.) וו י יד, בלי יך, דערגרי יד, שי יד. ו י כ ט
ער געברויכט
ער טויכט
ער לויכט
ער פאַרשטויבט ו י נ ל
איך שטרויכל
*מוחל
*אומר ואוכל
וזע : ויך)נ ול.) אי יכל, היכל, שכלע שמי יכל. ו י נ ע
*הויכע
*דוחה
*זוכה (0) איך כויכע. ו*) לא כל אדם זוכה, אין כמוד, אנכי. ול.) ליחה, בלי יכע א. א. וו. לזע : ניִנע).
ו י כ ע ס
*פּרוכת
*כחות
*מחות
ו י כ ע ר — ו י ל ע
ו*) מוכס, מוכ“ז, איך ברויך עס א. א.
וו. וגר. ו י ד - ע ס , א י ז ).
(ל.) ליחות, מזבחות א. א. וו. (זע :
!
ו י כ ע ר
געברויכער
טויכער
ברויך ער
*מוכר
*סוחר
*הויכער
*איך רויכער
(גר. ו י ד, ו י כ ע — ע ד ).
(ל.) בלי יכער, וו י יכער, זכר, דערגרי יכער.
לוילאַך
רוילאַך
*הולך
*מולך (נ.)
ו*) באַפויל איד, קוילע איך א. א. וו.
(זע : ויל).
(ל.) פרי ילאַד, צי יל איך א. א. וו. (זע:
גרויל
קייל
קנויל
פויל
*הויל
*וואויל
*איך פאַרהויל
*איך באַפויל
(0) דאָיל, פּאָדויל, אויל, מאָיל, איך ספּאָיל, איך שטויל.
ו*) בראַנדזויל, גדויל, פּויל, פּיסטויל, קאַטויל, קאַמזויל, בכל מכל כל, בעירום ובחוסר כל, המבדיל בין קודש לחול, (שוואַרץ ווי) קויל. (זע : וי-על).
(ל.) אי יל, טי יל א. א. וו. (זע : יִול). י ל אַ ך
בלוילאַך
גרוילאַך
ו י ל י ם
*חולים
*מכשולים
*עולים
*מוהלים
*פּוע-לים
*גולם
*חולם
*עולם
ו*) בית חולים, בקור חולים, נקבים גדולים, אדון עולם, בית' עולם, בורא עולם, אומות העולם, מרעיש עולם, סדר העולם, רבונו של עולם, תל עולם, ארבע פּנות העולם, עולם גולם, אַז וואויל אים, איך קוילע אים א. א. וו. (גר. ו י ל , ו י ל ע — א י ם ).
לל.) אבלים, כלים א. א. וו. (זע : נ!לי-).
פוילע
*חולה
*הוילע
*וואוילע
*איך קוילע
*צדקה גדולה
נס) דוילע, טאָילע, בוילע (נ.).
147
ו י ל ע ס — ו י מ ע ן
ו*) קרבן עולה, מבקר חולה, אנשי כנסת הגדולה, תקיעה גדולה, מאור הגולה, כלי גולה.
(ל.) גזילה, נבלה א. א. וו. (זע : נ!לע). ו י ל ע ס
*מפּולת
*משקולת
*פּסולת
*קולות
*ביכולת
ו*) בתופּים ובמחולות, דעם חולה-ס, איך פּועל עס א. א. וו. (גר. ו י ל , ו י ל ע — ע ס , ס , א י ז ).
(ל.) גזילות, נבלות א. א. וו. (זע : נ!לע).
ו י ם
טרוים
צוים
שוים
רוים (אַ)
גערוים
קוים
איך פאַרזוים
איך פאַררוים
*בוים
*זוים (אַ)
*תהום
*סדום
*רוים (נ.)
*עד היום (0) פלוים, שוואָים, שטרוים. ו*) שכיר יום, מעשים בכל יום, (איז) טועם.
(ל.) הי ים, לי ים, געהי ים א. א. וו. (זע: גנם)
ו י מ י ם
*יתומים
*נשתומם
(0) איך פאַרזוים אים, איך צוים אים, איך רוים אים, איך שוים אים. (גר. ו י ם , ו י מ ע - א י ם ).
(ל.) בלי ים אים, קלי ים אים א. א. וו. וזע : יִ!-).
וימל
*בוימל
*גומל
(זע : וים).
(ל.) לי ימל.
יימע
גע'רוימע
נעמי (נ.)
*יתומה
*מ.לאך דומה
*שלמה
*וכדומה
(*) אבן חומה, תינוק בן יומו, יבוא יומו.
(ל.) אימה, בהמה, א. א. וו. (זע : יִ!מע).
ו י מ ע ן זוימען טרוימען צוימען רוימען שוימען *קוימען *אפיקומן (0) דוימען, פלוימען, שוואָימען, שטרוימען, דעם גערוימען, נעמי'ן (נ.).
ו י מ ע- ס — ו י נ י ם
148
(ג) אומן (יד), די תּהומ'עז, שלמה'ז.
(ל.) הי ימען, געהי ימען א. א. יי. (זע
ו י מ ע ס
—חלומות
—יתומות
—מקומות
ו) נעמי'ס, איך טרוים עס.
ו*) שלמה—ס, דעם מלאך דומה-ס א.
א. וו. (גר. ו י ם , ו י מ ע י עס
ס ).
ו י מ ע ר
טרוימער
גערוימער
*חומר
קל וחומר
רוימער (נ.)
*שומר
*בוימער
—ל“ג בעומר ו*) נלומר, ונאמר, וכך היה אימר. (גר. ו י ם , ו י מ ע - ע ר ). (ל.) אי מער, געהי ימער, ליימער א. א. יי. וזע : יִן-).
וין
אַלוין
פּלוין
ברוין
איך שוין
*הון (רב)
*המון
*פּאַרשוין
*קרוין
*שוין
*איך, וואוין
*איך געוואוין
*איך באַלוין
*איך שטוין
(ל.) קלי ין, רי ין א. א. וו. (זע : נין). ו י נ ט
ער פאַרברוינט
ער שוינט
ער שטוינט
*ער באַוואוינט
*ער געוואוינט (זיך)
*ער באַלוינט
*ער קרוינט
(0) דזשאָינט, פּאָינט, איך אַפּאָינט. (ל.) ער וו י ינט, ער פאַרשטי ינט א. א. וו. (זע : יִון).
ו י נ י ם
*אביונים
*גאונים
*קונים
*תחתונים
*אַזוינעם
*גרונם (נ.)
ו*) אדונים, אחרונים, מטמונים, פּזמונים, קדמונים, ראשונים, תליונים, בן שמונים, מים אחרונים, נביאים ראשונים, ספרים חיצונים, עולמות עליוניס, גילדוינים, קאַרבוינים, כהנים, איך באַלוין אים, איך שוין אים א. א. וו. (גר. ו י ן , ו י נ ע - א י ם ).
לל.) זקנים, שכנים א. א. וו. (זע : נןנים).
ו י נ ע — ו י ס
וינע
*זונה
*לוינע
*קונה
*שונא
*אַזוינע
*כפל שמונה
*יונה
*קרוינע (נ.)
וס) ברוינע, בוינע, דאָינע, גנאָינע, סטראָינע, ספּאָקאָינע, פּאָדוואָינע, קאָנוואָינע, ראַזבאָינע, בלוינע (נ.).
ו*) ברכה אחרונה, השגחה העליונה, אין קול ואין עונה, וכך היה מונה. רבונו יונה, לא יחרץ כלב לשונו, אדוני, ראש בר יוני, לחם עוני, פּלוני בן פּלוני.
(ל.) זקנה, שכנה, א. א. וו. (זע : נינע). ו י נ ע ן
פּלוינען (די)
פאַרברוינען
שוינען
*פּאַרשוינען
*וואוינען
*געוואוינען
*באַלוינען
*קרוינען
*שטוינען
ו*) מקונן, יונה'ז, קרוינע'ן (נ.).
לל.) חנ'ען, וייִ!נען א. א. וו. (זע : יִ!ן).
*זונות
*זכרונות
*חסרונות
*חשבונות
*לשונות
*מזונות
*נסיונות
*נצחונות
*עוונות
*רעיונות
*פּלונית
ו*) ארונות, בטחונות, גליונות, חורבונות, יתרונות, פּדיונות, פּתרונות, שגעונות, בתי זונות, ספר הזכרונות, בורא מיני מזונות, אין אונס. צפונית. דעם קונה-ס, דעם שונא-ס, יונה-ס, קרוינע-ס, די לוינע-ס, איך באַוואוין עס א. א. וו. וגר. ו י ן , ו י נ ע — ע ס , א י ז ).
(ל.) זקנות, שכנות א. א. וו. (זע : נונע)
ו י נ ע ר
ברוינער
שוינער
*באַוואוינער
*באַלוינע-ר
*אַזוינער
(0) סטראָינער, ספּאָקאָינער, קאָנוואָינער.
לל.) בי ינער, צי ינער א. א. וו. (זע : !!נער).
ו י נ ע ס
*אביונות
*בזיונות
*גאונות
ו י ס (פגל. ו י ז )
שטרויס
אויס
אַרויס
ו י ס ט — ו י ס ע ס
דורכאויס
פאראוים
*גרויס
*מהות
*שויס
—שמויס
*היות
*כעלות
—איך שטויס
(0) קלויס, שלויס, אַ בלוי'ס, אַ גרוי'ס, אַ גענוי'ס, דעם באָי-ס, דעם גוי-ס. דער פרוי-ס, איך טרוי עס א. א. וו. ו*) אַ רוי'ס, דעם ימח שמויס, דעם כל בו-ס א. א. וו. (גר. י י - ס , ע ס ). (זע : ויעס).
(ל.) הי יס, שווי יס א. א. יי. (זע : ניִס). ו י ס ט
פויסט
ער ברויזט
ער הויזט
ער לויזט
ער קרויזט
*ער גרויסט (זיך)
*ער פאַרשטויסט
—ע.ר אַנטבלויזט
(0) דו בלוי'סט, דו גרוי'סט דו בויוע)סט, דו ברוי(עססט, דו טרויוע)סט, דו פאַרטרויוע)סט, דו צעשטרויוע)סט, דאָס גענוינע)סטלע).
(ל.) הי יסט, ווי יסט א. א. וו. (זע : יִוסט).
בלוי'סטער
גרוי'סטער
*ק.לויסטער
*רוי'סטער
ו) ברויזט ער, הויזט ער, לויזט ער, קרויזט ער.
ו*) גרויסט ער (זיד), פאַרשטויסט ער, אַנטבלויזט ער.
לל.) לי יזט ער, פאַרגלי יזט ער א. א. וו. וזע : יִן-ט).
אויסן
(אין) דרויסן
*נותן
*גרויסן (זיך)
*פאַרשטויסן
(0) די שטרויס-ן. שלויס-ן.
ו*) שויס-ן, שמויס-ן.
(ל.) הי יסן, ווייסן א. א. וו. (זע : נום)
ו י ס ט ע ר
אויסטער
גענוי'סטך
ויסע
*כוסה
*גרויסע
*איך גוס'ע
*אומר ועושה
ו*) חנינה בן דוסה (נ.), ר' יוסי ונ.), לאחר מותו, רבותי.
(ל.) הי יסע, אתה הראית, מהיכא תּיתא.
ו י ס ע ס
*גוסס
*חרוסת
*כוסות
ו י ס ע ר — ו י ע ן
ו) אַ גרויסעס, ר' יוסי'ס, חנינה בן דוסה'ס, אותיות, פאַרשטויס עס, אויס איז א. א. וו. (גר. ו י ס - ע ס , א י ז ).
(ל.) איך הי יס עס, איך וו י יס עס א. א. וו. וזע : ניִס).
ו י ס ע ר
אויסער
דורכאויס ער
*גרויסער
*שטויסער
*יותר
*מותר
*סותר
*פּותר
*די והותר
(ל.) הי יסער, וויִוסער, קיסר, מתן בסתר. יי—ע
גויע
בלויע
גענויע
גרויע
*זרוע
*רויע
*טועה
*עולם התוהו
ו*) כצאן בלא רועה, עולם ומלואו, צואה.
(0) מעשה שהיה. וויבאָיע, לעווקאָיע, פּאַפּעשאָיע, קלויע, זאַקאַזנאָיע, קרעפּאָסטנאָיע, לויע, שלויע, שאָיע טאָיע, איך אוספּאָקאָיע, איך בראָיע, איך גנאָיע, איך וואָיע, איך מלויע, איך
נאָיע, איך סטראָיע, איך ענדזשאָיע, איך פּאָיע, איך פּריסוואָיע, איך פּריסטראָיע, איך פאַרטרויע, איך ראָיע. לל.) הוצאה, הלואה א. א. וו. (זע : אָ-ע).
ויע ל (פגל. ויל)
*אוהל
*גואל
*מוהל
—יואל
*שואל (נ.)
*איך פּועל
ו*) בועל, מלאך הגואל.
ויען
פרויען
קלויען
בויען
בלויען
גרויען
טרויען
פאַרטרויען
צעשטרייען
*נהן
*שטרויען (די)
(0) דעם בלויען, דעם גענויען, דעם גרויען, דעם לויען, דעם שלויען, אוספּאָקאָיען, ברויען, ננאָיען, וואָיען, מלויען, נאָיען, סטראָיען, ענדזשאָיען, פּאָיען, פּריסוואָיען, פּריסטראָיען, ראָיען.
ו*) טוען, דעם רויען, (די) כל בו'ען. לל.) בזיון, גאון א. א. וו. (זע : אָ-ען),
ו י ע ר — ו י פ ע ר
152
ו י — ע ר
בויער
מויער
פּויער
בלויער
גענויער
גרויער
זויער
איך דויער
איך באַדויער
איך הויער
איך טרויער
איך לויע.ר
*אויער
*טויער
*יפת תאר
*זוהר
*צוהר
*רויער
*קאַפּויער
(0) מכוער, ברויער, לויער, שלויער, וואָיע-ר, סטראָי-ער א. א. וו. וגר. ו י, ו י ע — ע ר ).
(ל.) סגי נהור, מנורת המאור א. א. וו. וזע : אָ-ער).
ו י פ (זע : ו י ב ) ו י וּ
אַדערויף
אויף
איך זויך
איך טויך
איך שרויף
*געלויף
*פאַרלויף
*צונויף
*איך אַנטלויף
*איך קויף
*בעל חוב
*בכי טוב
*דוב (נ.) ו) נוירוו. (*) נואף. (ל.) זי יף, זאב א. א. וו. וזע : ניף). ו י פ י ק
*דופק
*אויבנאויפיק
*געלויפיק
*הויפיק
(זע : ויף). ויפן
*(באין) אופן
*אויפ'ן
*לויפ—ן
*קויפ—ן א. א. וו.
וזע ן ויף). ו י פ ע ס
*טנופת
*מופת
*עופות
*תופס
*תפת
ו) דעם רופא'ס, דעם שר האופה'ס, איך לויף עס, איך קויף עס א. א. וו. (גר. ו י ף - ע ס ).
לל.) יפיפיות, מגפות, מכשפות, שרפות, חיפה'ס.
ו י פ ע ר
זויפער
*לויפער
ו י ץ — ו י ר
*כופר
*סופר
*פאַרקויפער
*שופר
ו) טויפער. ו*) עצי גופר, אָן אויפהער. וגר. ו י ף - ע ר ).
לל.) ספר, טריפה'ר, עפר ואפר, חיפה'ר. י י ץ
שנויץ
*(אַ) טויט'ס
*(אַ) רויט'ס
ו) די סקוירטס, די שוירטס א. א. וו. וזע : ויט).
*המוציא
*פּועל יוצא
(0) בויצע, איך מלויצע, איך פאַרהאָיצע, איך קאַלאָיצע, בויט זי, טרויט זיי א. א. וו. וזע : ויט).
לל.) עצה, פּלי יצע א. א. וו. (זע: נוצע). ו י צ ע ר
*אוצר
*יוצר
ול) כחומר ביד היוצר, טויט—ס איר, נויט זי איר א. א. וו. וזע : ויט).
לל.) באַהי יצער, מן המצר א. א. וו. וזע : נ!צער).
ו י ק (זע ו י ג )
ו י ק ע
גוי'קע
טראָיקע
פרוי'קע
פראָיקע (נ.)
*מחלוקה
*איך אויקע
(0) דוואָיקע, טשאָיקע, נאַבאָיקע, נאַ-
סטאָיקע, סטאָיקע, פּאָסטראָיקע, פלוי-
קע, קאָיקע, קראָיקע, באָיקע, איך
מיויקע, איך קאַלאַטויקע, איך קאַ-
נויקע.
ו י ק ע ר פּויקער *הויקער *חוכר
*עוקר
*איך בויקער נס) באָיקער. ו*) ערב ובוקר, אוי'קער. וזע : ויקער). לל.) אַפּטי קער, פי קער, קוו י קער, אָנדערטי יקער.
ו י ר (פגל. ו י — ע ר ) *בכור
*דור
*חמור
*טכויר
*כיאור
*קאַפּויר *ווע-ר געוואויר *כלחוך השור *אדמור“ר *יהי אור *איך געבויר *איך צעיויר
ו י ר אַ ך — ו י ר ע ס
ויראַך
*אורח
*קורח
ו*) כורד, מכניס אורח, געבויר איד, יויר איך א. א. וו. (גר. ו י ר, ו י ר ע — א י ד ).
(ל.) מי שברך, מעלה גירה איך א. א. וו. וזע : נ!ראַד).
וירים
*גבורים
*חמורים
*כורעים
*מחזורים
*דאָקטוירים
*פאַקטוירים
*רעדאַקטוירים
ו*) אחורים, אמורים, בכורים, טהורים, מזמורים, מקורים, שחורים. (גר. ו י ר, ו י ר ע - א י ם ).
(ל.) גרים, הכשרים א. א. וו. (זע : יִיִרים). ,
*הפטורה
*מנורה
*סחורה
*תורה
*בעל קורא
*מרה שחורה
*דבורה
*צפּורה
וס) הוירע, ווער געוואוירע.
ו*) אמורא, מסורה, מצורע, בן סורר ומורה, מעשה נורא, קול קורא, יחיד בדורו, סדום ועמורה.
בן תורה, דין תורה, חמשה חומשי תורה, לומדי תורה, מן התורה, מקום תורה, מתן תורה, ספר תורה, סתרי תורה, קריאת התורה, שמחת תורה, תלמוד תורה.
(ל.) גזירה, עבירה א. א. וו. (זע : יִ!רע).
יירן
באַשוואוירן
*געבוירן
*צעיוירן
*פאַרלוירן
*געפרוירן
*געשוירן
ו*) בן חורין, בר אורין, די טכוירן, די כיאורן.
וירע
*בכורה
וירעס
*אפּיקורס
*דורות
*קטורת
*כפּורת
*תשבורת
*בן פּורת
*(איז) גורס
*(איז) דורס
ו) די סחור-ות, די מנור-ות. דבורה-ס, צפּורה-ס, דעם בן תורה-ס א. א. וו. וגר. ו י ר, ו י ר ע - ו ת , ס , ע ס ).
לל.) גזירות, עבירות א. א. וו. (זע : נ!רע).
ו י ר ע ר — ו י ש ע ר
ו י ר ע ר
*בורר
*משורר
*צורר
*מעורר
(גר. ו י ר. ו י ר ע - ע ר ).
ו י ר ע ש
*יורש
*שורש
*שם המפורש
*חוקר ודורש
*כורש (נ.)
(*) חורש, מפורש. (גר. ו י ר,
ו י ר ע - י ש ).
(ל.) גירוש, פּירוש, אחשורוש.
ו י ש
גערויש
*קויש
*שמויש
*איך טויש
*איך אַנטויש
(0) איך לויש, איך פּאָיש, איך פּלויש,
קופע בראש.
ו י ש אַ ך
*הרי חושך
*כח המושך
נס) רויש איך, פּלויש איך א. א. וו.
(זע : ויש).
ו י ש י ם
*שלשים
*קדושים
*רושם
(0) איך אַנטויש אים, איך פּלויש אים א. א. וו. (זע : ויש). לל.) הקדשים, קדישים. (זע : נןש).
וישל
*מושל
*קוישל
*משה'ל
יישע
*(תורת) משה
*קהלה קדושה
*שלושה לל.) קדישה, רישא, פּישע פּיישע.
ו י ש ע ו ו
*יושב
*מושב
*תושב (0) תחום המושב. (גר. ו י ש — א ו י ף ).
ו י ש ע ר
*יושר
*עזשר
*שעת הכושר (0) פּלוישער. ו*) מליץ יושר. (גר. ו י ש - ע ר ).
(ל.) פלי שער.
זי
ן
ן
ר
159
מי
קי
די
ווי
זי
פרי
איך בלי
איך ברי
איך פאַרברי
איך גלי
איך צעגלי
איך באַמי
איך פלי
איך צי
איך באַצי
איך דערצי
איך פאַרצי
איך צעצי
איך קני
(0) אין דער פרי, פאַר פרי, מזל גדי, מזל דלי, באמונה שלי, בהן שלי, ברה לי, נוסח האר“י, ויהי, ויחי, שבתי צבי, נחלת צבי (נ.), סטרי ננ.).
דעגרי, דראַפּערי, זשורי, זשעני, טי, טראָסטי, לאָזשי, לעסי, מאַלאַרי, סעטי. פּאָטפּורי, פּאַרי, קאָמי, רעזשי, רעפערי, שאַמבר גאַרני. וויזאַווי, שער אַמי, מערסי, איי בי סי, סי אָ די. האַפּטשי ! כי כי ! פי !
(פּ.) אַ קו, שבת נחמו, גאָט ברוך הוא, כל מאמינים שהוא, בטבעת זו, דו, וואו, נו, דערצו, קוקעריקו ! איך טו, איך רו.
ו — אַ ד
משגיח
משיח
שליח
מבטיח
מטריח
מצליח
נס) מוכיח, מסית ומדיח, מרויח. שכיח, באמי איד, ריע איד. וגר. יִ, יִ ע - א י ד, א י י ך ).
ופּ.) בטוה, גלוח, ו יכוח, לוח, רוח, נחת רוח, חכמת הנתוח, פּתוח, טו איך, רו איך.
טריב
צוליב
איך גיב
איך פאַרגיב
איך ליב (0) איזגיב, באַטריב, ריב, איך איב (זיד), איר פאַרשיב. (פּ.) גרוב, שטוב.
איבל
ביבל
גריבל
שטיבל
פאַראיבל
איך שוויבל (0) בית קיבול, פּאָהיבעל, צוויבל, קניבל, ריבל, איך דריבל. (פּ.) מקובל, הובל, סקובל, קובל, רובל.
י נ ן איבן (זיך) גינן
פאַרגיבן טריבן
באַטריבן פאַרטריבן איבערטריבן לינן
געיקליבן פאַרקליבן געריבן
פאַרשיבן געשריבן זינן
ו) ריבן ואַ-), די איזגיבן, דריבן. ופּ.) שטובן.
לינע
סבה
טריבע
ו) מסיבה, ששים רבוא, ביעלאָריבע,
גריבע, סקיבע, כיבע, אַליבי.
(פּ.) הרובע, כתובה, מרובע, ראשו ורובו,
איך דלובע, כסומה בארובה.
ו ב ע ל ע
גריבעלע
זיבעלע
צינעלע
ריבעלע
שטיבעלע
ליבעלע (נ.)
וס) ביבולע. .
ו ב ע ר
ביבער
גבור
גריבער ,
טריבער
ליבער
פיבער
שטיבער
איבער
געגנאיבער
דאַריבער
פ,אָראיבער
עיבור
ו) חיבור, שמשון הגבור, חתוך הדבור, כח הדבור, מבין כל דבור, תוך כדי דבור, בצבור, פּורש מן הצבור, גיבער ואַ), קאַליבער, שיבער, טיבער ונ.), וויבאָר. וגר. יִ ב , יִ ב ע ג ר ).
פּ.) עובר, צובער, כפי המדובר.
זיג
פליג
ציג
קריג
איך וויג
איך באַזיג
איך באַטריג
איך ליג
איך קליג (זיך)
איך קריג
איך פאַרקריג (זיך)
(0) מיג, שטיג.
(פּ.) קרוג, גענוג, קלוג, אי ן פלוג, בן זיג, סוג, בוג (נ.).
יִ ג ט (זע : ו ק ט ) ו ג י
וויגל
זיגל
פליגל
ציגל
קריגל
ריגל
שפּיגל
איך פאַרזיגל
איך פאַרריגל
איך שפּיגל (זיך) וס) היגל, טיגל, עיגול, שטיגל, ליגל. איך ביגל, איך מיגל (זיך), איך קליגל זיך)
(פּ.) קוגל, מסוגל.
אוממיגלאַך
וויגל—אַך
קריגל—אַך א. א. וו.
וזע : יִגל). י ג ן
ליגן (אַ)
ניגון
פאַרגעניגן
באַגניגן
פאַרוויגן
באַזיגן
באַטריגן
ליגן
געליגן
קליגן (זיך)
קריגן
פאַרקריגן (זיך)
אַנטשוויגן
געשוויגן
פאַרשוויגן
באַשטיגן
געשטיגן
געשפּיגן
געשריגן
(0) די וויגן, פליגן, ציג-ן, שטיג-ן. (גר. יִ ג - ן ).
(פּ.) דעם קלוגן, אַ משוגע'ן.
ו ג ע
אינטריגע
הריגה
ליגע
פאַסטריגע
היגע
ריגע (נ.)
איך דריגע
י(0) אָדליגע, האָלעדריגע, טעליגע, סיגע, פליאַסקעדריגע, שמיגע, יאַדוויגע ונ.), איך דזשוויגע.
צפּ.) משוגע, קלוגע.
ו ג ע ר
באַטריגער
היגער (אַ)
זיגער
טיגער
קריגער
שוויגער
קליגער
(0) אַ דר'ערד ליגער, ניגער, ריגע'ר ננ.). וגר. יִ ג , ן ג ע - ע ר, ר ).
יִ ד — ו ד ע.
גליד
ידיד
ליד
שמיד
מיד
סאָליד
איך דערמיד
איך זיד
איך שמיד
ו) אינוואַליד, וויד, זשיד, גיד, קיד, פּליד, פריד, דאַוויד ונ.), לעאָניד ונ.), מאַדריד ונ.), עווריפּיד ונ.), אויגנליד, אונטערשיד, מיטגליד.
(פּ.) ברוד, פּוד, כמלך בגדוד.
חסידים
ידידים
יחידים
ירידים
מגידים
מתמידים
נגידים
תלמידים
ו) מקפּידים, פּקידים, איך דערמיד אים, איך שמיד אים א. א. וו. וגר. יִ ד, יִ ד ע י א יִ ם ).
(פּ.) כבודים, למודים, עמודים, ריקודים, ליהודים ! עקודים נקודים וברודים, איך נודע אים א. א. וו. זע : ידים).
חסיד'יש
יורידיש
יידיש
מגיד'יש
נגיד'יש
(פּ.) תלמוד'יש.
גידול
יידל
לידל
פידל
איך זידל
(0) נידל, רידל, ביישטידל. (גר. יִ ד י ל ).
לפּ.) אַגודל.
פרידן
צופרידן
זידן
דערמידן
פאַרמידן
אַנטשידן
געשידן
פאַרשידן
שמידן
נס) מערידן, שס“ה גידין, די אונטערשידז, יידן, אינוואַלידן, ירידן, פּיראַמידן, דעם מידן, דעם סאָלידן, דטוויד-ן, לעאָניד-ן א. א. וו. (גר. יִ ד — ז ).
אָפּ.) פּודן.
ו ד י ש
חידוש
קידוש
ו ד ע
בת יחידה
ירידה
ו ד ע ס — ו ו ו
מדה
מרידה
נגידה
רקידה
תלמידה
וידוי
מידע
סאָלידע
(0) חידה, חסידה, נידה, חכמת המדידה, ממזר בן הנידה, בעמידה, מדה כנגד מדה, מכה בצדו, ידידי.
אָבידע, בידע, גנידע, גראָמידע, דזידע, דעקידע, כלאַמידע, סטידע, פּאַניכידע, פּיראַמידע, קרידע. איך סטידע, איך ספּידע, אידע ונ.), לידע ונ.), טאָלידאָ ונ.), פרידע ונ.).
(פּ.) אגודה, נקודה, סעודה, פּאַסקודע, יהודה, בודע, הרודע, מאַרודע, זאַנודע, איך ברודע, איך הודע, איך נודע, ויקהל פּקודי.
ו ד ע ס
מגידות
שאַלעשידעס
ביחידות
בתמידות
(0) די זשיד-עס, איך דערמיד עס א. א. וו. דער בת יחידה-ס, די גנידע-ס א. א. וו. וזע : יִד, און יִרע).
ו ד ע ר
ברידעיר
גלידער
געפלידער
געשלידער
האַרמידער
לידער
סידור
מידער
סאָלידער
ווידער
דערווידער
נידער
איך צעגלידער
(0) זייפן-זידער, לידער ואַ), ספּידער, קידער ווידער, שווידער ננ.), לידע'ר, מאַדריד'ער ננ.), טאָלידאָ'ר (נ.). איך פידער, איך צעשידער, מיטגלידער. דער ייד דער, איך צי דיר א. א. וו. וגר. יִ ד, יִ ט — ע ר, ד י ר, ד ע ר ).
(פּ.) ברודער, רודער, יוד'ער, מהודר.
ו ד ק ע (זע : ו ט ק ע )
בריוו
מאָטיוו
אַקטיוו
מאַסיוו
נאַאיוו
פּאַסיוו
שיוו
(0) כתיב, בהבל פּיו, תל אביב (נ.), אָליוו, אַ'רכיוו, גריוו, זאַליוו, זליוו, כליוו, כעדיוו, לאָקאָמאָטיוו, סליוו, פּאָדריוו, פּריזיוו, קליוו, ריוו, שפּאַקטיוו, אָביעקטיוו, פּאָזיטיוו, פּראָדוקטיוו, פּרימיטיוו.
אַדיעקטיוו, אימפּעראַטיוו, אינפיניטיוו, אַקוזאַטיוו, דירעקטיוו, נאָמינאַטיוו, נעגאַטיוו, סובסטאַנטיוו, סופּער-
לאַטיוו, פּאַליאַטיוו, קאָאָפּעראַטיוו, קאָלעקטיוו, קאָרעקטיוו, קורסיוו, רעטשיטאַטיוו, רעצידיוו.
אַגרעסיוו, אינסטינקטיוו, אַדמיניסטראַטיוו, אימפּולסיוו, אינדוקטיוו, אינטואיטיוו, אַפּראָקסימאַ'טיוו, דעמאָנסטראַטיוו, דעפיניטיוו, דעפעקטיוו, דעקאָראַטיוו, לעגיסלאַטיוו, סוביעקטיוו, סענסיטיוו, ספּעקולאַטיוו, עפעקטיוו, פּראָגרעסיוו, פיקטיוו, פעדעראַטיוו, קאָנוואולסיוו, קאָנסטרוקטיוו, קאָנסערוואַטיוו, קאָנספּיראַטיוו, קוואַליטאַטיוו, קוואַנטיטאַטיוו, רעגרעסיוו, רעלאַטיוו, רעפּרעזענטאַטיוו, רעפּרעסיוו. וזע : יִעוו).
(פּ.) איך פּרואוו, כל טוב, כרוב.
בריוול
שטיוול
נבהל
ריוול (נ.)
(גר. יִ ו ו י ל ).
(פּ.) מנוול.
בכיוון
חודש סיון
(0) איוון, די אַרכיוו-ן, דעם פּאַסיוו-ן א. א. וו. (זע : יִוו).
(פּ.) פּרואוון, כמובן, ראובן.
ישיבה
כתיבה
סביבה
שנעה
שיווע
עקיבה
נס) חטיבה, גריווע, מאָלאָזיווע, מליזוע, פּאַליווע, יאַדעשליווע, זאַראַ'זשליווע, טשערפּליווע, מאָמעטליווע, פּאַרשיווע, פּלאַקסיווע, אַלמאַוויווע (נ.), ריווע ונ.), איך דאָביווע, איך נאַשיווע, איך פּאָזשיווע (זיך), איך פּראָטיווע (זיך), איך פּריביווע, איך שעריווע.
איניציאַטיווע,
אַלטערנאַטיווע.
אָפענסיווע, דעפענסיווע, פּערעספּעקטיווע, פּרעראָגאַטיווע, עקזעקוטיווע, אביעקטיוו-ע, מאַסיוו-ע, נאַאיוויע א. א. וו. וגר. יִ ו ו — ע ).
(פּ.) בעל תשובה, עשרת ימי תשובה, שבת שובה, ראוב'ע (נ.), לאהובי.
ו ו ו ע ס
חשיבות
עניוות
(0) דער ישיבה-ס, עקיבה-ס א. א. וו. וזע : יוו, און יווע).
(פּ.) שאלות ותשובות, תערובות, איך פּרואוו עס.
ו ו ו ע ר
קיווער
איך גליווער
איך ליווער
(0) וויווער, פיווער, ריווער, איך דעליווער, אַ קילע)ווער ננ.), אַקטיוו—ער, פּאַסיוו-ער א. א. וו. יאַדעשליווע—ר, שיווע-ר א. א. וו. וזע : יִוו, און יִווע).
(פּ.) פּרואווער.
יִ ו ו ק ע — ו ז ם
ו ו ו ק ע
גריווקע
נאַליווקע
סליווקע
קיווקע (נ.)
(0) אָליווקע, נאַשיווקע, סקיווקע. פּאַרשיווקע, פּליווקע.
(פּ.) ראוב'קע.
מאַרקיז
נאַרציז
סורפּריז
פאַראַדיז
קאַפּריז
ריז
שפּיז
איז
ביז
פאַריז
ו) אַוויז, אַנאַליז, אַקציז, דעוויז, וועלין, טורקיז, סערוויז, עסקיז, פּאַראַליז, פּריז, פריז, קאַרניז, קירגיז, רעליז, רעמיז, פּרעציז, פּליז.
פּ.) כרוז, קאַרטוז, איך מוז.
ו ז י ק
מעטאַפיזיק
פיזיק
ריזיק
נזוק
(0) ציזיק, ליתר חזוק, קיזעק. (גר. יִ ז — י ק ).
(פּ.) צוזאָג.
וויזל
נס) דריזל, טשיזל, פריזל, איך מיזל. (גר. יִ ז - ל ).
(פּ.) קאַרטוזל.
ו ז ם
אַנאַרכיזם
אַנטיסעימיטיזם
אָפּטימיזם
אָרגאַניזם
באָלשעוויזם
דראַמאַטיזם
העברייאיזם
חסידיזם
יודאַאיזם
יידישיזם
מיליטאַריזם
מיסטיציזם
נאַציאָנאַליזם
סאָציאַליזם
פּעסימיזם
פּאַטריאָטיזם
ציוניזם
קאָמוניזם
קאָמיזם
רומאַטיזם
רעאַליזם
(0) אַפאָריזם, מעכאַניזם, סאָפיזם, אַסטיגמאַטיזם, פּאַראָקסיזם. אַבסאָלוטיזם, אימפּעריאַליזם, אָפּאָרטוניזם, בונדיזם, טעריטאָריאַליזם, ליבעראַליזם, מאַטעריאַליזם, מאָנאַ-רכיזם, מאַקסימאַליזם, ניהיליזם, סעפּאַראַטיזם, פּאַנסלאַוויזם, פּאַציפיזם, פּאַר-
לאַמענטאַריזם, פּראָטעקציאָניזם, פעאָדאַליזם, פעדעראַליזם, קאָלעקטיוויזם, קאָנסטיטוציאָנאַליזם, קאָסמאָפּאָליטיזם, קאַפּיטאַליזם, קלעריקאַליזם, ראַדיקאַליזם, ראָיאַליזם, ראַציאָנאַליזם, אימפּרעסיאָניזם, אינדיווידואַליזם, אַרטיזם, דילעטאַנטיזם, זשורנאַליזם, ליריזם, נאַטוראַליזם, עקספּרעסיאָניזם, פּיעטיזם, פּראָווינציאַליזם, ראָמאַנטיזם, רעוויזיאָניזם, שאָוויניזם.
אָבסקוראַנטיזם, אוטאָפּיזם, אַטאַוויזם, אינדיפערענטיזם, אַלטרואיזם, אַנאָניזם, אַנטאַגאָניזם, אַסקעטיזם אַריסטאָקראַ'טיזם, באַנדיטיזם, ביוראָקראַטיזם, דאָגמאַטיזם, דואַליזם, דעספּאָטיזם, היפּנאָטיזם, העראָאיזם, וואַנדאַליזם, מאַגנעטיזם, עגאָאיזם, עגאָטיזם, סאָמנאַבוליזם, סטאָאיציזם, סנאָביזם, ספּיריטואַליזם, ספּיריטיזם, סקעפּטיציזם, פּאָזיטיוויזם, פּעדאַנטיזם, פּראָטאַגאָניזם, פאַטאַליזם, פאָרמאַליזם, פעטישיזם, ציניזם, קאַניבאַליזם, קאַריעריזם.
שטעאיזם, בודאַאיזם, בראַמאַניזם. גנאָסטיציזם, דעאיזם, יעזואיטיזם, פּור'טאַניזם, קאַטאָליציזם, קאַלוויניזם
וזע
גניזה
געמיזע
וואַליזע
וויזע
ברמיזה
(0) אחיזה, אַנטרעפּריזע, דריזע, מאַרקיזע, עקספּערטיזע, פּידריזע, פּידליזע, ציפּצעניזע, רעמיזע, פּרעציזע, איך גריזע, ביזי, דיזי, איזי ונ.).
ופּ.) מזוזה, קוקורוזע, בזוי ומבוזה.
יזער
פּראָוויזער
פרעציזער
פאַריזער
נזהר
נס) דיזער, דאָס איז ער. וגר. יִ ז , יִ ז ע — ע ר ).
ופּ.) מוז ער, צוזעער.
יִ ט (פגי. ו ד )
אַנטיסעמיט
אַפּעטיט
באַנדיט
יזן
אושפּיזן
דריזן
באַוויזן
דיזן
(0) סיזאָז, פּריזאָז, ריזאָז, דעם פּרעציז-ן, די ריז-ן, די קאַפּריז—ן, די שפּיז-ן א. א. וו. (זע : יִז).
(פּ.) קאַרטוזן, מוזן.
געמיט
גראַניט
דינאַמיט
היט (די)
היפּאָקריט
וויזיט
טריט
סטריט
פּאַראַזיט
ו ט י ק — ו ט ל
שניט
שריט
אינדערמיט
געניט
זאַלבע דריט
מיט
ניט
איך געביט
איך פאַרביט
איך פאַרהיט
איך פאַרשיט
עיר גיט
ער פאַרגיט
ער בלי'ט
ער ברי'ט
ער פאַרברי'ט
ער גלי'ט
ער באַמי'ט
ער פלי'ט
ער צי'ט
ער באַצי'ט
ער דערצי'ט
ער פאַרצי'ט
ער קני'ט
ער זידט
ער שמידט
(0) זכר לטיט, ביט, ביסקוויט, זעניט, סופיט, סיט, פּליט, פּעטיט, באָזיווע צוויט, קאָלאָריט, קיט, ריט, רעקוויזיט, סאַנסקריט, ציט ! קאָמפּליט, איך טריט, איך פיט, איך קוויט.
אַדעסיט, איזראַעליט, אַרכימאַנדריט, הערמאַפראָדיט, יעזואיט, מיטראָפּאָליט, מענאָניט, נאַהיט, נעאָפיט, סיבשריט, סעמיט, פאַוואָריט, קאָסמאָפּאָליט.
דעפיציט, דעפּאזיט, טראַנזיט, פֿלעביסציט, פּערמיט, פּראָפיט, קוויט, קרעדיט, רעסיט, בראָנכיט, דיפטעדיט, פּלעווריט.
אַנטראַ'ציט, אָקעוויט, גראַפיט, מאַלאַכיט, סעלעניט, קאָנקריט, קאַרבאָניט.
(פּ.) בליט, הוט, זשמוט, מינוט, פּלוט, רוט, גוט, ער טוט, ער רוט.
וטיק
פּאָליטיק
קריטיק
איך פאַרגיטיק
(0) אַנאַליטיק, סיפיליטיק, מיטאָג. וגר. יִ ט י י ק ).
(פּ.) בלוטיק, רו-טאָג.
וטיש
אַנאַליטיש
בריטיש
פּאָליטיש
קריטיש
(0) וויטיש, סיפיליטיש, פּאַראַליטיש, ראַכיטיש, היפּאָקריט-יש, סעמיט-יש א. א. וו. וגר. יִ ט — י ש ).
היטל
טיטל
מיטל
קאַפּיטל
קוויטל
קיטל
ריטל
שליטל
יִ ט ן — יִ ט ע ר
דריטל
גיטל (נ.)
בטול
ניתול
(0) ביטל, קניטל, באַנדיט-ל, יעזואיט-ל א. א. וו. וגר. יִ ט - ל ).
(פּ.) איז מוטל, בטל ומבוטל.
יטן
(גע)בליטן
זיטן
שליטן
(אין) מיטן
געביטן
פאַרביטן
צעביטן
פאַרהיטן
גע'ליטן
געמיטן
פאַרמיטן
געריטן
געשריטן
באַשטריטן
פאַרשיטן
באַשניטן
ו) מעות חטיז, סדר גטין, תכשיטין, דעם געניטן, דעם דריטן, דעם געשמידטן, בריטז, טריטז, ניטן, פיטז, ציטן, קוויטן, פאָרגעשריטן, גוט יום טוב ביטן, די אַנטיסעמיט-ז, אַפּעטיט-ז, באַנדיט-ז, היפּאָקריט-ז, וויזיט-ז, פּאַראַזיט-ן א. א. וו. וגר. יִ ט ז - ז ).
(פּ.) מהותן, די זשמוטן, מינוטן, דעם באַרוטן, דעם גוטן, בלוטן, צעבלוטן, לחלוטין, אָנמוטען.
יִטע
כתה
מיטה
סוויטע
שחיטה
שיטה
שליטה
שמיטה
אַפּשיטא
שליט“א
דריטע
איטע (נ.)
ליטע (נ.)
(0) אָרביטע, וואָלאָקיטע, זיטע, מיטע, פּיטע, פּליטע, פּעטיטע, קאָמיטע, ניטע ! אַפראָדיטע ונ.), מאַרגאַריטע (נ.), מיקיטע ונ.), איך וויטע, איך צוויטע, איך צעסיטע. אינקאָגניטאָ, דיטאָ, מאָסקיטאָ, סלאַוויטע ונ.).
די געניטע, געשמידטע, פאַרברי'טע, פאַרהיטע, צעבלי'טע, צעגלי'טע א. א. וו. וגר. יִ ט — ע ).
(פּ.) הוטע, פּרוטה, באַרוטע (נישט) גוטע, איך פּלוטע.
יטער
גיטער
געביטער
געוויטער
געמיטער
היטער
פליטער
ריטע.ר
שניטער
שפּליטער
ו ט ק ע — ו — ו ם
ביטער
שיטער
געניטער
געשמידטער
דריטער
איך פאַרביטער
איך פיטער
איך צוויטער
איך ציטער
איך דערשיטער
איך צעשפּליטער
ו) יתור, פּטור, איטער, גאַרניטער, ליטער, מיטער, יופּיטער ונ.).
אינקוויזיטאָר, דעפּאזיטאָר, עקספּעדיטאָר, קאָמפּאָזיטאָר, קאָמפּעטיטאָר, קאָנדיטאָר, רעפּיטיטאָר, רעקוויזיטאָר, באַמי'ט ער, בלי'ט ער, גלי'ט ער א. א. וו. וגר. יִ ט , יִ ט ע — ע ר ).
(פּ.-) באַרוטער, (נישט) גוטער, מוטער, פּוטער, פוטער, מותר, טוט ער, רוט ער, פּערלמוטער.
יטקע
ליטקע
מאַרגאַריטקע
איטקע (נ.)
בת יחידה'קע
שמידקע
פרידקע (נ.)
ו) דיטקע, וויזיטקע, זביטקע, סוויטקע, סיטקע, סקריטקע, פּליטקע, קיטקע, קאַליטקע, קיביטקע, קוויטקע, קרעדיטקע. בידקע, נאַקידקע, סאַמאָסקידקע, ברידקע, בידקע, דאַווידקע ונ.).
אַדעסיט-קע, אַנטיסעמיט-קע, היפּאָקריט-קע, פאַוואָריט-קע א. א. וו. וגר. יִ ט - ק ע ).
(פּ.) גוטקע (נ.), יודקע (נ.).
גליטש
מאָסקוויטש
פּאַניטש
קוויטש
ריטש
מעזריטש (נ.)
ו) ביעטש, סוויטש, ספּיטש, פּאַראַ'ליטש, מאַרגאַריטש, אָפּריטש, אַ קיטש! סענדוויטש.
וטשע
איך טיטשע
איך סקאַליטשע
איך קוויטשע
איך ריטשע
איטשע. (נ.)
(0) גאָראָדניטשע, איר אָפּריטשע, איך מיטשע, איך מליטשע, איך נאַזיטשע, איך סוויטשע (זיך), איך סקריטשע, איך קיטשע, גיט זשע, פליט זשע א. א. וו. וגר. יִ ט י ז ש ע). (פּ.) איך דאָקוטשע, איך מוטשע, טוט זשע, רוט זשע.
נביאים
עניים
סיום
קיוס
רביאים
יִ ר — ו נ ט ע ר
170
(0) אסיים, מצריים, נשיאיס, איך צי אים, איך צעריע אים א. א. וו. (גר. יִ, יִ ע — א י ם ). ופגל. נס).
ופּ.) בזויים, ברואים, עלויים, ענוי ים, מאוים, מקום, געגועים, שינוי ים, פּנוי ים, צבועים, פּדיון שבויים, מעשים תעתועים, שבעה קרואים, איך טו אים. לזע : ו-ים).
קיך
שטריך
שיך
איך
גיך
מיך
איך קריך ו) גריך, דיך ואַ), ביר, פיך, ציך, זונען שטיר, איך ריר. (פּ.) בוך, טוך, פּוך, שוך, שפּרוך, איך באַזוך, איך פאַרזוך, איך זוך, איך באַשוך. (זע : ו-אַך). יִ כ ט
אונטעירריכט
באַריכט
געדיכט (אַ)
געוויכט
געזיכט
גערינט (אַ)
ליכט
פליכט
שיכט
געבריכט
געדיכט
(אומ)געריכט
איך דיכט
איך פאַרניכט
איך פאַרפליכט
איך פאַרציכט
איך פאַרריכט
איך שליכט
ער קריכט
ער ריכט
(0) גיכט, אָבזיכט, אויסזיכט, אויפזיכט, נאָכריכט, נאָכזיכט.
לפּ.) צוכט, מיר דוכט, ער זוכט, ער באַזוכט, ער פאַרזוכט, ער באַשוכט.
יִ כ ט י ק
וויכטיק
טיכטיק
ליכטיק
ציכטיק
ו) אָבזיכטיק, אייפערזיכטיק, דורכזיכטיק, ווייטזיכטיק, קורצזיכטיק, אויפריכטיק, נאָכזיכטיק, שווינדזיכטיק.
ינטע
געשיכטע
מסכתא
ו) געבריכטע, געדיכטע, פאַרריכטע, אומגעריכטע. וגר. יִ כ ט — ע ).
(פּ.) אונטערזוכטע, באַשוכטע.
ו כ ט ע ר
געוויכטער
געזיכטער
דיכטער
יִ כ י ם — יִ כ ע ס
ליכטער
ריכטעיר
וס) אומגעריכטער, אונטערריכטער, געבריכטער, געדיכטער, פאַרריכטער, קריכט ער, ריכט ער א. א. וו. לגר. יִ כ ט — ע ר ).
ופּ.) אונטערזוכטער, געזיכטער, באַשוכטער, באַזוכט ער.
משגיחים
שליחים
תכריכים
(0) מוכיחים וגר. יִ ד, יִ כ ע א י ם ).
ופּ.) בטוחים, גלוחים, ויכוחים, סכסוכים, שדונים, ירוהם (נ.), היפּוכים, חי ים ארונים, איך זוך אים א. א. וו. לזע : וכים).
יִ כ י ש
גריכיש
סטיכיש
פּסיכיש (0) משגיח'יש, משיח'יש, רציח'יש. וגר. יִ ד - יִ ש ). (פּ.) רוח'יש, גלוח'יש. ו נ י
ביכל
טיכל
ציכל
קינל
שיכל
מיכל ו) איך שטיכל, פּליכ-ל, שטריכל, א. א. וו. וגר. יִ ך - ל ).
(אין) גיכן
פאַרבליבן
געגליכן
פאַרגליכן
פאַרקריכן
צעקריכן
רינן
געשטריכן
(0) גיחון ונ.), די גריכן, ציכן, קיכ-ן, שטריכ-ן א. א. וו. (גר. יִ ך — ן ).
עפּ.) קוכן, שפּרוכן, באַזוכן, זוכן, פאַרזוכן, באַשוכן, איך דוכן.
סליחה
סמיכה
רציחה
תמיכה
ניחא
גיכע
מיכה
יריחו
ו) בדיחה, חתיכה, כריכה, לקיחה, נפיחה, פּתיחה, קיחה, שכר הליכה, אנסיכא, עיקבתא דמשיחא, על ד' ועל משיחו.
ליכע, סטריכע, שטיכע, באָכעריכע, שניידעריכע, איך דיכע, איך כיכע, איך סליכע, פּסיכע (נ.).
ופּ.) טיפּה סרוחה, לוחה, מלוכה, ומקום) מנוחה, מבוכה.
י נ ע ס
יחוס
שליחות
באריכות
יִ נ ע ר — יִ ל ד ע ר
172
ו) סליהות, סמיכות, רציחות, תמיכות, בדיחות, חתיכות, כריכות, לקיחות, נפיחות, פּתיחות, קיחות, מיכה'ס, דת המשיחית, די פּליס-עס, איך קריך עס א. א. וו. (גר. יִ ד, יִ כ ע — ע ס , ס , ו ת ).
(פּ.) מיוחס, בטוחות, טפּות סרוחות, לוחות, מנוחה'ס, איך זוך עס.
ו נ ע ר
ביכער
וויכער
טיכער
מאַרוויכער
קריכער
גיכער
זיכער
איך פאַרזיכער
וגר. יִ ד, ן כ ע - ע ר ).
(פּ.) אונטערזוכער, באַזוכער, לא יאוחר.
איך שפּיל
איך פאַרשבּיל
(0) אויטאָמאָביל, אַזיל, אַפּיל, באַציל, ביל ואַ), גיל, דיל, וואָדעוויל, טיל, טעקסטיל, טריל, מאָטיל, מאַנטיל.' סטיל, פּאַסטיל, פּאַסקוויל, פּידפּיל, פּיל, פּראָפיל, קאַ'דריל, קראָקאָדיל, רעפּטיל, תפיל, אַפּריל, סובטיל, ציוויל, שוויל, שטאַביל, איך באַבריל, איך גריל, איך דיל, איך דריל, איך טריל, איך סקוויל, איך צעקניל, טעאָפיל ונ.), מיכאַאיל ונ.), סאַמואיל ונ.), עמיל ננ.), עסכיל ננ.), קיריל ונ.), ניל (נ.), ביבליאָפיל, סלאַוויאַנאָפיל א. אַנד.
אוריאל, גבריאל, גמליאל, דניאל, יחיאל, יקותיאל, ירחמיאל, כתריאל, מלכיאל, עזריאל, פּלטיאל, שלומיאל, ריעל.
(פּ.) גמול, פּסול, שוהל, שטול, דול, פול, משיג גבול, נולד מהול, עמנואל, שמואל.
בריל
געבריל
געפיל
גריל
מיל
פיל
קיל
שטיל
איך ביל
איך בריל
איך פאַרהיל
איך פיל
איך ציל
איך פאַרקיל
איך שטיל (איין)
בילד
שילד
ווילד
מילד
איך בילד
איך גילד
(פּ.) געדולד, שולד, איך דולד.
ד ל ד ע ר
בילדער
געפּילדער
ווילדער
מילדער
איך שילדער
וס) וויל דער, שפּיל דיר א. א. וו.
ו ל ט — יִ ל י ע
ער בילט
ער ברילט
ער פאַרהילט
ער פילט
ער צילט
,ער קילט
ער פאַרקילט
ער שטילט
ער שילט
ער פאַרשפּילט
ע'ר שפּילט
איר ווילט
עס גילט
ו) קווילט, ער באַברילט, ער גרילט, ער דילט, ער דרילט, ער טרילט, ער סקווילט, ער צעקנילט.
(פּ.) פאַרפולט, צעדולט.
ו ל ט ע ר
פילטער
באַברילט—ער
פאַרשפּילט—ער א. א. וו.
(זע : יִלט).
(פּ.) מולטער, פאַרפולטער, צעדולטער.
משכילים
תהלים
תלי תלים
פילם
ו) מקילים, מתחילים, נפילים, הילים, קיליעם, קאָנסיליום, איך פאַרהיל אים, איך פאַרשפּיליע אים א. א. וו. וגר. יִ ל , יִ ל ע י א י ם ).
(פּ.) בלבולים, בתולים, גבולים, גלגולים. זילזולים, עיגולים, פּלפּולים, עובד גילולים, משולם (נ.), אהולאָם, ועל כולם. איך דול אים, איך טוליע אים.
ד ל י נ ג
דרילינג
פרילינג
צווילינג
שילינג
וס) סילינג, שטילינק, פילונג, דערפילונג, פאַרקילונג, שטילונג. וזע : יִלז).
ו ל י ע (פגי. ו ל ע )
אידיליע
וויליע
ליליע
פאַמיליע
עמיליע
בראַזיליע
סיציליע (נ.)
(0) מאַנטיליע, פאַקסימיליע, פלאָטיליע. קאַמאַריליע, באַסטיליע (נ.), צעציליע ונ.), קאַ'סטיליע ונ.). (גר. יִ ל - י ע ).
ניליע, פאָסיליע, קריסיליע, טאַטאַרסקע זיליע, איך וויליע, איך טריליע, איך כיליע, איך פּיליע, איך פאַרשפּיליע, טיליע ונ.), ציליע ונ.), וואַסילי ונ.), טשילי ונ.), לילי (נ.), עוון פּלילי, אם אין אני לי מי לי.
(פּ.) גוליע, קוליע, איך הוליע, איך טוליע, שמואל'יע (נ.).
יִ ל י ק — יִ ל ע
174
חילוק
ביליק
וויליק
איך באַוויליק
איך פאַרטיליק
איך סילוק
ו) בריליק, טילעק, אונוויליק, אייגענוויליק, פרייוויליק. קאָסטשפּיליק, גנרואל—יק, רחמיאל—יק א. א. וו. לגר. יִ ל - י ק ).
ופּ.) שמואל'יק, קולעק, מחולק, צולאָג.
צעקנילן, די געפילן, מיל-ן, פּיל-ן, דעם ציוויל-ן, גבריאל-ן א. א. וו. וגר. יִ ל - ז ).
(פּ.) שולן, שטולן, דעם דולן, דעם פולן, עמנואל'ן, שמואל'ן, זבולון, שיחת הולי ן זע : יי).
ו ל נ ע ר
מילנער
ווילנער
(0) סטילנער, ציווילנער, פיל נאָר, שפּיל נאָר א. א. וו. וזע : יִל).
געהילך
דרילך
מילר
ווילן (אַ)
ברילן (די)
גרילן
תפילין
ניין
ברילן
פאַרהילן
פילן
פאַרפילן
צילן
קילן
פאַרקילן
שטילן
שפּילן
פאַרשפּילן
מיר ווילן
נס) עירוב תבשילין, גילן לאַ), באַברילן, דילן, דרילן, טרילן, סקווילן,
אכילה
טבילה
מגילה
מחילה
נעילה
סקילה
קהלה
תפילה
חלילה
לכתחילה
עלוי
דלילה
0) ברית מילה, הגבה גלילה, שלילה, בעל תפילה, חס וחלילה, במלוא מובן המלה.
בורילע, גאָרילע, גאַרנילע, האָלעדרילע, הילע, וואַנילע, ווילע, זימעווילע, זשילע, כאַמרילע, מאָגילע, מוידרילע, פּערילע, קאָבילע, קאַדזילע, קילע, רילע, אַבילע וווער), האַוורילע ונ.).
סובטילע, פילע, ציווילע, קילע, שווילע, שטאַבילע, שטילע, איך דאָסקילע, איך סילע, שלה ונ.), לילא, קילאָ, סעווילאַ' ונ.).
(פּ.) בתולה, גאולה, גדולה, סגולה, פּעולה, תחבולה, חוכא ותלולה, מכולה, יחידי סגולה, תורה כולו, רבונו דעלמא כולו, ויכולו, לקולא.
דרילעיך
הילוך
מילער
(0) פיל איר, שפּיל איך א. א. וו. וזע : נל).
(פּ.) משולח, דול איך.
עלילות
רגילות
רכילות
(אין) תחילת
לילית
ו) אַכילעס ונ.), נילוס ונ.), גלגול מחילות, חמש מגילות, פּירוש המלות. די קהל-ות, די תפל-ות, דעם עלוי-ס, דלילה-ס א. א. וו. איך פיל עס, איך שפּיל עס, א. א. וו. וגר. יִ ל, י ל ע ע ס , ס , ו ת ).
פּ.) צולאָז, איך דול עס, בתולות, גדולות א. א. וו. (זע : ילע).
שילער
שפּילער
קילער
שטילער
ו) דילער, טרילער, סקווילער, ופּורים) שפּילער, סובטילער, ציווילער, שווילער, שטאַביל-ער, וויל ער א. א. וו. זגר. יִ ל . יִ ל ע ע ר, ר ).
לפּ.) דולער, פולער.
הילף
גע-הילף
סייף
געהילץ
געשמילץ
גרילץ
מילץ
פּילץ
פילץ
שפּילץ
וס) די קווילטס, אַ ווילד'ס, אַ מיקדיט, דילט-ס, שפּילט-ס א. א. וו. (ג יִ ל — ט ס ).
ו ל ק ע
זשילקע
נאָסילקע
פּאַסילקע
פּילקע
*שפּילקע
*מילכה (נ.)
*צילקע (נ.)
ו) באַרילקע, בוטילקע, האָרילקע, ווילקע, מאָגילקע, מאַנטילקע, סטילקע, קאָבילקע.
(*) קילקע, הילקע ננ.), טילקע (נ.), גבריאל'קע, דניאל'קע א. א. וו. (זע : ).
ו ם — ו מ ע ן
(פּ.) בולקע, לי ולקע, עמנואל'קע (נ.), שמואל'קע (נ.).
רעזשים
אינטים
אַנאָנים
אים
איך גרים (זיך)
איך פאַרקרים
איך רים
איך באַרים (זיך)
איך שווים
איך שטים
איך באַשטים
וס) איש אלהים, אצבע אלהים, צלם אלהים, אמרו לאלהים. גרים, טים. מים, סאַנטים, סטים, סינאָנים, סקים, סקרים, פּסעוודאָנים, קאַראַאים, רים ואַ), מאַקסים ונ.), קרים ונ.), אונאַנים, לעגיטים, סובלים, עקסטרים. שלים. ופגל. יִ-ים).
(פּ.) בלום, מום, סכום, רום, תחום, פרום, קרום, שטום, אומעטום, אַרום, קי ין שום, צום, איך באַקום, איך ברום, איך קם. אום, זשום, שום, כקליפּת השום. וזע : ו—ים).
בלימל
געווימל
דרימל
הימל
קימל
שימל
זימל (נ.)
איך מימל
ופּ.) טומל, (צום) רומל.
ו מ ע
בימה
חמימה
חתימה
פּגימה
רשימה
שטימע
אינטימע
אַנאָנימע
סימע (נ.)
וס) פּאָדסודימע, פּרימע, פּאַנטאָמימע. איך פאַרשטשימע. אונאַנימע, לעגיטימע, עקסטרימע, סובלימע, שלימע. דמי קדימה, עולה תמימה, בדחילו ורחימו, מבטן אמו.
(פּ.) אובה, טומאה, מהומה, פּרה אדומה, תקומה, תרעומה, תרומה, מדרש תנחומא, מומע, פרומע, קרומע, שטומע, בלומע לנ.), איך זשומע, איך שומע.
י מ ע ן
סימן
גרימען (זיך)
פאַרקרימען
רימען
באַרימען
שווימען
שטימען
באַשטימען
שמעון
01) סטימעז, פאַרשטשימען, דעם אינטימ-עז, סימע-ן א. א. וו. וגר. יִ ם , ו מ ע - ע ז , ז ),
ו מ ע ס — ו ן
ופּ.) גומען, מזומן, באַנומען, גענומען, פאַרנומען, צענומען, באַקומען, געקומען, געשוואומען, זשומען, שומען, פאַרשטומען, צעשוואומען, בלומען, סכומ'ען, מוכן ומזומן, דער מומען, דעם פרומען, דעם קרומען, דעם שטומען, בלומע'ן (נ.).
ו מ ע ס
צימעס
תמימות
נמאס
בנעימות
בנימוס
ו) די בימ-ות, די חמימ-ות א. א. וו. איך רים עס, איך שווים עס א. א. וו. וגר. יִ ם , יִ מ ע - ע ס , ס , ו ת ). (פּ.) איך באַקום עס, איך שטום עס א. א. וו. די אומ-ות, דער מומע-ס א. א. וו. וזע : ימע).
ו מ ע ר
באַרימער
גלימער
געווימער
צימער
שווימער
שימער
אינטימער
אימער
איך קימער (זיך)
ו) סטימער, קאַראַאימער, רימער, פרויענצימער, לעגיטימער, סובלימער, עקסטרימער, שלימער, וולאַדימיר ונ.). אייגענטימער, אַלטערטימער, רייכטימער, הייליגטימער א. א. וו. גיב מיר, ברי מיר, צי מיר א. א. וו. וגר.
יִ ם , יִ מ ע - ע ר, אָדער יִ י מ י ר, מ ע ר ).
(פּ.) אומער, זומער, מומר, גומער, קומער, שלומער, דאָ אַרומער, י ין המשומר, פרומער, קרומער, שטומער, טו מיר.
י ן
בין (אַ)
בורשטין
גזר דין
יום הדין
זין
מין
רובין
שפּין
גרין
אַהין
אין
דערין
וואוהין
איך בין
איך באַגין
איך פאַרגין
איך פאַרגרין
איך באַדין
איך פאַרדין
איך געווין
איך באַזין (זיך)
איך געפין
איך אַנטרין
איך שפּין
(0) שין ימין. אַפּעלצין, אַרשין, בלאָנדין, גאַרדין, גראַפין, דיסציפּלין, וויאַלין, זשאַסמיז, טערמין, מאַגאַזין, מאַשין, מעדיצין, סאַרדין, פּאָלין, ציטרין, צין, קאַמין, קוזין, קלין, קין, קאַם
יִ נ ג — ו נ ג ע ר
178
אין ! בערלין ונ.), וואָלין ונ.), וויען ונ.), כאַרבין (נ.), לובלין ננ.), סאַכאַלין (נ.), ראַדזין ונ.), איך פאַרפּיז, איך פאַרצין, איך קלין. אייגענזין, וואַנזין.
אַדעמאַסקין, אורין, אַטראָפּין, אַלעאין, אַניליז, בענזין, בריליאַנטין, גליצערין, געזאָלין, הערמעלין, וואַזעלין, וועלין, זשעלאַטין, טערפּענטין, יאָדיז, כאַמסין, כינין, לאַנאָלין, לוסטרין, מאַרגאַרין, מאָרפין, מוסלין, נאַפטאַלין, נאַרקאָטין, ניקאָטין, סאַטין, סאַכאַרין, סטעאַרין, סטריכנין, סערפּענטיז, פּאָפּעלין, פּאַראַפין, קאַרמין, קאַרמעזין, קאָפעאין, קאָקאָאיז, קעראָסין, ראָזמאַרין, שאַגרין.
אַרלעקין, באַלדאַכין, ביולעטין, בעדואיז, גאַרדעמאַרין, גאָספּאָדין, גראַזשדאַניז, גרוזין, דאָקטרין, דוואָריאַנין, טאַמבורין, טשין, מאַנדאַריז, מאַ'ריז, מורין, מיעשטשאַנין, מעזאָנין, מענעקיז, סובמאַרין, סקאַרלאַטין, סקרין, פּאָטשין, פלאָרין, צעכין, קאַזאַקין, קאַראַביז, קאַראַנטין, קאָרין, קווין. וואַלענטין ונ.), מאַרטין ונ.), קאָנסטאַנטין ונ.).
(פּ.) הון, זון, טון (אַ), נון, און, דערפון, פאַרטון, טיטון, נשואין, רוען, יהושע'ן ונ.). וזע : י-ען).
איך דינ
איך פאַרדינג
איך דרינג
איך זינג
איך צווינג
איך קלינג
איך רינג
איך שווינג
איך שלינג
איך שפּרינג (0) ספּרינג, קינג, סינג סינג ונ.), ליבלינג.
פּ.) לונג, צונג, יונג.
ו נ ג ע ן
געלינגעין
דינגען
פאַרדינגען
דרינגען
זינגען
קלינגען
צווינגען
רינגען
שווינגען
שלינגען
שפּרינגען (0) ניבעלינגעז, לאָטאַרינגען ונ.). (פּ.) די יונגען, לונגען, צונגען. (זע : ונגען ).
באַדינג
קלינג (אַ)
רינג (אַ)
אַלצדינג
גרינג
ו נ ג ע ר
באַצווינגער
גרינגער
זינגער
פינגער
צינגער
179
יִ נ ד — ו ג ד ע ר
קלינגער שלינגער שפּרינגער וגר. יִ נ ג - ע ר ). (פּ.) הונגער, יונגער. יִ נ ד (פגל. יִ נ ט ) אינד
גע.בינד געזינד ווינד
זינד
קינד
רינד
בלינד געשווינד לינד
אַצינד איך בינד איך פאַרבינד איך גרינד איך באַגרינד איך איבערווינד איך עמפינד איך ערפינד איך צינד איך פאַרשווינד איך שינד (פּ.) וואונד, רונד. ו נ ר י ק הינדיק בינדיק זינדיק איך פאַרקינדיק שמינדיק, ווינדיק, מינדיק.
(פּ.) וואונדיק, רונדיק, איך דערקונדיק (זיד).
בינדל
געזינדל
. ווינדל
שפּינדל
שינדל
שווינדל
איך קינדל
הינדל (נ.)
מינדל (נ.) וס) גרינדל, צינדל, קינדל (אַ). מאַשינ-דל. וגר. יִ ן - ד ל ). (פּ.) זונדל.
ו נ ד ע
בינדע
בלינדע
געשווינדע
לינדע
הינדע (נ.) (0) ווינדע, איך פּרינדע, געווין די, געפין דאָ א. א. וו. (גר. יִ ן - ד ו, ד י, ד אַ ).
(פּ.) רונדע, איך פאַרוואונדע. ו נ ד ע ר
באַגרינדער
בלינדער
גרינדער
זינדער
ערפינדער
צילינדער
שינדער
יִ נ ט — יִ נ י ם
180
קינדער
רינדער
אַצינדער
געשווינדער
לינדער
מינדער
איך פאַרהינדער
איך פּלינדער (0) איבערווינדער, איינבינדער, אונטערצינדער. (גר. יִ נ ד — ע ר, אָדער יִ , — ד ע ר, ד י ר ). (פּ.) וואונדער, רונדער, באַזונדער. יִ נ ט (פני. ו נ ד )
הינט
טינט
ער באַגינט
ער פאַרגינט
ער גרינט
ער דינט
ער באַדינט
ער פאַרדינט
ער געווינט
ער באַזינט (זיך)
ער געפינט
ער רינט
ער אַנטרינט
ער שפּינט
ע'ר פאַרבינדט
ער צינדט
ער פאַרשווינדט
ער שינדט ו) גווינט, לאַבירינט, פּרינט, קווינט, שפּלינט, שרינט, ער פאַ'רפּינט, ער פאַרצינט, ער קלינט.
(פּ.) הונט, פונט, געזונט.
הינטל
ווינטל
פּינטל
איך טינטל
(0) גווינט-ל, שרינט-ל א. א. וו. וגר. ! נ ט - ל ).
היאַצינטע
קווינטע
פאַרגרינטע
באַדינטע
פאַרדינטע (0) לינטע, געקלינטע, פאַרפּינטע, פאַרצינטע.
(פּ.) געזונטע.
ו נ ט ע ר
באַדינטער
ווינטער
טינטער
פאַרגרינטער
פאַרדינטער
געזינטער
הינטער
איך מינטער ) פרינטער, צווינטער, געקלינטער, געשווינטער, אַנטרינט ער, באַגינט ער א. א. וו. וגר. יִ נ ט — ע ר ). (פּ.) געזונטער, אונטער, אַרונטער, מונטער, צונטער.
ו נ י ם
דינים
מאמינים
181
ו נ י ע — ו נ ע
מבינים
מינים
בחנם
וס) כינים, קצינים, מכל המינים, בחצי חנם, שומר חנם, איך באַדין אים, אַ נפקא מינא אים א. א. וו. (גר. ן ן . יִ נ ע - א י ם ).
(פּ.) ברונים, ממונים, ניגונים, עגונים, תחנונים, תקונים, בונים (נ.), בן זקונים, אורחים הגונים, פאַרטון אים. (זע ש ונים).
ו נ י ע
ליניע
גראַפיניע
הערצאָגיניע
מאָנ.אַרכיניע
קייסעריניע
ביניע (נ.)
פּיניע. (נ.)
וס) גאָספּאָדיניע, דיניע, טערקיניע,
נאַסיניע, סקריניע, פּוסטיניע, קאַ-
דיניע, אַביסיניע ונ.), איך היניע, איך
זאַוויניע. וגר. יִ ן - י ע ).
(פּ.) נדוניה, קנוניה.
ו נ י ע ן
בנין
מנין
ענין
קבלת קנין
(0) אַביסיניען ונ.), ביניע'ן, פּיניע'ן,
היניען, זאַוויניען.
ו נ י ק
מיזיניק
ציניק
קליניק
קיניג
איניג
מנהג
נס) אימיעניניק, דרוזשיניק, וויניק, מאַליניק, מישטריניק, סאַנגוויניק, פאַריניק, שבתי צבי'ניק, סוויניאַק. סיניאַק.
סליניק, פאַרטערמיניג, אָפּטריניג. אומזיניג, אייגענזיניג, וואַנזיניג, לייכטזיניג, טיפזיניג, שאַרפזיניג, שוואַכזיניג.
פּאָעדינעק, קאָמינעק, כינעק. וגר. ן , יִ נ ע י י ק ).
(פּ.) מפונק, זוניק.
ו נ י ש
מעדיציניש
סאַנגוויניש
ציניש
אוקראַאיניש
גרוזיניש
וואָליניש
פיניש
נס) קליניש, אַרגענטיניש, בוקאָוויניש, בעדואיניש א. א. וו. (זע : יִן, און יִנע). פלי ניש(ט), צי נישוט) א. א. וו. וזע : יִ).
י נ ע
נינע
מינע
קוזינע
גרינע
דינע
מדינה
נגינה
ו נ ע — ו נ ע ן
182
קינה
קנאה
שנאה
שכינה
תחינה
בינה
דינה
חנינה
נפקא מינא
פּאַלעסטינע
וס) בחינה, כינה, לינה, מבינה, מלינה, נתינה, קול רינה, בגילה ברינה, בגעלע בגרינע, אברהם אבינו, למשל ולשנינה, סטרא דימינא, שנוי, שמיני, האזינו, הוא אמינא, מסיני, מה מצינו.
באַלערינע, בלינע, דובינע, חזירינע, טשופּרינע, מאַכינע, מאַ'נדאָלינע, מאַשינע, ספּרוזשינע, פּעלערינע, פריינדינע, קייסערינע, קרינאָלינע, רואינע, דינע, שינע, קלינע, דווינע (נ.), זינע ננ.), חינה (נ.), לינע ונ.), מינע (נ.), פּינע (נ.), צינע ונ.), קאַטערינע (נ.), רעגינע (נ.), איך הינע, איך מינע וזיך), איך סלינע, איך פאַרכלינע וזיך), איך פאַרראָשטשינע. אוקראַאינע ננ.), אַרגענטינע ונ.), בוקאָווינע ננ.), כינע ונ.).
בורענינע, דלובענינע, מוטשענינע, מישענינע, פּאַטשקענינע, פּלאָנטענינע. אַנגינע, כאָלערינע, סקאַרלאַטינע.
אַבשטשינע, אָפיצינע, בלאָנדינע, בערלינע, גיליאָטינע, גמינע, דיסציפּלינע, דעסיאַטינע, דראַבינע, דרוזשינע, העלדינע, וויטרינע, יאָדינע, לאַווינע, לעוואַנטינע, מאָלאָטשינע, מאַנטינע, מאַרינע, מאָרשטשינע, מוש-
טשינע, סאַרדינע, סורדינע, סלאָנינע, סטאַרשינע, ספּינע, סקאָטינע, פּאַאוטינע, פּאַנטאָמינע, פּאַרוסינע, פּוסטינע, פּיציעבינע, פּלאַטינע, פּריטשינע, צופּלינע, קאָרזינע, קאַרטינע, קאָנינע, קניאַגינע, קעראָסינע, רוטינע, רעזינע, שטשעטינע.
אַפּעלצינע, ברוסלינע, גראָכאָווינע, זשוראַווינע, זשערעכלינע, יאַרזשינע, ליגעמינע, מאַלינע, מאַסלינע, מאַקאַהינע, פאַרינע, קאַלינע, קאָניטשינע, קלינינע.
אַנדאַ'נטינאָ, פּיאַנינאָ, קאָנצערטינאָ, קאַסינאָ, סיניאָרינאַ, סאַבינאַ ננ.), מעדינאַ ונ.).
פּ.) אמונה, חיונה, ממונה, סטרונע, עגונה, שכונה, שפּאַרונע, כהונה, תבונה, אמונה, חכמת התכונה, מיתה משונה. גרונע (נ.).
ינען
זינען (אַ)
באַגינען
פאַרגינען
גרינען
דינען
באַדינען
פאַרדינען
געווינען
באַזינען (זיך)
מינען (זיך)
געפינען
רינען
אַנטרינען
גערינען
דע'רשינען
שפּינען
18
יִ נ ע ס — יִ נ ק
ו) ואין מיטן) דערינען, לינען, הינען, פאַרכלינען וזיך), פאַרפּינען, פאַרצינען, פאַרסלינען וזיך), פאַרשווינען, פאַרראָשטשינען, קלינען, פיליפּינען ונ.), די אַפּעלצינעז, בורשטינען, בינען, גאַרדינען, מאַגאַזינען, מאַשינען, ציטרינ-ען, רובינ-ען, דינהין, חנינה-ן א. א. וו. וגר. יִ ן , יִ נ - ע ן , ז ).
ופּ.) די זונען, טונען, נונען.
ו נ ע ס
אימיענינעס
מבינות
ו) מלאָדזינעס, פּאָלאָווינעס, שמיני שבשמינית, מינוס, די מדינ-ות, די קינ-ות א. א. וו. די באַלערינעס, די בלינע-ס א. א. וו. וזע : יִנע). איך פאַרדין עס, איך געפין עס א. א. וו. וזע : יִן).
(פּ.) סטרונעס, אמונות א. א. וו. גזע : יִנע).
ו נ ע ק (זע : ו נ י ק )
ו) באַגינער, בלאָנדינער, מאַגאַזינער, מאַשינער, מעדיצינער, קלינער.
אַלעקסאַנדרינער, אַרגענטינער, אוקראַאינער, בוקאָווינער, בעדואינער, בענעדיקטינער, בערלינער, גרוזינער, ואָלינער, וויענער, יאַקאָבינער, באַרבינער, לובלינער, ליטווינער, סאַכאַלינער, פּאַלעסטינער, פיליפּינער, קאָנסטאַנטינער, קאַפּוצינער, ראַדזינער א. א. וו. וגר. יִ ז , יִ נ ע - ע ר ).
(פּ.) דונער
ו נ ץ
מינץ
פּראָווינץ
פּרינץ
איך בלינע
(0) אַ בלינד'ס, אַ געשווינד'ס, דעם קינד-ס דעם ווינד-ס, געפינט-ס, שפּינט-ס א. א. וו. וגר. יִ נ ד , ן נ ט - ס ).
(פּ.) קונץ, אונדז. אַ געזונט'ס, אַ רונד'ס, דעם הונט'ס.
ו נ ע ר
באַדינער
געווינער
געפינער
גרינער
דינער
פאַרגינער
פאַרדינער
ראַבינער
שפּינער
הינער (די)
איך עראינער
איך פאַרמינער
ו נ צ ט ע ר
פינצטער
בלינצט ע-ר
בלינדסטער
געשווינדסטער
לינדסטער
מינדסטער
פּ.) געזונדסטער, רונדסטער.
ו נ ק (פגל. יִ נ ג )
לינק
פלינק
איך דערטרינק
יִ נ ק ט — יִ ס
184
איך הינק
איך ווינק
איך זינק
איך טינק
איך טרינק
ו) סינק, פינק, צינק, פּינק, איך שטינק, איך שמינק.
(פּ.) פונק.
ו נ ק ט
אינסטינקט ע'ר ווינק—ט ער זינג—ט א. א. וו. וזע : יִנג, און יִנק). (פּ.) פּונקט.
ווינקל
שפּרינקל
איך פינקל (פּ.) טונקל.
י נ ק ע
בלאָנדינקע מאַשינקע מיזינקע
קוזינקע
שאַטינקע לינקע
פלינקע
כינקע (נ.) מינקע (נ.) פּינקע (נ.) (0) באָטינקע, בענזינקע, בערלינקע, גראַפינקע, גרוזינקע, דובינקע, וועטשערינקע, טווינקע, כאָלערינקע, ליט-
ווינקע, מאַנדאַרינקע, מורינקע, נאַטשינקע, סאַטינקע, סאַרדינקע, סורדינקע, סינקע, ספּינקע, סקרינקע, פּאָדפּינקע, פּאָטשינקע, פּלאַסטינקע, פּעלערינקע, פּרוזשינקע, פריינדינקע, צופּלינקע, קאַטערינקע, קאָסינקע, קאָרזינקע, קאַרטינקע, קעראָסינקע, רעזינקע, שטינקע, שינקע, שמינקע.
בינקע (נ.), דינה'קע ונ.), זינקע (נ.), סאַבינקע ונ.), צינקע ונ.), רעגינקע ונ.). וגר. יִ ז , יִ נ ע — ק ע ). פּ.) סטרונקע, גרונקע (נ.).
ו נ ק ע ס
פּנקס
גוואַלדינקעס
וס) פּינקוס ונ.), די מאַשינקע-ס, איך טרינק עס א. א. וו. וזע : ינק, און יִנקע).
ביס (אַ)
ברית
ניס
פיס
רים (אַ)
געוויס
זיס
מאוס
איך גיס
איך פאַרגיס
איך דערוויס (זיך)
איך ניס
איך געניס
איך באַגריס
איך פאַרזיס
185
ן ס — ו ס ט
איך פאַר'מאוס
איך פליס
איך שיס
איך באַשליס
איך פאַרשליס
(0) חסרון כיס, קדחת רביעית. בענעפיס, טליס, ליס, פּאָליס, פּליס, קאָמפּראָמיס, קומיס, קליס, רעצעפּיס, אַסיס. באָריס (נ.), טוניס ונ.), טיפליס ונ.). איך היס. די דעגרי-ס, די סעטי-ס, דער רעזשי-ס, דעם רעפעריס א. א. וו. וגר. יִ — ס. זע : יִ-עס).
(פּ.) פאַרדרוס, גענוס, גרוס, זכות, זנות, נוס, פוס, פלוס, רשות, שטות, רות (נ.). איך שמועס, סוס, טעות הדפוס, דער קו—ס. לזע : ו-עס).
וסט
בריסט
מיסט
אומזיסט
וויסט
ער פאַרגיסט
ער דערוויסט (זיך)
ער באַגריסט
ער פאַרזיסט
ע'ר פאַר'מאוס'ט
ער ניסט
ער געניסט
ער פליסט
ער שיסט
ער באַשליסט
ער פאַרשליסט
דו ביזט
דו גיסט
אים פאַרדריסט
אידעאַליסט
אַנאַרכיסט
אָפּטימיסט
אַפעריסט
אַרטיסט
בונדיסט
גימנאַזיסט
דענטיסט
הומאָריסט
העברייאיסט
זשורנאַליסט
טוריסט
יידישיסט
כאָריסט
מאַשיניסט
נאַציאָנאַליסט
סאָליסט
סאָציאַליסט
ספּעציאַליסט
עגאָאיסט
פּיאַניסט
פּעסימיסט
ציוניסט
קאָמוניסט
קאַפּיטאַליסט
קריסט
תלמוד'יסט
ו) אַמעטיסט, באַטיסט, זריסט, זשיוועקיסט, כליסט, ליסט, אַזיסט. דו באַמי'סט, דו באַצי'סט, דו בלי'סט, דו דערצי'סט, דו פאַרברי'סט, דו פאַרצי'סט, דו פלי'סט, דו צי'סט, דו צעגלי'סט, דו צעצי'סט, דו קני'סט.
אָקוליסט, דראָגיסט, טעלעגראַ'פיסט, וריסט, מאַנופאַקטוריסט, מאַסאַזשיסט, סטענאָגראַפיסט, פאָטאָגראַ-
יִ ס ט י ק — יִ ס ט ל
פיסט, קאָלאָניסט, קאָנטראַבאַנדיסט.
בעלעטריסט, נאָוועליסט, סטיליסט, פּאַמפלעטיסט, פּובליציסט, פעליעטאָניסט, ראָמאַניסט, דראַמאַטיסט, סטאַטיסט, קאָנצערטיסט, קופּלעטיסט.
אָבאָאיסט, אַלטיסט, אָרגאַניסט, באַנדוריסט, וקאָנטראַ) באַסיסט, האָרניסט, האַ'רפעניסט, וואַלטאָרניסט, וויאָלינטשעליסט, וויאָליניסט, טראָמבאניסט, טשעליסט, פאַגאָטיסט, פלייטיסט, צימבאַליסט, קאָרנעטיסט, קלאַרנעטיסט, סעמינאַריסט, קאָנסערוואַטאָריסט.
אַרטילעריסט, גוואַרדיסט, אינפאַנטעריסט, קאַוואַלעריסט, רעזערוויסט, אַוואַנטיוריסט, אַנאָניסט, ביגאַמיסט, מאָרפיניסט, סקאַנדאַליסט, קאַנטאָניסט, קאַריעריסט.
אריענטאַליסט, לינגוויסט, ענציקלאָפּעדיסט, עקאָנאָמיסט, אימפּעריאַליסט, אָפּאָרטוניסט, אַקטיוויסט, דעקאַבריסט, טעראָריסט, טעריטאָריאַליסט, מאַטעריאַליסט, מאָנאַרכיסט, מאַקסימאַליסט, מאַרקסיסט, מינימאַליסט, ניהיליסט, סעפּאַראַטיסט, פּאַציפיסט, פּראָטעקציאָניסט, קאָלעקטיוויסט, קאָנסטיטוציאָנאַליסט, ראָיאַליסט, ראַציאָניאַליסט, רעוויזיאָניסט, שאָוויניסט.
אימאַזשיניסט, אימפּרעסיאָניסט, מיניאַטוריסט, נאַטוראַליסט, עקספּרעסיאָניסט, פּאָרטרעטיסט, פּייזאַזשיסט. קאַריקאַטוריסט, רעאַליסט.
אוטאָפּיסט, אינדיווידואַליסט, הומאַניסט, סאָפיסט, ספּיריטואַליסט, פאַטאַליסט, אַטעאיסט, באַפּטיסט,
העלעניסט, מעטאָדיסט, עוואַנגעליסט, קאַ'לוויניסט א. אַנד.
לפּ.) ברוסט, לוסט, פאַרלוסט, באַוואוסט, עוואוסט, פּוסט, איך גלוסט, איך הוסט, דו טוסט, דו רוסט, דו מוזט, ער שמועסט. יִסטיק
בעלעטריסטיק
זשורנאַליסטיק
כאַראַקטעריסטיק
מיסטיק (אַ)
סטאַטיסטיק
פּובליציסטיק
אומזיסטיק
איך מיסטיק
נס) בריסטיק, הומאָריסטיק, סאָפיסטיק, עקוויליבריסטיק א. אַנד. וגר. ו ס ט - יִ ק ).
(פּ.) גלוסטיק, לוסטיק.
יִסטיש
אַפאָריסטיש
אַרכאַאיסטיש
דואַליסטיש
כאַראַקטעריסטיש
מיסטיש
אַרטיסט—יש
סטאַטיסט—יש א. א. וו.
(זע : יִסט).
עפּיסטל
פיסטל
בריסטל
ו) פיסטל, גימנאַזיסט-ל, בונדיסט—ל א. א. וו. וזע : יִסט).
187
יִ ס ט ן — יִ ס ן
יסטן
מאָדיסטין (אַ)
אומיסטן
פאַרוויסטן
(0) די אַמעטיסטן, בריסטז, קריסטן, דעם אומזיסט-ן, דעם באַ'גריסט-ן, דעם וויסט-ן, דעם פאַרזיסט-ן, דעם פאַר'מאוס'ט-ן, די אַרטיסט-ן, כאָריסט-ן א. א. וו. וזע : יִסט).
(פּ.) גלוסטן, הוסטן, דעם באַוואוסטן, דעם פּוסטן, די פאַרלוסטן.
וסטע
וויסטע
ליסטע
אומזיסטע
באַגריסטע
פאַרזיסטע
פאַר'מאוס'טע
וס) טשיסטע, פּליאַמיסטע, פּעריסטע, מעפיסטאַ ונ.), באַשליסט דו, ביזט דו א. א. וו. באַצי'סט דו, קני'סט דו א. א. וו. (זע : יִסט).
וסטער
געפליסטער
מיניסטער
מיסטער
נסתר
פּריסטער
פיליסטער
רעגיסטע.ר
אומזיסטער
וויסטער
איך פליסטער
נס) טאָרניסטער, מאַגיסטער, טשיסטער, פּליאַמיסטער, פּעריסטער, פאַר-
וויסטער, דער פרי'סטער, באַגריסט
ער, געניסט ער א. א. וו. וגר. יִ ס ט -
ע ר ).
(פּ.) הוסטער, שוסטער, אומבאוואוסטער.
פּוסטער, גלוסט ער, הוסט ער, שמועסט
ער.
וסיק
פליסיק
פאַרדריסיק
צוויי בּיסיק וס) פּאָדניסיק, איבערפליסיק, סטיסאַק, פּריסעק. וגר. יִ ס , יִ ס ע — י ק ).
(פּ.) הוסיק, מושג.
ביסל (אַ)
ניסל
פיסל
שיסל
שליסל
זיסל (נ.)
ניסל (נ.) (0) שפּיסל, איך וויסל. (גר. יִ ס — ל ). ו-ן
ביסן (אַ)
געוויסן
קוליסן
געביסן
פאַרביסן
פאַרגיסן
פאַרדריסן
וויסן
דע'רוויסן (זיך)
פאַרזיסן
ו ס ע — ו ע
פאַר'מאוס'ן
ניסן
געניסן
פליסן
באַשליסן
פאַרשליסן
געריסן
פאַרריסן
באַגריסן
שיסן
געשמיסן
ניסן (נ.)
ו) קפריסין, היסן, ליסן ! דעם געוויסן, דעם זיסן, דעם מאוס'ז, די ברית'ן, קאָמפּראָמיסיז, באָריס-ן א. א. וו. וגר. יִ ס - ן ).
ופּ.) גענוסן, גרוסן, צופוסן, שמועסן, רות'ן (נ.).
גסיסה
מיתה
תפיסה
געוויסע
זיסע
מאוס'ע
ו) בית הכסא, דפיסה, חייב מיתה, קונה שביתה, בעני ראיתי, לישועתך קויתי, אַקטריסע, דירעקטריסע, ליסע, קוליסע, געוויסענביסע, איך קליסע, חיסע ונ.), זיסע (נ.), ניסע (נ.), ריסע ננ.).
ופּ.) הברותא, רבותא, אנוסה, לקותא, מענוסע, בדוק ומנוסה, בניחותא, מילתא דבדיחותא, אסותא !
יסער
אסור
זיסער
געוויסער
מאוס'ער
שיסעיר
שליסעו-
חסור
איסר (נ.)
(0) ביסער, באַגריסער, (וואַסער) גיסער, היסער נאַ), קליסער, טיפליס'ער, איך פליסער. וגר. יִ ס , יִ ס ע ע ר ).
(פּ.) מוסר.
בריאה
זריעה
ידיעה
מניעה
מציאה
נסיעה
עליה
קריעה
ראיה
תליה
תקיעה
שהי פּהי
וס) שאול חחתיה. ביאה, יריעה, כליה, נביאה, נטיה, פּניה, פּריעה, קניה, שביה, שגיעה, שמיעה, שקיעה, תביעה, מכניע, מודיע, מכריע, משפּיע, רביעי, שביעי, אכילה ושתיה, בבא מציאה, בני עליה, בעל מגיה, בעל קריאה, בעל תקיעה, חוש הראיה, חוש השמיעה,
189
. - - . -
מלכותא דרקיע, קול בכיה, מלאך המושיע, בלא ראיה, בלשון נקיה, בתמיה, מעכב הקריאה, סוף גנב לתליה, איך שיהיה, היה לא תהיה, ר' חייא (נ.).
בריהע, וויהע, מאַווריע, נאַכליע, סטריע, פּראַכוויע, קאַליע, קריע, די פריהע, שיע ונ.), איך אוספּיע, איך וויע, איך טליע, איך פּאָזשיע (זיך). איך פריע, איך צעריע, איך קריע וזיך), טריאָ.
(פּ.) ישועה, נבואה, צנועה, רפואה, רצועה, שבועה, תבואה, תנועה, קרוע בלוע, יהושע (נ.), בן פּקוע, פּנויה. שמועה, תרועה, צבוע, שיפּוע, כידוע. יאכלוהו, הללויה.
י—ען
בליען
בריען
פאַרבריען
טייען
געליען
באַמיען
פליען
ציען
באַציען
דערציען
פאַרציען
קניען
געשריען
ציין
וס) בן ציון (נ.), בת ציון, חובבי ציון, פּועלי ציון, ראשון לציון, שונאי ציון א. אַנד.
וויען, פּאָזשיען וזיך), פּאָספּיען, פּריעז, צעריען, קריען (זיך), שאַ'ריען, אומבאַשריעז, אויסקאָרעניען, פון פרי אָן. (גר. יִ — אָ ן ).
עפּ.) טוען, רוען, נשואין, יהושע'ן.
בקיאות
חיות
נקיות
צביעות
צניעות
שהיות
מאוס
ו) יקר המציאות, קוממיות, פּיוס, רביעית, שביעית, דקדוקי עניות, משנים קדמוניות, מעורב עם הבריות, די זכיות, זריעות, ידיעות, מניעות, נסיעות, עליות, תליות, תקיעות א. א. וו. די בריהע-ס, נאַכליע-ס א. א. ו: (זע : יִיע). איך ברי עס, איך צי עס א. א. וו. (גר. יִ, יִ ע - ע ס , ו ת , ס ).
(פּ.) שמועס, איך טו עס, איך רו עס, ישוע-ות, רפוא-ות א. א. וו. (זע : יע).
ו — ע ר (פגל. י ר )
כיור
ערציער
פליער
שיעור
פריער
(0) ביאור, ציור, איבערציער, (פּראָפּן)
ציער. (גר. יִ, יִ ע - ע ר ).
(פּ.) טוער.
190
טיפּ
ליפּ
סקריפּ
פּרינציפּ
ריפּ
איך פאַרהיפּ
איך זיפּ
איך ניפּ
איך קניפּ
איך שניפּ נס) טריפּ, כליפּ, סטעראָטיפּ, פּראָטאָטיפּ, ודי) גריפּ, טשיפּ, אַרכיפּ (נ.), עדיפּ (נ.), איך קליפּ, ציפּ ציפּ ! (פּ.) טופּ, סלופּ, סטרופּ, קנופּ, שופּ, איך זופּ, איך צופּ, איך שטופּ.
ניפּל
קניפּל
קריפּל
(0) טריפּל, איך קיפּל, זיפּ-ל, ריפּ-ל א. א. וו. וגר. יִ פּ — ל ).
(פּ.) מטופּל, שטופּל.
גיפּס
פּיפּס
ריפּס
שניפּס
(0) עקליפּס, די טיפס, טריפס, טשיפּס, אַרכיפּ-ס (נ.), אַ ליב-ס. וגר. יִ — )
מאַנוסקריפּט
ער פאַרהיפּט
ער זיפּט
ער פאַרקניפּט
געאיבט
באַטריבט
באַליבט
ער פאַרשיבט ו) רעסקריפּט, ער ניפּט, ער קליפּט, ער שניפּט.
(פּ.) ער זופּט, ער צוט, ער שטיפּט. י פ ט ן
עגיפּטן
מאַנוסקריפּט—ן
באַליבט—ן א. א. וו.
(זע : יִפּט).
קליפּה
ליפּע (נ.)
ציפּע (נ.)
איך זשיפּע
איך כליפּע
איך כריפּע
איך סקריפּע
איך שיפּע
(0) מולך בכפּה, סוויריפּע, קסאַנטיפּע (נ.), מיסיסיפּי ננ.), איך פאַרדריפּע, איך צעטריפּע.
(פּ.) חופּה, קופּע, משופּע, איך טופּע, איך לופּע, איך קאַלופּע. יופּע, איך רופּע איך שטשופּע.
י פ ע ר
יום כפּור
191
יִ ף — ו פ ע ס
שקיפּער
איך פאַרהיפּער
(0) טריפּער, סליפּער, אַ זיפּ-ער, אַ סקריפּ-ער, אַ שניפּ-ער א. א. וו. וגר. יִ פּ , יִ פּ ע י ע ר ).
(פּ.) אַ זופּער, אַ משופּע'ר, קופּער. (זע: ופּער).
באַגריף
בריף
טיף
איך פאַרטיף
איך טריף
איך שטיף
איך שיף (זיך)
ליף, מיף, צניף, קאַליף, ראָסטביף,
ריף, רעליף, שליף, שיעף, איך פאַר-
בליף, איך קיף.
ופּ.) באַרוף, גוף, איך רוף, פּילוסוף,
ים סוף, אַדערויף, אויבן אוי)ף, באַרג
פיפטל
ריפטל
שטיפטל
וזע : יִפט).
(פּ.) לופטל.
ו פ ט ע ר
נפטר
פאַרבליפט—ער
פאַרשטיפט—ער א. א. וו.
וזע : יִפט).
(פּ.) פּרואווט ער, רופט ער.
י פ ן
באַגריפן
געפיפן
געשליפן
ו) אָנגעגריפן, די טאַריפן, זיך שיפין א. א. וו. (זע : יִר).
(פּ.) די באַרופן, די בעלי גופ'ן, פּילוסופ'ן, אומבאַרופן, בגילופין, רופן.
ו פ ט
גיפט
היפט
שטיפט
שריפט
(זאַלבע) פיפט
עס טריפט
ער פאַרטיפט
ער שטיפט
ער שיפט (זיך)
ו) ליפט, קליפט, געביפט, פאַר-
שליפט, ער קיפט, ער פאַרבליפט.
(פּ.) לופט, ער רופט, ער פּרואווט.
ו פ ע
אסיפה
חניפה
שליפע
טיפע
שיפע
0) נזיפה, רדיפה.
(פּ.) חצופה, תקופה, תרופה, עגלה ערופה, גופא, בשופי, איך דופע.
י פ ע ס
חציפות
חריפות
יִ פ ע ר — ו צ י ע
192
תקיפות
טיפוס
ו) די אסיפות, חניפות, נזיפות. רדיפות, שליפעס, איך פאַרטיף עס, איך שטיף עס א. א. וו. וגר. יִ ף , יִ פ ע — ע ס , א י ז ).
ופּ.) חצופות, תקופות, תרופות, דער עגלה ערופה'ס, איך דופע עס, איך רוף
עס.
ו פ ע ר
ציפער
טיפער
שטיפער
שיפער
איך ליפע'ר
וס) לוציפער (נ.), פּוטיפר ונ.),
שניפ—ער. וגר. יִ ף. יִ פ ע י ע ר ).
(פּ.) קופערוט), או יסרופער, צופאָר, צי-
פיר, אָן אווי)פהער.
גריץ
היץ
יויץ
פריץ
שמיץ
שפּיץ
שפּריץ
איך בליץ
איך דערהיץ
איך זיץ
איך באַזיץ
איך קריץ
איך שטיץ
איך באַשיץ
איך שניץ
איך ריץ
איך שוויץ
איך שמיץ
איך פאַרשפּיץ
איך פאַרשפּריץ
(0) געשיץ, געשניץ, ליץ, מאַטריץ,
מיץ, מיליץ, יוסטיץ, נאָטיץ, סיץ,
ציץ, קיץ קיץ ! שקיץ ! איך שליץ,
איך פאַרטיע, שליאַכטשיץ, נאַשפּיץ.
אַ געניט'ס, אַ דריט'ס, אַ סאָליד'ס,
די סיטס, פּליטס, פּערמיטס, רעסיטס,
בידס, דעם באַנדיט-ס, דעם פּאַראַ-
1 זיט-ס, דעם אינוואַליד-ס, דעם ייד-ס,
ן דעם שמיד-ס, גיטיס, פאַרבריט-ס א.
א. וו. וגר. יִ ט , יִ ד — ס ).
(פּ.) טוץ, נוץ, פּוץ, שוץ, אַחוץ, צונוץ,
גוטס, איך דוץ, טוט'ס ! רוט'ס ! דעם
ן פּלוט-ס א. א. וו. וזע : וץ).
איצט
ער זיצ—ט
ער שוויצ—ט א. א. וו.
(זע : יִע).
ו צ ט ע
פּריצ'טע
פאַרשוויצ—טע
זיצט דו א. א. וו.
וזע : יִעט).
ו צ י ע
אינקוויזיציע
אַמביציע
אָפּאָזיציע
מיליציע
ראַדיציע
ו צ י ק ו צ ע ר
עקספּעדיציע
פּאָזיציע
פּאָליציע
פּעטיציע
קאָמפּאָזיציע
קאָנדיציע
רע.פּעיטיציע
(0) אינטואיציע, אַ'מוניציע, דיספּאָזיציע, דעפיניציע, יוסטיציע, ערודיציע, פּאַרטיציע, פּראָהיביציע, פּראָפּאָזיציע, קאָאַליציע, קאָמפּעטיציע, רעקוויזיציע. גאַליציע (נ.), פעליציע ונ.), פעניציע ונ.), עקס-אָפיציאָ. וגר. יִ ץ — י ע ). יציק
סמיציק
בליציק
היציק
וויציק
שפּיציק
איציק (נ.)
וגר. יִ ץ , יִ צ ע - י ק ).
(פּ.) צוציק, אי יגעננוציק, פּוציק.
מיצל
פּיצל
שטריצל
שמיצל
שניצל
שפּיצל
איצל (נ.)
איך וויצל (זיך)
איך צעפּיצל
איך קיצל
ניצול
(0) ליצל, ציצל, קריצל, היצעל, שליצל, שפּריצ-ל א. א. וו. וגר. ן ץ — ל ). וצע
חליצה
מחיצה
מליצה
פּריצה
ציצה
סקיצע
שטיצע
איצע (נ.)
ו) מציצה, קמיצה, מלא דיצה, אויסטריצע, אָקאָליצע, באָלניצע, ברוסניצע, גאָרטשיצע, דזשעלניצע, וויצע, טאַבליצע, טופּיצע, טעמניצע, טשעמעריצע, טשערניצע, יאַשטשעריצע, ליצע, מאַזניצע, מאַטריצע, מאַסניצע, סטאָליצע, סטראַניצע, ספּאָדניצע, ספּיצע, פּאָיאַסניצע, פּאַליניצע, פּיטשעריצע, ציצע, קאַפּליצע, קוואַסניצע, קיצע, רעזניצע, שאַטקעוויצע, זאַגראַניצע, גריצע (נ.), ניצא (נ.), איך צעקליצע, צאַריצאַ, וועני ווידי וויצי.
אביציע, פּידביציע, גריציע, איך טיציע. גיט זי, פליט זי א. א. וו. וגר. יִ ט - ז י, ז י י ).
(פּ.) חלוצה, קבוצה, מרוצה, דרך הממוצע, טוט זי, רוט זי.
וצער
באַזיצער
באַשיצער
קריצער
ריצער
יִ ק — יִ ק ט
194
שוויצער
שטיצער
שניצער
שפּריצער
בקצור
ו) שטוב זיצער, פאַ'דטיצער, גיט-ס
איר, פאַרבריט-ס איר א. א. וו. וגר.
יִ ץ , יִ ט ס — ע ר, א י ר ).
(פּ.) אויסנוצער, שטיוול פּוצער, טוט'ס
איר.
ו ק (פגל. יִ ג ) אַנטיק (אויגענ)בליק נריק גליק געניק מוזיק סמיק פּאַריק פאַבריק שטיק שטריק דיק
שיק (מיט) צוריק איך דערבליק איך באַגליק איך דריק איך אונטערדריק איך פּיק איך פליק איך צעפליק איך אַנטציק (זיך) איך קוויק (זיך) איך דעירקוויק
איך שטיק
איך דערשטיק
איך שטריק
איך שיק
איך שמיק
ו) באָלשעוויק, בונטאָוושטשיק, ביק, בירזשעוויק, געשיק, געשמיק, טריק, מוזשיק, פּאָליטיק, צוויק, קריטיק, רעפּובליק, דזשיק, פּיק בער וויק, איך סטיק, איך פאַ'רדיק, איך קיק, איך קניק. אַפּטשיק ! כיק כיק ! ציק ציק ! באַליק, באָראָוויק, באַשליק, גרוזאָוויק, דאָמאָוויק, דושניק, דענשטשיק, וואָראָטניק, זאָלאָטניק, טליק, טראַפיק, טרודאָוויק, טשעטוועריק, טשערנאָוויק, יאַרליק, לוטשניק, ליעסניק, ליק, מוטשניק, פּאָלאָווניק, פּאָלאָניק, פּאַרעוויק, פּעטשניק, פּראָוואָדניק, פּריסטאַוושטשיק, פראָנטאָוויק, קאַלמיק, קוביק, קלובניק, רובריק, שאַשליק, שוטניק, שפּיק, פּיקניק.
(פּ.) ברוק, מרוק, טלוק, רו“כ, איך בוק (זיך), איך טוק, איך דרוק, איך פאַרצוק, איך פאַרקוק, איך פאַררוק, איך פאַרשלוק, איך צוק, מוק, הוק !
ו ק ט
אַנטציקט
פאַרריקט
(אומ)געשיקט
פאַרשטיקט
ער דערבליקט
ער באַגליקט
ער דריקט
ער אונטערדריקט
ער פּיקט
195
ער צעפליקט
ער קוויקט (זיך)
ער דערקוויקט
ער שטיקט
ער דערשטיקט
ער שטריקט
ער שיקט
ער שמיקט
ער פאַרוויגט
ער באַזיגט
ער באַטריגט
ער ליגט
ער קליגט (זיך)
ער קריגט
ער פאַרקריגט (זיך)
(0) ווערדיקט, עדיקט, קאָנפליקט, סטריקט, ער פאַרריקט, ער סטיקט, ער קיקט, ער קניקט.
(פּ.) ער בוקט (זיך)נ ער דרוקט, ער טוקט (זיך), ער צוקט, ער פאַרצוקט, ער קוקט, ער פאַררוקט, ער שלוקט.
וקים
מזיקים
צדיקים
(0) מעתיקים, איך דריק אים, איך שטיק אים א. א. וו. (גר. יִ ק , ! ק עא י ם ).
(פּ.) אדוקים, חוקים, חילוקים, סילוקים, פּסוקים, י ין צמוקים, חכם מחוכם, איך דרוק אים, איך טוק אים א. א. וו. (זע : ק).
אַנטיקל
אַרטיקל
בריקל
שטיקל
שטריקל
איך וויקל
איך אַנטוויקל
איך ציקל (זיך)
איך שיקל
(0) ביקל, ליקל, ניקל, פּאַרטיקל, פּיקל, פאַרריקל, צוויקל, קיקל, גליקל (נ.)„ ריקל (נ.). פּאָמפּעדיקל, פּאָמפּעניקל, קאַניקול, איך טיקל. פּאַריק-ל, פאַבריק-ל א. א. וו. וגר. יִ ק - ל ).
יקן
דערבליקן
באַגליקן
דריקן
אונטערדריקן
פּיקן
צעפליקן
אַנטציקן
דערקוויקן
דערשטיקן
פאַרשיקן
שטריקן
שמיקן
(0) תיקון, ותיקון, נוטריקון, במה מדליקיז. טשיקז, דעם דיקן. דעם דזשיקן, סטיקן, פאַ'רדיקן, קיקן, צעקניקן, די אַנטיקן, בליקן, בריקן, גליקן, פּאַריקן, פאַבריקן, קריטיקן. רעפּובליק-ן, רעפּליק-ן א. א. וו. (גר. ן ק — ן ).
(פּ.) רוקן (אַ), חדר מתוקן, חולה מסוכן, ברוקן, דרוקן, מוקן, זקוקין, סדר גזוקין, טרוקן, בוקן (זיך), טוקן, פאַרצוקן, קוקן, פאַררוקן, שלוקן.
ו ק ס — יִ ר
ביקס
געוויקס
ו) אידייע פיקס, איקס, וויקס, ניקס, קיקס, קניקס, קרוציפיקס, די בריקס, טריקס, איך פיקס, איקס מיקס דריקס, אַ דיק'ס, דער פליג-ס, דעם באָלשעוויק-ס, דעם ביק-ס א. א. וו. (גר. יִ ק - ס ).
(פּ.) וואוקס, פוקס, אַ קלוג'ס, דעם מרוק'ס.
וקע
בדיקה
יניקה
בנשיקה
בשתיקה
זאַאיקע
קליקע
דיקע
וס) ליקוי, וויקע, גריקע, טריקע, ליקע, פּיקע, קיקע, שטיקע, דזשיקע, גליקע ונ.), ריקע (נ.), איך בריקע, איך זשמיקע, איך טיקע, איך כיכיקע, איך כיקע, איך סיקע, איך סמיקע, איך ספּאָטיקע (זיך), איך פּכיקע, איך ציקע... (פּ.) חלוקה, סוכה, תשוקה, עני מדוכא, לאפוקי, איך הוקע, איך טלוקע, איך מרוקע, איך נוקע, איך צעפּוקע.
יקער
ליקער
עיקר
שטיקער
שיכור
דיקער
ניכר
(0) כופר בעיקר, צוויקער, אונטערדריקער, דזשיקער, סטיקער, שיקער, קיקער, איך ניקער, איך שניקער, באַגליק-ער, כיכיקע-ר א. א. וו. וגר. יִ ק , יִ ק ע - ע ר ).
(פּ.) דרוקער, פאַררוקער, קוקער, שלוקער, צוקער. וזע : וקן).
אָפיציר
באַנקיר
בחיר
ביר
בן עיר
גביר
געשוויר
וואַמפּיר
טיר
מאַניר
סאַפיר
פּאַנציר
פּאַסאַזשיר
פּאַפּיר
קאַוואַליר
קאָמאַנדיר
שיעור
שיר
שניר (די)
שפּאַציר
איר
דיר
מיר
פיר
איך באַציר
איך באַריר א. א. וו.
וזע : יִרן).
197
י ר ו נ ג — יִ ר י ק
(0) פּני העיר, פּיאַני העיר, חודש אייר, אבן קיר, געיִיר, געפריר, געשיר, געשפּיר, טראַקטיר, מאָנאַסטיר, מונדיר, קוואַרטיר, אינזשעניר, דעזערטיר, גרענאַדיר, יואוועליר, פינאַנסיר, קאַסיר, רעקעטיר, סיביר ונ.).
אַפיר, אָקשאָניר, באַשקיר, בריגאַדיר, גלאַנציר, גאַרניר, ווילקיר, זעפיר, גרויס וויזיר, זשיר, זשוויר, טשאַמביר, לאַקיר, מוסקעטיר, סאַטיר, סואוועניר, עלעקסיר, עמיר, עמפּיר, עפיר, פּאָזומענטיר, פּאָכיר, פּאָליר, פּאָרפיר, פוזיר, פּיער, פאַניר, פאַקיר, קאַשמיר, קליסטיר, קעפיר, ציזעליר, קאַנאָניר, קיראַסיר, דאַפּיר, רעוויר, שאַרניר, ,שטיר, שיפאָניר, שענדעליר, שפּאַליר, שפּאַניר, אַוועק פּלעזיר ! מיי דיער, אַלזשיר (נ.), מאָזיר (נ.), קאַזימיר ננ.), שעקספּיר (נ.), פריער.
(פּ.) הור, פור, שנור.
ורונג
באַרירונג
פּאַסירונג
פאַרווירונג
פירונג
צירונג
רעגירונג
(0) פירהאַנג, פאָרמיר-ונג, שפּיר-ונג א. א. וו. וזע : יִרן).
ורט
געבירט
הירט
ווירט
מירט
ספּירט
פלירט
בלאַזירט
טאַלענטירט
עקזאַלטירט
ראַפינירט
רוטינירט
פאַרפיר—ט
פאַרשמיר—ט א. א. וו.
וגר. יִ ר ן — ט ).
ורים
גבירים
מכשירים
עשירים
שירים
ו) גבירים אדירים, מחמירים, נזירים, שיעורים, שיר השירים, דתן ואבירם ונ.), איר פיר אים, איך ציר אים א. א. וו. וגר. יִ ר, יִ ר ע — א י ם ).
לפּ.) בחורים, דיבורים, היבורים, יסוריםסידורים, שיכורים, פּורים, בורים, ביאורים, הרהורים, חורים, טורים נדורים, סיפּורים, פּטורים, ציורים, גוים גמירים, חג הבכורים, חטאת נעורים, יום הנפּירים, ליי שמורים, מתּיר אסורים.
יריק
חיריק
ליריק
סאַטיריק
גיריק
(0) טשיריק, פּאַנעגיריק, יִיריק, פריעריק, וויראָק, פיר-עק. וגר. ו ר, יִ ר ע— יִ ק ).
(פּ.) שורוק.
וריש
גביר'יש
טיריש
ליריש
סאַטיריש
אַסיריש
ו) וואַמפּיריש, אַלזשיריש, סיביר-יש א. א. וו. (גר. יִ ר, יִ ר ע - י ש ). (פּ.) הוריש.
טירל
פאַפּירל
שנירל
מירל (נ.)
צירל (נ.) ו) מאַנדירל, קוואַרטירל, שלמה בן גבירול (נ.), געשוויר-ל, אָפיציר-ל א א. וו. וזע : יִר).
יִ ר ל אַ ך
נאַטירלאַר
מאַנירלאַך
אומווילקירלאַך
אויספירלאַך
טירל—אַך
שנירל—אַר א. א. וו.
וזע : יִרל).
דיקטירן
מאַרשירן עקזיסטירן פּאַסירן
פּראָבירן
פאַנטאַזירן פאַרלירן
פירן
פאַרפירן
צעפירן
פרירן
באַצירן
קאָנווענירן קאָקעטירן קורירן
קראַפּירן
ראַבירן
ראָמאַנסירן רואינירן
ריזיקירן
רירן
באַרירן
רע'גירן
רעספּעקטירן שטאָלצירן שטודירן
באַשמירן
שפּאַצירן
שפּירן
ירן
געהירן
צווירן
אינטערעסירן
אַמוזירן
גראַטולירן
פּאַפּיר—ן
קאַוואַליר—ן א. א. וו. וזע : יִר). וס) אַטאַקירן, אינטריגירן, אַנאָנסירן, אַ'נגאַזשירז, אַפּלאָדירן, אַראַנזשירן, אַרעסטירן, בראַקירן, גאַראַנטירן, האַר-
ורן
מאנירן, טעלעגראַפירן, טעלעפאָנירן, טריומפירן, סימפּאַטיזירן, סערווירן. ספּעקולירן, עמיגרירן, עקספּעדירן, פּראָגרעסירן, פּראָטעסטירן, פראָפיטירן, פּראַקטיצירן, פּרעזענטירן, פּרע טענדירן, פאָטאָגראַפירן, פילאָזאָפירן, קאָנטראָלירן, קאָנקורירן, קריטיקירן. רעגולירן, רעקאָמענדירן.
בלאַמירן, בליאַקירן, גוסטירן, גערירן, דענערווירן, האַווירן, זשענירן, טאַלירן, יִירן, מאַרקירן, מושטירן, מעבלירן, סאָרטירן, סקאַסירן, ספּאַזמירן, עקזאַמינירן, פּאָזירן, פאַרסטראַכירן, פאַרקאָנטראַקטירן, פאַרשנירן. פאַרשפּענדירן, קאַווירן, קאָמפּראָמיטירן, קרעמפּירן, רעגיסטרירן, שאָקירן, שטראַפירן, שעמערירן. איינקאַסירן.
אילומינירן, אילוסטרירן, אימפּראָוויזירן, אימיטירן, אינטערפּרעטירז, אינסטרומענטירן, אינספּירירן, אינסצענירן, אַפישירן וזיך), אַקאָמפּאַנירן, אַקצענטירן, אָרקעסטרירן, ביסירן, גאַסטראָלירן, גרופּירן, גרימירן, דובלירן, דועלירן, דיריגירן, דעביוטירן, דעקאָרירן, דעקלאַמירן, דראַמאַטיזירן, דראַפּירן, דרעסירן, האַרמאָנירן, וואולגאַריזירן, וואַריאירן, וויברירן, זשעסטיקולירן, ואינ)טאָנירן, טעאַטראַליזירן, טראַנספּאָנירן, טראַנספאָרמירן, טרעמולירן, כאַראַקטעריזירן, לאָקאַליזירן, מאָדולירן, מאָדערניזירן, מאָנאָלאָגירן, (דע)מאַסקירן, מוזיצירן, מימיקירן, סופלירן, סטיליזירן, סימבאָליזירן, סימולירן, ספּעציאַליזירן וזיד), עקספּערימענטירן, פּאָפּולאַריזירן, פּערזאָניפיצירן, פּראָטעזשירן,
פאָרסירן, פיגורירן, ציטירן, צענזורירן, קאָמפּאָנירן, קאָנצערטירן, קאנקאנירן, קאָריגירן, קולטיווירן, קריסטאַליזירן, רעזשיסירן, רעפּיטירן, רעפּראָדוצירן, רעפּרעזענטירן, רעציטירן, רעצענזירן, רעקלאַימירן, שאַרזשירן.
אַמעליאָרירן, בראָדירן, בראָנזירן, ברוקירן, גלאַזירן, גראַווירן, דעגאַטירז, דעסטילירן, הויזירן, העקטאָגראַפירן, טאַפּעצירן, טאַקסירן, לאַקירן, ליטאָגראַפירן, לינירן, מאַרינירן, סטענאָגראַפירן, עמאַלירן, פּאָלירן, פּאַרפומירן, פּלאָמבירן, פאַסאָנירן, פילטרירן, פיליגרירן, פראָטירן, פריזירן, פערמענטירן, צעמענטירן, קאַטאַלאָגירן, קאַליגראַפירן, קאָנדענסירן, קאָנסערווירן, קאָפּירן, קאַרבירן, קאַרטאָנירן, קאָרעספּאָנדירן, ראַזירן, רעטושירן, רעפערירן, שאַבלאָנירן, שאַטירן. אַוואַנסירן, אוטיליזירן, אימפּאָר טירן, אַסעקורירן, אַפערירן, אַקצעפּטירן, באַנקראָטירן, דאַטירן, דיספּאָנירן, דיסקאָנטירן, רעדוצירן, דעפּאָנירן, דעפּעשירן, זשירירן, טראַנספּאָרטירן, מאָנאָפּאָליזירן, מאַניפּולירן, מולטיפּליצירן, מעכאַניזירן, נאָטירן, נאָרמירן, נומערירן, סטענאָגראַפירן, סיסטעמאַטיזירן, עטאַבלירן, עקספּאָרטירן, פּראָדוצירן, פּראָלאָנגירן, פאַבריצירן, פאַלסיפיצירן, פינאַנסירז, קאָלעקטירן, קאָלפּאָרטירן, קאַלקולירן, קאָמבינירן, קאַפּיטאַליזירן, (אינ)קאַרפּאַרירן, קוואַליפיצירן, קוויטירן, קלאַסיפיצירן, רעדוצירן, רעמאָנטירן, שאַנטאַזשירן.
אַבאָנירן, אבסערווירן, אַגיטירן,
200
אַדמיניסטרירן, אַדרעסירן, אוזורפּירן, אויטאָריזירן, אידעאַליזירז, אידענטיפיצירן, איזאָלירן, אימיגרירן, אימפּאָנירן, אינדאָרסירן, אינטערווענירן, אינטערפּעלירז, אינסטאַלירן, אינסטרואירן, אינסינואירז, אינפאָרמירן, איראָניזירן, אַלאַרמירן, אַסאָציאירן, אַסיגנירן, אַסימילירן, אָפּאָנירן, אַפּעלירן, אָקופּירן, אַרביטרירז, אָרגאַניזירן, אַרגומענטירן, אריענטירן וזיד), באַזירן, באָיקאָטירז, באַלאָטירן, באַלאַנסירן, באָמבאַרדירן, בלאָקירן, בראַווירז, בראָשירז, דאָמינירן, דימיסיאָנירז, דיספּוטירן, דיסציפּלינירן, דיסקוטירן, דיסקרימינירן, דיסקרעדיטירן, דיפערענצירן, דעבאַטירן, דעגראַדירן, דעלעגירן, דעמאָנסטרירן, דעמאָקראַ'טיזירז, דעמאָראַליזירן, דעפּאָרטירן, דעפּוטירן, דעפינירן, דעקלאַסירן, דעקלאַרירן, דעקרעטירן, וואַטירן, וויזירן, ווערבירן, זאָנדירן, טאָלערירן, טיטולירן, טיראַניזירן, טעראָריזירן, ליקווידירן, לעגאַליזירז, לעגיטימירן, לעגירן, מאָביליזירן, מאָדיפיצירן, מאָט'יווירן, מאַטעריאַליזירז, מאַניפעסטירן, מאַנעוורירן, מאָראַליזירן, מוניציפּאַליזירז, מיליטאַריזירז, מינירן, מיסטיפיצירן, נאַטוראַליזירן, נאָמינירן, נאַציאָנאַליזירן, נייטראַליזירן, סאַבאָטירן, סאַלוטירן, סאָלידאַריזירן, סאַנקציאָנירן, סאָציאַליזירן, סובסידירז, סוספּענדירן, סיגנאַליזירן, סעפּערירז, סעקוועסטרירן, סקאַנדאַליזירן, עוואַקואירן, עקספּלאָדירן, עקספּלואַטירן, עקספּראָפּריאירז, פּאָגראָמירן, פּאַטרולירז, פּאָליטיקירז, פּאָלעמיזירן, פּאַראַ-
דירז, ופּאַראַ)פראַזירן, פּאַירירז, פּובליקירן, פּראָוואָצירן, פּראָטאָקאָלירן, פּראָיעקטירן, פּראָלעטאַריזירן, פּראָפּאָגאַנדירן, פּראָקלאַמירן, פּריווילעגירז, פאַרבאַריקאַדירן, פאָרמולירן, פאָרמירן, פונקציאָנירן, פיקסירן, פעדערירן, ציוויליזירן, צירקולירן, צענטראַליזירן, קאָאָפּטירן, קאָאָפּערירן, קאָאָרדינירן, קאָלאָניזירן, קאָמוניקירן, קאָמענטירן, קאָמפּילירז, קאָמפּליצירן, קאָמפּלעקטירן, קאָמפּענסירן, קאַנאַליזירז, קאָנסאָלידירן, קאָנסטאַטירן, קאָנסטיטואירז, קאָנסטרואירן, קאָנספּירירן, קאָנפיסקירן, קאָנפעדערירז, קאָנפערירז, קאָנצענטרירן, קאַפּיטולירן, קאָרומפּירן, קורסירן, ראַטיפיצירן, ראַפּאָרטירן, רעאַגירן, רעאַליזירן, רעבעלירן, רעגלאַמענטירן, רעגרעסירז, רעדאַגירן, רעדאַקטירן, רעהאַביליטירן, רעוואָלטירן, רעווידירן, רעוואָלוציאָניזירז, רעזיגנירן, רעזיומירן, רעזערווירן, רעסטאַוורירן, רעפערירן, רעפאָרמירן, רעפלעקטירן, רעקוויזירן, רעקרוטירן, שטאַביליזירז, שיקאַנירן, ודע) שיפרירן.
אַדאָפּטירן, אַמפּוטירן, אָפּערירן, באַלזאַמירן, באַנדאַזשירן, גראַדואירן, דעגענערירן, דעזינפעקצירז, דעזשורירן, היפּנאָטיזירן, ווענטילירן, טאַטואירן, כלאָראָפאָרמירן, מאַגנעטיזירן, מאַסאַזשירן, סטימולירן, סעצירן, סקאַלפּירן, עלעקטריזירן, פּאַראַליזירן, פּולסירן, פּראָסטיטואירן, קאָנוואולסירן.
באַסטירז, האַלבירן, לאַווירן, מאַנקירן, מולירן, פּיקירן, פּראָפּאָנירן, פונ-
201
דירן, שליאַביזירז, אייראָפּייאיזירז,
אַקלימאַטיזירן, יוניאָניזירז, אַמעריקאַ-
ניזירז, גערמאַניזירז, פּאָלאָניזירן א.
אַנד.
ו ר ע
לירע
סאַטירע
אירע
בחירה
גבירה
דירה
חקירה
יראה
כפירה
מסירה
ספירה
סתירה
עשירה
פּגירה
פּטירה
קרירה
שירה
שמירה
קיר“ה
ו) חכירה, יצירה, רואה ואינו נראה, שבת שירה, שטר מכירה, כל חמירא, שושן הבירה.
ווירע, זשירע, סירע, פּראָנירע, קוואַרטירע, פירע (4), איך כירע, א פירע, איך שטשירע, מירע ונ.), סטירע ננ.), צירע ונ.), פריוע)רע, קאַאי. אָ ננ.), האַריקירי.
(פּ.) ארורה, בשורה, גבורה, צורה, קבורה. שורה, מצה שמירה, כשורה, חבורן אימתא דצבורא, במחילה גמורה.
ו ר ע — ו ר ע ר י ר ע ס
זמירות
עצירות
עשירות
שכירות
(0) בחירות, דירות, גבירות, יצירות, כפירות, מסירות, ספירות. סתירות, פּגירות, קרירות, פיר הויז, איך פיר עס, די ווירע-ס א. א. וו. (גר. יִ ר, יִ ר ע — ע ס , ס , ו ת ).
ופּ.) ארורות, בשורות, גבורות, חבורות, צורות, שורות, קבורות, צרות צרורות. ו ר ע ר
הויזירער
מאַרטירער
פּראָדוצירער
פּראָפיטירער
פאַרלירער
פאַרפירער
פירער
פריזירער
קאַסירער
רעיגירער
שמירער
אירער
פריערער
(0) אַנאָנסירער, אַטאַקירער, אַראַנזשירער, אָרגאַניזירער, באַנקירער, בראַקירער, גרימירער, דרעסירער, טאַקסירער, מאַרקירער, מולירער, סאָרטירער, סימפּאַטיזירער, פּאָזירער, ראַזירער.
בראָדירער, בראָנזירער, ברוקירער, גלאַזירער, גראַווירער, דעגאַטירער, דראַפּירער, טאַפּעצירער, לאַקירער,
ו ר ץ — ו ש ע
202
מאָדעלירער, פּאָלירער, פּלאָמבירער, פראָטירער, ציזעלירער, קאַרבירער, רעטושירער, שאַבלאָנירער, אַלזשירער (נ.), מאָזירער (נ.), סיבירער ונ.), קאַאירער ונ.). גר. יִ ר ן — ע ר ). ו ר ץ
געווירץ
שירץ
איך אירץ
איך פאַרקירץ
איך שטירין
ו) פאַ-רפיר-טס, שפּיר-טס א. א. וו. זע : יִרן).
(פּ.) קורץ.
ו ר ק
צירק
באַצירק
איך ווירק
ו ר ש
הירש
קירש
הירזש
טיש
געמיש
פיש
פריש
איך וויש
איך דערוויש
איך מיש
איך דערפריש
(0) אשת איש, אותו האיש, איש מפּי איש, אַפיש, באַקשיש, באַריש, געציש,
דערוויש לאַ), האָליש, כאַשיש, ליש, קאַמיש, קוליש, קישמיש, קלאַוויש, קניש, קריש, נישוט), ציש ! אַקיש ! קריזש.
(פּ.) דרוש, חוש, לבוש, קוש, רשע מרושוע), מהודו ועד כוש, סטרוזש.
דישל
טישל
פישל
איך קרישל
ו) אפישל, אינישל, פּאַפּישל, שאינו יודע לשאול. וזע : יִש).
קישן (אַ)
ווישן
דערווישן
מישן
דערפרישן
(דעם) פרישן
ו) ראש וראשון, אדם הראשון, בית ראשון, פישן, צישן, די אַפישן, טישן, קלאַ'ווישן.
אינטערמישן, אַמבישן, אָפּאָזישן, עדישן, עלעקטרישן, פּאָזישן, פּאָליטישן, פּראָפּאָזישן, קאָמישן, קאָמפּעטישז, קאָנדישן, פּראָהיבישן.
(פּ.) די לבוש'ן, מסדר קדושי ן, פאַר'חוש'ן, קושן, שושן ונ.).
ו ש ע
אשה
חברה קדישה
חקירה ודרישה
פרישע
יִ ש ע ו ו — ו ש ק ע
אלישע (נ.)
זישע (נ.)
(0) נגישה, פּרישה, אלף השישי, שני וחמישי, שני שבשלישי, דוד בן ישי. אַפישע, דישע, לישע, נישע, קנישע. קלאַווישע, מאַרישע (נ.), מישע (נ.). איך טישע (זיך), איך ציעקרישע, איך קישע. אישו, לישאי.
(פּ.) בושה, גרושה, ירושה, קדושה, רשע מרושע, איך זאַדושע, איך פאַרגלושע, איך פאַרטושע, איך פאַרלושע, איך צעיושע, פּרושי.
ו ש ע ו ו
יישוב
ישוב
נשוף
בישאָף
וגר. יִ ש - א ו י ף ).
ו ש ע ס
דישעס
קנישעס
אשות
נגישות
רשעות
נס) פּרישות, דעלישעס, די אישו'ס, קדחת שלישית, חברה קדישה'ס. אלישע-ס, זישע-ס, מאַרישע-ס, מישע-ס, איך דערוויש עס, איך דערפריש עס, איך וויש עס, איך מיש עס. וגר. יִ ש , יִ ש ע י ע ס , א י ז ). (פּ.) בושות, גרושות, ירושות, קדושות, דעם רשע מרושע'ס, איך זאַדושע עס, איך פאַרטושע עס, איך פאַרגלושע עס, איך קוש עס.
י ש ק ע
מאַנישקע
מנישקע
קישקע
קרישקע
שישקע
מישקע (נ.)
פישקע (נ.)
נס) אַפישקע, ווישקע, לישקע, מאַלטשישקע, פּלישקע, קאַטרישקע, זישקע ננ.), מאַרישקע ונ.).
(פּ.) פּושקע, איך שושקע (זיך), סטרוזשקע.
רר
אוי (אַן)
גענוו
געדרוו
געשטוו
געשריי
לאַקיי
סאלאוויי
פּאָליציִו
פּני (די)
פליי
שאָסיי
שניי
צוויי
כדי
מניה וביה
(טוט) וווו
איך גיי
איך אַנטגיי איך באַגיי איך דע-ר-גיי איך פאַרגיי איך צעגיי איך פאַרדוו(ע) איך פאַרדריי איך פאַרזיי איך פאַרנוו איך פרוו (זיך) איך קרוו
איך שטיי
איך באַשטיי
איך פאַרשטיי
איך שפּרוו
נל-ערלוו
דרייע.רלון א. א. וו.
(0) הא, פּא, פא, מאן דכר שמיה, עליהיי, אַרכיעריי, וואָראָביי, זשאָקיי, טראָפיי, יוביליי, יעריי, לאָטעריי, לאַנסיי, ליווריי, ליציי, מאָשיי, מוזאָליי, מוזיי, מוראַוויי, עסיי, פּאַליי. פּאַרטיי, פּיגמיי, פּלעי, פיי, קאַזנאַטשיי, קאָריפיי.
בומאַזיי, באַקאַליי, האָנאָריי, מייי פיוריי פיקיי פיריי פייי פריקאַזיי, קוריי, קליי, קשיי, שטשאַוויי, הוריי ! באָמביי, קאָליזיי, ראַסיי ננ.), שאַ-נז עליזיי (נ.), אָדיסיי (נ.), אַלעקסיי (נ.), אַנדריי (נ.), אָרפיי (נ.), גאַליליי ונ.), טימאָפיי ונ.), לאָרעליי (נ.), מעי (נ.).
(פּ.) אַטעליע, אַנטרע, וואַריעטע, טורנע, מאַטינע, מוסיע, מיליע, נעגליזשע, פּאָרטעפּע, פּאָרטמאָנע, פּיורע, פאָיע, קאַפע, קופּע, קלישע, קרעפּע, רעזיומע, רענאָמע. אַדיע. איך זע. וזע : י י-ע).
לל.) כל בו, שטרוי, רוי, אוי ! אַזוי, דברים בגו, יהודי בלא, ימח שמו (וזכרו), פּורש בשמו, כמו. (זע : יי-ע). וו — אַ ד
מזבח
רועח
208
ריח
מנצח
משלח
משמח
ו) בורח, מפתח, פּיקח, צומח, רוקח, מתווכח, חוש הריח, למנצח, עלינו לשבח, שעיר המשתלח, דריי איד, פאַרשטיי איך א. א. וו. (גר. י י א י ד ). וזע : ייד).
ופּ.) זע איך.
ול-) י ישר כה, מח, ריח ניהוח, מנוח, נח.
איך גלייב
איך הווב
(0) קייפּ, שייפּ.
ופּ.) געוועב, איך וועב, איך לעב, איך שוועב, איך שטרעב, איך קלעפּ, שפּינ-
איך פאַרבייג
איך איבערלייג (זיך)
איך באַלווג
איך דערלייג
איך פאַרלווג
איך צעלייג
איך נווג
איך פאַרנייִג
אַפּטייק
איך ווווק
ו) מיסטייק, סטייק, פייק, קייק, רייק, ריק, דזשייק (נ.), פאָר גאַדס סייק !
(פּ.) געיעג, געשלעג, וועג, זעג, פאַרמעג, סטראַטעג, שטעג, די באַשלעג, טעג, שרעג, איך באַוועג, איך דערוועג (זיך), איך מעג, איך פּרעג, איך פלעג, איך פרעג, איך רעג (זיך).
לל.) גוט אויג, איך טויג, (זיך) נוהג.
(ל.) דרויב, שטויב, לויב, טו יב, אויב, איך דערלויב, איך פאַרטויב.
הוונער
איך דוונער
איך טרוונער
ו) ליִובאָר, ניִובויר. וגר. יִו ב ע י ע ד, א י ר ).
(פּ.) באַגרעבער, געבער, וועבער, לעבער, קלעבער, שוועבער, שטרעבער.
(ל.) אויבער, טויבער.
איך בווג
טווגל
חוטא בעגל
(פּ.) דגל, וועגל, זעגל, מעגל, סגל, רעגל, שטעגל, די נעגל, קעגל, דריסת הרגל, עולה רגל, איך פּרעגל.
יי ג ן
פאַרבווגן
לווגן
איבערלווגן
209
וו ג ע — וו ד י ם
באַלייגן
דערלייגן
פ.אַרלווגן
צעלייגן
נווגן
פאַרנווגן
אווגן
מגין
(פּ.) דעגן, זעגן, פאַרמעגן, רעגן, די געיעגן, געשלעגן, וועגן, סטראַטעגן, קאָלעגן, קרעגן, שטעגן, דעם שרעגן, אונטערוועגן, מיינעטוועגן, דערגעגן, אַנטקעגן, געלעגן, פאַרלעגן, באַוועגן, דערוועגן (זיך), מעגן, פּרעגן, פלעגן, פרעגן, אויפרעגן, אָנרעגן, איך באַגעגן, נאָרוועגן (נ.).
(ל.) בויגן, אויגן, באַוואויגן, באַצויגן, געוואויגן, געפלויגן, געצויגן, טויגן, פאַרצויגן, צעצויגן, עלענבויגן, רעגענבויגן, געשטויגן, דערצויגן.
מדרגה
(פּ.) נגע, פּגע, רגע, פלעגע, שרעגע.
וו ג ע ר
נווגער
גרווגער
זייגער
צעלייגער
פּגר
שטייגער
סניגור
קטיגור
(פּ.) אַכטטעגער, געלעגער, וועגער, זעגער, טרעגער, יעגער, נעגער, פאַרלעגער, פלעגער, פרעגער, שרעגער, די קלעגער, שלעגער, שוועגער, איך באַלעגער, איך צעגער, מעג ער, נאָרוועגיער (נ.).
(ל.) טויגער, שמויגער, תוגר.
פרייד
קלייד
רייד
שייד
איך באַקלייד
איך אַנטשייד
איך באַשייד
איך צעשייד
ו) גלייד, הייד, טרייד, פּרייד, אַפרייד, סטרייד, אונטערשייד, הינגעווייד, גרייד.
ופּ.) שוועד, מעד.
(ל.) טוב מאד, יעמוד, לכבוד, חול המועד.
איידים
ביידים (די)
הספּדים
שדים
(0) איך באַקלייד אים, איך צעשייד אים א. א. וו. וגר. יִו ד, יִו ד ע א י ם ).
ופּ.) פעדים, כקדם.
(ל.) בלא יודעים, מודים, קודס, איך הוידע אים, (איז) מודה אים.
וו ד י ק — וו ד ע ר
210
וו ד י ק
ליידיק
פריידיק
איך פאַרטיידיק
איך באַליידיק
איך דערליידיק ו) פּריידיק. וגר. יִו ד — י ק ). (פּ.) איך באַגנעדיק, איך פּרעדיק, איך שעדיק, ווענעדיג (נ.), בית דין צדק, גואל צדק.
(ל.) בודק.
דריידל
מיידל
קליידל
קנוודל
איידל
זיידל (נ.)
פריידל (נ.) (פּ.) בעדל, זעדל, לעדל, סעדל, פלעדל, רעדל, שקעדל.
גן עדן
הוודן
באַק'ליידן
ריידן
שיידן
אונטערשיידן
אַנטשיידן
באַשיידן פאַרשיידן
צעשיידן
(דעם) זיידן
(אין) פריידן
ביידן
(פּ.) די שוועדן, יעדן.
זיידע
עדה
עקידה
ביידע
פריידע (נ.)
(0) משא כבדה, חבלי לידה, לעגיידע, פּיידע, ליידי, מיליידי, סיידי (נ.), קיידי (נ.), גיי דו, ניי דו א. א. וו. וגר. יִו — ד ו, ד י ).
(פּ.) רעדע, יעדע.
לל.) הוידע, קרבן תודה, מודה, איך סוד'ע (זיך), על התורה ועל העבודה, ירום הודו, במחילת כבודו, לכה דודי.
וו ד ע ס
עדות
זיידע—ס
פריידע—ס א. א. וו.
וזע : יִודע).
(פּ.) מלומדת, משומדת, רעדעס, יעדעס. (ל.) הוידעס, יסודות, סודות, עבודות. וזע : נודע).
חדר
נדר
סדר
קליידער
211
איידער
ליידער
כסדר
(ס) בלי נדר, קדר, אַנטשייד-ער, רייד-ער א,. א. וו. ס'גייט דיר, וויי דיר א. א. וו. וגר. יִו ד, יִו ד ע ע ר, אָדער יִן — ד י ר, ד ע ר ).
ופּ.) פּורע גדר, פעדער, צעדער, די בעדער, זעדער, סעדער, רעדער, לעדער, חנוך הגדר, יעדער, יעטוועדער, ענטוועדער, כ'זע דיר, כ'בעט דיר א. א. וו. (זע : ייט).
(ל.) גוידער, (איז) מודה ער.
הייוון
מנין
דייוו'ן (נ.)
זאב'ן (נ.)
(0) באַ.הייוון וזיך), סייוון, שייווז. (ל.) אויוון, דוב'ן (נ.).
גנבה
מצבה
לוי
(0) שמחת בית השואבה, לשנה טובה תכתבו, מייווע, נייווי, דייווי (נ.).
(פּ.) טבע, אלישבע (נ.), בת שבע (נ.), יהושבע (נ.).
(ל.) סויווע, זולל וסובא, בעל טובה, לשנה טובה, לוה, קרובה, מלמד חובה, מה טובו.
ווי ו ע ס
ראשי תבות
חודש טבת
גנב—ות
מצב—ות א. א. וו.
(זע : יִוווע).
(פּ.) ראש ככש, די טבס א. א. וו. וזע : נ!ווע).
(ל.) די חובות א. א. וו. (זע : ווע). וו ו י ער
אבר
קבר
(0) גייווער, איך דייווער, פייוואָר, פלייוואָר. וגר. וו — ו ו ע ר ).
(פּ.) שבר.
(ל.) גובר, עובר.
בייז
איך דערלייז
(0) אַ ליִוז, איך נייז, איך פאַרגלייז, איך רייז.
(פּ.) קעז, נעז, מאַיאָנעז, אַמביציעז, אָפיציעז, גראַנדיעז, גראַציעז, טענדענציעז, לוקסוריעז, מוסקולעז, מיסטעריעז, נערוועז, סעריעז, סקאַנדאַליעז, פּאָמפּעז, פּרעטענציעז, רעליגיעז, איך לעז.
לל.) בלויז, יויז, פראַנצויז, קרויז, רויז, לויז, איך אַנטבלויז. בועז (נ.).
אייזל
קרווזל
וו ז ע — וו ט
212
דרווזל (נ.)
רייזל (נ.)
(פּ.) בלעזל, גלעזל, גרעזל, העזל, נעזל, קעזל.
(ל.) יויזל, פראַנצו יזל.
בייזע
דרייזע (נ.)
(0) דייזי, קרייזי. (ל.) גיי זע, דריי זע. וזע דו)
(פּ.) גזע, מאַגנעזע. מאַרגינעזע, גראַנדיעז-ע, נערוועז-ע א. א. וו. (זע : נוז). (ל.) בלו יזע, לו יזע.
בייזער
דערלייזער
קווזער
לייזעיר (נ.)
ו) גייזער, גלייזער, נייזער, רייזאָר. (גר. יִו ז י ע ר ).
ופּ.) לעזער, אַלבאַנעזער, יאַפּאַנעזער, כינעזער, פּאָלינעזער, לעסטינעזער, פּאָרטוגעזער, די נעזער, גלעזער, גרעזער, אליעזר (נ.), צעזאַר (נ.), גראַנדיעזער, נערוועז-ער א. א. וו. וזע : י יז).
(ל.) אַנטבלו יזער, בלו יזער, לויזער, גלגל החוזר, עוזר (נ.), איז גוזר.
קלייט
על חטא
ברייט
גרייט
(זאַלבע) צווייט
ער גייט
ער באַגייט
ער אַנטגייט
ער דערגייט
ער פאַרגייט
ער צעגייט
ער באַגלייט
ער גרייט
ער פאַרדיִו'ט
ער פאַרדרייט
ע-ר פאַרזייט
ער פאַרליִיִט
ער פאַרנייט
ער דערפרייט
ער באַקליידט
ער קריי'ט
ער שטייט
ער באַשטייט
ער פאַרשטייט
ער באַשיידט
ער צעשיידט
ער פאַרשפּרייט
ער צעשפּרייט
עס שנייט
איז באַרייט
טראָמפּייט
פלייט
קווייט
קווט
(0) געיט, דייט, סטייט, פלייט, ריעל עסטייט, וויִיט ! גרינערהייט, געזונטערהייט, יונגערהייט, נאַקעטערהייט, ניכט:ערערהייט', קליינערהייט שטילערהייט, שיכור'ערהייט א. אַנר. וזע : יִו-עט).
יי ט י ק — וו ט ע ר
(פּ.) אויטאָריטעט, אוניווערזיטעט, געבעט, ברעט, טאַפּעט, שטאַכעט, שטאַפעט, (זיין) מאַיעסטעט, די נעט, שטעט, גרעט, טאַנדעט, שפּעט, איך באַטרעט, איך בעט, איך טרעט, איך קנעט, איך פאַרטרעט, ער זעט.
מאַיאָריטעט, מינאָריטעט א. א. וו. וזע : עט).
(ל.) ברויט, הויט, טויט, לויט, נויט, פּלויט, צויט, קויט, קנויט, רויט, פון עלערהויט.
ווטיק
ווייטיק
נייטיק
קרייטיק
(פּ.) טעטיק, איך באַשטעטיק, איך פאַרשפּעטיק.
(ל.) צויטיק, קויטיק, קנויטיק.
צווייטל
קווייטל
קייטל
קלייטל
קנייטל
ו) טראָמפּייט-ל, פלייט-ל. (גר. יִו ט — ל ).
(פּ.) ברעטל, דרעטל, נעטל, שטעטל, שרעטל, שטאַכעטל, קטל, איך בעטל.
(ל.) ברויטל, פּלויטל, צויטל.
יוטע
טאָמייטע
פאָטייטע
פּליטה
מייטע (נ.)
ברייטע
צווייטע
וס) יתר הפּליטה, די באַקליידטע, געגרייטע, דערפרייטע, פאַרדרייטע, פאַרנייטע, פאַרשנייטע, פאַרשפּרייטע, צעדרייטע, צעשיידטע, צעשפּרייטע, פאַרדייוע)טע, צעוויי(ע)טע א. א. וו. וגר. יִו ט - ע ).
(פּ.) די טאַנדעטע, שפּעטע.
(ל.) חוטא, סוטה, שוטה, טויטע, רויטע, גענויטע, (איז) נוטה.
יוטער
טראָמפּייטער
לייטע-ר
צע'דרייטער
באַגלייטער
פאַרשפּרייטער
ברייטער
גרייטער
צווייטער
(0) אייטער, וועיטער, טעאייטער, יעפריִוטאָר, באַקליידטער, דערפרייטער, פאַרדיילע)טער, פאַרדרייטער, פאַרזייטער, פאַרליִוטער, פאַרנייטער, פאַרשנייטער, צעשיידטער, צעשפּרייטער, באַ'גייט ער, באַשטייט ער א. א. וו. וגר. יִו ט - ע ר ).
ופּ.) בעטער, טאַנדעטער, פאַרטרעטער, קנעטער, שטעטער, וואוילטעטער, ברעטער, שפּעטער, בעט ער, זעט ער, טרעט ער, קנעט ער.
לל.) גענייטער, טויטער, רויטער, שוטר, נוקם ונוטר.
יי — י ם — יי כ ע ם
214
גאים
טמאים
יראים
פּייאים
רבייאים
ביניהם
ו) ס'טוט וויי אים, איך פאַרדריי
אים, איך פאַרניי אים א. א. וו. (גר.
יִן י א י ם ).
(פּ.) טעדעאום, יובילעאום, ליצעאום,
מוזאָלעאום, אָרפעאום, קאָליזעאום. איך
זע אים.
(ל.) איז טועם.
היכל
שכל
שמייכל
לל.) מוהל, אומר ואוכל.
יי כ ן
צייכן
שוונן (די)
(דעם) בלייכן
(דעם) ווייכן
דערגרייכן
מכין (זיין)
(ל.) אבן בוחן, תוכן, דעם הויכן, רויכן.
אידייאיש
אייראָפּייאיש
בעל גאה'יש
העברייאיש
נערווייאיש
פּאַרטייאיש
רבייאיש
ל) אַרמייאיש, גוואַרדייאיש, כאַלדיי-
איש, עגעאיש, עפּיקורייאיש, פּאָליציי-
איש, פּלעבייאיש, פאַריסייאיש, קאָ-
רייאיש א. א. וו. (גר. יִו, יִן ע י
י ש ).
שייך
בלייך
ווייך
איך דערגרייך
וזע : יִו-אַד).
לל.) רויך, הויך, אויך, י ישר כח.
ליחה
ווייכע
איכה
מהפּכה
תחת יריכו
(פּ.) בעל בני, מה שמך, ד' יצליה דרכך, אשרי יושבי ביתך, בקאקתיך...
(ל.) הויכע, דוחה, זוכה, אין כמוך, חוכחה, אנכי.
שלום עליכם
שאו ידיכם
מה שמכם ?
ו) לא עליכס, עליכם ועל בניכם, המשכים, איך דערגרייך אים. וזע : יִוד).
לפּ.) בית לחם.
(ל.) יישר בה אים.
215
וו נ ע ס — וו ל י ק
איכות
ליחות
מזבחות
ריחות
ו) מהפּכות, אַ בלייכעס, אַ ווייסעס, דערגרייך עס.
(פּ.) מכס, דעם בעל בכי'ס.
(ל.) מוכס, פּרוכת, כחות, מחות, מוכ“ז. וו כע ר
בלייכער
ווייכער
זכר
דעירגרייכער
ול.) מוכר, סוחר, עוכר, הויכער, איך רויכער (איז) דוחה ער.
הייל
איך הייל
איך דערוווול
איך צעטייל
איד צייל
איך דערצייל
איך שייל
(0) תפלה לאל, ביִול, דזשייל, מעיל, סייל, סקייל, פּיִול.
ופּ.) באַפעל, געמעל, זעל, קעל, מעל, געל, איך פאַרגעל, איך פאָרמעל, איך פעל, איך פאַרפעל, איך פאַרשמעל, איך קוועל (זיך). אָפיציעל, ראַיעל א. א. וו. לזע : על).
ול.) בראַנדזויל, גדויל, פּויל, פּיסטויל, קאַטויל, קאַמזויל, קויל, הויל, וואויל,
איך באַפויל, איך פאַרהויל, איך שטויל,
בכל מכל כל, בעירום ובחוסר כל, המבדיל
בין קודש לחול. אוהל, מוהל, פּועל,
בועל, מלאך הגואל, יואל (נ.), שואל
(נ.).
פריילאַך
ו) הייל איך, דערווייל איך א. א. וו. וזע : יִול).
ופּ.) ים המלח, פּאַמעלאַך, מתושלח (נ.), באַפעל איך, פאַרפעל איך א. א. וו. (זע : נ!ל).
(ל.) הולך, מולד, קוילע איך. (זע : !!ל).
אבלים
כלים
ערלים
צלם
דברים בטלים
ו) טפלים, שפלים, איך הייל אים, איך דערצייל אים א. א. וו. וגר. יִו ל, וו ל ע - א י ם ).
(פּ.) נעלם, איך באַפעל אים, איך פעל אים א. א. וו. (זע : ייל ).
(ל.) חולים, מכשולים, עולים, גולם, חולם, עולם, מוהלים, פּועלים, בית חולים, בקור חולים, נקבים גדולים, אַז וואויל אים, איך באַפויל אים, איך פאַרהויל אים, איך קוילע אים.
בווליק
הייליק
שמווליק
איך באַטייליק (זיך)
(פּ.) מעליק, פעליק, זעליק ננ.), ציפעליק, גלגול שלג.
(ל.) יואל'יק ונ.). שואל'יק (נ.).
גזילה
טפלה
כלי
נבלה
ערלה
פאַטשיילע
ציילע
שפלה
מילא
ביילע (נ.)
קיילע (נ.)
ו) אבלה, שברי כלי, מערת המכפּלה, לעילה ולעילה, חושך ואפלה, התעוררותא דלעילה, עני לי, דעילע.
ופּ.) קוועלע, זעלע, געלע, הפלא ופלא, אמן סלה, ראַיעל-ע אָריגינעל-ע א. א. וו. (זע : עלע).
לל.) חולה, קרבן עולה, הוילע, וואוילע, מבקר הולה, איך קוילע, אנשי כנסת הגדולה, צדקה גדולה, מאור הגולה, כלי גולה.
וו ל ע ס
אבלות
בטלות
תכלת
וס) אומה הישראלית, די גזלות, טפלות, נבלות, ערלות, פאַטשיילעס, שפלות, ביילע'ס, קיילע'ס א. א. וו.
וזע : יִולע). איך ווייל עס, איך דערצייל עס א. א. וו. וזע : יִול).
(פּ.) זעלעס, קוועלעס, מנוולת, שלשלת, תועלת, ללעג ולקלס, קהלת (נ.), ראַיעלעס, אָריגינעל-עס א. א. יי. וזע : על). (ל.) מפּולת, משקילת, פּסולת, קולות, דעם חולה'ס, איך באַפויל עס, איך קוילע עס א. א. וו. לזע : ויל, און וילע).
יווולער
טיילער
ציילער
דערציילער
שוולער
(0) ביִולער, דזשיילער, טיילאָר, סיילאָד, פיילור. וגר. יִן ל , יִו ל ע- ע ר). ופּ.) באַפעלער, געלער, מעלער, פעלער, קוועלער, די געמעלער, שפּיטעלער, גענערעלער, זשירנעלער. קעלער, שמעלער, איך פאַרשמעלער, אָפיציעל—ער, אָריגינעל—ער א. א. יי. וזע : על).
(ל.) באַפוילער, הוילער, וואוילער, קוילער, שטיילער.
היים
ליים
געהיים
בבוך אם
ו) גיים, סיים, פריים, קלייט, איך בליים. וזע : יִן-אים).
לפּ.) ברעם, רעם, אנגענעם, באַקוועם, עקסטרעם, דעם, אים, איך פאַרשעם, איך זע אים.
217
(ל.) בו ים, שכיר יום, תהום, זוים, סדום, רוים (נ.), מעשים בכל יום, עד היום, טועם.
היימיש
בהמ'יש (פּ.) בעהמיש, ברה כשנזש. (ל.) רוימיש. יתומיש. וו מ י
ביימל
ליימל ו) דרעמל, פלעמל, רעמל, קרעמל, שוועמל, אברהמ'ל (ל.) גומל, בוים אי יל. וו מ ל אַ ך
היימלאַך
ביימל—אַך
ליימל—אַך
וזע : יִומל). וו מ ע
אימה
בהמה
שמ'ע
געהיימע ו) אף וחמה, רפואה שלמה, לשנה טובה תחתמו.
(פּ.) אנגענעמע, באַקוועמע, עקסטרעמע. לל.) יתומה, אבן חומה, מלאך דומה, שלמה, וכדומה. תינוק בן יומו, יבוא יומו.
וו מ ע ס
אימות
בהמות
שמות
בשלמות
איך ממית
ו) אַ געהיימעס, איך פאַרזיים עס. איך קליים עס א. 'א. וו. וגר. יִו ם ע ס , א י ז ).
(פּ.) חכמת, משולמת, מפורסמת, רמז, קרן קימת, וועמעס, אנגענעמעס, באַקוועמעס, איך פאַרשעם עס.
(ל.) חלומות, יתומות, מקומות, שלמה'ס. וו מ ע ר
ביימער
געהיימער
ליימער
(0) די איִומער, לאמר. וגר. יִו ם , יִו מ ע - ע ר ).
(פּ.) אונטערנעמער, אָנגענעמער, באַקוועמער, עקסטרעמער, בעהמער (נ.), זמר, כלי זמר, קרעמער, צמר.
לל.) כומר, חומר, רוימער (נ.), שומר, ל“ג בעומר, כלומר, ונאמר, וכך היה אומר, קל וחומר.
באַסיין
(גע)ביין
געוויין
כריין
מוון (אַ)
פאַראיין
ציין
וו נ ד ל — וו .נ י ק
218
שטיין (אַ)
אַליין
גע'מיין
קליין
שיין
איין
קוון
גיין
אַנטגיין
באַגיין
דערגיין
פאַרגיין
צע-גיין
איך וויין
איך אַנטוויין
איך געוויין (זיך)
איך באַשיין
שטיין
אַנטשטיין
באַשטיין
פאַרשטיין
איך פאַרשטיין
איך ליי(ע)ן
אָמן
ו נושא חן, באשר בכן, גילדיין, טרייז, טשיין, קאַמפּיין, קאָמפּליין, רעפרייז, פּליין, איך עקספּליין, ואיז) אַלגעמיין. וזע : וו-ען).
ופּ.) געווען, געזען, פאַרזען, איך גענען, (איז) געשען.
ול.) הון, המון, לוי ן, פּאַרשוין, קרוין, שוין, איך באַלוין, איך וואוין, איך שטוין.
וו נ ד ל
ביינדל
חנ'דל
ציינדל
שטיינדל
קריינדל (נ.)
שיינדל (נ.)
ו) געליינדל, וויינדל. וגר. יִן ן ד ל ).
(פּ.) באַריטענדל, הענדל, טענדל, פּערזענדל, פענדל, פאַסענדל, שפּענדל.
לל.) פּאַרשוינדל.
זקנים
שכנים
ו) איינעם, געמיינעם, פּליינעם, קיינעם, קליינעם, ריינעם, שיינעם, איך אַנטוויין אים, איך באַוויין אים א. א. וו. דעם פּאַרטיינע-ם, דעם סעמיינע-ם א. א. וו. וגר. וו ז , יִן נ ע- ם, א י ם ).
(פּ.) איך גענען אים, כ'האָב דערזען אים.
לל.) אביונים, גאונים א. א. וו. וזע : וינים).
וו נ י ק
אייניק
בייניק
ווייניק
איך פאַראייניק
איך רייניק
איך פאַרשטייניק
ו) פיל ווייניק, צייניק, אויסנווייניק,
אינעווייניק. אַלייניק, באַקאַלייניק,
219
וו נ ל אַ ר — ויִ נ. ע ר
גאַלאַנטערייניק, כרייניק, מוראַווייניק, נאַשייניק, קאָפייניק. (גר. יִו ז . יִן נ ע - י ק ).
(פּ.) קעניג, חנק, אָפּהעניק, אונטערטעניק, ווידערשפּעניק.
(ל.) מח שמו'ניק, כל בו'ניק, עונג.
געיייינלאַך
קליינלאַך
ריינלאַך
(פּ.) ענלאַד. פּערזענלאַד.
פּיקיי-נע, שאָסיי-נע א. א. וו. (גר יִו — נ ע ).
(פּ.) איז נהנה.
(ל.) זונה, לוינע, קונה, שונא, אַזוינע, קרוינע (נ.), יונה (נ.), ברכה אחרונה, השגחה עליונה, כפל שמונה, אין קול ואין עונה, וכך היה מונה, לא יחרץ כלב לשונו, אדוני, ראש בריוני, לחם עוני, פּלוני בן פּלוני, רבונו יונה.
זקנה
שכנה
געמיינע
קליינע
ריינע
שיינע
איינע-
קיינע-
(0) מורה מורינו, בינו לבינו, כהנ!ק וכהנה, ער הנה, ממצרים ועד הנה, אבות אבותינו, אבינו מלכנו, אחד אלהינו, אנשי שלומינו, במהרה בימינו, בחרפּתנו, דיינו, היוצא מדברינו, השכיבנו, זמן חירותנו, זמן מתן תורתנו, זכותו יגון עלינו, ישקנו, לא עלינו, לגלותנו, משה רבינו, נחזור לעניננו, עלינו, עננו, רחמנא יצילנו, כשמו כן הוא, אדר שני, בית שני, שני בשני, תרגום שני.
אָליינע, פּליינע, אַלגעמיינע, אידיינע, באַקאַליינע, בומאַזיינע, גאַלאַנטעריינע, יוביליינען סעמיינע, פּאַרטיינע.
וו נ ע ר
ביינער
ציינער
שטיינער
געמיינער
קליינער
ריינע'ר
שיינער
איינער
קיינער
איך פאַרשטיינער
וס) טריינער, פּליינער, קאַמפּיינער, קאָמפּליינער, אַ וויִונער, ליִווע)נער, פאַרניִונער, אַלגעמיינער. אידיינער. אָליינער, באַקאַליינער, גאַלאַנטעריינער, סעמיינער, פּאַרטיינער, שאָסיינער, איִון נאָר, גיי נאָר א. א. וו. (גר. וו, יִו ן — ע ר, נ אָ ר ).
(פּ.) צענער, הענער, טענער, פּלענער, פאַסענער, פענער, שפּענער, איטאַליענער. אַרמענער, דענער, סלאָווענער, רומענער, אַ געזענע)נער, אַ געשענע)נער.
(ל.) באַוואוינער, באַלוינער, אַזוינער.
220
בית
שווייס
הייס
איך הייס
איך ווייס
וס) יתר שאת, (אַ) איִוס, ספּיִוס, פלייס, פייס, קייס, די פּלעי-ס, אַנדריי-ס, דער פּאָליציי-ס א. א. וו. וגר. יִן — ס
(פּ.) געזעס, געפעס, איך זע עס.
ול.) גרויס, מהות, שטויס, שויס, שמויס, כעלות, היות, אַ רוי'ס, דעם ימח שמו'ס, דעם כל בו'ס. (זע : וי-עס).
(0) קייסעך, הייס איך, ווייס איך א. א. וו. וגר. יִו ס , יִן ס ע - א י ד ). (פּ.) יין נסך, כעני בפתח.
(ל.) שטויס איך, גוס'ע איך, כוסה איך. דר ס ט
טרייסט
דרייסט
צומייסט
איר הייסט
איר ווייסט
דו גייסט
דו אַנטגייסט
דו באַגייסט
דו דערגייסט
דו פאַרגייסט
דו צעגייסט
דו פאַרדייוע)סט
דו פאַרדרייסט
דו פאַרזייסט
דו פאַרנייסט
דו פרייסט (זיך)
דו קריי(ע)סט
דו שטייסט
דו באַשטייסט
דו פאַרשטייסט
ע'ר לייזט
ער דערלייזט
(0) ואַ) וויִוסט, טיִוסט, פּיִוסט, ער ניִוזט, ער פאַרגלייזט, ער ריִוזט. וזע : יִוע-סט).
(פּ.) דו זעסט, דו לעזסט.
ול.) ער גרויסט (זיך), ער פאַרשטויסט, ער אַנטבלויזט.
דליתים
טליתים
מתים
תכליתים
תעניתים
הר הזיתים
ו) חטאתים, קונטרסים, מחיה מתים, תהית המתים, איך הייס אים, איך ווייס אים. (גר. יִו ס — א י ם ).
לל.) שטויס אים.
וו ס י ק
עסק
שווייסיק
לפּ.) מעסיק, צוועקמעסיק, רעגלמעסיק, נאכלעסיק.
לל.) עוסק, פּוסק, שותק, שמויסיק.
221
יי ס ע ר — יי — ע ן
הייסע
אתה הראית
מהיכא תיתא
(ל.) כוסה, גרו יסע, איך גוס'ע, אומר
ועושה, חנינה בן דוסה (נ.), יוסי (נ.),
אחר מותו, רבותי.
ייִ ס ע ר
הייסער
קיסר
מתן בסתר
(פּ.) כתר.
(ל.) גרויסער, שטו יסער, יותר, מותר, פּותר. סותר, די והותר. וו — ע
בעל גאה בעל דעה חסר דעה יורה דעה בעל תוקע טמאה
מאה
מטבעה
פּאה
קמיעה
ריאה
ליאה
אידייע
אַלייע
לאָטעירייע רווע
איך פאַרדייע איך פ.אַרזייע
איך צעווייע
איך קרייע
וס) בנוגע, מי יודע, שוואַרצע מאה, דם צפרדע, פּוגע, הושע ונ.), צווייע, אַלערלייע, צווייערלייע א. א. וו.
אַפּאָגייע. אָראַנזשערייע, אַרכידייע, אַרמייע, באַטאַרייע, באַלייע, ליוורייע, טראַנשייע, עפּאָפּייע, פּייע, קאָלייע, שלייע. כאַלדייע (נ.), קאָרייע ננ.), ראַ'סייע ננ.), איך אוספּייע, איך אָסטאָלאָפּייע, איך אקאָלייע, איך חל'ייע, איך סמייע, איך סקאָמפּאַנייע, איך פאַרקלייע, איך צעטלייע, איך צעפּרייע, איך שפּרייע, באַקאַלייע.
לל.) זרוע, צואה, טועה, עולם התוהו, עולם ומלואו, כצאן בלא רועה, רואה, רויע.
אידייען
אַלייען
אַרמייען
געשרייען
ווייען
לאַקייען
פאַרטייען
רווען
שאָסייען
לאה'ן
(אין) צווייען
איך לייען
זיי גייען
זיי אַנטגייען
זיי באַגווען
זיי דערגייען
זיי פאַרגייען
וו ע ר — וו פ ל
222
זיי צעגייען
זיי שטייען
זיי באַשטייען
זיי פאַרשטייען
פאַרדיִוען
פאַרדרווען
פאַרזויִען
פאַרניִוען
דערפרייען
קרויִען
שנווען
(0) דריי פא'ען, טראָפייען, פּאַלייעז, קאָריפייען, פּירענייען ונ.), אויסקאָרענייען, אוספּייען, אָסטאָלאָפּייעז, אקאָלייען, חל'ייעז, יודע'עז, סמייעז, סקאָמפּאַנייען וזיך), פאַרקלייען, צעטלייען, צעפּרייעז, שאַרייען, שפּרייען, אַלעקסיי-עז, אַנדריייען א. א. וו. (גר. יִו, יִו ע - ע ז , ז , אַ ז ). פּ.) כאַמעלעאָן, אָדעאָז, נאַפּאָלעאָן, לעאָן (נ.).
(ל.) טוען, כהן, דעם רויען, די שטרויען, די כל בו'ען.
וו — ער
אווער
גייער
דרווער
יוווער
מווער
נווער
פאַרשטייער
צווייער
שלייער
שנייער
זווער
מאיר
שניאור
אייראָפּייער
העברייער
(0) הא'ער, יודע'ער, פּלעיער, טוט וויי ער, אַרמייער, באָמבייער, גאַלילייער, כאַלדייער, נאַזאַרייער, עפּיקורייער, פּלעבייער, פאַריסייער, קאָרייער, מעיאָר, פאָרשטייער. וגר. יִו, יִו ע - ע ר, א י ר ).
לל.) אייער, טייער, יפת תואר, רויער, זהר, צוהר, קאַפּויער.
(פּ.) זעהער.
רווך
שלייף
הווף (די)
זייף
טריף
זאב (נ.)
נס) סייף, שווייף, שייוו, דייוו ננ.), איך באַהייוו (זיך), איך סייוו.
(פּ.) איך פאַרשלעף.
לל.) געלויף, הויף, פאַרלויף, איך אַנטלויף, איך קויף, בעל חוב, בכי טוב. נואף.
וו פ ל
יזייפיל
נפל(עי)
צווייפל
וו פ ע — וו צ ע ר
רייפל
שלייפל
כפל
(ל.) הולי נופל, אַזוי פיל.
יפיפיה
מגפה
מכשפה
שריפה
טריפה
חיפה (נ.)
(פּ.) טראָפּעץ, שטעטס, (זיין) מאַיעסטעט—ס, בעס ! טרעט—ס ! קנעט—ס ! זעט-ס ! א . א. וו. (זע : ייט).
(ל.) שנויץ, אַ טויט'ס, אַ רויט'ס, בעל יועץ.
(פּ.) שפע.
(ל.) רופא, מסוף עולם ועד סופו.
וו פ ע ר
ספר
טריפ'ער
עפר ואפר
חיפה'ר (נ.)
(פּ.) שעפער, פּעפער.
(ל.) כופר, לויפער, סופר, פאַרקויפער, שופר, עצי גופר, אָן אויפהער.
ווייץ
רייץ
איך הייץ
איך פאַרפלייץ
איך צערייץ
ו) בורא פּרי העץ, בייץ, לייץ, אַ ברייט'ס, אַ גרייט'ס, אַ צווייט'ס, די געיטס, דייטס, סטייטס, עסט.ייטס, פּלייטס, גריידס, טריידס, על חטא'ס, גייט-ס ! שטייט-ס ! א. א. וו. (גר. וו ד, יִו ט - ס ).
בצים
לצים
(0) איך צערייץ אים, איך עצה אים א. א. וו. גרייט זי אים, נייט זי אים א. א. וו. (גר. יִו ץ , יִו ט ס- א י ם ). (פּ.) בעט'ס אים, פאַרטרעט זי אים א. א. וו. (זע : ייט).
(ל.) טויט זי אים, נויט זי אים א. א. וו. וו צ ע
עצה
פּלייצע
ו) ביצה, לייצע, גייט זי, שטייט זי א. א. וו. (גר. יִו ט — ז י, ז יִן ).
(פּ.) אוהב בצע, פאַרבעט זי, פאַרטרעט זי, פאַרקנעט זי א. א. וו. (זע : ט). (ל.) המוציא, פּועל יוצא, טויט זי, נויט זי א. א. וו. (זע : ייט).
וו צ ע ר
באַהייצער
מן המצר
(0) צערייצער, גרייט-ס איר, נייט-ס איר א. א. וו. וזע : יִוט, און יִוץ). (פּ.) יורש עצר, נעצר, נבוכדנאצר, בעט'ס איר, קנעט'ס איר א. א. וו. (זע : עט). לל.) יוצר, אוצר, כחומר ביד היוצר, טויט'ס איר, נויט'ס איר א. א. וו. (זע : ויט).
יי קן
אַפּטייקן (די)
ווייקן
איך לייקן
ו) פיִוקז, דזשייק'ן (נ.), איך מיִוקז. די ק ע
לאָטערייקע
פּאה'קע
קאַנאַרייקעי
קוצעווייקע
דווקא
לאה'קע
איך דבק'ע (זיך)
ו) באַטאַרייקע, דרייקע, יאַטשייקע, לינייקע, קאָלייקע, רייקע, שלייקע, קלייקע, דזשאַמייקע (נ.), ווילייקע ונ.), איך וויי'קע, איך מייקע.
ול.) מחלוקה, איך אוי'קע.
וו ק ע ס
צדיקת
דבקות
היזקות
ספקות
וס) איך ווייק עס, די לינייקע-ס, די שלייקע-ס א. א. וו. (גר. יִן ק , זו ק ע — ע ס , א י ז ).
(פּ.) סעודה מפסקת.
לל.) מחלוקת.
וו קע ר
אַפטייקער
פווקער
קווווקער
אָנדערטייקער
(פּ.) כזב ושקר, יחפּור בדקר.
ול.) הויקער, חוכר, עוקר, איך בויקער, ערב ובוקר.
מי שברך
ר' בירך
וס) מעלה גירה איך. וגר. יִו ר ע א א י ד ).
(פּ.) דרך, כרך, עבודת פּרך, אַן ערך, פּחותי ערך, ים הקרח, תרח (נ.), הער איך, שווער איך א. א. וו. (זע : ער). ול.) מכניס אורח, צורך, קרח, כורך.
גירוש
בפירוש
אחשורוש
(פּ.) בעריש (נ.), זרש (נ.), מאַלער-יש, מיליטער-יש, מיסיאָנער-יש א. א. וו. וזע : עריש).
(ל.) יורש, שורש, חורש, שם המפורש, חוקר ודורש, מפורש, כורש (נ.) (זע : ויריש).
גרים
היתרים
הכשרים
חברים
חזירים
ממזרים
חרם
225
וו ר ע — וו ש י ק
ו) דברים אחרים, חסרים, חושד בכשרים, קאָזיירים, שוסטיירים, שלעפּיירים.
(פּ.) געדערים, איך הער אים, איך שווער אים א. א. וו. (זע : ער).
(ל.) אחורים, אמורים, בכורים, גבורים, חמורים, טהורים, כורעים, מזמורים, מחזורים, מקורים, שחורים, דאָקטוירים, פאַקטוירים, רעדאַקטוירים.
וו ר ע
ברירה
גזירה
מיירע
עבירה
פּרי
צירה
מעילה גירה
וס) חברה, בעל עבירה, בהמה כשרה, נשמה יתירה, בין אדם לחברו, ריאָ דע זשאַנייראָ ונ.).
ופּ.) לערע, פּאָרטיערע, קאַריערע, אָרדינערע, פּאָפּולערע, רעגולערע, שווערע, זרע, פּרא, פּוטיפרע ונ.). לזע : ערע). (ל.) אמורא, בורא, בכורה, הפטורה, מורא, מנורה, מסורה, סחורה, מצורע, דבורה (נ.), צפּורה (נ.), בן סורר ומורה, בעל קורא, מעשה נורא, מרה שחורה, קול קורא, סדום ועמורה, יחיד בדורו, תורה. וו ר ע ס
הפקרות
וס) חרות, שרות, שארית, בוענאָס איירעס (נ.), די ברירות, גזירות, חברות, כשרות, מיירעס, פּרות, צירה'ס, דער נשמה יתירה'ס, איך מעלה גירה עס.
לפּ.) גרגרת, הזירת, ממזרת, מעוברת, זרת (נ.), שמיני עצרת, איך הער עס. איך שווער עס א. א. וו. (זע : ער).
לל.) אַפּיקורס, כפּורת, תשבורת, הפטורות, מנורות, קטורת, תשבורת, בן פּורת, גורס, דורס, דבורה'ס. (זע : נןרע).
פלייש
ריש
עמוד האש
ו) בורא מאורי האש, פיִוש, איר ליִוש, איך פאַרריִוש.
לל.) קויש, שמויש, קופע בראש, יהואש (נ.).
הקדשים
קדישים
וגר. יִו ש - א י ם ).
(פּ.) גשם.
לל.) קדושים, שלשים, רושם. (זע : וישים).
וו ש י ק
פליישיק
וזע : יִוש).
געביי
בליי
מאַי
ריי
תנאי
כדאי
געטריי
דערביי
פאַרביי
בּריי
ניי
דריי
סיי ווי סיי הלואי
איך געדיי איך זיי
איך אַנטליי איך באַניי איך באַפריי איך פּראָפעציי איך פאַרציי איך קיי
איך באַריי איך צעשטריי איך שפּיי
איך שריי
באַרימעריי חזיריי
מערדעריי
רויבעריי
שוויינעריי שקלאַפעריי דרוקעריי
שוסטעריי
שניידעריי
שניצעריי
שפּינעריי א. א. וו.
ו) ח“י, בעל חי, אבר מן החי, בתנאי, כולו האי, לגנאי, ער בלי די, לא די, פונדאָסניי, אַלמאַי, אַמאַי, נעכיי, מי אַיי, איך בריי, איך טריי, איך פריי. אײַ אײַ ! זײַ ! גוד בײַ !
אוראָזשאַי, באַביי, בוהיי, בריי, גאָרנאָסטיי, געהיי, געשטיי, טאַי, טראַמוואַי, כאָדאָטאַי, ליענטיאַי, סאַראי, סחריי, מאַלאַכיי, פּאַי, פּאָפּוגיי, פּאָרצעליי, פּעטשיי, שאַלאָפּיי, שאַפּטעליי, שמאָכטעליי, אַביי, נאַ טשאַי, דזשולאַי, וואַליאַי ! קאַטאַי ! אוראַי גאַוואַי ונ.), אַלטאַי ונ.), הימאַלאַי ונ.), טערקיי (נ.), פּאַראַגאַוויי (נ.), קיטאַי ונ.), שאַנכיי ונ.), ניקאָליי ונ.), אשמדי.
באָנדעריי, בוכבינדעריי, בעקעריי, ברויעריי, גאַרבעריי, גיסעריי, דאָקטעריי, וועבעריי, וועשעריי, זעלנעריי, זעצעריי, טאָקעריי, טישלעריי, טעסלעריי, טעפּעריי, מאַלעריי, מעקלעריי, סוחר'עריי, סטאָלעריי, פאַרבעריי, פישעריי, קאָנדיטעריי, שטיקעריי, שלאָסעריי, שמוקלעריי, שמידעריי.
באַטריגעריי, טיראַניי, כלל טועריי, לומדעריי, לערעריי, מאַכעריי, סאַרוועריי, שוואַרץ זעעריי, שוואַרץ קינסטלעריי, שווינדלעריי, שווערמעריי, שטות'עריי, שקאָצעריי.
(גע)... בייזעריי, בילעריי, בעטלעריי, גראַגעריי, גריבלעריי, האַווקעריי, האַרגעריי, ווינטשעריי, ווערטלעריי, זויפעריי, זידלעריי, זינגעריי, זיפצע-
ריי, זשוזשעריי, טאַנצעריי, טרוימעריי, יאָגעריי, כאַפּעריי, כאָרכלעריי, כליפּעריי, לויפעריי, מורמלעריי, נאַרעריי, נאַשעריי, פּאַטשעריי, פּילדעריי, פּלאַפּלעריי, פּלוידעריי, פּליוסקעריי, פּליעסקעריי, פאָרעריי, פייפעריי, פליעריי, פרעסעריי, קוויטשעריי, קלאַפּעריי, קלינגעריי, קנאַקעריי, קריכעריי, קריגעריי, קרעכצעריי, רופעריי, רייטעריי, רייסעריי, רעדעריי, שווישטשעריי, שושקעריי, שטופּעריי, שיסעריי, שלעגעריי, שנאָרעריי, שעמעריי, שעלטעריי, שעפּטשעריי, שפּאַ'רעריי, שרייבעריי א. אַנד.
(פּ.) פּעטשאַ, נאַ א. א. וו. (זע : אַ).
ווייב
לײַב
איך בלייב
איך טרייב
איך איבערטרייב
איך באַטרייב
איך פאַרטרייב
איך קלייב
איך פאַרקלייב (זיך)
איך רייב
איך פאַררייב
איך שרייב
איך קנייפּ
וס) צייט פאַרטרייב, איך סובסקרייב,
(פּ.) שטאַב, שקראַב א. א. וו. (זע : אב)
הייבל
ווייבל
טייבל
לייבל
שייבל
(0) טרייבל, רייבאָל.
(פּ.) מבול, מחבל א. א. וו. (זע : אבל). ײַ ב ע ר
ווייבעיר
לייבער
רייבער
שרייבער
ו) סובסקרייבער, איבערטרייבער, אָנטרייבער, איבערקלייבער. (גר. ײַ ב — ע ר ).
ופּ.) אַראַבער, מחבר א. א. וו. (זע : אַנער).
פייג
צווייג
צייג
געצייג
שטייג
איך לייג
איך צייג
איך איבערצייג
איך פאַרצווייג
איך שווייג
איך שטייג
סטרייק
ו) קײַק, איך הייק, מײַק ונ.).
לי.) זיגזאַג, פאַרלאַג א. א. וו. וזע : אַג).
ײַ ג ע
דאגה
טייגע
(פּ.) לאַגע, פראַגע א. א. וו. וזע : אַגע).
. ג ע ר — ײַ ו ו ע
ײַ גע ר
גרעגער
צײַגער
שווײַגער
שטײַגער
ו) איך ווײַנער וזיך), נייגיר. וגר. ײַ ג — ע ר ).
(פּ.) גראַגער, לאַגער א. א. וו. (זע : אַגער).
ופּ.) באַלאַדע, סטאַדע א. א. וו. (זע : אַדע).
ײַ ד (פגל. ײַט )
זייד
קרייד
איך לייד
איך פאַרמייד
איך שנייד
ו) מיטלײַד, גײַד, הײַד, נײַד, איך ווײַד.
(פּ.) חשד, פּאַראַד א. א. וו. (זע : אַד). ט ר ר
ביידל
קריידל
איידל (נ.)
זיידל (נ.)
(גר. ײַ ד - ל ).
פּ.) אַדל, טאַדל א. א. וו. (זע : אַדל). ײַ ד ע
געביידע
געטריידע
זיידע
פּיידע
איידע (נ.)
ו) הײַדאַ ! באַפריי דו, שנייד די א. א. וו. לגר. ײַ, ײַ ד - ד ו, ד י ).
ײַ ד ע ס
יהדות
אײַדע'ס (נ.).
ו) איך שנייד עס, איך באַפריי דאָס א. א. וו. וגר. ײַ, ײַ ד - ד א ס , ע ס , א י ז ).
(פּ.) באַלאַדע-ס, סטאַדעס א. א. וו. (זע: אַדע).
שניידער
ליידער
איך שליידער (0) באַנײַדער, סעדער, איך שנייד דיר, זיי דיר א. א. וו. וגר. ײַ, ײַ ד — ד י ר, ד ע ר ).
(פּ.) מנדר, מסדר א. א. וו. (זע : אַדער). ט ו ו ר
בייוול
טייוול
זייוול
פייוול (0) רעווײַוול.
(פּ.) קאַפּאַוול, איך באַ'נבל, איך באַ'עול, פּאַוועל (נ.).
גאוה
תאוה
לייווע
מקבל באהבה
וגר. ײַ — ו ו י ).
(פּ.) קאַווע, חוה א. א. וו. לזע : אַווע).
התחייבות
התלהבות
גאוות
תאוות
לייוועס
ו) בליי ווייס. וגר. ײַ - ו ו אָ ס ).
(פּ.) פּאַוועס, חוה'ס א. א. וו. (זע :
אַייע).
ײַ ז (פגי. ײַ ם ) אייז ז (אַ) טייז לייז מייז פרירן רײַז איך גרייז איך באַווייז איך קרייז איך שפּייז איך שפּרייז ו) אַדווײַז, גלײַז, סייז, עקסערסייז, איך אַדווערטייז, איך סורפּרייז, משוגענערווייז, ערטערווייז א. אַנד. (פּ.) גאַז, אַז א. א. וו. זע : אַז). ײַ ז ט (זע : ײַ ס ט ) ט ז ר
ברייזל הייזל
טייזל
לייזל
מייזל
קלייזל
קרייזל
אײַזל (נ.) וגר. ײַ ז - ל ). (פּ.) מזל, איך גזל, באַזעל (נ.). ע ז ן
אייזן
גרייז—ן
ווייז—ן א. א. וו.
וזע : ײַז). (פּ.) בלאַזן, חזן א. א. וו. (זע : אַזן). ע ז ע ר
ברייזער
הייזער
ווייזער
קייזער
שפּייזער ו) אַדווייזער, אַדווערטייזער, גרייזער, מייזער, שפּרייזער. וגר. ײַ ז — ע ר ).
(פּ.) חזיר, חזר, קאַווקאַזער. —ג
באַטייט
זײַט
לייט
צייט
שטרייט
באַרייט
געשייט
ווייט
ײַ ט ו נ ג — ײַ ט ן
פאַרשייט
צעשטרייט
איך פאַרבייט
איך טייט
איך רייט
איך באַשטרייט
ער זײַט
ער אַנטלייט
ער באַנייט
ער באַפרייט
ער קייט
ער צעשטרייט
ער שפּייט
ער שרייט
ער ליידט
ער פאַרמיידט
ער שניידט
איר זײַט
(0) אלרייט, גוד נײַט, הײַט, שײַט, ביטערקרייט, איך לײַט, איך פײַט, איך שרײַט, ער טרייט, ער פרײַט, ער באַריי(ע)ט, ער געדייוע)ט א. א. וו. וזע : ײַ-עט).
(פּ.) סאָלדאַט, כוואַט א. א. וו. (זע : אַט).
פרייטיק
איך באַזייטיק
(0) מעתיק, פאַרצייטיק, געגנזייטיק, צוויידייטיק. וגר. ײַ ט — י ק ).
(פּ.) פאַנאַטיק, גלאַטיק א. א. וו. (זע : אָטיק).
ײַ ט ו נ ג
באַדייטונג
לײַטונג
צייטונג
(0) פאָרבאַרײַטונג. וגר. ײַ ט- ו נ ג ).
(פּ.) גאַטונג, באַראַטונג א. א. וו. (זע :
אַטונג).
ײַ ט י ק
צייטיק
שטרייטיק
בײַטל
הייטל
זייטל
שייטל
טרייטל
פייטל
איך בייטל
איך טייטל
איך צעטרייטל ו) אַ דרײַטל, ריסייטל, אייטל. וגר. ײַט—
(פּ.) באַטל, מבטל א. א. וו. לזע : אַטל). ע ט ל אַ ד
דייטלאַך
הייטל—אַך
זייטל—אַך א. א. וו.
וזע : ײַטל). (פּ.) יאַט—לאַך, כאַלאַטל—אַך א. א. וו. (זע : אַטל).
ײַ ט ן
פּייטן
באַצייטן
פאַרצייטן
(פון) ווייטן
ײַ ט ע — ײַ — י ש
(דעם) פאַרשייט—ן
באַדייט—ן א. א. וו.
וזע : ײַט).
(פּ.) ראַטן, באַשטאַטן א. א. וו. לזע : אַטן)
ופּ.) יונגאַטש, פּאַטש א. א. וו. וזע : אַטש).
הייטע
באַנײַט—ע
באַפרייט—ע א. א. וו. ו) די „ליטע“, די לצרה בשעתה, סעודת שלמה בשעתו.
(פּ.) וואַטע, מאַטע א. א. יי. וזע : אַטע).
עטער
אייטער
קרייטער
הייטער
ווייטער
לייטער
באַנײַטער
באַפרייטער
רייטער
שייטער
געשייטער
פאַרשייטער
וס) פייטער, צעקייטער, צעשטרייטער, שפּייט ער, שרייט ער א. א. וו. (גר. ײַ ט - ע ר ).
ופּ.) מאַטער, פלאַטער א. א. וו. (זע : אַטער).
בייטש
דייטש
ס'טייטש
ידים
מכנסים
רגלים
שיריים
לחיים !
מקיים
עד היום
חי וקים
דעם נייעם
חיים
ירושלים
מצרים
ו) בית חיים, עץ חיים, צער בעלי היים, מים חיים, ער לחיים, קו החיים, נקי כפּים, בני מעים, מי רגלים, שנים, בידים, נטילת ידים, רחבת ידים, ירא שמים, יראת שמים, לשם שמים, ער לב השמים, עול מלכות שמים, שומו שמים ! מאיים, מסיים, מתרעם, אחורים, כפל כפלים, חושך מצרים, לשנה הבאה בירושלים. איך באַפריי אים, איך פראָפעצייע אים א. א. וו. (גר. ײַ, ײַ ע - א י ם ).
אַרנאַאיש
מאָזאַאיש
פּראָזאַאיש
חיה'יש
מבייש
מיאש
מתיאש
וגר. ײַ - י ש ).
טייך
אייך
גלייך
איך ווײַך
איך קייך
איך דעררייך
איך שטרייך
איך שלייך
(0) צוגלייד, איך גלײַד, איך זײַד, איך פּרײַך, עסטרייך, פראַנקרייך, שייך, שריי איך א. א. וו. (גר. ײַ י א י ך ).
(פּ.) דאַך, וואַך א. א. וו. (זע : אַך). ײַ כ ט
לייכט
פייכט
פילייכט
איך לייכט
איך באַלייכט
ער ווייכט
ער קייכט
ער רײַכט
ע'ר דעררייכט
ער שלייכט
ער שטרייכט
(ס) ער גלײַכט, ער זײַכט, ער פּרײַכט. (פּ.) טראַכט, לאַכט א. א. וו. (זע : אַכט).
מאכל
שטרייכל
שטרייכע
גלייכע
רייכע
ופּ.) ראַנע, שוואַכע א. א. וו. (זע :
אַנע).
שייכות
לײַנעס
שטרײַבעס
דײַנע'ס (נ.)
(0) איך גלייך עס, איך ווײַך עס א.
א. וו. וגר. ײַ ד - ע ס , א י ז ).
(פּ.) נחת, צו-להכעיס א. א. וו. וזע :
אַנעס).
בייכער
גלייכער
רייכער
(0) עסטרייכער, פּרײַכ-ער, שלײַכ-ער
א. א. וו. וגר. ײַ כ - ע ר ).
(פּ.) מאַכער, שוואַכער א. א. וו. זע :
אַנער).
בייכל
טייכל
יאַיכל
געאייל
בײַל
זייל
ײַ ל אַ ר — ײַ מ ע ן
מייל
צײַל
ווייל
דערווייל
איך אייל (זיך)
איך צעבייל
איך פאַרווייל
איך צעקייל
וס) דעטאַיל, סטײַל, שפּײַל, רענק און פייל. איך פאַ'רשמײַל, איך לאַנגווייל (זיך), אשת חיל, טרייעל, אַביגיל (נ.). (פּ.) באַל, גאַל א. א. וו. וזע : אַל).
ליילאַך
גריילאַר
פאַרציילאַר
ו) אָפּשיילאַך, הינטערוויילאַך, פר איד, קײַל איך א. א. וו. וגר. ײַ ל — א י ד).
(פּ.) גלח, מלאך א. א. וו. (זע : אַלאַך). עליק
אייליק
גריילי,ק
הײַליק
שמײַליק
וס) לאַנגווייליק, צייטווייליק. וגר. ײַ ל - י ק ).
(פּ.) גאַליק, שטראַליק א. א. וו. (זע : אַלעק).
שאלה
וויילע. (אַ)
יום ולילה
(0) דערוויילע, חכם בלילה, בית דין של מעלה, פּמליא של מעלה, בורצײַלע, שטיוויילע, לאַנגוויילע, ביי-לאָאָ.
(פּ.) כלה, אַלע א. א. וו. (זע : אַלע).
התפּעלות
מעל—ות
שאל—ות א. א. וו.
ו) איך צעבייל עס, איך צעקייל עס א. א. וו. וזע : ײַל, און ײַלע).
נפּ.) דלות, טלית א. א. וו. (זע : אַלעס)
קיים
רײַם
שליים
ביים
איך פאַרזײַם
איך פאַרצייט
ו) דײַם, אָווערטיים, עץ חיים, ירא שמים א. א. וו. וזע : ײַ-ים).
(פּ.) אַם, ים א. א. וו. (זע : אַם).
זײַמל
ציימל
שטריימל
פּ.) זאַמל, שטאַמל.
יעלה
מעלה
עמען
מאַמין
פאַרזײַמען
ײַ ן — ײַ נ ע ן
פאַרצײַמעז
רײַמען
(פּ.) צוזאַמען, גראַמען א. א. וו. (זע : אַמען).
פּיין
שוויין
שײַן (אַ)
פיין
דיין
זיין
מען
אַריין
קען
כנען (נ.)
רהען (נ.)
איך שײַן
איך דערשיין וס) דאַזיין, לאַטײַן, דעזיין, לײַן, מאַין, סײַן, איך פאַרפּאַין, אויסענזיין, אייאָדײַן. וזע : ײַ-ען). (פּ.) באַן, טומאַן א. א. וו. (זע : אַן). ײַ נ ד ל
ברײַנדל (נ.) (פּ.) האַנדל, וואַנדל א. א. וו. (זע : אַנדל).
פריינט
זאַלבע ניינט
ער פאַרפיינט
ער שיינט
ער דערשיינט
ו) ער סאַ-ינט, ער פאַרפּאַינט, נעווער מײַנד.
(פּ.) האַנט, וואַנט א. א. וו. (זע : אַנט). ײַ נ י ק
טשייניק
תענוג
ווײַניק
איך פּייניק
וס) דײַניק, שמאַטעלײַניק.
(פּ.) באָע ניק, מנהיג א. א. וו. (זע : אַניק).
ע נ ט
היינט
פיינט
הושענא טענה פיינע דיינע זיינע מענע דהיינו בריינע. טריינע וס) עבר כנעני, בת היענה, טענה ומענה, טשײַנע, סטײַנע, טײַנע, נײַנע ו), רײַנע ננ.), אוקרײַוא)ינע ונ.), פּאָרצעלײַ(ע)נע, בלײַוע)נע. (פּ.) וואַנע, חנה א. א. וו. (זע : אַנע). ע נ ע ן ווײַנען (די) שוויינען
ע נ ע ן — ײַ ס ט
288
טענה'ן
פאַרבּיינען
שענען
דערשיינען
וס) די נײַנעז, בריינע'ז, טריינע'ז, ריינע'ז, סײַנען, פאַרפּאַינעז. (גר. ײַ ן — א י ן , א ז ).
(פּ.) דערמאַנען, שפּאַנען א. א. וו. (זע :
אַנען).
ע נ ע ר
ווײַנער (אַ)
ציגיינער
פיינער
דיינער
זיינער
מיינער
נײַנער
איך פאַרפיינער וס) דעזיינער, לאַטײַנער, לײַנער, מאַינער, סײַנער, טענער. (גר. ײַ ז , ט נ ע - ע ר ).
ופּ.) אינדיאַנער, אַמעריקאַנער א. א. וו. וזע : אַנער).
ײַ נ ק ע
ציגיינקע
בריינקע (נ.)
טריינקע (נ.)
ריינקע (נ.) (פּ.) הוליאַנקע, חנה'קע (נ.) א. א. וו. וזע : אַנקע).
ניי(ע)ס
איך בייס
איך פאַרבייס
איך פאַרווייס
איך פלייס (זיך)
איך באַרייס
איך שמייס
(0) סלייס, פּרייס, איך קנײַס, איך שײַס, איך שלײַס, די טאַי'ס, די פּאַי'ס, אַ געטריי'ס, טערקיי-ס, ניקאָלאַי-ס א. א. וו. לגר. ײַ - ס. זע : ײַ-עס).
ול.) בר דעת, עץ הדעת, חטאת, חלאת, כעס, משוגעת, מכורעת, מרשעת, בשעת.
(פּ.) גאַס, נאַס א. א. וו. (זע : אַס).
ײַ ס ט
גײַסט
לײַסט
דרײַסט
ער בײַסט
עיר פאַרבייסט
ער פאַרווייסט
ער פלייסט (זיך)
ער רייסט
ער באַרייסט
ער שמייסט
דו זײַ'סט
דו אַנטליי'סט
דו באַניי'סט
דו באַפריי'סט
דו קיי'סט
דו שפּיי'סט
דו שריי'סט
ײַ ס ט ע ר — ײַ ע
ער גרייזט
ער ווייזט
ער באַווייזט
ער פּרייזט
ער קרייזט
ער שפּייזט
ער שפּרייזט
וס) איך לײַסט, ער קנײַסט. ער שײַסט, ער שלײַסט, ער אַדווערטייזט, ער גלײַזט, ער סורפּרייזט, דו באַ רײַ'סט, דו ברײַ'סט, דו געדײַ'סט, דו טרײַ'סט, דו פּראָפעצײַ'סט, דו פאַרצײַ'סט, דו פרײַ'סט, דו צעשטרײַ'סט א. א. וו. (זע : ײַ-ען).
ול.) פאַר'כעס'ט.
(פּ.) האַסט, פאַסט א. א. וו. (זע : אַסט).
ײַ ס י ק
בײַסיק
פלײַסיק
דרײַסיק
מתעסק
וגר. ײַ ס — י ק ).
(פּ.) שפּאַסיק, גאַסיק א. א. וו. (זע : אַסיק).
ברייתא
מעשה
בור מדאורייתא
(0) מצוות לא תעשה, בכדי שיעשה, בכוסו בכיסו ובכעסו.
(פּ.) מאַסע, קאַסע א. א. וו. (זע : אַסע).
ײַ ס ט ע ר
גייסטער
טייסטער
מייסטער
רײַסטער
געטרייסטע-ר
דרײַסטער
נײַ'סטער
פאַרווייסטער
געפּרייזטער
פאַרגרייזטער
נס) קלײַסטער, שײַסטער, קנײַסט ער, אַדווערטייזטער, געגלײַזטער, סורפּרייזטער, שמייסט ער, שפּייזט ער א. א. וו. וגר. ײַ ס ט - ע ר ).
(ל.) פאַר'כעס'מער.
(פּ.) אַלבאַסטער, פּלאַסטער א. א. וו. (זע : אָסטער).
ײַ ס ע ר
ווײַסער
באַרייסער
שמייסער
מעשר
ו) קנײַסער, שײַסער, שלײַסער, איך אײַסער, אין כעס ער א. א. וו. וגר. ײַ ס - ע ר ).
לפּ.) וואַסער, בלאַסער א. א. וו. (זע : אַ-ער).
העויה
חיה
לויה
מחיה
ראיה
אביי
240
ישעיה
שמעיה
רײַע
געטרייע.
נייע
פרייע
ו) חבריה, שם הויה, רבינו בחיי ונ.), פּײַע ונ.), מסייע, בײַע, ברײַע, מאַסטערסקייע, נאַקל'אַ'דנייע, סטײַע, דרײַע, איך אָט'חיה, איך באָלטייע, איך באַרײַע, איר בראַכמײַע, איך ברײַע, איך געדײַע, איך דבײַע, איך טײַע, איך טרײַע, איך טשעהייע, איך כליאַיע, איך נאַרײַע, איך סטייע ונישט), איך פּאָווערייע, איך פּריזנייע, איך פּראָפעצייע, איך פאַרהײַע, איר פאַרטײַע וזיד), איך קאַטײַע, איך קאַטשײַע, איך קאָפּײַע וזיך), איך שאַטײַע וזיך), איך שליאַיע וזיד), איך שמײַע, אנלײַהע.
דיין
רעיון
כלי זיין
שלייען
רײַען (די)
געדײַען
זײַען
באַנייען
באַפרייען
פראָפעצײַען
פאַרצײַען
צעקייען
נאַרייען
צעשטרײַען
שפּייען
שרייען
קין (נ.)
(0) אין דרײַעז, דעם געטרײַען, זין. עין, יש מאיז, תפיסת עין, למראית עין, כהרף עין, ביטן ועין, לית דין ולית דיין. די געבייען, טראַמווייען, פּאָפּוגייען, פּאָרצעלײַען, בלײַען, חיה'ן, פּײַע'ז, שמעיה'ן, ישעיה'ן, ניקאָליי'ען אָנ.).
אָט'חיה'ז, באָלטייעז, בראַכמײַען (זיד), ברײַען, געבײַען, דבײַעז, טײַען, טרייען, טשעהײַען, כליאַיען, ליניאַיען, נאַרײַען, סטײַען, פּאָווערײַען, פּריזנײַעז, פ'אַ'רהײַען, פאַרטײַען, פרײַען, קאַטייען, קאַטשייען, קאַנייען, קאָפּײַען, קנעען, שאַטייען, שאַכרײַען, שאַלאָפּייעז. שייען, שליאַיען וזיך), שמײַען, אָנבראַניאַיען. די דרוקעריי-ען, די שלאָסעריי-ען א. א. וו. וגר. ײַ י ע ז ).
אחריות
העויות
חיות
לויות
משניות
ראיות
כזית
שמן זית
נייעס
הולטײַעס
ע — ע ר — ײַ פ ע ר
וס) חבריות, עריות, בחיות, מפייס, חנוכת הבית, שלום בית. אביי'ס, ישעיה'ס, פּײַע'ס, שמעיה'ס, רבינו בחיי'ס. אַ געטרייעס, די באַבײַעס, גײַעס, ברײַעס, כאָדאַטייעס, ליענטיאַיעס, מאַסטערסקייעס, סאַרײַעס, סטײַעס, שאַלאָפּײַעס, מאַאיס, טאַאיס (נ.), איר קײַ עס, איך ברײַע עס א. א. וו. וגר. ײַ, ײַ ע - ע ס ).
ווײַער, טײַער ואַ), קווײַער, קײַער. שמײַער, שפּייער, פאַרמײַער, איטשע מאיר, אויסשטײַער, איך פרײַער, איך רעטײַער, ביי האָר, היי יאָר, ניי יאָר, פאַר דרײַ יאָר, לײַ איר א. א. וו. וגר. ײַ, ײַ ע - ע ר, א י ר, י אָ ר, ה א ר ).
דרײַער
זײַער
פייער
שייער
שטייער
באַפרייער
געטרייער
נײַער
פרײַער
שרייער
אײַער
טייע'ר
צושטייער
אונגעהײַער
מבאר
מגיר
מטהר
מצער
משער
איך זײַער
איך באַשטייער
איר שײַער
(0) אין לשער. בײַער, ברײַער, גײַער,
שטרייף
שטייף
איך גרײַך
איך באַגרייף
איך פייף
פייפל
שרייפל (0) הײַפל, שטרײַפל, אײַפעל ונ.). (פּ.) טאַפל, קנאַפל א. א. וו. זע : אַף). ײַ פ ע ר
אײַפער
פײַפער
רײַפער
שטייפער
שלײַפער וס) אָנגרײַפער, לײַפער, שטרײַפער. וגר. ײַ ף - ע ר ).
ופּ,) שלאַפער, יפו'ער.
242
קרײַץ
שווייץ (נ.)
(0) בײַץ, גײַץ, שפּײַץ, לעטס, פעטס, אַ געשײַט-ס, אַ ווייט-ס א. א. וו. (פּ.) זאַין, פּלאַץ א. א. וו. (זע : אַץ).
דרייצן
קרײַצ—ן
שנײַצ—ן א. א. וו.
(פּ.) פּלאַצ-ן, קראַצין א. א. וו. (זע : אַץ).
כייקל (נ.)
מייקל (נ.)
איך צײַקל
(פּ.) יאַקל, סך הכל א. א. וו. (זע : אַקל).
ײַ צ ע ר
גרייצער
קרײַצער
שווײַצער
שנײַער
(0) שניידט-ס איר, באַפרייט-ס איר א. א. וו. וגר. ײַ ץ - ע ר, אָדער ײַ ט — ס א י ר ).
(פּ.) קראַצער, שאַצער א. א. וו. (זע: אַץ).
בייקל
פּייקל
ע ק ע
הולטייקע
מאַכעירייקע
נאַגייקע
דײַקע
נײַקע
שײַקע
(0) אָקרײַקע, באָטשײַקע, בײַקע, בלײַקע, הײַקע, טשעקע, כאָדאָטייקע, לאַכערײַקע, לושפײַקע, ליענטיאַיקע, סחר'ייקע, סײַקע, פופייקע, פייקע, קופייקע, קוצעפייקע, קיטאַיקע, שאַלאָפּאַיקע, שפּייקע, איך אייקע, איך טערעלייקע, יאַמאַ'יקע (נ.), ניקאָלייקע ננ.).
(פּ.) מכה, טאַקע א. א. וו. (זע : אַקע). ײַ ר ע
מערה
קערה
טהרה
חוט השערה
נקרא לנערה
(פּ.) וואַרע, פּאַרע א. א. וו. (זע : אַרען.
ע — ע ב ן
ע
פּעטשע הע ? נע ! עהע ! *קאַפע *קופּע *אַדיע *איך זע
יע
(0) כבד פּה, ניבול פּה, פּה אל פּה. פּתחון פּה, תורה שבעל פּה, בזכות זה. עד היום הזה.
אַבעצע, אויטאָדעפע, דעקאָלטע, וואַרעטענע, זשעלע, מאָרע, פּאָרטמאָנע, פּיורע, פּענסנע, פאָיע, קרעפּע, רעזיומע, רענאָמע. אַניע ! ני בע ני מע ! (*) אַטעליע, אַ-נטרע, וואַריעטע, טורנע, מאַטינע, מוסיע, מיליע, נעגליזשע, פּאָרטעפּע, קלישע.
(פּ.) גי י, שטי י א. א. וו. (זע : יִן).
ע ב (פגי. ע פּ )
גרעב
סקעג
ב
ר
*געוועב
*איך וועב
*איך לעב
*איך קלעב
*איך שוועב
*איך שטרעב
ו*) שפּינוועב.
(פּ.) לי יב, איך גלי יב, איך הי יב, איִוב (נ.), קעפּ, שעפּ.
ע ב ט (זע : ע פּ ט ) עני
לעבל (אַ) *זעבל
*מעבל
*נעבל
*שוועבל
*שנעבל
וס) בעבל, העבל.
ו*) וועבל, פעלדפעבל.
ע נ ן
פאַרגרעבן דעם רבי'ן *גע.בן
*אומגעבן
*איבערגעבן *באַגעבן (זיך) *פאַרגעבן
*וועבן
*איבערלעבן *דערלעבן
*פאַרלעבן
*פאַרקלעבן *שוועבן
*שטרעבן
*דערנעבן
(0) סקעבן. ו*) עבן.
(פּ.) הי יבן, גלי יבן, די לי יבן, אי ב'ן
ע ב ע — ע ג ל אַ ר
ענע
רבי
ענע
איך בעבע (0) גלעבע, איך משערעבע. ו*) וועבע. ענער
צענער
גרעבער
*גענער
*באַגרעבער
*וועבער
*לענער
*קלענער וגר. ע ב י ע ר ). (פּ.) הניבער, איך דנןבער, איך טריִיִבער, לי יבאָר, ננןבאָר.
ע ג (פגי. ע ק ) .
*געיעג
*געשלעג *וועג (אַ) *טעג
*פאַרמעג *שטעג
*איך וועג *איך באַוועג *איך דערוועג (זיך) *איך זעג *איך מעג *איך פלעג *איך פרעג *איך רעג (זיך) וס) בעג, פלעג.
ו*) באַשלעג, סטראַטעג, שרעג, איך פּרעג.
ופּ.) טי יג, בי יג, זי יג, לי יג, ני יג. אַפּטנ!ק, מיסטנ!ק, סטנוק, פיִ!ק, קיִ!ק, רנוק ריק, איך וונןק, דזשי יק (נ.) פאָר גאַדם סנוק !
ע ג ט (זע : ע ק ט )
עגיע
עלעיגיע
סטראַטעגיע
פּריווילעגיע
קאָלעגיע
נאָרוועגיע (נ.)
וגר. עג - י ע ).
*ווע'גל
*זעגל
*נעגל
*רעגל
*שטעגל
*עולה רגל
*איך פּרעגל
נ*) דגל, סגל, דריסת הרגל, מעגל, קעגל. (גר. ע ג - ל ).
(פּ.) אי יגל, בי יגל, טי יגל, פי יגל, חוטא בעגל.
ע ג ל אַ ך
*באַוועגלאַר
*טעגלאַך
*דערטרעגליאַך
*מעגלאַר
*פאַרמעגלאַך
247
ע ג ן — ע ד
*קלעגלאַך
*איך דע.רמעגלאַר
ו*) די וועגלאַד, זעגלאַד, שטעגלאַד, פּרעגל איך.
(פּ.) אנ!גלאַד, טי יגלאַד.
עגן
ברעגן (די)
*דעגן
*זעגן (אַ)
*פאַרמעגן
*רעגן (אַ)
*געלעגן
*פאַרלעגן
*אונטערוועגן
*אַנטקעגן
*דערגעגן
*באַוועגן
*דערוועגן (זיך)
*צעזעיגן
*מעגן
*פלעגן
*פרעגן
*רעגן (זיך)
*איך באַגעגן
ו*) די קאָלעגז, קרעגן, געיעגן, געשלעגן, זעגן, סטראַטעגן, שטעגן, דעם שרעגן, פּרעגן, אויפרעגן, אָנרעגן, מיינעטוועגן, נאָרוועגן (נ.).
(פּ.) בי יגן, לי יגן, ני יגן, זי יגן, אי יגן. איז מגי ן. (זע : (ןגן).
*געגנט
*עס רעגנט
*ער באַגעגנט *ער זעגנט *ער געזע.גנט (זיך) פּ.) געאי יגנט. עגע
קאָלעגע *נגע
*פּגע
*רגע
(0) מגעגע, פּיענע, איך נעגע. ו*) פלעגע, שרעגע. (פּ.) מדרגה, פי יגע (נ.). עגער גרעגער *געלעגער *זעגער *ט!י עגער *יעגער *נעגער *פאַרלעגער *שלעגער *איך באַלעגער *איך צעגער
ו) ליעגער.
(*) אַכטטעגער, שרעגער, די קלעגער, שוועגער, נאָרוועגיער (נ.), אַ פרעגער, מעג ער א. א. וו. וגר. ע ג ע ר ).
(פּ.) בניגער, זי יגער, פּגר, צעלי יגער, שטי יגער, סניגור, קטיגור.
ע ד (פגל. ע ט )
דאַרמאָיעד
וועלאָסיפּעד
שד
ע ד י ס — ע ד ע ר
248
מחמד
איך רעד
*מעד
*שוועד
וס) וורעד, סאַמאָיעד, סליעד, פּלעד, אַרכימער (נ.), גאָו הער !
ע ד י ס
אדום (נ.).
*פעדים
*כקדם
(0) איך באַרעד אים א. א. וו. וזע : עד).
(פּ.) אי ידים, בי ידים, הספּדים, שדים. וזע נוד)
ע ד י ק
*איך באַגנעדיק
*איך פּרעדיק
*איך שעדיק
*ווענעדיג (נ.)
ו) העד-אייק. (*) בית דין צדק. גר צדק, גואל צדק, חשבון צדק, מלכי צדק נ.).
ופּ.) לי ידיק, פרי ידיק, איך באַלי דיק, איך דערלי ידיק, איך פאַרטי ידיק.
*פלעדל
*רעדל
*שקעדל
וס) איך פּעדל, מעדאַל.
(*) זעדל, לעדל, סעדל. (גר. ע ד — ל). ופּ.) דרעדל. יויִודל, לאַכמאַנדרנןדל,
מיידל, קלי ידל, קניידל, שיידל, אי ידל, זי ידל (נ.), פריידל (נ.).
ע ד ל אַ ך
*שעדלאַר
*רעדל—אַך א. א. וו.
וזע : עדל).
ע ד ע
*רעדע
*יעדע
(0) בעסיעדע, שכעדע, טאָרפּעדאָ. קרעדאָ, טאָלעדאָ ונ.), דעדי, סטעדי, רעדי, עדי (נ.). (גר. ע , ע ד- ד ו, ד י ).
ופּ.) זנודע, ביִ!דע א. א. וו. (זע : נ!דע). ע ד ע ר
באַרעדער
איך פעדער (זיך)
*בעדער
*לעדער
*סעדער
*פעדעיר
*צעדער
*רעדער
*יעדער
*יעטוועדער
*ענטוועדער
ו) סוועטער, וואָצעמעטער ? איך עדער, אַ טאָלעדאָ'ר ננ.), אַ סטעדי'ער.
ו*) פּורע גדר, חנוך הגדר, די זעדער, כ'זע דיר, כ'בעט דיר א. א. וו. (גר. ע , ע ט י ד י ר, ד ע ר ).
249
(פּ.) חדר, נדר, סדר, קלי ידער, אי ידער, לי ידער, כסדר א. א. וו. (זע : נןדער).
(פּ.) בי יז, לנןז, איך דערלי יז, איך נןןז.
איך פאַרגלי יז, איך רי ז.
ע ז ט (זע : ע ס ט )
*רב'ל
*טעיוול (די)
וזע : עוו).
ע ו י ע
איך רעווע
זשענעווע (נ.)
*אלישבע
*בת שבע
*יהושבע
ו) וועווע (נ.), ניעווא ונ.).
ופּ.) גנבה, מצבה א. א. וו. לזע : נןיוע). ע ז (פגי. ע ס )
*קעז
*אַמביציעז
*גראַנדיעז
*גראַציעז
*נערוועז
*רעליגיעז
*איך לעז
ו) בעז, געז, סינטעז, פּאָלאָנעז, זאַליעז, אַפּסטערז, דאַנסטערז, (די) עז, ראשית הגז.
ו*) מאַיאָנעז, טענדענציעז, לוקסוריעז, מוסקוליעז, מיסטעריעז, סעריעז, סקאַנדאַליעז, פּאָמפּעז, פּרעטענציעז.
ע ז י ש
אַרטעזיש
אַלבאַנעזיש
יאַפּאַנעזיש
כינעזיש
פּאָלינעזיש
פּאַלעסטינעזיש
פּאָרטוגעזיש
שלעזיש
ע ז י
*בלעזל
*גלעזל
*גרעיזל
*העזל
*נעזל
*קעזל
וגר. ע ז - ל ).
ופּ.) אי יזל, קרי יזל, דרי יזל (נ.), רי יזל (נ.).
ע ז ן
בית דין
*שפּעזן
*געוועזן
*גענעזן
*לעזן
ו*) דעם גראַנדיעז-ן, דעם נערוועז-ן
א. א. וו. וגר. ע ז - ן ).
(פּ.) דעם בי יזן, דערלי יזן א. א. וו.
וזע : י ין).
ע ז ע — ע ט
250
עזע
בע-רעזע
היפּאָטעזע
מאַרסעליעזע
פעזע
טערעזע (נ.)
*גזע
ו) איך רעזע. (*) מאַגנעזע, מאַרגינעזע, די גראַנדיעז-ע, די נערוועז-ע א. א. וו. וזע : עז).
לפּ.) בי יזע, דרי יזע לנ.), די יזי, קרי יזי. עזער
*גלעזער
*גרעזער
*לעזער
*יאַפּאַנעזער
*כינע'זער
*אליעזר
ו*) אַלבאַנעזער, פּאָלינעזער, פּאַלעסטינעזער, פּאָרטוגעזער, צעזאַר, גראַנדיעזער, נערוועז-ער א. א. וו. וגר. ע ז — ע ר ).
ופּ.) בי יזער, דערלי יזער, קי יזער, לי יזער (נ.), געזער, גלעזער, נעזער, רנןזאָר.
ע ז ש (זע : ע ש )
ע ט (פגי. ע ד )
בוקעט
בעט (אַ)
גט
געשפּעט
חטא
מאַגנעט
סילועט
סקעלעט
על חטא
פּאָעט
פּאָרטרעט
דיסקרעט
וויאָלעט
נעט
פעט
קאָקעט
(צו) זע.ט
העט העט !
איך בעט (צו)
איך גלעט
איך געוועט
איך שפּעט
ער וועט
ער באַרעדט
*געבעט
*ברעט
*גרעט
*טאַנדעט
*מאַיעסטעיט
*נעט (די)
*שטעט
*שפּעט
*איך בעט
*איך פאַרבעט
*איך טרעט
*איך באַטרעט
*איך פאַרטרעט
*איך צעטרעט
*איך קנעט
*ער זעט ו) אַטלעט, באַלעט, באַנקעט, בילעט, בראַסלעט, ברונעט,
בופעט,
דועט.
ע ט אַ ך — ע ט י ק
העט, זשאַקעט, זשילעט, טואַלעט, טערצעט, סאָוויעט, פּאַקעט, פּיסטאָלעט, (הינער)פּלעט, קאַבאַרעט, קאַבינעט, קאָטלעט, קאָמיטעט, קאָרסעט, קאַשקעט, קוואַרטעט, קופּלעט, קלאַרנעט, קאָנטעט, קאָנקרעט, איך יעט, איך פּלעט.
באַיאָנעט, ביודזשעט, דעקרעט, לאַזאַרעט, לאָרנעט, לעט (נ.), מאַנזשעט, סיגאַרעט, סעקרעט, עסטעט, פּלאַנעט, פּראָפעט, פאַלצעט, פאַצעט, פאַקולטעט, פלעט, קאַדעט, קאָמעט, קאָמפּלעט, קאָרנעט, קאַרעט, קווינטעט, קלאָזעט, ראַקעט, רולעט, שטאַפעט. שטיבעלעט, שטילעט.
אַנאַלפאַבעט, אָמולעט, אָמלעט, אַסקעט, באַגעט, באַראָנעט, באַרעט, בלאַנקעט, בריקעט, גאַזעט, דובלעט, וואַלעט, ווילאַעט, וויניגרעט, ט'אַ'בורעט, טאַבלעט, טעט-אַ-טעט, טראַפאַרעט, טשערעט, לאַנצעט, מוסקעט. מינאַרעט, מינועט, מעטשעט, סאַווענעט, סאַטינעט, סאָנעט, סטאַנגרעט, סיגנעט, סיוזשעט, סעט, סעפּטעט, סערוועט, סעפּעט, סעקסטעט, עטיקעט, עסטאַפעט, עפּאָלעט, עפּיטעט. פּאַמפלעט, פּאַרקעט, פּאַשטעט, פּינצעט, פּיקעט, פּירועט, פּרעדמעט, קאַבריאָלעט, קיסעט, קרעט, דעקרעט, שאַנסאָנעט, נאַזאַרעט ונ.), עליזאַי בעט (נ.).
ו*) אוניווערזיטעט, טאַפּעט, שטאַכעט, אָביעקטיוויטעט, אַבנאָרמאַליטעט, אַדמיריאַ'ליטעט, אויטאָריטעט. אינדיווידואַליטעט, אינטעלעקטועליטעט, אינפעריאָריטעט, אַקטואַליטעט.
אַקטיוויטעט, אָריגינאַליטעט, באַנאַליטעט, בעסטיאַליטעט, ברוטאַליטעט, געניאַליטעט, גראַוויטעט, לאָיאַליטעט, מאַיאָריטעט, מינאָריטעט, נאַאיוויטעט, נייטראַליטעט, נערוואָזיטעט, סאָליד'אַ'ריטעט, סוביעקטיוויטעט, סוווערעניטעט, סופּעריאָריטעט, סענטימענטאַליטעט, ספּעציאַליטעט, עגאַליטעט, עווענטואַליטעט, עלאַסטיציטעט, עלעקטריציטעט, עקסצענטריציטעט, פּאַסיוויטעט, פּאָפּולאַריטעט, פּאַריטעט, פּובעריטעט, פּלאַסטיציטעט, פּערווערזיטעט, פּערסאָנאַליטעט, פּראָדוקטיוויטעט, פּריאָריטעט, פאַטאַליטעט, פאַמיליאַריטעט, פאָרמאַליטעט, פריוואָליטעט, קאַפּאַציטעט, קוואַליטעט, קוואַנטיטעט, קוריאָזיטעט, רעלאַטיוויטעט, רעליגיאָזיטעט א. אַנד. ופּ.) ער גי יט, ער שטי יט א. א. וו. (זען נוט)
עטאַך
פּעטאַך
*רעטאַך
*שטח
ו*) טרעט איך, קנעט איך א. א. וו. וזע : עט).
(פּ.) פלנןטוך, גרי יט איך, פאַרשפּרי יט איך א. א. וו. (זע : נ!ט).
עטיק
עטיק
עסטעטיק
פאָנעטיק
קאָסמעטיק
זעטיק
*טעטיק
ע ט י ש — ע ט ן
*איך באַשטעטיק
*איך פאַרשפּעטיק
ו) הערעטיק, טעאָרעטיק, אַטלעטיק, אַפּאָלאָגעטיק, אַריפמעטיק, דיאַבעטיק. וגר. ע ט - י ק ).
ע ט י ש
טעאָרעטיש
סימפּאַטעטיש
עטיש
עסטעטיש
פּאַטעטיש
פּאָעטיש
פאָנעטיש
קאָקעטיש
*מאַיעסטעטיש
*שטעטיש
ו) אַפּאָלאָגעטיש, אַסקעטיש, אָפּערעטיש, אַריפמעטיש, הערעטיש, לעטיש, מאַגנעטיש, סינטעטיש, קאָסמעטיש, אַטלעט-יש, פּראָפעט-יש א. א. וו. (גר. ע ט — י ש ).
עטל
בלעטל
פּשט'ל
צעטל
יעטל (נ.)
עטל (נ.)
*ברעטל
*דרעטל
*שטעטל
*שרעטל
*איך בעטל
ו) פּעטל, פּלעטל, איך סעטל, בעטל,
בראַסליעטל, זשאַקעטל, סיגאַרעטל,
פּאָרטרעטל, פאַלצעטל, פאַצעטל, קאַש-
קעטל, קופּלעטל א. א. וו.
ו*) קטל, נעט-ל, שטאַכעט-ל א. א.
וו. וגר. ע ט — ל ).
לפּ.) טי יטל, צוו י יטל, קווטל קל
פליִןטל, צי יטל (נ.).
ע ט ל אַ ך
געטלאַר
פּשטל—אַך א. א. וו.
וזע : עטל).
עטן
געטין
סוברעטין
אָפּערעטן
פאַרבעטן
גט'ן
גלעטן
וועטן
זעטן (זיך)
רעטן
שפּעטן
*בעיטן
*טרעטן
*באַטרעטן
*פאַרטרעטן
*פאַרקנעטן
י) שמעטן, יעטן, פּלעטן, דעם באַ-
רעדט-ן, די קאַבינעט—ן א. א. וו.
ו*) גערעטן, דעם שפּעטן, דעם טאַנ-
עט, די טאַפּעט-ן, די שטאַכעט—ן
א. א. וו. וגר. ע ט — ן ).
ע ט ש — ע כ ט ע
(פּ.) באַגלי יטן, גרי יטן א. א. וו. (זע :
י יט).
ע ט ע
אַנקעטע
אָפּערעטע
גאַזעטע
דיעטעי
קאָקעטע
קאַרעטע
יעטע (נ.)
וס) ברונעטע, גריזעטע, וויניעטע, וועטע, טאַבורעטע, טואַלעטע, לאָרנעטע, מאָנעטע, מאַריאָנעטע, מעטע, סוברעטע, סטאַטועטע, סיגאַרעטע, סמעטע, סערוועטע, עטיקעטע, פּלאַנעטע, פּרימעטע, ראַקעטע, רולעטע, שאַנסאָנעטע, מאַרגאַרעטע ונ.), עליזאַבעטע ונ.), עטע (נ.), ראָזעטע (נ.), איך יעטע, איך מעטע, איך רעטע, די באַרעדטע, גע'גט'ע, נעטע, פעט-ע, קאָנקרעט-ע א. א. וו. (גר. ע ט — ע ). אַלעגרעטאָ, געטאָ, וועטאָ, ליברעטאָ, פּעטאָ, ריגאָלעטאָ ננ.), ווענדעטא, בעטי (נ.), נעטי ננ.), עטי (נ.).
ע ט ע ר
בלעטער
געטער
געק'לעטער
געשמעטער
היתר
וועטער
לעטער
מעטער
עטעיר
פעטער
רעטער
איך פאַרגעטער
איך קלעטער
איך צעשמעטער
*ברעטער
*פאַרטרעטער
*פאַררעטער
*שפּעיטער
ו) מאַקעטער, סאַלפּעטער, זעטער, ביתר ונ.), פּעטער ונ.), באַראָמעטער, גאַזאָמעטער, געאָמעטער, דיאמעטער, טאַקסאָמעטער, טערמאָמעטער, כראָגאָמעטער, מילימעטער, סאַנטימעטער. קילאָמעטער, ראַדיאָמעטער א. אַנד.
אַ באַרעדטער, ברונעטער, גע'גט'ער, (אָפּ)שפּעטער, דיסקרעטער, וויאָלעטער, נעטער, קאָנקרעטער, וועט ער א. א. וו.
ו*) אַ בעטער, וואוילטעטער, טאַנדעטער, קנעט-ער, בעט ער, זעט ער א. א. וו. וגר. ע ט - ע ר ).
(פּ.) ברי יטער, צו ו ייטער א. א. ו ו. וזע: עטער).
ע ט ק ע
אָפּערעטקע
סאַלפעטקע
קושעטקע
קליעטקע
ברונעטקע
סוברעטקע
קאָקעטקע
שאַנסאָנעטקע
(0) בעטקע, בעסיעדקע, בראַסליעטקע, העטקע, וויניעטקע, זשילעטקע,
ע ט ע. — ע ט ק ע
254
טאַבורעטקע, לאָרנעטקע, מעטקע, סיגאַרעטקע, סטאַ'טועטקע, סיעטקע, סעקרעטקע, פּאָוויעטקע, פּיעטקע, סערוועטקע, קאַרעטקע, קיסעטקע, ראָזעטקע, רולעטקע.
אַטלעטקע, אַנאַלפאַבעטקע, גריזעטקע, מאַריאָנעטקע, פאַצעטקע, ליעטקע, יעטקע ונ.), מאַרגאַרעטקע ונ.). עטקע ונ.), עליזאַבעטקע ונ.). וגר. ע ט , ע ט ע — ק ע ).
ע ט ש
געטש
קוועטש
(0) בעטש, סקעטש, סקרעטש, קאַרטעטש, איך מעטש, איך סטרעטש, איך קעטש. בערזש, פּלעדזש.
צער
געשפּרעך
פרעך
ער !
איך ברעך
איך אונטערברעך
איך פאַרברעך
איך צעברעך
איך פאַרשוועך
איך שטעך
איך באַשפּרעך
איך פאַרשפּרעך
וס) אוספּעך, טשעך ואַ), פּליעך. שווער, שער, די בעד, פלעד. ופּ.) דיך לאַ), קיך, איך, דיך, זיך, מיך, גיך.
געפעכט
געשלעכט
הענט
שלעכט
איך פלעכט
איך פעכט
איך שעכט
ער פעכט
ו) די מעכט, ער ברעכט, ער אונטערברעכט, ער פאַרברעכט, ער צעברעכט, ער פאַרשוועכט, ער שטעכט, ער באַשפּרעכט, ער פאַרשפּרעכט. ופּ.) ליכט, געוויכט, געבריכט, געדיכט, אומגעריכט, איך ריכט וזיך), איך פאַרריכט.
גערעכטיק
מעכטיק
פּרעכטיק
איך פאַרדעכטיק
איך נעכטיק
איך באַרעכטיק
(פּ.) ליכטיק.
שעכטע
ענטע
רעכטע
ע נ ט ע ר — ע נ ץ
גערעכטע
שלעכטע
ו) געפּעכטע, פאַרשוועכטע. ופּ.) מסכתא, אומגעריכטע, געבריכטע, געדיכטע, פאַרריכטע.
ע כ ט ע ר
געלעכטער
גע-שלעכטער
וועכטער
טעכטער
עכטער
רעכטער
גערעכטער
שלעכטער
ו) פעכטער, שעכטער, די טרעכטער, שפּעכטער, געפּעכטער, פאַרשוועכטער, ברעכט ער, פאַרשפּרעכט ער א. א. וו. וגר. ע ב ט — ע ר ). ופּ.) אומגעריכטער, געבריכטער, געדיכטער, געוויכטער, ריכט ער (זיך), פאַרריכט ער.
דענל
לעכל
איך קעכל
נעכל (נ.)
(0) געמעכל, פּליעכל, רח'ל ונ.). ופּ.) מיכל.
ע נ ן
קעכין
באַרעכן
שטעכ—ן א. א. וו.
וזע : עד).
ע נ ע
זאַווערעכע
פרעיכע
נעכע (נ.)
ו) וויעכע, סטרעכע, פּאָטיעכע, אוספּעכע, פּאָסעכע, איך פּשילעכע, איך צעדרעכע. עכאָ. ופּ.) גיכע, מיכה (נ.), איך דיכע.
ו*) בעל בכי, מה שמד, ד' יצליח דרכד, אשרי יושבי ביתר, בקאקאתיך... ע נ ע ר
בענער
דענער
לענער
פענער
פאַרברעכער
העכער
פרעכער
ומ) סעכער, פאַרשוועכער, קעכער, וצאָז) שטעכער, וחתימה) שטעכער, (אָפּ)שפּרעכער, די טעכער, פלעכער, איך צעטעכער. וגר. ע ד — ע ר ). ופּ.) אַ דיכער, גיכער, זיכער.
ע נ ץ
איך קרענץ
געקעכטס
רעכטס
שלעכטס
ע ב צ י ק — ע ל
ו) איך עכץ, איך צעלעכץ, דעם
העכט-ס, דעם קנעכט-ס א. א. וו.
וגר. ע כ ט - ס ).
פּ.) געדיכטס, געריכטס.
ע כ צ י ק
זעכציק
לענציק
וזע : עכץ).
ענצן
זעכצן
ן
קרעכצן
וזע : עכץ). געשטעל
על
האָטעל
טרעל (אַ) יואוועל
מאָדעל
מאַמזעל
פאָטעל
קוועל (אַ) שוועל
שטעל (אַ) העל
תל
שנעל
איך גע-פעל איך וועל איך טרעל איך קוועל
איך קנעל
איך שוועל
איך שטעל
איך באַשטעל
איך פאַרשטעל
איך שנעל
*געמעל
*זעל
*מעל
*אָפיציעל
*אָריגינעל
*נאַטורעל
*ספּעציעל
*פּראָווינציעל
*פּרינציפּיעל
*פינאַנציעל
*קולטורעל
*קרימינעל
*ראַיעל
*איך פאַרגעל
*איך פאַרמעל
*איך פעל
*איך באַפעל
*איך פאַרפעל
*איך קוועל (זיך)
*איך פאַרשמעל
ו) אַקוואַרעל, אַרטעל, באָרדעל, בוטעל, בעל, בראָקאַטעל, גאַזעל, געזעל, דועל, דרעל, וויאָלינטשעל, טונעל, מאָרעל, נאָטאַבעל, סאַרדעל, „על“, פּאַנעל, פּאַסטעל, פּאַראַלעל, פּאָרטפעל, פּעל-מעל, פאָרעל, פלאַנעל, ציטאַדעל, צעל, קאָלאָנעל, קאַראַטעל, קאַ'רוסעל. קאַרעל, קליענטעל, רעבעל.
ע ל אַ ר — ע ל ז
שראַפּנעל, סוועל, שעל, אַברבאַנאל ונ.), פּאָלישינעל ונ.), ראַפאַעל ונ.), מאַרסעל (נ.), איך ספּעל, איך פּעל, איך צעקרעל.
ביעל, טשמעל, קיסעל, שטשאַוועל, שינעל.
ו*) אוניווערסעל, אינדוסטריעל, אינדיווידועל, אינטעלעקטועל, אָפּאָזיציאָנעל, אַקטועל, טראַדיציאָנעל, מאַטעריעל, נאָטאַריעל, נאָמינעל, סענסאַציאָנעל, סעקסועל, עווענטועל, פּאָטענציעל, פּראָפּאָרציאָנעל, פּראָפעסיאָנעל, פאָרמעל, צערעמאָניעל, קאָמערציעל, קאָנדיציאָנעל, קאָנווענציאָנעל, קאָנפידענציעל, ראַציאָנעל, ריטועל, רעדאַקציאָנעל א. אַנד.
(פּ.) אי יל, הי יל, טי יל, איך דערוו י יל, איך הי יל, איך צעטי יל, איך צי יל, איך דערצי יל, איך שי יל, תפילה לאל, בי יל, דזשי יל, מעיל, סי יל, סקי יל, פּי יל.
*מלך
*ים המלח
*פּאַמעלאַך
*אלימלך
*מתושלח
ו*) בן מלך, אבינו מלד, אדוני מלד, דרך המלך, יחי המלך, כיר המלד, מעדני מלך, שני למלד, דוד המלד, שלמה המלך א. אנד. באַפעל איד, פאַרשמעל איך א. א. וו. וגר. ע ל א י ך ).
(פּ.) פרי ילאַך, טי יל איך, דערצי יל איך א. א. וו. לזע : יִ!ל).
געוועלב
ו) פעלפּ, העלפּ.
זעלכל
קעלבל
שוועלבל
ע ל נ ן
געוועלבן
קעלבן (זיך)
(דעם) געלבן
ע ל ד (זע : ע ל ט )
ע ל ד ע ר
וועלדער
פעלדער
ו) איך מעלד דיר, איך שטעל דיר, עס געפעלט דיר א. א. וו. וגר. על , ע ל ד, ע ל ט — ד ע ר, ד י ר ).
פעלז
בעלז (נ.)
טעלז (נ.)
רעלס
ו) אַ' העל'ס, אַ ראַיעל'ס, דעם געזעל-ס, דער מאַמזעל-ס א. א. וו. (גר. ע ל - ס ).
ע ל ז ע ר — ע ל ן
258
ע ל ז ע ר
העלזער
בעלזער (נ.)
טעלזער (נ.) (גר. ע ל ז - ע ר, אָדער ע ל ז י י ע ר ).
עיט
געלט
געצעלט
וועלט
קעלט
העלד
פעלד
איך פאַרגעלט
איך פאַרשעילט
איך מעלד
ער טרעלט
ער קוועלט
ער קנעלט
ער שוועלט
ער שטעלט
ער באַשטעלט
ער פאַרשטעלט
ער שנעלט
מיר געפעלט
אים געשוועלט
עס העלט
געוועלט
פאַרוועלט
*ער פאַרגעלט
*ער פאַרמעלט
*ער באַזעלט *ער פעילט
*ער באַפעלט ער פאַרפעלט *ער קוועלט (זיך)
*ער פאַרשמעלט
ו) בעלט, ער וועלט, ער ספּעלט, ער פעלט, ער צעקרעלט, איז געמעלט.
(פּ.) ער הי ילט, ער וו י ילט, ער טי ילט, ער צי ילט, ער דערצי ילט, ער שנולט, ער בנ!לט, ער מעילט.
ע ל ט ע ר
געלטער
עלטער
קעלטער
שעלטער
(0) אַ פאַרשטעלט-ער, קנעלט ער א. א. וו. וזע : עלט).
עליע
סטעליע
קאַפּעליע
אליה
געליע (נ.)
ו) דעליע, 'דרעליע, וועליע, ושטומע) ליעליע, סאַרדעליע, קאַטשעליע, וואַנעליע, איך בראַנדזעליע, איך פּיעליע, איך פּריטשמעליע.
ו) עוואַנגעליע, קאַרעליע ונ.), קאַמעליע ננ.). ופּ.) פאַמיליע.
עלן
דאַרדאַנעלן
נאָוועלן
קערצענעלן
געשוועלן
קעלן (נ.)
געזעל—ן
שטעל—ן א. א. וו.
(זע : על).
259
ע ל ס — ע ל ף
ע ל ס (זע : ע ל ז )
עלע
טאַבעלע
קוועלע
שטעלע
העלע
שנעלע
*זעלע
*געלע
ו) אָמברעלע, באַגאַטעלע, דיעלע. טאַראַנטעלע, פּאַרצעלע, פלאַינעלע, קאַרוזעלע, סוועלע, איך מעלע.
ו*) הפלא ופלא, אמן סלה, אַרציעל-ע, אריגינעל-ע א. א. וו. וגר. ע ל - ע ).
טשעלאָ, אָטעלאַ (נ.), מיקעל אַנדזשעלאָ (נ.), בעלאַ ננ.), סטעלאַ ננ.). דזשעלי, נעלי ננ.)
(פּ.) גזילה, נבלה א. א. וו. (זע : י לע). עלעם
כעלעם (נ.)
קעלם (נ.)
ווילהעלם (נ.)
(0) העלם, שעלם, אַנזעלם ננ.), איך באַשטעל אים, איך געפעל אים א. א. וו. וזע : על).
עלעף
צוועלעף
*כלב
*אחד מאלף
וגר. ע ל - א ו י ף ).
(פּ.) חלב.
עלער
בעלער
וועלער (אַ)
טעלע-ר
העלער
שנעלער
*געמעלער
*מעלער
*פעלער
*קעלער
*געלער
*ראַיע-לער
*שמעלער
*איך פאַרשמעלער
ו) סעלער, ספּעלער, “פעלער„, קול'ער, סוועלער, בריוון שטעלער, באַשטעל-ער, טרעל-ער א. א. וו.
ו*) גענערעלער, זשורנעלער, שפּיטעלער, באַפעלער, קוועלער, אָפיציעלער, אָריגינעל-ער א. א. וו. וגר. ע ל - ע ר ).
(פּ.) בנןלער, דזשי ילער, וו י ילער, דערצי לער, טי לער, צי ילער, שי ילער, טי ילאַר, פי ילור, סי ילאָר.
וועלף
צוועלף
איך העלף
(0) העלפּ יורסעלף. שעלוו.
ע ל פ ע ר — ע ם
ע ל פ ע ר
(נאַ)העלפער
עלפער
צוועלפער
אלפ'ער
(גר. ע ל ף - ע ר , אדער ע ל פ אַ ר, פ אַ ר ).
שמע'לץ
איך וועלץ (0) די בעלטס, דעם העלד-ס, דער וועלט-ס א. א. וו. וגר. ע ל ט י ס ).
ע ל צ ל
העלצל
פּעלצל
שמעלצל
ע ל צ ע ר
העלצער
וועלצער
זעלצער
מעלצער
שמעלצער
קיעלצער (נ.) נס) באַשטעלט-ס איר, געפעלט-ס איר א. א. וו. (זע : עלט).
ע ל ק
עלק
איך וועלק
איך מע-לק
ע ל ק ע
בעלקע
נעלקע
קאַמזעלקע
קאַרמעלקע
עלקע (נ.)
שמעלקע (נ.)
נס) שמח בחלקו. יעלקע, מיטעלקע. סטרעלקע, פּעטעלקע, צעלקע, האָרעלקע.
בוטעלקע, סאַרדעלקע, געלקע (נ.). זעלקע ונ.). וגר. ע ל — ק ע ).
ע ל ק ע ר
פעלקער
וגר. ע ל ק י ע ר, אָד. ע ל - ק ע ר ).
פּראָבלעם
פאַרנעם (אַ)
קלעם
איך נעם
איך אונטערנעם
איך באַנעם
איך פאַרנעם
איך צענעם
איך פלעם
איך קלעים (צו)
איך פאַרקעם
איך שם
*ברעם
*רעם
*אָנגענעם
*באַקוועם
*דעם
ע מ ד — ע מ ל אַ ך
*דורכדעם
*איך פאַרשעם
*(פּ.) אים
וס) בעל שם, חלול השם, אם ירצה השם, ברוך השם, למען השם, מוציא שם, קונה שם, קידוש השם, מם, אַדוישעם, באָהעם, העם, קרעם, שלעם, עקסטרעם, וועם ? יעס מעם ! סעם ננ.). שכם (נ.), איך פאַרצעם, איך שטרעם.
(פּ.) הי ים, לי ים, געהי ים, כבוד אם, גם, סם, פרם, קליִם, איך בלם. ע מ ד — ע מ ט
העמד
פרעמד
ער נעמט
ער אונטערנעמט
ער באַנעימט
ער פאַרנעמט
ער צענעמט
ער צעפלעמט
ער פאַרקלעמט
ער פאַרקעמט
ער שמ'ט
*ער פאַרברעמט
*ער רעמט (איין)
*ער פאַרשעמט
נס) זעמד (די), ער פאַרצעמט, ער שטרעמט.
(פּ.) ער פרי ימט, ער קלי ימט, ער בלי ימט. עמיע
אַקאַדעמיע
עפּידעמיע
פּרעמיע
נחמיה
(0) בערעמיע, אַנעמיע, כעמיע, העמיע. (גר. ע ם — י ע ). ע מ י ש
אַנעמיש
אַקאַדעמיש
באָהעמיש
כעמיש
עפּידעמיש
פּאָלעמיש
פלעמיש
*בעהמיש ו) לעמיש. ו*) ברה כשמש. ע ם , ע מ ע — י ש ). (פּ.) בהמה'יש, הי מיש. עמי
געזעמל
זע.מל
לעמל
קעמל
*דרעמל
*פלעמל
*קרעמל
*רעמל
*שוועמל
*אברהמ'ל (0) ענעמל, קלעמל, המ'ל ונ.), מעל ונ.).
פּ.) בי ימל, לי מל
ע מ ל אַ ך
נעמלאַך
קעמל—אַך
שוועמל—אַך א. א.
(זע : עמל).
באָוגר. מעוו.
ע מ ל ט — ע (מ ע ר
202
עמיט
דעמאָלט
געזעמלט
זער דרעמלט
(0) ענעמלט. וזע : עמל).
ע מ ע
באָהעמע
דיאַדעמע
דילעמע
טאַנטיעמע
טעמע
כריזאַנטעמע
סיסטעמע
סכעמע
עמנלעמע
פּאָעמע
פּראָבלעמע
*נאַקייעמע
(0) באַרעמע, אַנאַטעמע, די עקסטרעמע, חמ'ע (נ.), טעמע (נ.), איך פאַרשטשעמע, טרעמאָ, 'אָנגענעמע.
(פּ.) בהמה, געהי ימע א. א. וו. (זע : שמע).
ע מ ע ן
נעמען
אונטע'רנעמען
באַנעמען
פאַרנעמען
צענעמען
צעפלעמען
פאַרקלעמען
פאַרקעמען
שמ'ען
*נאמן
*נעמען (די)
*וועמע.ן
*פאַרברעמען
*איינרעמען
*פאַרשעמען
*בעהמען (נ.)
ו) סעמעז, עקזעמעז, פאַרצעמען, פאַרשטשעמען, שטרעמען, די באָהעמען, טאַנטיעמען, כריזאַנטעמען, סיסטעמען, פּראָבלעמען, קרעמען, המ'ען (נ.), טעמע'ן ננ.), סעם'ען (נ.), דעמאָן, לעמאָן, ניעמאַ'ן ונ.), נעם אָן.
ו*) די ברעמען, רעמען, דעם אנגענעמען, דעם באַקוועמען, דעם עקסטרעמען.
ופּ.) הי ימען, דעם געהי ימען.
ע מ ע ס
אמת
*חכמת
*קרן קימת
*וועמעס
*רמז
(0) באמת, ברוך דיין אמת, עולם האמת, די פּאָעמע-ס, די סכעמע-ס א. א. וו. איך נעם עס, איך פאַרשטשעמע עס א. א. וו. (גר. ע ם , ע מ ע — ס , ע ס ).
(פּ.) אימות, שמעס, בשלמות, איך ממית, איך בלי ים עס, איך קל ם עס. (זע : נומעס).
ע מ ע ר
באַלעמער
לעמער
עמער
*זמר
*קרעמעיר
ע. מ פּ — ע .נ ג ל
(0) גרעמער, מם'ער, סעמער, די העמער אַ נעמער, באַנעמער, פאַרנעמער, טעמער ננ.), שכם'ער (נ.). ו*) כלי זמר, צמר, אונטערנעמער, באַקוועמער, עקסטרעמער, בעהמער ונ.), אנגענעמער. וגר. עם - ע ר ). (פּ.) בי ימער, קלי ימער, לאמר. ע מ פּ
וועמפּ
פֿרעמפּ
קעמפּ
טעמפּ
איך דעמפּ
דעמנ
איך צעטרען
איך קען
איך אָנערקען
איך באַקען
איך דערקען
*געווען
*געזען
*פאַרזען
*געשען
*איך גענען
(0) פּדיון הבז, הצד השוה שבהן, באשר בכן, מילא בכן. בעזמען, דרען, טורקמען, טשלען, פּלען, פענאָמען. קלען, שאַטען, סואווערען, אַטען ונ.), קאַרטען (נ.), הען ! מען...
ופּ.) געוו י י ן, חן א. א. וו. (זע : יִן ן).
עמפּי
וועמפּל
טעמפּל
לעמפּל
שטעמפּל ו) עקזעמפּל, סעמפּל. עמפן
דעמפן
קעמפן
קרעמפן וגר. ע ם — פ ו ן ).
ען
ברען (אַ)
פּען
ווידען ?
ווען ?
צען
איך פאַרברען
ע נ ג (פגי. ע נ ק )
געדרענג
לענג
ענג
שטרענג
איך ברענג
איך פאַרברענג
איך פאַרדרענג
איך הענג
איך פאַרהענג
וס) די געזענג, געפענג, צווענג, קלענג, שלענג, איך זענג, איך שפּרענג, בענג !
ענגי
דרענגל
צווענגל
שטענגל
ע נ ג ע — ע נ ד ל אַ ך
ו) געזענגל, הענגל, לענגל, ענגל.
קרענגל, שלענגל.
מענגע
סטעינגע
שערענגע
ענגע
שטרענגע
(פּ.) אָבצוו י נגע, אַפּאָטי נגע.
ע נ ר י ק
לענענדיק
בלענדיק
שטענדיק
פאַרשטענדיק
איך בענדיק
איך ענדיק
וס) אייגנהענדיק, אָנשטענדיק, זעלבסטשטענדיק, עולשטענדיק, נויטווענדיק, מענדאק, סענדאַק.
ע נ ג ע ר
דרענגער
הענגער
לענגער
ענגער
שטרענגער
איך פאַרלענגעיר
איך שווענגער
ו) זענגער, פענגער, אויסברענגער, אָנהענגער, פאָרגענגער. וגר. ע נ ג ע ר ).
ענד
רוק און לענד
איך פאַרבלענד
איך ווענד (זיך)
איך פאַרווענד
איך פאַרלענד
איך פאַרשווענד
איך שענד
ו) גלענד, סטענד, די בענד, איך אַטענד, איך פאַרספּענד, איך פענד, דיווידענד, רעווערענד.
פענדל
קענדל
רענדל
מענדל
*הענדל
*פענדל
*שפּענדל
וס) לענדל, פּענדל, איך הענדל, איך טענדל. ו*) טענדל, באַריטענדל, פּערזענדל, פאַסענדל.
(פּ.) בי ינדל, חנדל, צי ינדל, שטי ינדל, קרי ינדל, שי ינדל (נ.), געליִיִנדל, וונןנדל. ע נ ד ל אַ ך
פאַרשטענדלאַר
עינדלאַר
שענדלאַר
בענדל—אַר
רענדל—אַך א. א וו.
וזע : ענדל).
ען נ ד ע —
ע נ ד ע
אַרענדע
גרענדע (די)
לעגענדע
ענדע
ו) אַגענדע, גאַווענדע, גרזשענדע, טענדע-ווערענדע, קאליענדע, קאָמענדע, יענטע טעלעבענדע, ברענדי, דענדי, עפענדי, קענדי, הענדי. ברען דו, דערקען די א. א. וו. וגר. ע ז ד ו, ד י ).
ע נ ד ע ר
בעינדער
לענדער
געלענדער
סטענדער
געשלענדער
איך פאַרענדער
סענדער
קאַלענדאר
(0) ספּענדער, פאַרשווענדער, שענדער, די געווענדער, רענדער, צילענדער. רעפערענדאַר, רוסלענדער, קורי לענדער א. א. וו. איך קען דיר, איך פאַרבלענד דיר, די הענט דיר א. א. וו. וגר. ע ן , ע נ ד, ע נ ט - ד י ר, ד ע ר ).
ע נ ט (פגי. ע נ ד )
אינסטרומענט
אינצידענט
אַקצענט
אָריעינט
דאָקומענט
הענט
ווענט
טאַלענט
טעמפעראַמענט מאָמענט
מאָנומענט
סענט
עלעמענט
פּאַטענט
פּאַרלאַמענט
פּראָצענט
פּרעזענט
פונדאַמעינט
פראַגמענט
צעמענט
קאָמפּלימענט
רעגימענט
רענט
אַגענט
אינטעליגענט
דיריגענט
סטודענט
פּאַציענט
פּרעזידענט
קאָנקורענט
קאָרעספּאָנדענט קליענט
זאַלבע צענט
איר זענט
איר ברענט
איר צעטרענט איר קענט
איר באַקענט
איר דערקענט ער פאַרבלענדט ער פאַרווענדט ער פאַרלענדט ער פאַרספּענדט
ע נ ט ל — ע נ ט ש
ע'ר פאַרשווענדט
ער שענדט
*ער גענענט
ו) אַבאָנענט, אינסורגענט, אינספּיציענט, אפּאָנענט, (פּריוואַט) דאָצענט, דעקאַדענט, עקספּאָנענט, פּרעטענדענט, קאָנוואַלעסצענט, קאָנסומענט, רעגענט, רעזידענט, רעפערענט, רעצענזענט.
אַבאָנאַמענט, אַנגאַזשמענט, אַ'פּאַראַמענט, אַפּלאָדיסמענט, אַקאָמפּאַנימענט, אַראַנזשעמענט, אַרגומענט, אָרנאַמענט, דיווערטיסמענט, דעקאַרטאַמענט, טעסטאַמענט, טראַקטאַעענט, עטאַבליסעמענט, עקוויוואַלענט, עקסידענט, פּאָסטאַמענט, פּרענט, רעצעדענט, קאָנווענט, קאָנטיגענט, אָנטינענט, קאָנטעקורענט, רעגלאַמענט, רעמענט, רעמאַנענט.
אינדיפערענט, אימפּאָטענט, עמיענט, פּערמאַנענט, קאָמפּעטענט, אָנטענט, קאָנסעקווענט, קאָרפּולענט, זבסענט, אַקצידענט, ברעזענט, פּאָזו'זענט, פּערגאַמענט, שאַרמענט, טאַשקענט ננ.).
ענטל
הענטל
ווענטל
ענטל
צענטל
מענטל (די)
יענטל (נ.)
0) פּאָטרענטל, קענטל, איך טענטל. גענטיל, סטודענט-ל א. א. וו. וגר. נ ט — ל ).
ענטן
אַלימענטן
מעדיקאַמענטן
אינטעליגעינט—ן
סטודענט—ן א. א. וו.
וזע : ענט).
ענטע
לענטע
פּענטע
רענטע
יענטע
(0) מענטע, פּיענטע, פּרענטע, קורצענטע, שוויענטע, מיענטע, זאַזיענטע, איך ספּאָמיענטע, שענטי, פּלענטי. די צענטע, באַקענטע, דערקענטע, פאַרברענטע, צעטרענטע, פאַרבלענדטע, פאַרווענדטע, פאַרלענדטע, פאַרספּענדטע, פאַרשווענדטע, געשענדטע, נענטע, אינטעליגענט-ע, אינדיפערענט-ע א. א. וו. וזע : ענט).
ע נ ט ע ר
צענטער
פראָצענטער
פּרעזענטער
טאַשקע.נטער (נ)
*נענטער
(0) צמענטאַר, אינווענטאַר, אינטעליגענט-ער, באַקענט-ער א. א. וו. ברענט ער, שענדט ער א. א. וו. וזע : ענט).
מענטש
איך בענטש
ו) בעלעבענטש, ברענטש, טרענטש, רענדזש, טשענדזש.
ע נ י ע — ע נ ע
ע נ י ע
אימעניע
גריזעניע
וואַרעניע
זשמעניע
נייראַסטעניע
העניע (נ.)
געניע (נ.)
ו) וואָספּאַלעניע, סקלעפּעניע, פּאָרוטשעניע, פּעניע, אווואַזשעניע, נאַסעניע, פּאָפּעטשעניע, יעווגעניע (נ.), מעניע ונ.). ו*) אַרמעניע, רומעניע. ע נ י ק
וואַרעניק
מאשעניק
פּלימעניק
פעניג
*קעניג
(0) דעניק, וויעניק, ברעניק, ניבול פּה'ניק, נייראַסטעניק, פּיעניק, קלעניק, קעשעניק, רעטשעניק, שעניק, פּלענניק. ו*) חנק, אָפּהעניק, אונטערטעניק, ווידערשפּעניק.
(פּ.) אי יניק, וו י יניק א. א. וו. (זע : נוניק).
ע ג י ש
היגיע.ניש
מעניש
סצעניש
*איטאַליעניש
*אַרמעניש
*דעניש
*סלאָוועניש
*רומעניש
ו) היעניש, העלעניש, נייראַסטעניש, טורקמעניש, מוסולמעניש א. א. וו. וגר. ע ז , ע נ ע — י ש ).
(פּ.) שכנ'יש, שלי יניש, בי ינוש (נ.), גי י נישלט), וו י י ן נישוט) א. א. וו. (גר. !ן, ! ! ן - נ י ש וט).
ע נ ל אַ ך
מענלאַר
*ענלאַר
*פּערזענלאַך
לגר. ע ן — ל אַ ך ).
(פּ.) געוו י ינלאַך, קלי ינלאַך, רי ינלאַך.
געשפּענסט
ברענסט
טרענסט
קענסט
אָנערקענסט
באַקענסט
דערקענסט
*גענענסט
ו) דאָס שענסטוע), עגעינסט.
ע נ ס ט ע ר
פעינסטער
געשפּענסטער
קלענסטער
שענסטער
*נענסטער
ע נ ע
אַרענע
היגיענע
היענע
פּענע
ע נ ע ם — ע נ ץ
סצענע
יענע
העלענע
כיענע
*נהנה
ו) צאינה וראינה, הילד איננו, גאַנגרענע, מיגרענע, נאַסיענע, סירענע, סמיענע, פּאַליענע, פּיענע, צענע, וואיעננע, שאַטענע, נאָטאָ בענע, אירענע ונ.), מאַגדאַלענע (נ.), מעלפּאָמענע ונ.), אין פּלענאָ, בעני ונ.), עני ונ.), פעני ונ.), הענע ננ.).
גיהנם
יענעם
(0) פּלענום, דעם וואָיענעם, דעם שאַטענעם, איך ברען אים, איך דערקען אים א. א. וו. וגר. ע ן , ע נ ע א י ם ).
ע נ ע ן
מיר זענען ברענען טרענען קענעז אָנערקענען באַקענען דערקענען *גענענען וס) העלענע'ן, הענע'ן, כיענע'ן, אירענע'ן, בעני'ן, עני'ז, פעני'ן. ע נ ע ץ *גענעץ *גרענעץ *פּענעץ
ע נ ע ר
מענער
קענער (אַ)
קלע'נער
שענער
יענער
*הענער
*טענער
*פענער
*צענער
*שפּענער
*איטאַליענער
*רומענער
*אַרמענער
ו) ברענער, שאַטענער, וואָיענער, פלעננער, טורקמענער, מוסלמענער, אַטענער ונ.).
ו*) פאַסענער, דענער ונ.), סלאָווענער ונ.), געזעוע)נער, געשעוע)נער. וגר. ע ן , ע נ ע — ע ר, ר ).
ע נ ץ
טענץ
קרעדענץ
קרענץ
אוידיענץ
אינטעליגענץ
טענדענץ
עקזיסטענץ
עקסעלענץ
קאָנפערענץ
קאָנקורעינץ
קאָרעספּאָנדענץ
209
ע נ צ י ע — ע נ ק ע
ו) טעלעבענץ, טרענץ, שווענץ, יענץ, איך דערגענץ, איך גלענץ.
אָבסטינענץ, אַגענץ, אימפּערטינענץ, אינטערווענץ, דעקאַדענץ, אימפּאָטענץ, יוריספּרודענץ, סענטענץ, עמינענץ, עסענץ, עקוויוואַלענץ, פּלעניפּאָטענץ, פּערמאַנענץ, קאַדענץ, קאָמפּעטענץ, קאָנסעקווענץ, קאָרפּולענץ, רעגענץ, רעפערענץ, רעזידענץ. די גענדז, פרענדז, גלענדס, סטענדס, דעם סטודענט-ס, דעם פּאַציענט-ס א. א. וו. (גר. ע נ ד , ע נ ט י ס ).
ע נ צ י ע
פּרעטענציע
אינטעליגענציע
אינטע'רווענציע
אינפלוענציע
יוריספּרודענציע
קאָנקירענציע
קאָרעספּאָנדענציע
וגר. ע נ ץ — י ע ).
ע נ צ י
טענצל
רענצל
איך צעטרענצל
ו) ווענעל, קרעדענצל, שווענצל. וגר. ע נ ץ י ל ).
ע נ צ ע ר
טענצער
קרעדענצער
שפּענצער
וגר. ע נ ץ י ע ר ).
ע נ ק (פגי. ע נ ג )
ב'ענק (די)
געשענק
קרענק
שענק (אַ)
איך בענק
איך דענק
איך באַדענק
איך געדעינק
איך פאַרדענק
איך שווענק
איך שענק
איך באַשרענק
ו) בלענק, בראַזדענק, געלענק, בענק, סענק, פּענק, די געטרענק. שרענק. פרענק ונ.), איך טרענק (זיך), איך לענק.
ע נ ק ל
ענקל
שענקל
שפּרענקל
איך קווענקל (זיך)
ו) געטרענקל, געלענקל א. א. וו. (גר. ע נ ק — ל ).
ע נ ק ע
דעינקע
סצענקע
פאַניענקע
שאַטענקע
הענקע (נ.)
כיענקע (נ.)
יענקי
ע נ ק ע ן — ע ס ט
270
(0) וואַניענקע, סוקיענקע, פּלאָטשענקע, פּענקע, די געטרענקע, געשענקע. אסטראָלענקע ונ.), איך סטענקע, איך פאַריענקע (זיך), איך צעזבענקע, איך צעפּענקע.
ע נ ק ע ן
געטרענקעין
געלענקען
געשענקען
שענקען (די)
דענקען
באַדענקען
געדענקען
פאַרדענקע.ן
בענקען
טרענקען (זיך)
לענקען
קרענקען (זיך)
פאַרקרענקען
שווענקען
פאַרשענקען
באַשרענקען ו) סטענקען, פאַריענקען וזיך), צעזבענקען, צעפּענקען, הענקע'ן ונ.), כיענקע'ן (נ.), אָנדענקען. ע נ ק ע ר
דענקער
הענקער
שענקער ו) אסטראָלענקער ונ.), „ענקער“. וגר. ע נ ק — ע ר ). ע ס (פגל. ע ז )
אדרעס
אינטע.רעס
מעת לעת
מת
נס
סוקסעס
פראָגרעס
פראָצעס
קאָמפּרעס
יעס
אָדעס
איך פאַרגעס
איך עס
איך פּרעס
איך פרעס
*געזעס
*געפעס
ו) בעס ודי), דעס, דרעס, חית, טית, טרעס, טשערקעס, עקספּרעס, עקסצעס, פּיעס, פּעס, קאָנגרעס, קלעס, נאַסטשעס, ר' מאיר בעל הנס, הערקולעס ונ.), בעסוי) (נ.).
לפּ.) שוו י יס, הי ס א. א. וו. זע : ס). עסאך
זיין נסך
*קרבן פּסח
*כעני בפּתח
וס) עס איד, פּרעס איך, פאַרגעס איך, פרעס איד. וגר. ע ס — א י ך ).
ע ס ט
געסט
וועסט
זשעיסט
נעסט
פּעסט
פעסט (אַ)
271
ע ס ט י ק — ע ס ל אַ ך
פרעסט
קעסט
(דאָס) בעסט
(דאָס) גרעסט(ע)
פעסט
איך מעסט
ער פאַרגעסט
ער עסט
ער פּרעסט
ער פרעסט
גע'וועזט
*ער לעזט
(0) וסת, אַסבעסט, אַרעסט, טעסט. טרעסט, מאַניפעסט, פּראָטעסט, קאָנטעסט, רעסט, איך אינוועסט, ער דרעסט (זיך), ברעסט ונ.), בוקאַרעסט ונ.), בודאַפּעסט ונ.).
(פּ.) דרי יסט, טרי יסט א. א. וו. (זע : יִוסט)
ע ס ט י ק
איך באַלעסטיק
איך פאַרפעסטיק
מאַדזשעסטיק (נ.)
וגר. ע ס ט — י ק ).
ע ס ט ע ר
אָרקעסטער
סילוועסטער
סעמעסטער
שוועסטער
בעסטער
גרעסטער
פעסטער
אסתר
איך לעסטע.ר
ו) מגילת אסתר, ופעלד) מעסטער, סעקוועסטער, די נעסטער, פּרעסטער, אינוועסטאָר, געדרעסטער, געפּרעסטער, דניעסטער ונ.), ברעסטער ונ.). בודאַפּעסטער (נ.), בוקאַרעסטער ונ.), מאַנטשעסטער ונ.), עסט ער, פאַרגעסט ער א. א. וו. וגר. ע ס ט — ע ר ). ע ס י ע
סעסיע
פּראָפעסיע
פּראָצעסיע
קאָנצעסיע
פּאָלעסיע (נ.)
בפרהסיה
נס) אימפּרעסיע, פּאָסעסיע, סעצעסיע, פּראָגרעסיע, עקספּרעסיע, רעפּרעסיע. וגר. עס — י ע ).
געסל
פעסל
קעסל
שלעסל
פּעסל (נ.)
*בעל הבית'ל
(0) פּאַפּירעסל, איך רעסל, אַדרעס-ל. פּרעס-ל א. א. וו. ו*) פּסל, געזעסל. וגר. ע ס - ל ).
(פּ.) איך טרי יסל.
ע ס ל אַ ך
העסלאַר
געסלאַך
פעיסל—אַך א. א. וו.
(זע : עסל).
ע ס ן — ע ס ק
272
ע ס ן
באַראָנעסין
פּרינצעסין
דעליקאַטעסן
פּיעסן
פאַרגעסן
באַזעסן
געזעסן
פאַרזעסן
עסן
געגעסן
דערעסן
פאַרעסן
פרעסן
פרעסן
ו) דעסן, לעסאָז, פּאַטראָנעסיז, (די) קרעסן, דרעסן וזיך), מת'ז, העסעז ננ.), די אַדרעס-ז, קאָמפּרעס-ן א. א. וו. וגר. ע ס - ז ).
ע ס ע
באַראָנעסע
מצות עשה
פאָעטעסע
פּיעסע
פרעסע
גנעסע
פּעסע
(0) העסע, זאַוויעסע, טרעסע, מעסע, פּאַטראָנעסע, פּרינצעסע, איך טעסע, איך טרעסע, בעסי ונ.).
ע ס ע ס
*מיוחסת
*בית הכנסת
ו) די דרעסעס, יעס'עס, פּעסעס, איך פּרעס עס, איך פאַרגעס עס א. א. וו. וזע : עס). די באַראָנעסע-ס, פּעסע-ס א. א. וו. (זע : עסע).
(פּ.) איך הי יס עס, איך וו י ס עס א. א. וו. לזע : נןס).
ע ס ע ד
מעסער
עסער
פּעסער
פּרע.סער
פעסער
פרעסער
שלעסער
בעסער
גרעסער
איך פאַרבעסער
איך פאַרגרעסער
פּראָפעסאָר
ו) געוועסער, דרעסער, מעת לעת'ער, עקספּרעסער, אדעסער ונ.), פּאָליעסער ננ.), שלמנאסר (נ.), יעס סער ! אַסעסאָר, פּאָסעסאָר, סליעסאר.
ו*) כתר. וגר. ע ס , ע ס ע — ע , ר ).
ע ס ק
אַראַבעסק
בורלעסק
בליעסק
גראָטעסק
פליעסק
פרע.סק (די)
וס) דעסק, טרעסק, פּיקטאָרעסק.
ע ס ק ע — ע פּ ס
ע ס ק ע
געסקע
דרעסקע
הומאָרעסקע
פּרינצעסקע
פעסקע
בורלעסקע
גראָטעסקע
פעסקע (נ.)
איך בליעסקע
איך פּליעיסקע
ו) העסקע, זאַוויעסקע, טשערקעסקע, פּאַפּירעסקע, פּיעסקע, פרעסקע, פּיקטאָרעסקע, יאַן סאָביעסקע (נ.), גנעסקע ננ.), בעסי'קע ונ.), איך טרעסקע. ע פּ (פגי. ע ב )
טשעפּ (אַ)
שלעפּ (אַ)
טרעפּ
צעפּ
קלעפּ
קנעפּ
קעפּ
איך קעפּ
איך שטעפּ
איך שלעפּ
איך שעפּ
*איך קלעפּ
ו) סאַלעפּ, סקליעפּ, קרעפּ, פּעפּ, העפּ ! איך וועפּ (אויס), איך פלעפּ.
ער קעפּט
ער שטעפּט
ע.ר שלעפּט
ער שעפּט
פאַרגרעבט
*ער קלעפּט
*ער וועבט
*ער לעבט
*ער שוועבט
*ער שטרעבט נס) קאָנצעפּט, עקסעפּט, ער וועפּט (זיד), ער פלעפּט, ער סקעבט. לפּ.) ער הי יבט, ער גלי יבט. ע פ ט ע ר
סצעפּטער
געקעפּט—ער
ערשעפּט—ער א. א. וו.
וזע : עפּט). עפּי
טעפּל
טרעפּל
עפּל
צעפּל
קנעפּל
קרעפּל
איך פר'עפּל
*נעפּל
*געפּל (די)
(0) ווארטעפּלו לעפּל, שטעפּל, המן קלעפּל.
ע פּ ט
רעצעפּט
ערשעפּט
ע פּ ס
גרעפּס
שעפּס
ע פּ ס ל — ע פ ט ן
קרעבס
שב“ס
(0) די סטעפּס, קרעפּס, סקעבס, שפּינוועבס.
מעפּסל
שטעפּסל
שנעפּסל
שעפּסל (נ.)
עפע
שלעפּע
מאַזעפּע (נ.)
איך העפּע
איך טשעפּע
(0) פּריטשעפּע, קרעפּע, איך טאַלעפּע, איך טעפּע, איך טערעפּע, איך פאַרליעפּע. איך סקליעפּע, איך שטשעפּע. ע פּ ע ס
עפּעס
ו) עפּאָס, טרעפּעס, סטעפּ-עס, שלעפּע-ס, איך שלעפּ עס, איך טעפּע עס א. א. וו. וזע : עפּ, און עפּע).
עפּער
טעפּער
שטעפּער
שלעפּער
שעפּער
דניעפּער
*קלעפּער
(0) וויעפּער, לעפּער, פלעפּער. (גר. ע פּ , ע פּ ע - ע ר, ר ).
עף
שעף
באַטרעף (אַ איך טרעף *איך פאַרשלעף (0) (באַ)רעליעף, איך פּלעף, שברות הלב, כליעוו, ליעוו ונ.), פּשאַקרעוו. ע פ ט
העפט (אַ) געהעפט
געשעפט
איך העפט איך באַהעפט ער טרעפט ער איבערטרעפט עס באַטרעפט ער פּלעפט *ער פאַרשלעיפט ו) גרעפט, דרעפט, נעפט, פאַרמאַצעווט.
ע פ ט י ק
העפטיק
זעפטיק
קרעפטיק
איך באַשעפטיק
וגר. ע פ ט - י ק ).
עפטן
קרעפטן
געשעפט—ן
באַהעפט—ן א. א. וו.
וזע : עפט).
ע פ ל — ע צ ט
ע פ י
לעפל
שעפל (0) די פּאַנטעפל, קאַרטעפל, קנעפל. ע פ ן
טרעפן
איבערטרעפן
באַטרעפן
איך עפן
*גרעבּין
גיין גפ.ן
*פאַרשלעפן נס) פּלעפן, די באַרעליעפן, די שעפן. (פּ.) זי יפן, סי יפן א. א. וו. (זע : י יפן). ע פ ע
נעפע
רע.ליעפע
*שפע (פּ.) מגפה, מכשפה א. א. וו. לזע : יִ!פע).
ע פ ע ר
טרעפער
פעפער
באַשעפעיר
רעליעפער
*פּעפער
*שעפער
(פּ.) ספר, טריפה'ר, עפר ואפר, חיפה'ר. געזעץ
ע ץ
זעץ (אַ)
נעץ
קעץ
קץ
פעטס
איך העץ
איך זעץ (זיך)
איך איבע'רזעץ
איך באַזעץ
איך פאַרזעץ
איך פאַרלעץ
איך פאַרנעץ
איך שעץ
*שטעטס
ו) געץ, זשערעבעץ, טאַלעץ, טראַפּעץ, טרעלעץ, כאָלאָדיעץ, מאָלאָדיעץ, „ספּעץ“, פּאָדליעץ, צעלעץ, קאַגאַניעץ, קאניעץ, קופּיעץ, קרילעץ, קרעץ, קוואַסעץ, שטיגלעץ. די בעץ, טעץ, פּלעץ, „עץ“, איך פעץ, בחור'עץ, גאַנעפעץ, גוי'עץ, חזיר'עץ, מוידעץ, קליוועץ, תמ'עץ. די העטס. סעטס, איך פאַרפעטס, דעם אַטלעט-ס, דעם פּאָעט-ס א. א. וו. דעם דאַרמאָיעד-ס, מחמד-ס א. א. וו. (גר. ע ד , ע ט - ס ).
יעצט
צולעצט
ער העצט
ער זעצט (זיך)
ער איבערזעצט
ער באַזעצט
ער פאַרזע.עט
ער פאַרלעצט
ער לצ'ט
ער פאַרנעצט
ער שעצט
ע צ ל — ע ק אַ ר
וס) ער פעצט, דו בעטסט וצו), דו גט'סט, דו גלעטסט, די וועטסט (זיך), דו יעטסט, דו פּלעטסט, דו פאַרפעטסט, דו באַרעדסט, דו שפּעטסט. ו*) דו בעטסט, דו טרעטסט, דו פאַרטרעטסט, דו צעטרעטסט, דו פאַרקנעטסט.
טעצל
קלעצל
קעצל
ו) באַזעעל, זעצל, פּרעעל, קרעצל. (גר. ע ץ — ל ).
ע צ ע ר
זעצע'ר
איבערזעצער
פּלעצער
קלעצער
*יורש עצר
*נבוכדנאצר
ו) העצער, בעטס איר, קנעטס איר א. א. וו. וגר. ע ץ , ע ט ס — א י ר ). (פּ.) מן המצר, הי צער. (זע : י ).
ע ק (פגי. ע ג )
געפּעק
דעק (אַ)
טשעק
עק
פלעק
צוועק
שנעק
שרעק
העק
רעק
שלעק
איך דעק
איך אַנטדעק
איך פאַרדעק
איך וועק
איך דערוועק
איך לעק
איך מעק
איך נעק
איך עק (זיך)
איך אַנטפּלעק
איך פאַרפלעק
איך באַצוועק
איך שטעק
איך פאַרשטעק
איך שטרעק
איך שמע.ק
איך דערשרעק
יי) באַשטעק. ביבליאָטעק, גערעק, גרעק, דרעק, היפּאָטעק, טרעק טשוועק, .,עס-דעק“, פאַרדעק (אַ), פאַרשטעק ואַ), סלעק, קלעק, עקשפּעק, די בעק, גלעק, פרעק, קעק, איך נעק, איך ביעק, איך טשעק ואָפּ), אי סעק, איך פאַרקלעק, איך קרעק זיך)
ע ק א ך
*לעקאַר
*מקח
ע ק ט — ע ק ט ע
ו) פלעק איך, שמעק איך א. א. וו. וזע : עק).
ע ק ט
פּראָיעקט
רעספּעקט
דירעקט
פּערפעקט
קאָרעקט
עס קלעקט
ער דעקט
ער אַנטדעקט
ער באַדעקט
ער פאַרדעיקט
ער וועקט
ער דערוועקט
ער לעקט
ער מעקט
ער נעקט
ער עקט (זיך)
ער אַנטפּלעקט
ער פאַרפלעקט
ע'ר באַצוועקט
ער שטעקט
ער פאַרשטעקט
ער שטרעקט
ער שמעקט
ער דערשרעקט
*איר מעגט
*ער וועגט
*ער באַוועגט
*ער דערווע'גט (זיך)
*ער זעגט
*ער פּרעגט
*ער פאַרמעגט
*ער פלעגט
*ער פרעגט
*ער רעגט (זיך)
ו) אָביעקט, אינזעקט, אינטעלעקט, אַרכיטעקט, דיאַלעקט, דעפעקט, סוביעקט, עפעקט, פּראָספּעקט, קאנספּעקט, קאָנפעקט, קאָמפּלעקט, עקזעקט. איך עקט, איך פּראָטעקט, איך קאָלעקט. ער בלעקט, ער בעקט, ער טשעקט, ער סעקט, ער פאַרקלעקט, ער קרעקט וזיך).
(פּ.) ער בי יגט, ער זי יגט, ער לי יגט, ער ני יגט, ער וועקט, ער פנוקט.
ע ק ט אָ ר
אינספּעקטאָר
דירעקטאָר
לעקטאָר
פּראָזשעקטאָר
קאָלעקטאָר
קאָרעקטאָר
רעפלעקטאָר
רעקטאָר
ו) אַרכיטעקטאָר, דעזינפעקטאָר. סעקטאָר, עלעקטאָר, עקטאָר, פּראָטעקטאָר, נעקטאַר, דירעקטער, עקזעקטער, פּערפעקטער, קאָרעקטער, אַנטדעקט ער, מעקט ער א. א. וו. וגר. ע ק ט — ע ר ).
ע ק ט ע
סעקטע
ספּעקטע
דירעזקט—ע
פאַרפלעקט—ע א. א. וו.
(זע : עקט).
ע ק ל — ע ק ע ר
278
ע ק ל
ברעקל
גלעקל
דעקל
זעקל
טשוועקל
פעקל
פלעקל
רעקל
שטעקל
*שקל
—יעקל
(0) העקל, לעקל, סעקל, פרעקל, געבעקל, גרעקל, דרעקל, טשעקל, עקל. ו*) איך העקל, איך מעקל, פאַרשטעק—ל, שנעק-ל א. א. וו. וגר. ע ק - ל ).
(פּ.) אַפּטי יקל, סטי יקל, קי יקל, איז מקיל, דזשי קל (נ.).
ע ק ס
געבעקס
עקס
סעקס
קאָמפּלעקס
רעפלעקס
טעקס
זעקס
מעקס (נ.)
ו) ביפשטעקס, קאָדעקס, קלעקס, די טרעקס, טשעקס, איך וועקס, דעם גרעק-ס, דעם שנעק-ס א. א. וו. (גר. ע ק — ס ).
(פּ.) געוויקס.
ע ק ס ט
טעקסט
נעקסט
(זאַלבע) זעקסט דו אַנטדעק—סט דו דערווע-ק—סט א.א.וו. (זע : עק). ע ק ס ל
וועקסל
עקסל
קעקסל
מעקסל (נ.) איך דרעקסל וזע : עקס). ע ק ע
דעקע
שטרעקע יעקע (נ.) איך בעקע איך מעקע רענעקע (נ.) נס) אָפּיעקע, יורזדעקע, טעקע, נאַי סיעקע, ספּעקע, קאַליעקע, בדליכא, מעקאַ (נ.).
ע ק ע ר
אַנטדעקער בע.קער
וועקער
מעקער
גלעקער
פלעקער
*כזב ושקר *יחפּור בדקר
ע ק צ י ע — ע ר
וס) העקער, טשעקער, לעקער, פּעקער, קלעקער, קרעקער, קעקער, ופיין) שמעקער, ביבליאָטעקאַר.
(פּ.) אַפּטי קער, פי יקער, קווי קער, אָנדערטי יקער.
ע ק צ י ע
אַפּאָפּלע-קציע
דירעקציע
לעקציע
סעקציע
פּראָטעקציע
קאָלעיקציע
ו) אינספּעקציע, אינפעקציע, דעזינפעקציע, סעלעקציע, עלעקציע, קאָמפּלעקציע, קאָנפעקציע, רעזורעקציע א. אַנד.
ער
נער
געווער
גר
הער
טרער
טשער
ליקער
מאַניער
מיליאָנער
מיליטער
מעער
סער
קאַוואַליער
רעוואָלווער
רער
שאָפער
שווער (אַ)
שער (אַ)
באַגער
געהער
פאַרהער
פאַרווער
קער (אַ)
פאַרקער
שטער (אַ)
אומגעפער
לער
מער
סקווער
פּאָפּולער
רעגולער
(זייער) שווער דער
ער
אַהער
איך באַגער איך הער
איך געהער איך פאַרהער איך ווער (זיך) איך פאַרווער איך פאַרמער איך דערנער איך באַער
איך פאַרע.ר איך פאַרצער איך קלער
איך באַקלער איך דערקלער איך פאַרקלער איך קער (אויס) איך באָקער
ע ר ב — ע ר ד ע ר
280
איך פאַרקער
איך שווער
איך באַשווער
איך פאַרשווער
איך שטער
איך פאַרשטער
איך צעשטער
איך שער
איך באַשער
ו) ואין דער) לער, די דער, לאַמטער, מאַלער, נעסעסער, סקנער, פּאָרטיער, פּארטער, פּער, צווער, קאַלאַנטער, קליסטער, שטשער, שפּאַלער, שפּער, פאַמיליער, קווער, איך באַווער, איך געווער, איך יער, איך עמפּער וזיך), איך שפּער וצו). פעיר, איי דאָנט קעיר.
אויקציאָנער, אימפּאָרטער, אינזשעניער, אָפיצער, אַקושער, אַקציאָנער, גאָנדאָליער, גאַרדעראָבער, גואווערנער, דאָקטרינער, היפּנאָטיזער, וואָיאַזשער, וואַליער, וויזיאָנער, זשאָנגליער, לעגיאנער, מאַגאַזינער, מאַגנעטיזער, מאַראָדער, מיליאַרדער, מיליציאָנער, מיסיאָנער, סטאַראָוויער, סוטענער, סופלער, סעקרעטער, „עס-ער“, פּיאָנער, פּענסיאָנער, פּרעמיער, פראַטער, פריזיער, קאָמיסיאָנער, קאָלפּאָרטער, קאָנטראָליער, קאָנצעסיאָנער, קוריער, קלאַקער, רעאַקציאָנער, רעוואָלוציאָנער, רעזשיסער, שטוקאַטער, שפּיליטער.
אימאַזשינער, עקסטראַ-אָרדינער, פאָרס-מאַזשעור, אַ ליווער אוווער, נאַ-פּרימער, בעלוועדער ונ.), גער ונ.), וואָלטער (נ.), פּאַסטער (נ.).
ע ר נ
סערב
קערב (די)
איך דערווערב
איך ערב ו) אַדווערב, ווערב, שטשערב, סערפּ. ע ר ג י
הערבל
ווערבל
קערבל
שערבל
וזע : ערב).
הערבסט
דו דערווערבסט
דו ערבסט ע ר ג (זע : ע ר ק ) ע ר ג י
קערגל
שמערגל
איך גערגל (זיך) ע ר ג ע ר
בערגער
ערגער ע ר ד (זע : ע ר ט ) ע ר ד ע ר
מערדער
281
ע ר ו נ ג — ע ר ט ל
(0) פערטער, איך הער דיר, ער שווערט דיר א. א. וו. וגר. ע ר, ע ר ט - ד י ד, ד ע ר ). ע ר ו נ ג
דערנערונג
פאַרערונג
דערקלערונג
פאַרשווערונג
שטערונג
צעשטערונג
הערינג
ו) באַקער-ונג, פאַרצער-ונג, פאַרמער-ונג א. א. וו. וזע : ער). ע ר ט
ווערט (אַ)
קאָנצערט
פאַרטרערט
פאַרקערט
זאַלבע פערט
בערד
ערד
פערד
שווערד
ער באַגערט
ער הערט
ער געהערט
ער דערהערט
ער פאַרהערט
עיר באַווערט
ער פאַרווערט
עס געווערט
ער יערט
ער פאַרמערט
ער דערנערט
ער באַערט
ער פאַרערט
ער פאַרצערט
ע.ר קלערט
ער באַקלערט
ער דערקלערט
ער פאַרקלערט
ער קערט
ער באַקערט
ער פאַרקערט
ער שווערט
ער באַשווערט
ער פאַרשווע.רט
ער שטערט
ער פאַרשטערט
ער צעשטערט
ער שערט
ער באַשערט
ו) דעסערט, מאָלבערט, עקספּערט, קאָנווערט, קואווערט, די טערט, קווערט. אינערט, ער יערט, ער עמפּערט (זיך), ער שפּערט וצו).
גערטל
ווערטל
טערטל
ערטל
פערטל
קווערטל
קע'רטל
איך צערטל
(0) הערטל, טערטל מערטל, קאָנווערט-ל. וגר. ע ר ט — ל ).
ע ר ט ע ר — ע ר ל
282
ע ר ט ע ר
ווערטער
ערטעיר
פערטער
ו) דער באַשערט-ער, פאַרווערט ער א. א. וו. וזע : ערט).
ע ר י ם
געדערים
ווערים
איך באַשערים
(0) שערים, סערום, פערם, איך הער אים, איך באַשווער אים א. א. וו. וזע : ער).
ע ר י ע
אימפּעריע
אַרטילעריע
בוכהאַלטעריע
גאַלעריע
היסטעריע
מאַטעריע
מאַשינעריע
מיסטעריע
סעריע
קאַוואַלעריע
בריה
ו) אָראַנזשעריע, אַרטעריע, אינפאַנטעריע, באַקטעריע, ביזשוטעריע, גאַלאַנטעריע, דיפטעריע, דעזינטעריע, זשאַנדאַרמעריע, כאָלעריע, ליאַמפּעריע, מענאַזשעריע, פאַנאַבעריע, פּאַפּעטעריע, פּאַרפומעריע, פּיקאַנטעריע, פּעדאַנטעריע, פּעריפעריע, קאַפעטעריע, איך בעריע. וגר. ע ר — י ע ).
ע ר י ק
היסטעריק
כאָלעריק
מאַטעריק
באַגעריק
געהעריק
פאַראַיעריק
(0) בעריק, טשעריק, מאַניעריק, יעריק, העריק, טרעריק, נעריק, רעריק, נהרג. (גר. ע ר -- י ק ).
ע ר י ק ע
היסטעריקע
געהעריקע
פאַראַיעריקע
אַמעריקע
וזע : עריק).
ע ר י ש
היסטעריש
וויזיאָנעריש
ווענעריש
כימעריש
עטעריש
מאַלעריש
מיליטעריש
בעריש (נ.)
(0) דעריש, אַטמאָספעריש, אַרטילעריש, כאָלעריש, קערעש, זרש ונ.), רעאַקציאָנער-יש, רעוואָלוציאָנער-יש א. א. וו. וזע : ער).
ע ר י
ערל (אַ)
פערל
קערל
ע ר ל אַ ך — ע ר ע
רערל
שערל
שמערל
ו) סקווערל, שרה'ל (נ.), הערל, טענערל, לאַמטערל. וגר. ע ר - ל ). ע ר ל אַ ך
געפערלאַר
הערלאַר
ערלאַך
שיוערלאַך
וס) אומאויפהערלאַד, אונערקלערלאַד, איך פאַרהערלאַד. די קערל-אַר, די שערל—אַך א. א. וו. וזע : ערל).
ע ר ן
לאַמטערן
קערן
קרן
שטע.רן
טעאַטערן
כאַראַקטערן
גערן
מאָדערן
געווערן
איך לערן
איך דערצערן
(0) עקסטערן, ציסטערז, צווערז, בערן ונ.), די בער—ן, דעם שווער-ן, באַגער—ן, צעשטערן, דעם פּאָפּולער-ן א. א. וו. וגר. ע ר - ן ).
ע ר נ ס ט
ערנסט
מאָדערנסט
דו לערנסט
דו דערצערנסט
ע ר נ ע ר לערנער דערנער ה,ערנע.ר קערנער גערנער מאָדערנער (0) מיזערנער, בערנער ונ.), הער נאָר, שווער נאָר א. א. וו. וגר. ע ר נ אָ ר ).
ע ר ס
אוניווערס
סקווערס (די)
פערז
פּערווערן
נס) די טשערס, דעם מיליאָנער-ס, דעם פּיאָנער-ס א. א. וו. (גר. ע ר ס ).
ע ר ע
אַטמאָספערע
באַריערע
כימערע
מאַניערע
ספערע
ערע-
פרעמיערע
קאַריערע
דערע (נ.)
סערע (נ.)
*לערע
*זרע
*שווערע
*פּוטיפרע
ע ר ע ר — ע ר ץ
284
ו) אַפערע, באַיאַדערע, באָנבאָניערע, דערע, טשערע, כאָליערע, ליטערע, מיזערע, מיזערערע, מעגערע, סקנערע. עטאַזשערע, פּאַנטערע, פּאָרטיערע, פּעשטשערע, מיטערע, איך טערע, איך זאַטערע, איך זאַמיערע, איך פּערע, איך קערע, איך צעשטשערע.
זעראָ, עראָ, נעראָ (נ.), ווענעראַ ונ.), מאַדעראַ ונ.), טשערי, פערי, הערי (נ.), מערי ונ.), קרי, פּאָפּולער-ע, רעוואָלוציאָנער-ע א. א. וו. וגר. ע ר — ע ).
(פּ.) ברירה, גזירה א. א. וו. (זע : נורע).
(פּ.) הפקרות, חברות א. א. וו. (זע : נ!רע-).
ע ר ע ד
*ים הקרח
*תרח
ו) כרך, עבודת פּרד, פּחותי ערד, הער איך, שווער איר א. א. וו. וגר. ע ר - א י ד ).
(פּ.) מי שברך, רב בירך, מעלה גירה איך. וזע : נורע).
ע ר ע ס
*גרגרת
*חזירת
*ממזרת
*מעיוברת
*שמיני עצרת
*זרת (נ.)
(0) אינטערעס, כערעס, טערעס, די באַריערע-ס, די כימערע-ס א. א. וו. איך הער עס, איך שווער עס א. א. וו. (זע : ער, און ערע).
ע ר ע ץ
שרץ
תירוץ
דרך ארץ
פּרץ
וגר. ע ר ע - ט ס ).
ע ר ע ר
לערער
פאַרערעיר
פאַרשווערער
שטערער
צעשטערער
שערער
מערער
קלערער
שווערער
(0) ודער) גערער ונ.), וקוימען) קערער, באַגער-ער, דערנער-ער, רעגולער-ער, פּאָפּולער-ער א. א. וו. וגר. ע ר י ע ר ).
ע ר פ י
דערפל
ווערפל
פערפל
וגר. ע ר — פ ו ל ).
ע ר ץ
שמערץ
מערץ
העירץ (נ.)
ו) ערע, קאָמערץ, די פערץ, קערץ, שטערץ. דעם עקספּערטס, דעם
ע ר צ י ק — ע ש ט
פערד-ס א. א. וו. וגר. ע ר ד, ע ר ט — ס ).
ופּ.) שירץ.
ע ר צ י ק
באַרמהערציק
שמערציק
פעירציק ו) ענגהערציק, הערצאָג. וזע : ערע). ע ר צ י
הערצל
קערצל
שטערצל
ווערצל (די) ו) פערצל. ופּ.) שירצל, מער צאָל. וגר. ע ר — צ אַ ל ). ע ר ק
ווערק
געווערק
טערק
מערק (די)
איך באַמערק
נערג
איך דערווערג ו) צווערג, די סמערק, קערג. ע ר ק ע
אַקושערקע
טאַבאַקערקע
עטאַזשערקע
צוקערקע
בע.רקע
מערקע
סערקע
שמערקע
ו) באָנבאָניערקע, גאַליערקע, דערקע, זאַציערקע, טשומערקע, טשערקע, סופלערקע, פּאָדוויערקע, פּאָוויערקע, פּוסטערקע, פייערקע, שטשערקע, שיפאָניערקע, איך צעבערקע, איך צערקע, איך צעשטערקע.
גר'קע, מיליאָנער-קע, מיסיאָנערקע א. א. וו. (גר. ע ר - ק ע ).
ע ר ש ט
גערשט (אַ)
(צו) ערשט
ער הערשט
צעמערשט
ע ר ש ן
הערשן
גרשון (נ.)
לפּ.) הירשן, קירשן. וגר. ע ר — ש ו י ן, ש י י ן ).
ע ש
וועש
מעש
איך דרעש
איך לעש
ו) דעפּעש, יש ואַ), טרעש, פעש, פרעש, קעש, באַרעזש, מאַניעזש, מיאַטעזש, קאָרטעזש, נאַסטיעזש.
ע ש ט
רעשט (אַ)
ער דרעשט
ער לעשט
ער קעשט
ע ש ל — ע ש ק ע
ע ש י
טעשל
פעשל
פלעשל
העשל (נ.)
וס) קאַלעשל, ספּעשל.
ע ש ל אַ ך
תשליך
קאַלעשל—אַך
פעשל—אַך א. א. וו.
וזע : עשל).
ע ש ע
בעיקעשע
דעפּעשע
פעשע
פעשע (נ.)
גנעשע (נ.)
איך העשע
וס) פרעשע, איך טשעשע, בגדי משי. ע ש ע ר
וועשער
פלעשער
קעשיר
*קשר
(0) דרעשער, ופייער) לעשער, פעשער, פרעשער. (גר. ע ש , ע ש ע — ע ר ). ע ש ק ע
העשקע (נ.)
פּעשקע (נ.)
סטעזשקע
ו) בולדאַוועשקע, מאָלדאַוועשקע. בעקעשקע, שעשקע, מערעזשקע.
הוספה
ואין דער הוספה גייען אַריין גראַמען-גרופּעס פון זעלטן-
געברויכטע ווערטער, אָדער פון גרופּעס וואָס באַשטייען
פון בלויז לאָקאַליזמען, באַרבאַריזמען און אַזוי ווייטער.
די קלאַסיפיקאַציע איז די זעלבע ווי אינ'ם הויפּט-טייל.)
289
אַניע — אַדלען
אַ
אַ נ י ע
אַ ג ר ע ס
ונ.). וגר. אַבייע).
דאַגרע'ס. וגר. אַגער-עס).
אַ ב י ק
אַ ד אַ ך
דאָר, דיר, איך, אייך). ופּ.) לייד איך,
שנייד איך א. א. וו. וזע : ײַד).
אַ ד י ם
אַ ב ל י ע
גראַבליע, סאַבליע, שטאַבליע.
אַ ב נ ע
איך לאַד אים, איך שאַר אים, איך
שמד אים, איך טשאַ'דע אים, איך
אַ ב ע ד
מכבד, להרוג ולאבד, פאַרבאַבעט, ער ואַוע אום. וגר. אַר, אַרע—אום). ופ.) שקראַבעט. וגר. אַב-האָט, היט).
אַ ב ע ו ו ע ן
האַבעווען, ראַבעווען, גבאי'ווען.
אַ ב ר ע
כ'לייד אים, שנייד אים א. א. וו.
וזע : עד).
אַ ד י ע
חר גדיא, סעדיה ננ.), עובדיה (נ.),
זשאַברע, כראַברע, קאַנדעליאַברע, ליוואַדיע ונ.), אַלאַדיע, סטאַדיע, נאַ-
דיע ונ.), איך פּאָטגאַדיע, ראַדיאָ. וגר.
אַר-יע).
איפּכאַ מסתברא.
אַ ג י ד
מגיד, מתנגד, אין להגיד, שפּאַגאַט,
אַ ד ג ן
פאַר'דאגה'ט, תנאי-גט.
אַ ג י ק
אַ ד ל ע
פּאַ'דלע, קאָוואַדלע, קראַדלע, שנוראָ-
וואַדלע.
אַ ג ל
זאַגל, מאַגל, מרגל. וגר. אַג-ל).
אַ ג ר ע
אַ ד ל ע- ן
גדלן, שתדלן, אַדלען, טאַדלען, מאַד-
פּאָדאָגרע, יומאַ דפּגראָ, ניאָגראָ ונ.). לעז, פראָדל'ען ונ.),
אַדניק — אַזשע
אַ ד נ י ק
אוריאַדניק. בעזלאַדניק, ווינאָגראַדניק. זאַדניק, זאַקלאַדניק, חב“ד'ניק, טשעליאַדניק, נע ונד'ניק, סאַדניק, סקלאַדניק, פּאַליסאַדניק, קורוואַרניק, קראַדניק, שמד'ניק. וגר. אַד-ניק).
אַ ד נ ע
בריגאַדנע, בעזלאַדנע, גראָמאַדנע, דאָסאַדנע, זגראַדנע, טשאַרנע, נאַגראַדנע, נע ונד'נע, נאַריאַדנע, סמראַדנע, סקלאַדנע, פּאַראַדנע, קאַסקאַדנע א. א. וו. וגר. אַד, אַ'דע-נע).
אַ ד ר ע
וויאַררע, יאַדרע, עסקאַדרע.
אַ ו ו ל
קאַפּאַוול, איך באַ'נבל, איך באַ'עול. פּאַוועל ונ.). וגר. אַוו-ל). ופּ.) בייוול, טייוול, זײַוול ונ.), פייוול ננ.).
אַ ו ו ל ע
עולה, תלמוד בבלי.
אַ ו ו נ ט
דאַוונט, באַהאַוונט.
אַ ו ו נ י ק
איספּראַווניק, בעזרוקאַווניק, זאַבאַווניק, לאַווניק.
אַ ו ו ע ץ
מערזאַוועץ, סאַ'מאָדערזשאַוועץ, קראַסאַוועץ, אַטפּראַווע-טס, דאָבאַווע-טס א. א. וו. (גר. אַווע-טס).
אַ ז ד ע
גוויאַזדע, יאַזדע, בי לעולם חסדו. (גר. אַז-דו, די).
אַ ז י ם
אשכנזים, פּלאַזים, מגזם, ראַזעם ! מיאַזם, סאַרקאַזם, ענטוזיאַזם, איז מבזה אים, איך דערקאַזע אים א. א. וו. (גר. אַז, אַזע-אים). ופּ.) ווייז אים א. א. וו. וזע : טז).
אַ ז י ק
מזיק, מחזק, גאַזיק. (גר. אַז, אַזעיק). ופּ.) גרייזיק, אייזיק (נ.). (זע : ײַזיק).
אַ ז ע ו ו ק ע
סאַזעווקע, ראַ'זעווקע.
אַ ז ש נ י ק
בומאַזשניק, טריקאָטאַזשניק, סאַבאָטאַזשניק, סטראַזשניק. (גר. אַזשניק).
אַ ז ש נ ע
אַ ו ו נ ע
איספּראַוונע, גלאַוונע, זאַבאַוונע, יאַוונע, פּלאַוונע, פּראַוואָסלאַוונע, יבנה ננ.), כלאַוונע (נ.).
אַ ו ו ע נ ע ן
דאַווענען, וזיד) יאָווענען. וגר. אַוועגען).
באַגאַ'זשנע, בומאַזשנע, וואַזשנע, וויראַזשנע, טראָד-עטאַזשנע, טריקאָטאַזשנע, דראַזשנע ונ.). וגר. אַזשנע).
אַ ז ש ע
גאַזשע, לאַ'זשע, סאַזשע, סטראַזשע, פּאַלאַזשע, פּאָקלאַזשע, איך אווואַזשע, איך דערקאַזשע, איך אָטוואַזשע (זיך),
291
אַטאָרגע — אַכמע
איך מאַזשע, איך פּראַזשע, נאַ זשע ! וגר. אַ-זשע).
אַ ט אָ ר ג ע
קאַטאָרגע, אַגיטאַטאָר-קע, אָרגאַניזאַ טאָר-קע א. א. וו. (גר. אַ'טאָר-קע). אַ ט ו ו ע
דראַטווע, קאַרפּאַטווע, לאַטוו(י)ע. וגר. אַט-ווי).
אַ ט ו נ ג
גאַטונג, באַראַטונג, באַשטאַטנג, אויסשטאַטונג.
אַ ט י ע ן
סמבטיון, סימפּאַטיע-ן, קאַטיע-ן א. א. וו. וגר. אַטיע-ן).
אַ ט ע ו ו ע ן
באַלעבאַטעווען, בליאַטעווען, וואַטעווען, זאַראַ'באַטעווען, זאַטראַטעווען, טשאַטעווען, מאַטעווען, פאַרדראַטעווען, פאַרפּעטשאַטעווען, צעטראַטעווען, צעקאַטעווען. וגר. אַטע-ווען).
אַ ט ר ע ק
וויאַטרעק, שטן מקטרג. (גר. אַטער— יק).
אַ ט ש י ק
האַטשיק, האַרלאַטשיק, מיאַטשיק, פּיסקאַטשיק, פּלאַטשיק, קוואַטשיק, דאָקלאַדטשיק, סקלאַדטשיק, פּאָדריאַדטשיק, ליאַטשעק, מאַטשעק (נ.). (גר. אַטש-יק).
אַ ט ל' ע ס
אַטלעס, פּאַטלעס, מאַטלע'ס ונ.), איך בטל עס, איך צעפּאַ'טל עס. וגר. אַטי לאָז. ופּ.) בייטל עס, טייטל עס א. א. וו. וזע : ײַטל).
אַ ט ש נ ע
פּראַטשנע, באָרדאַטשנע, דאַטשנע, זנאַטשנע, טאַבאַטשנע, מראַטשנע, סמאַטשנע, פּאַרטאַטשנע, פּידזשאַ'טשנע, פּראַטשנע. וגר. אַטש-נע).
אַ ט נ י ק
אַקוראַטניק, בת'ניק, דעסיאַטניק, האַרבאַטניק, ראַזווראַטניק, ראַטניק, שמאַטניק.
אַ ט נ ע
פּיאַטנע, אַקוראַטנע, אַראָמאַטנע, דעליקאַטנע, זדאַטנע, מיאַטנע, סעפּאַראַ'טנע, פּלאַטנע, פּעטשאַטנע, פאָרמאַטנע, קוואַדראַטנע, ראַזווראַטנע, שאַכמאַטנע, שטאַטנע. וגר. אַט-נע).
אַ כ ו ו ע ס
רחבות, פּאַכוועס. (גר. אַך-וואָס).
אַ כ ז ע ר
אכזר, מחזור. (גר. אַר-זייער).
אַ כ ל ע
מחלה, נחלה, דראַכליע, קאַכליע, מאַכי ליע ונ.), איך פאַרטאַכליע.
אַ כ ל ע ס
תכלית. וזע : אַכלע).
אַ ט נ ע ס
שעטנז, פּיאַטנעס, קטנות. וגר. אַטן-
עס, אדער אַט-נס).
אַ כ מ ע
דראַכמע, לחמא, שבת נחמו, איך יאַכמע.
אַנמען — אַלנע
292
אַ נ מ ע ן
צעיאַכמען, נחמן, בעל רחמז, לאַ'כמאַז,
רחמים. (גר. אַדימעז).
אַ ל מ י ד
תלמיד, תלמוד, באַטשאַלמעט, פאַר-
האַלמעט. וגר. אַל-מיט).
אַ כ נ ע
מחנה, יאַכנע (נ.), שכנא ונ.), איך
טשאַכנע.
יחסן, אלכסון.
אַ נ ס ן
אַ נ ע ד
פחד, מיחד, משחד, וקבצנו יחד, ער
טראַכעט. וגר. אַר-האָט, היט).
אַ ל ו ו ע
כאַלווע, מלוה, שלום ושלוה. וגר.
אַ ל י ם
גבר אלים, גלגלים, עוזר דליס, קדשים קלים, מעלים, אלם, טשוואַליאָם, איך באַפאַל אים, איך קנאַל אים א. א. וו. (גר. אַל—אים). ופּ.) איך פאַרווייל אים, איך צעקייל אים א. א. וו. וזע : על).
אַ ל י נ ע ס
מאַלינעס, סמאַלינעס. וגר. אַל-איז,
עס).
אַ ל י ק
בינדאַליק, שקאַליק, גאַליק, שטראַל-
יק א. א. וו. וגר. אַליק. זע: אַלעק).
(פּ.) אייליק, גרייליק א. א. וו. וזע :
ײַליק).
אַ ל מ ע
האַלמע, טאַלמע, טשאַלמע, פּאַלמע, כל הון דעלמא, תלמוד ירושלמי.
אַ ל מ ע ס
איך פּאַלמעס, קלמוס. וזע : אַלטע). וגר. אַל-מוז, מאוס).
אַ ל נ י ע
גאטאָוואַלניע, גאָראַלניע, טשעקאַלניע, ספּאַלניע, פּראַלניע, קופּאַלניע, שוואַלניע, שקאַלניע.
אַ ל נ י צ ע
זאַפּאַלניצע, נאַכאַלניצע, קריוואַלניצע, שלימזל'ניצע, שמד'לניצע א. א. וו. (זע : אַלניק).
אַ ל נ י ק
גאָראַלניק, כף הקל'ניק, מערידאַלניק, נאַטשאַלניק, נאַכאַלניק, סאַפּאַלניק, ספר פּראַלניק, סקאַנדאַלניק, סראַלניק, צימבאַלניק, קוואַרטאַלניק, קרימינאַלניק, שלימזל'ניק, שמד'אַלניק, שפּאַרגאַלניק, שקאַלניק.
באַריאַלניק, ביבראַלניק, זערקאַלניק, זשאָכאַלניק, טשעקאַלניק, כאַיאַלניק, מאַטעריאַ'לניק, סווידאַלניק, סקאַלניק, סקריפּאַלניק, קודראַלניק, קליסאַלניק, קעראַלניק (פון קלעזמערזשאַרגאָן).
אַ ל נ ע
אַ ל נ ע ס
גלחות, בגדי מלכות, איך קאַלך עס.
פּראַלנע, קוואַרטאַלנע, סטאַלנע, פּאָ-
דעפּאַלנע, פּאָוואַלנע, פאָרמאַלנע,
אַלערוען — אַמש
קראָכמאַלנע ננ.), באַל-נע, נאַכאַ'ל-נע א. א. וו. וגר. אַל-גע).
אַ ל ע ו ו ע ן
באַלעווען, דאַמאַלעווען, זשאַלעווען, טשוואַלעווען, צעפּראַלעווען. וגר. אַלע-ווען).
אַ ל ק ע ר
אַלקער, וואַלקער. וגר. אַלקיער, אָדער אַל-קער).
אַ ל ש ע
אַ ל ע ט
דלד, פאַרוויאַלעט, ער מל'עט, ער צע-
פּראַלעט, ער קראָכמאַלעט, באַלאָט,
סאַליד. וגר. אַ'ל-האָט, היט). (פּ.) ער
יעלה'ט.
פאַלשע, גענעראַלשע.
אַ מ אַ ך
זאַמאַך, סמך, גראַם איך, טאַראַראַמע
איך א. א. וו. וגר.י אַם, אַמע-איך).
אַ מ ב ל
אַנסאַמבל, פּריאַמבל, סטאַמבול ונ.).
אַ ל ע ל הלל, מחלל, מתפּלל, בצלאל ונ.).
אַ מ ד ן
למדן, די זאַמדן.
אַ ל ע מ ע ן אַלעמען, משלם'ען. וגר. אַלע-מען).
אַ ל ע ף אלף, חלף. (גר. אַל-אויף).
אַ ל ע ץ זאַקאַלעץ, פּאָסטאָיאַלעץ, אַ גע'מל'עטס, אַ פאַרוויאַלעט'ס. פּאַלאַץ.
אַ מ ע ו ו ע ן
טאַ'ראַראַמעווען, ליאַמעווען, פאַרהאַמעווען, פאַרטאַמעווען, שטאַמעווען, שליאַמעווען. וגר. אַמע-ווען).
אַ מ ע ט
סאַמעט, למד, מלמד, ער טאַראַראַמעט, ער ליאַמעט, זאַמוט ונ.). (פּ.) מעמד.
אַ ל ע ק אַנטאַלעק, וואַלעק, מאַרשאַ'לעק, פּידפּאַלעק, פּריקאַהאַלעק, מחלק, מסלק, נסתּלק, באַליעק. וזע : אַליק).
אַ ל פּ ע זאַלפּע, מאַלפּע.
אַ ל פ ן דלפן, חלפן. (גר. אַל-פון).
אַ ל ק ן באַלקן, וואַלקן, די פאַלקן, די קאַטאַפאַלקן.
אַ מ ע ט נ ע
האַמעטנע, גראַמאָטנע. וזע : אמעט). אַ מ פּ
וואַמפּ, שטאַמפּ.
אַ מ פּ ע
קאַמפּע, ראַמפּע, פּאַמפּאַ.
אַ מ פּ ע ר ט
לאַמפּערט, צעהאַמפּערט.
אַ מ ש
זאַמש, יאַמש, ראַמש.
אַנדיק — אַנ.עווען
294
אַ נ ד י ק
סנדיק, בראַנדייק, פאַרשטאַנד-יק א. א. וו. (גר. אַנד-יק, אדער אַזידיק). אַ נ ד ר ען
סאַלאַמאַנדרע, פּאַנדרע ונ.), אַלעקסאַנדרא ונ.), אַנד(ע)רע.
אַ נ י ו ע
קאַנווע, איך גנב'ע. וגר. אַז-ווי).
אַ נ ט ו ך
האַנטוד, לאַנטוך. וגר. אַנט-איך, אייר, אָדער אַז-טוך).
אַ נ ט י ע
גאַראַנטיע, כיראָמאַנטיע, ביזאַנטיע (נ.). וגר. אַנט-יע).
אַ נ ט ע ו ו ע ן
בריליאַנטעווען, פּלאַנטעווען, פראַנטעווען, קאָמעדיאַנטעווען, קאַנטעווען. (גר. אַנטעוועז).
אַ נ ט ש אַ פ ט
באַ'קאַנטשאַפט, געוואַנדשאַפט, געזאַנדשאַפט, לאַנדשאַפט, פאַרוואַנדשאַפט. (גר. אַנד, אַנט-שאַפט). ופּ.) פיינדשאַפט, פריינדשאַפט.
אַ נ ט ש י ק
באַראַנטשיק, דיוואַנטשיק, טשולאַנטשיק, טשעמאָדאַנטשיק, יאַ'פּאַנטשיק, יונגערמאַנטשיק, מיידאַנטשיק, פּאַראַוואַנטשיק, קאַבאַנטשיק, קאַנטשיק. וזע : אַנשטשיק).
פּלאַנט זשע א. א. וו. וגר. אַנד, אַ'נטזשע).
אַ נ י ע ץ
אָבאָדראַניעץ, אַמעריקאַניעץ, וויכאָוואַניעץ, פּאָווסטאַניעץ, פּאָסלאַניעץ, ראַניעץ, קאַניץ, ואַ) פאַרוויאַניע-טס. (זע : אַניע, און אַנער).
אַ נ י ע ר
שאַמפּאַניער, שפּאַניער. וגר. אַניעער).
אַ נ י צ ע
דראַניצע, וויכאָוואַניצע, פּיאַניצע, ראַניעע, באַראַבאַניע-ט זי, כליאַניע-ט זי א. א. וו. וזע : אַניע).
אַ נ י ק ע
חנוכה, אַפּטאַניקע, דאַנטאַניקע, באָטאַניקע, מעכאַניקע.
אַ נ ס ט ו ו ע
גראָביאַ'נסטווע, דוואָריאַנסטווע, כוליגאַנסטווע, פּיאַנסטווע, שאַרלאַטאַנסטווע. וזע : אַז).
אַ נ ס ק ע
באַריאַנסקע, גאַלגאַנסקע, כוליגאַנסקע, לאַפּאַצאַנסקע, מאַרמאַנסקע, אַסטראַיכאַנסקע, קובאַנסקע א. א. וו. וגר. אַן-סקע).
אַ נ ע ו ו
גנב, יאַנעוו ונ.), באַן הויף. (גר. אַן— אויף).
אַ נ ט ש ע
אַפּאַנטשע, איך ניאַנטשע, איך קליאַנטשע, חנה'טשע, דערמאַנט זשע,
אַ נ ע ו י ע ן
אָבמאַ'נעווען, באַלאַגאַנעווען, באַראַבאַנעווען, בויאַנעווען, טאַראַבאַנעווען,
אַנפן — אַסקן
פּאַנעווען, פּיאַנעווען, פּלאַנעווען, פאַרסטאַנעווען, פאַרשאַרלאַטאַנעווען, שאַנעווען. (גר. אַז-עווען).
אַ נ פ ן
בראַנפן, איך חנפ'ן. וגר. אַז-פון).
אַ נ צ י ע
אינסטאַנציע, דיסטאַנציע, וואַקאַנציע, סטאַנציע, קוויטאַנציע. וגר. אַנץ-יע). אַ נ צ י ק
בראַנציק, גלאַנציק, צוואַנציק, דאַנציג ננ.). וזע : אַנץ). (פּ.) ניינציק.
אַ נ ש ט ש י ק
אבמאַנשטשיק, באַלאַגאַנשטשיק, באַנשטשיק, באַראַבאַנשטשיק, קאָמעדיאַנשטשיק, קאַרמאַנשטשיק, שאַרמאַנשטשיק. וזע : אַנטשיק).
אַ ס אַ ך
פּתח, האַס איך, שפּאַס איך א. א. וו. וזע : אַס).
אַ ס ל
איך פּסל, דאָס ש“ס'ל. (גר. אַס—ל).
אַ ס ל ע
האַסלע, יאַסלע.
אַ ס מ ע
טאַסמע, פּאַסמע, איך חתמ'ע, אַס-
(ט)מאַ.
אַ ס מ ע ד
מתמיד, פאַרחת'מעט. (גר. אַס-מיט). אַ ס נ י ק
גרימאַסניק, פּוסט און פּאַסניק, קאָלבאַסניק, קאָליאַסניק, קוואַסניק.
אַ ס נ ע
גלאַסנע, גרימאַסנע, זאַפּאַסנע, יאַוונע ו-יאַסנע, לאַמפּאַסנע, פּוסט און פּאַסנע, קלאַסנע, אסנה (נ.). וגר. אַס, אַסעינע).
אַ ס ע ו ו ע ן
אַ ס ט ו ך
פּאַיסטוד, פּאַסט אייך, פאַסט איך א. א. וו. (זע : אַסט).
אַ ס ט י ע
דינאַסטיע, נאַסטיע (נ.). (גר. אַסט יע).
אַ ס ט ק ע
טשאַסטקע, ענטוזיאַסטקע, פּאַסטקע, שעסנאַסטקע.
אַ ס י ע
פּאַסיע, קוואַסיע, זאַסיע, באַסיע ונ.), כאַסיע ונ.), איך שת'יע, אַפאַנאַסיע (נ.). (גר. אַס-יע).
איסקאַסעוועז, גרימאַסעווען, זאַ'פּאַסעווען, פּוסט און פּאַסעווען, צעטאַסעווען. (גר. אַס, אַסעיעווען).
אַ ס ע נ ע
חתונה, געלאַסענע, מאָרנעפּאַסענע, איך נתנ'ע. וזע : אַסנע).
אַ ס ק י ם
מסכים, מתעסקים. וגר. אַסק-אים). אַ ס ק ל
מוסר השכל. משכיל, חסקל ונ.), בת קול. וזע : אַסק).
אַ ס ק ן
עסקן, איך פּסק'ן. וגר. אַסק—אָן).
אַסרע — אַרדע
אַ ס ר ע
מתרה, בבא בתרא, מרא דאתרא, תרתי
דסתרי, בלאַס(ע)רע, נאַסוע)רע.
אַ פּ אַ ך
זאַפּאַר, כאַפּ איך, קלאַפּ איך א. א. וו.
וזע : אַפּ).
אַ פּ ט אָ ם
אַ ק ס ע
טאַקסע, פּראַקסע. וגר. אַקס-ס'איוז).
אַ ק ע ו ו ע ן
אָפּיבליאַקעווען, וואַקעווען, פּאָטאַקע-
ווען, פּאָסמאַקעווען וזיך), פּאַקעווען,
פאַרבראַ'קעווען, פאַרטשוואַקעווען. וזע:
אַק).
ראַפּטאָם, כאַפּט אים, קלאַפּט אים א. א. וו. וזע : אַפּ).
אַ פּ ט ש ע
לאַפּטשע, סטראַפּטשע, איך גראַפּטשע, איך דראַפּטשע, האַפּטשי ! באַבטשע, כאַפּט זשע, קלאַפּט זשע א. א. וו. וגר. אַפּט—זשע). ופּ.) טייבטשע ננ.), קנייפּט זשע.
אַ פּ נ י ק
אַראַפּניק, קוראָלאַפּניק.
אַ פּ נ ע
וואַפּנע, עטאַפּנע.
אַ פ ט ש י ק
טיפּאָגראַפטשיק, ליטאָגראַפטשיק, פאָטאָגראַפטשיק, שקאַפטשיק, מערזאַווטשיק, פּלאַווטשיק, קראַסאַווטשיק.
אַ פ ל י ע
וואַפליע, טאַפליע, קאַפליע, פּלא והפלא.
אַ ק ר ע ס
יקרות, שקרות. (גר. אַקער-איז, אָדער
אַק—ריס).
אַ ק ש ן
אַ צ ל
מציל, מתנצל, קאַרנאַצל, מאַטראַ'צ-ל, פּאַיאַצ-ל א. א. וו. (זע : אַץ).
אַ צ ע ו ו
מצב, קצב, נציב, אמת ויציב. וגר. אַע—אויף).
עקשן, מקשן. וגר. אַק-שויז, שיין).
אַ ר ב ל
אַרבל, מאַרבל. (גר. אַרב-ל).
אַ ר ב ע
ספאַרבע, האַרבע. וגר. אַר-ביי).
אַ ר ב ע ס
אַרבעס, ספאַרבעס, תרבות, איך פאַרב עס, איך קאַרב עס א. א. וו. וגר. אַרב-עס, איז).
אַ ר ג ו ם
תרגום, איך הרג'ע אים, איך זאַרגע אים א. א. וו. וגר. אַ'רג, אַרגע-אים). אַ ר ד י ע
גוואַרדיע, לאָמבאַרריע (נ.) וגר. אַרדיע).
אַ ר ד ע
באָמבאַרדע, האַלעבאַרדע, מושטאַרדע, פּעטאַרדע, קאָקאַרדע, ספרדי. וגר. אַר-דו, די).
297
אַרווע — אַרנע
אַ ר ו ו ע
באַרווע, ליאַרווע, פּאַרנע)ווע. וגר. אַר—ווי).
אַ ר ו ו ע. ר
סאַרווער, פּאַרנע)ווער. וגר. אַר-ווער). אַ ר ט ו ך
פאַרטוך, וואַרט איך, שפּאַרט אייך א. א. וו. (גר. אַרט-איך, אייך).
אַ ר ט י ע
כאַרטיע, פּאַרטיע. וגר. אַרט-יע).
אַ ר ט ש י ק
לאַרטשיק, פּאַרטשיק, קאַרטשיק, אהר'טשיק ונ.), פאָנאַר-טשיק, באַזאַרטשיק. וזע : אַר).
אַ ר י ו ם
אַנטיקוואַריום, אַקוואַריום, סאַניטאַריום, סעמינאַ'ריום, סצענאַריום א. אַנד. (זע : אַריע).
אַ ר נ ע ס
באַרכעס, מאָנאַרכעס, פּאַרכעס, הצטרכות, איך שנאַרך עס. וגר. אַרד, אַרבע-עס, איז).
אַ ר מ ע
פארמע, קאַזאַרמע, וואַרוי)מע, אַרטוי)ע.
אַ ר מ ע ט
אַ ר י ע ר
אַגראַריער, אַריער, הומאַניטאַריער, וועגעטאַריער, פּאַרלאַמענטאַריער, פּראָלעטאַריער א. אַנד. וגר. אַריע-ער, אָדער אַר-יאָר).
אַ ר י ק
פולוואַריק, קאַנאַריק, שאַ'ריק. (גר. אַר—יק).
אַ ר נ ע
מאָנאַרכע, איך טרח'ע, ארחי ופּרחי. איך סרח'ע.
אַ ר נ ע ט
באַרכעט, ער טרח'עט, ער סרח'עט. וגר. אַרדהאָט, היט).
פּאַרמעט, אַרמוט. וגר. אַר-מיט).
אַ ר מ ע ר
פאַרמער, מאַרמאָר, וואַר(י)מער, גענאַר מיר א. א. וו. וגר. אַרב-ער, אָדער אַר-מיר, מער).
אַ ר נ י ע
גאַרבאַרניע, גיסאַרניע, האַמאַרניע. חסידאַרניע, טאָקאַרניע, לייכטאַרניע, מאָלאָטאַרניע, מליעטשאַרניע, סטאָליאַרניע, סליעסאַרניע, סמאָליאַרניע, ספּיזשאַרניע, פּסאַרניע, פּעקאַרניע, פּראַטשקאַרניע, פרעסאַרניע, קאַוויאַרניע, קיבעצאַרניע.
אַ ר נ י ק
בראָוואַרניק, גאַרבאַרניק, גענאַרניק, כאַבאַרניק, פּאָזשאַרניק. וגר. אַר-ניק). אַ ר נ ע
באַרנע, סאַרנע, סטאָליאַרנע, סמאָליאַרנע, באַזאַרנע, דיסציפּלינאַ'רנע, וואולגאַרנע, זמאַרנע, טאָוואַרנע, כמאַרנע, עלעמענטאַרנע, ועקסטראַ)אָרדינאַרנע, סאָלידאַרנע, סאַניטאַרנע, פּאָזשאַרנע, פּאַרטיקולאַרנע, פּאַרנע, פאַ'מיליאַרנע, קאָשמאָרנע, קוסטאָרנע,
אַרנעס — אַשרעס
298
רעגולאַרנע, רעפּערטואַרנע, טשאַרנע (נ.), סאַראַנעו?). (גר. אַר, אַרע-נע). אַ ר נ ע ס
פּרנס, מפרנס, די באַרנעס, סאַרנעס, סטאָליאַרנעס, סמאָליאַרנעס, טשאַרנע'ס ונ.), מיר שאַרן עס. וגר. אַרנס, אדער אַרן-עס).
אַ ר ס ק ע
אַפּטעקאַרסקע, באָיאַרסקע, בולגאַרסקע, בונטאַרסקע, גאַרבאַ'רסקע, הוזאַרסקע, זשאַנדאַרסקע, טאַטאַרסקע, טאָקאַרסקע, טעסליאַרסקע, מוליאַרסקע, סטאָליאַרסקע, סליעסאַרסקע, סטאָליאַרסקע, צאַרסקע, רימאַרסקע, שווייצאַרסקע, איך פּאַרסקע. וגר. אַריסקע).
אַ ש ט ע
כרכשתא, ראַשטע, ושתי ונ.), די
איבערראַשטע, די צעטאַשטע, פאַר-
נאַשוס)טו, וואַישוס)טו, פּאַשוס)טו,
רעשוס)טו.
אַ ש ט ש
אַ ר ע י ו
מאַשטש, פּלאַשטש.
אַ ש ט ש י ק
יאַשטשיק, אוקאַזטשיק, זאַקאַזטשיק, פּריקאַזטשיק.
אַ ש ט ש ע ן
בליאשטשען, טאַראַשטשען, טאַשטשען, לאַשטשען, צעכראַשטשעז, צעפּלאַשטשען, צעשאַשטשען.
אַ ש י ק
דאַשיק, זאַשיק, יאַ'שיק, פּאָדאַשיק, אַשיק, נאַשיק, ראַשיק, רעש'יק. (גר. אַש-יק).
מקרב, פּאַרעוווע), מצרף, חריף. וגר. אַר-אויף). ופּ.) מעריב.
אַ ש מ ע
טאַשמע, יאַשמע, משמע.
אַ ר פּ ע
חרפּה, איך שאַרפּע.
אַ ר פּ ע ס
כרפּס, חרפּות, אַ קאַרפּ עס, איך שאַרפּע עס.
אַ ש נ י ק
האָרעפּאַשניק, קאַלאַשניק, קאַמאַשניק, קאַשניק, ראַספּאַשניק, שאַבאַשניק.
אַ ש ע ו ו
אַ ר ש ט
מישב, יש לישב, סטאַשעוו ונ.), מכשף. וגר. אַש-אויף).
באַרשט, וואַרשט, מיך דאַרשט.
אַ ר ש ע
פּרשה, סטאַרשע, וואַרשע ונ.), נאַי ר(י)שע, ליטעראַרוי)שע א. א. וו. וזע: אַריש).
אַשקן
משכון, שר המשקים. (גר. אַש-קען). אַ ש ר ע ס
כשרות, עשרות, פּשרות. וגר. אַשערעס, אָדער אַש—ריס).
299
אָבוס — אָווינע
אַ
אָ ב ו ס
אָ ד נ י צ ע
גלאָבוס, לאָבוס, די אָסאָבע-ס, איך אָגאָראָדניצע, נאַראָדניצע, שקאָדניצע. האָב עס א. א. וו. וזע: אָב, און אבע). ו*) מאָדניצע, ספּאָדניצע. (פּ.) בעזליודניצע.
אָ ב נ ע
אָ ד נ י ק
סאַבנע, פּאָדאָבנע, פּאָדראָבנע, פּראָב-
נע, סדאָבנע. וגר. אָב, אבע-נע).
אָ ג י ק
אָ ד נ ע
ווזוואָדנע, בלאַגאָראָדנע, וויגאָדנע, לאַגאָדנע, מאָדנע, נאַראָדנע, סוואָ-
לאָגיק, פּעדאַגאָגיק. ו*) וואָגיק, גוג נאָרנע, פמראָרנע, פּלאָדנע, פאַמעומגוג. (גר. אָג, אָגעייק).
אָ ג י ש
לאָגיש, פּסיכאָלאָגיש א. א. וו. (זע :
אגיע).
ראָדנע, גראָדנע (נ.). (גר. אד, אָדע-
נע).
אָ ד ע י י ע ן
אָ ד ז ש ע ן
באָדעווען, האָרעווען, פּלאָדעווען, דאַס-
כאָדעווען. ו*) לאָדעווען. (גר. אָד-
עווען).
באָדזשען, בראָדזשען, דאָגאָדזשען,
פּלאָדזשען.
אָ ד י ק
אָ ד ע ק
אָקאָלאָדעק, וויראָדעק, ספּאָדעק. פּזשאָדעק, כאָדאַק. (זע : אַדיק).
אדוק, צדוק (נ.), זאָדיק, שופליאָדיק,
אָדעק).
פּליאָטקעווע.
אָ ד ל ען
אָ ד ר ע
יאָדלע, פּאָדלע.
אָ ד ל ע ר
יאָדרע, באָדרע.
אָ ד ר ע ס
אדער אר-לער). ופּ.) באַזודלער, דרוד- עם
לער, שפּרודלער.
אָ ד נ י ע
באָדניע, זבראָדניע, זוואָדניע.
אָ ו ו י נ ע
נאָווינע, באַראַנקאָווענע, פּוכאָווענע.
וגר. אָוועינע).
אָווניע — אָטשיק
אָ ו ו נ י ע
גלאווניע, וואָזאָווניע, ליעדאָווניע,
פּראַצאָווניע.
קאַרטיאָזשנע, מאָראָזשוע)נע, קאָ-
זשגע)נע.
אָ ז ש ע
אָ ו ו נ ע
ברוקאָוונע, גוואַלדאָוונע, גראַנדאָוונע, גרונטאָוונע, דוכאָוונע, הורטאָוונע, פּאַקאָוונע, ראַפּטאָוונע, קאָוונע ונ.), ראָוונע ונ.). וגר. אווע-נע).
לאָזשע, קאָזשע, ראָזשע, קראָזשע, ראָגאָזשע, פּאַכאָזשע, אַ באָזשע ! איך דאַלאָזשע, איך דראָזשע, איך פאַרגראָזשע, סעריאָזשאַ ננ.), לאָז זשע ! וגר. אָ, אַז-זשע).
אָ ו ו ע. ט
ער כאָוועט, ער לאָוועט, ער מליאָוועט, ער פאַרנאַראָוועט, ער קאָוועט, ער קליאָוועט, ער ראָוועט, דאָוואָד. ו*) מגן דוד, פּחיתת הכבוד.
אָ ו ו ש ט ש י ק.
בונטאָוושטשיק, וואַנדראָוושטשיק, זאַבאַסטאָוושטשיק, סאָרטיראָוושטשיק. אָ ז אַ ק
קאָזאַק, בלאָז זאַק, ווימאָראָזעק. וגר. אָז-יק).
אָ ז י נ ק ע
ראָזינקע, בעריאָזינקע.
אָ ז ע ר ע
אָזערע. וזע : אָזער).
אָ ז ש י נ ק ע
ראָזשינקע, סעריאָזשינקע ונ.).
אָ ז ש נ י ק
בעזבאָזשניק, טאַמאָזשניק, קאַרטיאָזשניק, וסאַם) סאַפּאָזשניק, מאָראָזשוע)ניק.
אָ ט י ק
באָטיק, דלאָטיק, נאַרקאָטיק, עקזאָטיק, עראָטיק, קאָטיק, איך פאַרבלאָטיק, מאָטעק ונ.). ו*) דראָטיק, שטאָטיק. וגר. אָט, אָטעייק).
אָ ט נ י ע
מאַטניע, סאָטניע, פּלאָטניע, קאַלעקאָטניע. ג*) קלאָטניע.
אָ ט נ י ק
אַכאָטניק, זלאָטניק, לגאָטניק, סאָטניק, סובאָטניק, סוכאָטניק, פּלאָטניק. אָ ט נ ע
ראַטנע, אָבאָראָטנע, אָטשאָטנע, אַכאָטנע, ווילגאָטנע, לגאָטנע, מאַרקאָטנע, נודאָטנע, סליאַכאָטנע, פּאַטשאָטנע, פּיעכאָטנע, פּיעשטשאָטנע, פּלאָטנע, ראַסטשאָטנע. וגר. אָט, אָטע-נע).
אָ ט ש ט
אָ ז ש נ ע
טאַמאָזשנע, סאַפּאָזשנע, בעזבאָזשנע,
פּאָטשט, ער טאָטשט.
אָ ט ש י ק
באָטשיק, באַנקראָטשיק, ליאַטשיק,
סטאָטשיק, פּולעמיאָטשיק, פאַגאָטשיק,
כאָטשיק, קליאָטשיק, אָטשעק, וואָ-
ראָטשעק. וגר. אָט-טשיק).
אָטשנע — אָמעט
אָ ט ש נ ע
באָטשנע, טאָטשנע, מאָלאָטשנע, סאָטשנע, פּראָטשנע, אפּאָטשנע (נ.).
אָ ל י צ ע
פּאָליצע, פּאַזוואָליעט זי, כאָליעט זי. (זע : אָליע).
אָ ט ש ק ע
באָטשקע, פּלאָטשקע, קוואָטשקע, שניאָטשקע, איך באַלעבאָטשקע, איך האָטשקע (זיך), איך טשאַטשקע (זיך). איך סמאָטשקע, איך קאַלעקאָטשקע. אָ ט ש ק ע ס
פּראָטשקעס. (זע : אָטשקע).
אָ ל נ י צ ע
באָלניצע, סאָלניצע, סאַמאָוואָלניצע. וזע : אָלניק).
אָ ל נ י ק
מאָנאָפּאָלניק, ניעוואָלניק, סאַמאָוואָלניק, סטאָלניק, פּאַראַסאָלניק, ראָלניק, ראַסקאָלניק.
אָ כ י ד
בן יחיד, גע'מלאכה'ט. וגר. אָכע-ט). ופּ.) ער איזניוכעט וזיך), ער בוכעט. ער סקרוכעט.
אָ ל נ ע ר
קאָלנער, פּאָלנער, וואָלנע)נער.
ג*) זדאָלנער, מעלאַנכאָלנער, סאַמאָוואָלנער, פּאַוואָלנער. וגר. אָל-נאָר).
אָ נ ץ
איך אָכץ, איך שלאָכץ, געקאָכטס.
אָ נ ק ע
וואָכקע, מאָכקע, יאָכקע ונ.), איך אכקע, איך טיאָכקע. ו*) ברכה'קע, רח'קע (נ.).
אָ כ ר י ם
סוחרים, מוכרים, נכרים, עוברים. וגר. אָכער-אים).
אָ מ ב ע
באָמבע, טראָמבע, פּלאָמבע, קאַטאַ-
קאָמבע. וגר. אָט-ביי).
אָ מ י ע
אַגראָנאָמיע, אַווטאָנאָמיע, אַנאַ'טאָט-
יע, אַסטראָנאָמיע, גאַסטראָנאָמיע,
עקאָנאָמיע, פיזיאָנאָמיע א. אַנד. וגר.
אם-יע).
אָ מ י ק
אָ ל אַ ך
וואָלאַך, הלך, גאָל איך, מאָל איך א.
א. וו. וזע : אָל, און אלע).
קאַמיק, אַנאַטאָמיק, פיזיאָנאָמיק,
שוואָמיק, שטראָמיק. ופּ.) גערוימיק,
שוימיק, תהומ'יק, באָמאַק, שליאָמאַק.
ו*) עמוק.
אָ ל ב
סטאָלב, באָלב.
אָ ל ב ע
איך באָלבע, איך דאָלבע, קאָלבע. וגר.
אַל-ביי).
אָ מ י ש
קאָמיש, באָמיש. (גר. אַם-יש, זע : אָמיע ).
אָ מ ע ט
כאמעט, ער באָמעט, ער לאָמעט, ער
אָמעלע — אָניק
802
לאַקאָמעט (זיך). ו*) עמוד, נר תמיד,
(גר. אַם—היט). ופּ.) ער זומעט, ער
לומעט.
אָ מ ע ל ע
פּאָמעלע. וזע : אַמע).
אָ נ ד ר י ק
היפּאָכאָנדריק, יוסל פּאַנדריק.
אָ נ ד ר ע
באַלעבאָנדרע, פליאָנדרע, שליאָנדרע,
מאַנדרע, לאָנדרי, היפּאָכאָנדרוי)ע.
אָ מ ע ץ
קמץ, חמץ, אמוץ (נ.), דעם נר
תמיד'ס, דעם עמוד'ס. וגר. אָמע-טס,
אָ מ פּ
גלאָמפּ, דאָמפּ, לאָמפּ, פּאָמפּ.
אָ מ פּ ע
ליאָמפּע, פּאָמפּע, איך פאַרסטאָמי
פּוי)ע.
אָ נ ט י ק
זאָנטיק, קאָנטיק. ו*) מאָנטיק. (זע : אָנטעק).
אָ נ ט ע ק
אָ מ ק ע
טיאָמקע, סטראָמקע, עקאָנאָמקע, איך באָמקע, איך כראָמקע, איך קאָמקע, ניאמקע ונ.), שליאָמקע ונ.). ו*) גאָמקע, אברהם'קע, בנימקע, נחמה'קע, רחמה'קע. (גע. אָב-קע).
אָ מ ר י ם
כומרים, שומרים, יש אומרים. וגר. אַמער-אים).
אָ מ ש ט ש י ק
נאַיאָמשטשיק, פּאָגראָמשטשיק, פּאַראָמשטשיק, פּריאָמשטשיק.
אָ נ ד ז ש ע ן
בלאָנדזשען, סאָנדזשען, סוואָנדזשען, ראָנדזשען.
אָ נ ד י ק
דאָנדיק, סוואָנדיק, פּאַ'ראָנדעק, שפּאָנדאַק. (גר. אָןדיק).
מאַ'יאָנטעק, פּאָטשאָנטעק, פּאַמיאָנטעק, פּיאָנטעק. (זע : אַנטיק).
אָ נ ט ש י ק
באַלקאָנטשיק, בוטאָנטשיק, יאַפּאָנטשיק, לימאָנטשיק, מיליאָנטשיק, מעדאַליאָנטשיק, פאַעטאָנטשיק, פלאַקאָנטשיק, קאַנטשיק, שפּראָנטשיק, מאָנטשיק, אַראָנטשיק ונ.), סאָלאָמאָנטשיק ונ.). וגר. אָן-טשיק).
אָ נ ט ש ע
איך מאָנטשע, איך פּרילאָנטשע, איך קאָנטשע, באָנטשע (נ.), בראָנטשע ננ.), באַקאָנט זשע. (גר. אָנט-זשע). אָ נ ט ש ק ע
מאָנטשקע, פּאָנטשקע, ספּראָנטשקע. אָ נ י צ ע
אָניצע, זאַקאָניצע, זוואָניצע, קלאָניצע. וגר. אַניע-ט זי).
אָ נ י ק
אַרכיטעקטאָניק, וואַזאָניק, זאַקאָניק, טאָניק, כראָניק, מנעמאָניק, מעדאַליאָניק, נאָניק, סאַרדאָניק, סטאַניק, פּלאַטאָניק, פּאָלאָניק, פּאַסטראָניק,
אָנץ — אָפּטע
סאַלאָניק ונ.), אַמאָניאַק, קאָניאַק,
אָגאָנעק, האָניג. ו*) אתה בחרתנו'יק,
איינטאָניק.
אָ נ ץ
אָנץ, באָנץ, וואָנץ, מאָנץ, פּאָנץ, יאָנץ, איך גלאָנץ, קסיאָנדז, די באָנדס, אַ בלאָנדס, באַקאָנט-ס, דערקאָנט-ס. ופּ.) אַ פאַ'רברוינטיס א. א. וו. (גר. אָנטדס).
פּאַסטראָנקעס, די אַמאַזאָנקע—ס, די
לאָנקע-ס א. א. וו. וזע : אָנקע).
אָ ס י ע
דוואָסיע ונ.), יאָסיע ונ.), סאָסיע (נ.),
פעאָדאָסיע ונ.), פּאַטאַגאָסיע ונ.).
וגר. אָס-יע).
אָ ס י ע ן
אָ נ צ ע
וואָנצע, שמאָנצע, סטאָיאָנצע, דזשאָנדצע, איר קאָנט זיי, דערמאָנט זי א. א. וו. וגר. אָנט-זי, זיי).
אָסיען. (זע : אָסיע).
אָ ס י ק
פּאָדנאָסיק, נאָסיק, פאַרדראָסיק, יאָסעק ונ.), באָסאַ'ק. ו*) פּסוק, מתוק, דאָסיק... וגר. אָס-יק).
אָ נ ק
באָנק, טראַנק, דזשאָנק, דיפטאָנג, דראָנג, סאָנג, פיליאָנג, ציאָנג, סאָו לאַנג.
אָ ס נ ע
סאָסנע, האַלאָסנע, מלאָסנע, פּאָסנע. וגר. אָסינע).
אָ ס ע ט
אָ נ ק ע
אכראַנקע, אַמאַזאָנקע, דאָיאָנקע, לאָנקע, סעזאָנקע, פּאָלאָנקע, קאַזיאָנקע, קאָנקע, קאַפּטשאָנקע, קאָראָנקע, קאַרדאָנקע, שפּאָנקע, איך באָנקע, איך בלאָנקע, טשעמפּיאָנקע, פּאָטשטאַליאָנקע, קאָמפּאַניאָנקע, קלעיאָנקע, קרעטאָנקע, שפּיאָנקע, מאָנקי.
אַנטאָנקע, האַרמאָנקע, יאַפּאָנקע, ניאַנקע, פאָנקע, בראָנקע (נ.), סאָנקע ונ.), ראָנקע ונ.). (גר. אָנ-קע).
ער קאָסעט, ער האַלאָסעט, פּאָסאַר. ו*) חסיד, עתיד. (גר. אָס-היט).
אָ ס ע ף
מכירת יוסף. ו*) חג האסיף, ככתוב, לשנה טובה תכתב. וגר. אס-אויף).
אָ ס ק ע
נאָסקע, סאָסקע, סנאָסקע, עסקימאָסקע, פּאַפּיראָסקע, קאָסקע, פּלאָסקע, גאָסקע ונ.), דוואָסקע ונ.), יאָסקע (נ.), מאַטראָזקע. ו*) נתונ)'קע.
אָ נ ק ע ן
בלאָנקען, געשאָנקען, די באַנקען, בראָנקע'ן, סאָנקע'ן, ראָנקע'ן.
אָ נ ק ע ס
אָגאָנקעס, אָנטאָנקעס, פּאָדאָנקעס,
אָ — ע ט
להוט, לעולם ועד.
אָ פּ ט ע
כאָפּטע, פאַרפּראָפּטע, פאַרשטאָפּטע, פאַרלאָבטע.
אָפּטשע — אָרגע
אָ פּ ט ש ע
איך דאָפּטשע, איך טאָפּטשע, איך
כליאָפּטשע, איך לאָפּטשע, איך קאָפּ-
טשע, פאַרפּראָפּט זשע, פאַרשטאָפּט
זשע, דאָבטשע ונ.), באַגראָבט זשע,
שאָבט זשע.
אָ פּ י ע
אוטאָפּיע, מיזאַנטראָפּיע, פילאַנטראָפּיע, איך טאָפּיע, איך קאָפּיע, איך קראָפּיע. וגר. אָפּ-יע).
אָ פּ י ק
סנאָפּיק, פּידשאָפּיק, שקאָפּיק, טראָפּיק, שטאָפּיק, טשאָפּעק, כלאָפּאַק. וגר. אָפּ, אָפּע-יק).
אָ פּ י ש
אוטאָפּיש, טראָפּיש, מיזאַנטראָפּיש, מיקראָסקאָפּיש, פילאַנטראָפּיש. וגר. אָפּ, אָפּע-יש).
אָ צ י ק
סטאָציק, קאַמלאָציק, טראָציק, קלאָציק. וגר. אָץ-יק).
אָ צ ע
מעצאָצע, האָצע קלאָצע, איך סאַקאָצע, האט זי, פאַרבאָט זיי א. א. וו. (*ס חצי, הלצה, בראט זי, באָד זיי א. א. וו. וגר. אָד, אָט-זי, זיי). אָ צ ע ר
ראָצער. ו*) אשר יצר, חצר, יום הקצר. וגר. אָץ-ער). ופּ.) שטוצער, שמוצער.
אָ צ קן ע
סטראָצקע, קליאָצקע, איך האָצקע, איך פאַרפאָצקע, איך קאַלעקאָצקע, איך שמאָצקע, סאָטסקע, אידיאָטסקע, טראָצקי (נ.), וויסאָצקי ונ.), בראָדסקי ונ.). (גר. אָט-סקע).
אָ פּ נ ע
איך צעלאָפנע, שטאָפּנע. וגר. אָפּנע).
אָ ק ט ש ע ן
סמאָקטשען, קוואָקטשען. וגר. אַקטשוין, שיין).
אָ פּ ס
מאָפּס, קליאָפּס, האָפּס ! די קלאָב-ס, דעם פּאָפּ-ס, דעם יוראָפאָב-ס. (גר. אָב, אָפּ-ס).
אָ ק י ש
יאָקיש ונ.), ריש לקיש ונ.). (גר. אַקיש).
אָ ק ש ן
אָ פּ ע ט ע
לאָפּעטע, קאָפּיטע, כלאָפּאָטע, פּראָפּעור)טי, צעלאָפּעטע, פאַרסאָפּעטע, פאַרקאַפּעטע, פאַרשליאָפּעטע. וגר. אפּע-טע).
לאָקשן, אינסטראָקשן, אָקשן, פּראָדאָקשן, קאָנסטראָקשן, רעראָקשן. וגר. אק-שוין, שיין).
אָ ר ב ע
טאָרבע, קאָרבע. וגר. אַר-ביי).
אָ פ י ע
טעאָזאָפיע, פילאָזאָפיע, סאָפיע וג.). (גר. אָף-יע).
אָ ר ג ע
מאַניפאָרגע, מאָרגע, שפּאָרגע, אָרגוי)ע.
אָרדע — אָרציע
אָ ר ד ע
האָרדע, מאָרדע. (גר. אר-דו, די).
אָ ר ו י ע ס
באָרוועס, חרבות, ערבות, פּאָר ווייז. ופּ.) קורוועס.
אָ ר ט ש ע
איך וואָרטשע, איך קאָרטשע נזיר), אָהר'טשע (נ.), שנאָרט זשע. ו*) פאָרט זשע, פאַרשפּאָרט זשע, שרה'טשע ונ.).
אָ ר נ י ק
דוואָרניק, לאַזשאָרניק, מאַטשאָרניק, סקאָרניק, קאָמאָרניק, שאָרניק.
אָ ר נ ע
זשאָרנע, נאַ'דזאָרנע, קאָמאַרנע, מאַזשאָרנע, מינאָרנע, ספּאָרנע, פּאַקאָרנע, טשאָרנע ונ.). ופּ.) כמורנע. (גר. אָר-נע).
אָ ר ס
אָ ר י ק
גאָרס, טאָרס, פאַרס, די סטאָרס, פלאָרס, איך אינדאָרס, דעם אַקטיאָר-ס, דעם פּראָקוראָר-ס א. א. וו. וזע : אר).
היסטאָריק, רעטאָריק, אוזאָריק, יצר הרע'יק, פאָספאָריק, באָרעק, זאַמאָרעק, קאָרעק. (*) הרוג, האָריק, פאַראַיאָריק. לגר. אָר-יק).
אָ ר כ י ם
בורחים, הכנסת אורחים, שבת מברכים, איך האָרך אים. ופּ.) דורך אים, איך שטורכע אים.
אָ ר נ ע
איך שאָרכע, איך שנאָרכע, ארחי ופּרחי, בעל כרחו, הקדוש ברוך הוא, ברכו. ופּ.) איך שטורכע, אגב אורחא. אָ ר ל ע.
גאָרלע, טשאָרלע, ערלה.
אָ ר ס י ם
משרתים, אַפּיקורסים, מפורסם, יש גורסים, איך אינדאָרס אים. וגר. אָרס-אים).
אָ ר ס ק ע
שאָרסקע, איך פּאָרסקע, אַקושאָר-סקע, אַקטיאָר-סקע א. א. וו. (גר. אָרסקע).
אָ 'ר ע ו י ע ן
באָרעווען (זיך), האָרעווען. וגר. אָרע— ווען).
אָ ר ע ץ
עם הארץ, פּריץ, המוציא לחם מן הארץ. וגר. אַרע-טס).
אָ ר מ ע
האָרמע, נאָרמע, ערמה, פּלאַטפאָרמע, פאָרמע, רעפאָרמע, אַבנאָרמע, ער חרטה, איך קאָרמע.
אָ ר ץ
פאָרץ, שטאָרץ, פאָרד'ס ונ.). ופּ.) קורץ. דעם לאָרד-ס, דעם ספּאָרט-ס א. א. וו. וגר. אָרד, אָרט-ס).
אָ ר מ ע ץ
שקאָרמעץ, קאָרמעט'ס !
אָ ר צ י ע
פּאָרציע, קאָנסאָרציע. (גר. אַרץ-יע).
אָרצע — וזשניק
אָ ר צ ע
דאָזאָרצע, אָרצה, שנאָרט זי. (גר.
אָרט-זי, זיי).
אָ ר ש
אָ ש ט ש ע ן
דראָשטשען, טראָשטשען, כוואָשטשען, פּלאָשטשען, איינמאָשטשען וזיך). וגר. אסט-שויז).
מאָרש, איך פאָרש, אָקאָרשוט).
אָ ר ש ט ש
באָרשטש, גאַרשטש.
אָ ר ש ט ש י ק
איזבאָרשטשיק, אַקטיארשטשיק, נאַ-
באָרשטשיק, פּאָדבאָרשטשיק, קאָנ-
טאָרשטשיק.
אַ ש י ק
לאָשיק, קאָשיק, קליאָשיק, פּראָשעק. ופּ.) פּלוישיק, רוישיק, יאָשעק ונ.), מאָשעק (נ.). לזע : אָש, און אָשע). אָ ש ל
קליאָשל. ו*) משל. וזע : אש). ופּ.) בושל, קונטושל.
אָ ש ט ש
דראַשטש, כוואָשטש, טראָשטש,
פּלאַשטש.
אָ ש ט ש י ק
ניעבאָשטשיק, איזוואָשטשיק, דאָנאָס-
טשיק, ראַזנאָסטשיק.
אָ ש נ ע
גלאָשנע, מלאָשנע, ראָסקאָשנע.
אָ ש ע ט
ער טאַראַמאָשעט, ער פאַרפּראָשעט, ער קאָשעט, ער ראַספּאַלאָשעט.
ו*) פּשוט, חשוד.
ו
ו ב ט ש י ק
רובטשיק, גאָלובטשיק.
ו ב ל י ק
קובליק, רעפּובליק.
י נ ע ק
דזיובעק, קובעק.
סודיע וזיך). ו*) איך ברודיע, איך הודיע, איך נודיע, איך פּאַסקודיע. ופּ. זע : יִדיע).
ו ד ל ע
פּודלע, קודלע. ופּ. זע : יִדלע).
ו ד ר ע
לאַכודרע, פּודרע, איך קודרע.
ו ד י נ ג
פּודינג, שטודינג. (פּ.) לאָדונג.
ו ז נ י ק
האָלאפּוזניק, סאָיוזניק.
ו ד י ע
פּרעלודיע, סטודיע, איך בלודיע, איך
ו ז ש נ י ק
בינדיוזשניק, נוזשניק.
וזשע — וליק
ו ז ש ע
בוזשע, זשוזשע, לוזשע, רוזשע ונ.), איך הוזשע, איך זשוזשע, איך סלוזשע, איך סקאָנפוזשע, איך צעפּוזשע. ו ז ש ע ל ע
פּוזשעלע. וזע(: וזשע).
ו ט נ י ק
אינסטיטוטניק, ווירזשוטניק, לאַטוטניק, שוטניק. ו*) מינוטניק. ופּ. זע : יִטניק).
ו — י ש
מבויש, עלוייש.
ו כ ל ע
פּוכלע, פּריטוכלע, קרוכלע, איך שטובלע.
וננע
פּרוכנע, עונג רוחני. ופּ. זע : יִכנע). ו נ ע נ ע ן
דוכענען, טשוכענען (זיך). (גר. וכענען).
ו ט ע ף
שותף, מחזיר למוטב. וגר. וט-אויף).
,ו ט ש
טאָלקוטש, ליגנוטש, פּאַרכוטש,
הוטש ! אַ יוטש !
ו ט ש י ק
טשוטשיק, פּאָרוטשיק, קרוטשיק. וגר.
וטש, וטשע-יק).
ו ט ש נ י ק
מוטשניק, פּאָדרוטשניק, פּאָרוטשניק.
ו ט ש נ ע
סטוטשנע, סקוטשנע.
ו ט ש ע ל ע
טשוטשעלע. (זע : וטשע).
ו ט ש ע ר
בוטשער, קוטשער. (גר. וטש, וטשע-
ער).
ונץ
בוכע, איך שלוכץ, דעם צוכט—ס, פאַ'ר-
זוכט—ס א. א. וו. (גר. וכטס).
ונצע
בוכצע, זוכט זי, באַשוכט זי א. א. וו.
וזע : וכט). ופּ.) רחע'ע ננ.).
ינקע
פּוכקע, מנוחה'קע ונ.). ופּ.) מיכה'קע
ונ.).
פּולאַפּ, טולופּ.
ו ל אַ פ
ו ל ב ע
ו ט ש ק ע
בולבע, דולבע, קולבע. וגר. ול-ביי).
ו ל י אַ ש
גוליאַש, מוליאַרזש. ו*) ערך המשולש.
ו ל י ע ר
מוליער, קאַפּוליער, שוליער, פוליאַר.
וגר. ול-ער).
טשוטשקע, סטרוטשקע, קוטשקע, קליוטשקע, קרוטשקע, שטוטשקע. ו*) בלוטשקע.
ו ל י ק
זשוליק, שמואל'יק. (זע : ולעק).
ולניק — ונקע
ו ל נ י ק
אָגולניק, נולניק, ציבולניק, צירולניק.
ו ל ס
אימפּולס, פּולס, די טולס, סקולס, דער
שול—ס, שמואל-ס א. א. וו. (גר. וליס).
ו מ פּ ע ר ט
אומגעלומפּערט, פאַרשליומפּערט.
ופּ.) ער קלימפּערט.
טריומף, שטרומף, טרונף.
ו ל ע ו ו
לולב, שול הויף. וגר. ול-אויף).
ופּ.) חילוף.
י מ ק ע
גומקע, סומקע, רוטקע. ו*) בלומקע ונ.), פרומקע ונ.). ופּ. זע : יִמקע).
ו ל ע ר
בולעך, משולח. וגר. ולאיד). ו . זע: יִלעד).
זאַוואולעק, פּשיטולעק, קולעק, מחולק, צולאָג. וזע : וליק).
ו מ ז ע ן
זומזען, אַרום זען, אומזין. (גר. יםזען).
א ו מ ר ע
חומרא, אומרו, מום רע.
ו נ ד ל
זונדל, פּונדל. (זע : ונד).
י נ י ע
יוניע, קאָלדוניע, קלוניע. ו*) נדוניה, קנוניה. ופּ. זע : יִניע).
ו נ י צ ע
פּאָמוניצע, מפוניצע. ופּ. זע: יִניעע).
ו מ י ש
חומש, מומיש. וזע : ום, און ומע). ופּ. זע : יִמיש).
י נ י ק
טוניק, קאַרבוניק, זוניק, סליוניק. וגר. ון-יק. זע : ונעק).
ו מ נ ע
טרומנע, סומנע, שומנע.
אומנות, טרומנעס. וגר. ום-נס).
ו מ פּ ל
רומפּל, פּלומפּל. וזע : ומפּ).
ו נ ע ק
גאַטונעק, ריסונעק, קערונעק, ראַבונעק, ראַטונעק, סטראַשונעק, מפונק. (זע : וניק).
ו נ פ ט
פאַרנונפט, איינקונפט, צוזאַמענקונפט, צוקונפט.
ו מ פּ ע ר
טומפּער, פּלומפּער. ו*) דומפּער, שטומפּער, שליומפּער. (גר. ומפּיער). ופּ. זע : יִמפּער).
ו נ ק ע
אָפּיעקונקע, בונקע, הונקע, זדונקע, משוהונקע, ניונקע. ו*) שפּאַרונקע, סטרונקע, בונקע ונ.), גרונקע ונ.),
ונקציע — וצק,ע
כוואַסטונ-קע, לאַסוניקע א. א. וו.
יובקע, ליובקע, מאַלאָזובקע, קובקע,
קלובקע, שובקע. ו*) קופּקע.
ו נ ק צ י ע
אינטערפּונקציע, פונקציע.
ופיע
כנופיה, פּילוסופיה. וגר. וף-יע).
נוסח, הוס איך, שמועס איך א. א. וו.
(גר. וסיאיך).
ו ס ט ר ע
ליוסטרע, אינדוסטרוי)ע.
ו ס י ע
דיסקוסיע, זוסיע (נ.). (גר. וסייע).
איספּוסק, כליוסק, פּליוסק, פּולטוסק
(נ.), אָטפּוסק.
ו פ ל
קאַרטופל, שופל, קופל. וגר. וף-ל).
ו פ ל י ע
טופליע, טרופליע. ויז) מופלא.
ו פ ל י ק,
קופליק, שופליק. ו*) מופלג.
ו פ ע ר
בופער, מופער. ג*) קופערוט), (אויס)-
רופער, צופאָר, אָן אווי)פהער. (גר.
וף, ופעיער). ופּ. זע : יִפער).
וסקע
זאַקוסקע, לוסקע, מענוסקע, פּריקוסקע, איך כליוסקע, איך פּליוסקע.
ו*) קליוסקע.
ו צ ט ו ו ע
פּריסוטסטווע, באַלאַמוצטווע, פּאַסקודסטווע.
ו צ י ק
ו פּ ל
קאַרדופּל, שקרופּל, איך קופּל.
ו*) מטופּל, שטופּל. (זע : ופּ).
ופּ. זע : יִפּל).
ו פּ ל ע ר
קופּלער, שטשופּלער. ו*) שטופּלער. (גר. ופּליער).
שטוציק, שמוציק. ו*) צוציק, אייגעננוציק, פּוציק. וזע : וץ). (פּ. זע : יִציק).
ו צ ל אַ ך
ו פּ נ י ק
כאַלופּניק, סופּניק, פּרעסטופּניק, פּשעדופּניק, קרופּניק.
ופּקע
גרופּקע, הופּקע, כאַלופּקע, פּאָקופּקע,
פּופּקע, פּערעקופּקע, גובקע, טרובקע.
מוצלח, נוצלאַד. לא יוצלח. (גר. וץלאַד. ופּ. זע : יִעל).
י צ ע ר ן
פּלוצערן, שמוצערן, אַ שטוצערין.
ו*) אויסנוצערין, פּוצערין.
וצקע
בלוצקע, ברוצקע, קרוצקע, סטרוצקע, איך בוצקע, איך קאַלאַפּוצקע, באַכמוטסקע, יאַקוטסקע, קאַלאַקוטסקע.
וקל — ושנע
מיזוקל, סורטוקל, פּיטיוקל, יוקל ונ.) ו*) פאַרוקל.
קוקלע, פּוקלע.
ו ר נ ע.
אורנע, דעזשורנע, גיבורנע, כמורנע, אַזשור-נע, קולטור-נע א. א. וו. וגר. ור-נע).
ו ר נ ע ס
ו ק ס ו ס
לוקסוס, די דוכסות. וגר. וק-ס'איז, אָדער וקס-איז).
ו ק צ י ע
אינטראָדוקציע, דעדוקציע, פּראָדוקציע, רעפּראָדוקציע, רעדוקציע, אָבסטרוקציע, אינסטרוקציע, קאָנסטרוקציע, רעקאָנסטרוקציע.
ו ר ג
דראַמאַטורג, כירורג, מעטאַלורג, בורג, מאַגדענבורג, פּעטערבורג א. א. וו.
ו ר ג י ע
ליטורגיע, דראַמאַטורגיע, כירורגיע, מעטאַלורגיע.
ו ר ד ע
בורדע, האַלעבורדע. וגר. ור-דו, די). ו ר ו ו ע
חורבה, קורווע. וגר. ור-ווי).
ו ר ט ק ע
קורטקע, פורטקע.
ו ר י ע
פוריע, קוריע, יוריע ונ.), לוריע ונ.). וגר. ור-יע).
בורנעס, אורנע-ס, דעזשורנע-ס. וגר. ורזיעס, אָדער ורינס).
ו ר ס
קורס, רעסורס, דעם בור-ס, דעם סקנור-ס א. א. וו. (גר. ור-ס).
ו ר ס י ם
אפּיקורסים, מפורסם. (גר. ור-ס אים). ו ר ע ו ו
מקורב, מטורף, צורוף. וגר. ור-אויף). י ר ע ק
בורעק, לאַזורעק, שמוראַק.
י ר ץ
קורץ, שטורץ. וגר. ור-טס).
ו ר צ ע
פּורצע, קורצע. (גר. ורט-זי, זיי).
ו ש ט ש ע
הושטשע, איך לושטשע, איך כליושטשע.
ו ש ל
בושל, מושל, קונטושל. (זע : וש).
ופּ.) משל.
ו ש נ י ק
ו ר מ ע
הורמע, טורמע, פורמע.
כאַליפושניק, קאַפּעליושניק.
ו ש נ ע
קאָניושנע, פּאָדושנע, פּאָסלושנע, דושנע.
ויבל — וי—עף
וי
ו י ב ל
ו י נ ע נ ע ן
אויבל, סויבל, איך צעדרויבל. וגר. רויכענינן, יוחנן ונ.). ול.) ציִוכענעז. ויב-ל). ול.) טייבל, סטייבל, קייבל, וזיך) מכינ'ען.
לייבל ונ.), טייבעל ונ.).
ו י ל ע ט
טאָילעט. ו*) מולד, בולט, נולד, ער
ו י מ ר י ם
כומרים, שומרים, יש אומרים. (גר. וימער-אים).
וגר. ויביס).
ו י ג י ם
אתרוגים, וואָס טויג אים, איך בויג
אים א. א. וו. וזע : ויג).
ו י ג ע ר
טויגער, שמויגער, תוגר. (גר. ויג-
ו י נ י צ ע
פּאַמויניצע, דאָיניצע. (זע : ויניק).
ו י נ י ק
ער). ו זייגער, „גר א. א. וו. ו,ע : באָגעבאָיניק, סטראָיניק, ראַזבאָיניק. ו*) ימח שמו'ניק, כל בו'ניק, עונג. ול.) וויִוניק, איך ריִוניק א. א. וו. וזע: ווניק).
יִוגער).
ו י ט י ם
הדיוטים, חוטאים, שוטים, חוטם, איך
ו י ס י ק
אים א. א. וו. (זע : יִוט).
ו י ט ש י ק
ו י ס ל
שטויסל, אזנים לכותל. (גר. ויס-ל).
באָיטשיק, גוי'טשיק, סלאָיטשיק, פּראָ- ול.) איך טרייסל.
באָיטשיק, פראָיטשיק ונ.), קויטשוק.
ו י ט ש ע ן
ו י ס ע ט
ער גוס'עט, ער כוסה'ט, אויסעט,
מלויטשעז, פאַרטאָיטשען, צענאָי- אַרויסעט. יגר. ויס-האָט, היט).
טשען, צעקאַדאָיטשען. וגר. ויט-שויז,
שיין).
ו י כ ע ט
ער כויכעט. ו*) שוחד, שוחט, אוי-
כעט. וגר. ויד-האָט).
ו י ס ע ף
איז מוסף, יוסף (נ.), במצוותיו. (גר. ויס-אויף. לל.) עשו.
ו י — ע ף
אוהב, נואף. (גר. וי-אויף).
ויפּע — ודיע
ו י פ ע
סטויפּע, איך פּאַטויפּע.
ו י פ י ם
ו י ק י ם
זיך נוקם, איך פּויק אים. ול) עמלקים,
איך ווייק אים א. א. וו. וזע : ווקים).
רופאים, שר האופים, איך קויף אים,
ו י ר י נ ג
ו י ר ל
ו י פ ל
וו-פיל). ול.) זייפל, צווייפל א. א. וו.
(זע : יִופל).
ו י פ ע
ו י ר ע ט
יורד, פאַר'מרה'שחורה'ט, צעיוירעט, מורד, לא מעלה ולא מוריד. וגר. ויר-
רופא, מסוף עולם ועד סופו. ול.) מגפה, האָט). ול.) ער מעלה גירה'ט, ער מכשפה א. א. וו. וזע : יִופע).
מיירעט, ער הייראט.
ו נ ע צ ן
טריבוך, ציבור, ליב איך, פאַרגיב איך זיבעצן, קיבעצן.
א. א. וו. וזע : וב). ופּ.) דלובע
איך, הרי זה משובח.
דיבוק, וליולקע)-ציבוק, צוויבאַק, רי-
ו ג ע ו ו ע ן
סטריגעווען, צינעווען, ריגעווען. וגר. נגע-ווען).
ו ג ע ל ע
באַק, נאָכגיביק, פרייגיביק. ופּ.) שטו- ניגעלע, וויגעלע, קריגעלע א. א. וו. ביק, גרוביק.
וזע : יִגל, און נגע).
י ד ז ש ע ן
דריבנע, איך כיבנע. ופּ.) דובנע ונ.). נרירזשען (זיך), ראָנרו-רזשען, לידזשאָן. ופּ.) נודזשען, פּאַסקודזשען. י ד י ע
האַווידיע, סובסידיע, ידידיה (נ.), איך
ו נ ע ט
כבוד, לאבור, זאַלבע זיבעט, טיבעט
ונ.). וגר. יִב-האָט, היט).
ופּ.) משעובד, יום זה מכובד, ער דלו- אָבידיע. וגר. יִד-יע). (פּ.) איך געט.
ברודיע, איך הודיע, איך פּאַסקודיע.
יִדיען — יִיזש
ודיען
פּדיון, קאָמידיען, מרין ונ.), ידידיה'ן, אָבידיען. ופּ.) ברודיען, הודיען, פּאַסקודיען.
ודלע
בידלע, ביעלידלע, בראַזידלע, ווידלע, טאָטשידלע, סמאַראָווידלע, סטראַשידלע, פּאָווידלע, קאַזידלע. (פּ.) פּודלע, קודלע.
יִדניצע
מידניצע. וזע : יִדניק).
יִ ד נ י ק
זלידניק, יריד'ניק, כלאַמידניק, ספּידניאַק. (פּ.) מאַרודניק, נודניק, פּאַסקודניק, פּודניק.
יִדנע
אָבידנע, בידנע, ווידנע, זלידנע, יעבידנע, יריד'נע, סאָלידנע, פּלידנע. (גר. יִד, יִדע-נע). ופּ.) ברודנע, מאַרודנע, נודנע, פּאַסקודנע.
יִדער
שידוך, באַ'מי דיר, ס'ציט דיר, זיד איך א. א. וו. וגר. יִ, יִד, יִט-איך, דיך). ופּ.) הודע איך, ברודע איך, נודע איד.
יִדריך
קאַפּידריך, פרידריך. וגר. יִדער-איד). יִדרע
כל נדרי, ווידרע, הידרע.
יִ ו ו י ק
זיווג, ליוואַק, סיוואַק. (גר. יִוו-יק). (פּ.) סימן מובהק.
יִ ו ו נ י ק
היווניק, פּיווניק, פּריזיווניק, גריוווע)-
ניק, גוד איווניונ)ג. ופּ.) ישובניק.
יִוועץ
פּאָסטיוועץ, פּאַרשיוועץ, ואיז) ניוועץ.
(גר. יִווע-טס).
יִ ו ו ר ע
ליוורע, לא היה ולא נברא, עברי.
יִ ז י ו ו
פּריזיוו, שקר וכזב. וגר. יִז-אויף).
יִזים
זריזים, הר גריזים, פּיזעם, וואָס איז
אים. וגר. יז, יזע-אים). ופּ.) בוזים,
כרוזים, איך מוז אים.
וזיס
קריזיס, איזי'ס ונ.), איז עס, וויזע-ס
א. א. וו. וזע : יִז, און יִזע).
ופּ.) כ'מוז עס.
וזיע
דיוויזיע, וויזיע, פּראָוויזיע, קאָליזיע,
רעוויזיע. וגר. יזייע).
יִזמע
טשיזמע, סכיזמע, פּיזמע, פּריזמע,
צינעפּיזמע, קליזמע. ופּ.) גוזמא.
יִזנע
אַקציזנע, בליזנע, נעדיזנע, סטאַריזנע,
קאַפּריזנע, איך זאַריזנע, שמאָלעוויז-
נע ננ.). וגר. יִז-נע).
יִ ז ש
גריזש, נעגליזש, פּרעסטיזש, קריזש,
נאָבלעס אָבליזש, פּאַריזש.
ופּ.) סטרוזש.
יִזשיק — יִכעט
יִ ז ש י ק
טשיזשיק, קריזשיק, שוויזשיק, קי-
זשאַק, פּיזשאַק. וגר. יִזשע-יק).
ו ז ש ע
איך גריזשע, איך נאַדליזשע, ריזשע,
טשיזשע, פלי זשע, צי זשע א. א. וו.
גר. יִ-זשע).
ו ט י ו ע
בריטווע, מאָליטווע. וגר. יִט-ווי).
יִ ט י ם
מעות חטים, תכשיטים, פּטום, ריטם,
איך פאַרביט אים, איך היט אים א.
א. וו. וזע : יִט, און יִטע).
ופּ.) פּיוטים, ער טוט אים, איך צע-
בלוט אים.
יִ ט י נ ג
מיטינג, קוויטונג.
יִ ט נ י צ ע
סיטניצע, פּאָביטניצע, קיטניצע.
יִ ט נ י ק
פּאָביטניק, פּליטניק. ופּ.) מינוטניק. יִ ט נ ע
אַמביטנע, אַפּעטיטנע, בלאַנקיטנע, סיטנע, ספּריטנע, פּאָזיטנע, וויזיטנע, קאָלאָריט-נע. וגר. יִט-נע).
ופּ.) מוטנע, קאַלאַמוטנע, קוטנע ונ.). יִ ט ר ע
וויטרע, מיטרע, סאַליטרע, פּאַליטרע, פּולפּיטרע, ציטרע, כיטרע. ופּ.) צוטרוי. יִ ט ש י ק
סמיטשיק, קריטשיק, גליטשיק, קוויטשיק. וגר. יִטש, יִטשע-יק).
יִ ט ש נ ע
אַנטיטשנע, דיכאָוויטשנע, זאַגראַניטשנע, יאַלעוויטשנע, כאָלעריטשנע, סקראָפוליטשנע, פּאָליטיטשנע, פאַבריטשנע. וגר. יִטש, יִטשע-נע).
ופּ.) סקוטשנע.
יִ ט ש ע ר
געצוויטשער, טיטשער, פּיטשער, קוויטשער, מעזריטשער ונ.), פיטשור. וזע : וטש, און יִטשע). ופּ.) דאָקוטשער, מוטשער.
ו ט ש ק ע
בריטשקע, וויטיטשקע, זיטשקע, טאַבליטשקע, טיטשקע, מאָסקוויטשקע, סטיטשקע, סיטשקע, ספּיטשקע, פּאָזיטשקע, פּאָליטשקע, פּריוויטשקע, פּשעניטשקע, פרעבעליטשקע, קיטשקע, ריטשקע, איטשקע ונ.). ופּ.) בלוטשקע.
ביוש, יאוש, קיאוש, נביאיש, רביאי'ט. (פּ.) מבוייש, עלוייש.
ליכווע, ריכווע, איך ניכווע. וגר. יִד— ווי).
ו נ י ע
מחיה, סטיכיע, יחיה, תחיה. וגר. יִריע).
איך דריכנע, איך וויכנע, נכנע, וויכנע ונ.). ופּ.) פּרוכנע, עונג רוחני.
ו נ ע ט
וויכעט, ער דיכעט, ער כיכעט, ער
סליכעט, יחוד, שיר היחוד. (גר. יִדהאָט). ופּ.) שליח מיוחד.
יִ ל ב ל
בלבול, מילבל. ופּ.) מבולבל.
יִ ל י צ ע
פּאַטיליצע, שפּיליעט זי, פּיליעט זי א. א. וו. (זע : יִליע).
הילכן, באַרילכן, שפּילכן. (פּ.) שולחן. יִ ל מ ע
בילמע, פילמע.
ו ל נ י ק
מאָהילניק, כילניק, נאַשילניק, נעווילניק, פּוסטילניק, (פּורים) שפּילניק, שיפּעטילניק.
יִ ל ע י ו ע ן
דרילעווען, סמילעווען, פּילעווען, פאַרשפּילעווען, צילעווען. ווגר. יִל, יִלעעוועז).
ו מ נ ע
שמחה, תמחה, שישו ושמחו.
(פּ.) מומחה.
יִ מ ס
גזימס, פּימס, די טימס, סקימס, סקרימס, דעם קאַראַאימ'ס, מאַקסימ'ס. ופּ.) דער בלומס, אַ קרומ'ס, אַ פרומ'ס, אַ שטומ'ס.
ו מ ע ט
למוד, פאַרשטשימעט, לימיט, קלימאַט. (גר. יִם-האָט). (פּ.) אומעט, ער זשומעט, ער שומעט, (ער גייט) אומעט, לווי) אַרומעט, פרומעט (נ.), מלומד, משומד.
יִ מ ע נ ט
יִ ל ע ו ו ק ע
ווילעווקע, כתריאל'עווקע.
יִ מ ב ל
טימבל, צימבל, איך דרימבל, סימבאָל. (פּ.) איך ברומבל.
יִ מ י ק
כימיק, מימיק, גרימיק, סלימאַק, איינשטימיק. ופּ.) בלומיק, זשומיק, שר מיק, אַרומיק, טלומעק.
יִ מ י ש
כימיש, מימיש, קאַראַאימיש, שימוש. (פּ.) חומש, מומיש.
דימענט, דימענט. (גר. יִם-הענט).
יִ מ ע נ ע
לימענע, זימענע. ופּ.) מזומענע, באַנומענע, גענומענע, פאַרנומענע, צענומענע, געקומענע, צעשוואומענע.
פּימפּ, שטימפּ, שימפּ, אָלימפּ (נ.). ופּ.) זומפּ, פּלומפּ, דומפּ, שטומפּ.
ו מ פּ ל
פּימפּל, דימפּל, סימפּל, גימפּל (נ.), איך גרימפּל, איך טרימפּל, איך רימפּל. (פּ.) פּלומפּל.
יִ מ פּ ע ט
אימפּעט, קימפּעט. וגר. יִמפּיהאָט). ופּ.) פאַרדומפּעט.
ו מ פּ ע ר
ווימפּער, איך קלימפּער, אָלימפּלי)ער.
ומפּערט — יִסים
ופּ.) דומפּער, פּלומפּער, שטומפּער,
שליומפּער.
יִ נ ס ט י ק
גינסטיק, דינסטיק. ופּ.) דונסטיק.
יִ מ פּ ע ר ט
ער קלימפּערט. (פּ.) אומגעלומפּערט,
פאַרשליומפּערט.
ו נ ע ו ו ע ן
איזרינעווען, מינעווען, פאַרצינעווען,
פאַרקלינעווען, ציקלינעווען.
יִ נ ז
לינז, צינז, איך גרינז. ופגל. יִנס).
י נ ע ף
פינעף, תינוף. וגר. יִן—אויף).
יִ נ ז י כ ט
הינזיכט, שווינדזוכט. (גר. יִן-זוכט). יִ נ ז ל
אינזל, פּינזל. וגר. יִן-זאָל).
יִ נ ט ע ו ו ע ן
פאַרגווינטעווען, צינטעווען. ופּ.) דערגרונטעווען, בונטעווען וזיך).
יִ נ ט ש י ק
בלינטשיק, כינטשיק, פּאָדראַבינטשיק, פאַרינטשיק, קאַ'טערינטשיק, רינטשאַק, פּינטשיק ונ.), גראַפינ-טשיק, ציטריניטשיק א. א. וו. וזע : יִן). ן נ ט ש ן
ווינטשן, לינטשן, פּינטשז. וגר. יִנטשוין, שיין).
מילינטשע, פּאָעדינטשע, בינטשע ונ.'), גרינטשע ונ.), דינה'טשע ונ.), פינטשע (נ.), רעגינטשע ונ.), דאַ ווינטשי (נ.), געפינט זשע, פאַרדינט זיטיע א. א. וו. וזע : יִנט).
ן נ י צ ע
דיניצע, וויניצע ונ.), היניעט זי, זאַוויניעט זי. ופּ.) פּאָמוניצע, מפוניצע.
ו נ ע ץ
גאָסטינעץ, דזשעדזשינעץ, זוויערי-
נעץ. וזע : יִנע).
קינפטיק, פאַרנינפטיק.
ו נ צ ע
בלינצע, מלינצע, קרעסטינצע, שפּרינ-
צע ונ.), געפינט זי, פאַרדינט זיי א.
א. וו. וזע : יִנט).
ו נ ק ס
ספינקס, אַ לינק-ס, אַ גרינגס א. א.
וו. וגר. יִנג, יִנק-ס). ופּ.) דעם יונג'ס,
דער לונג'ס, דער צונג'ס.
צינש, איך ווינש.
יִ נ ש ט אָ ק
בינשטאָק, רינשטאָק. וגר. יִן-שטאָק). ו ס ט ר ע
ביסטרע, פּיסטרע.
יִ ס י ם
משחיתים, נסים, סריסים, איך באַ-
גריס אים, איך פאַרשליס אים א. א.
וו. וגר. יִס, יִסע-אים). ופּ.) אנוסים,
יחוסים, סוסים, מבוסם.
וסיעי — וצווע
ו ס י ע.
מיסיע, דעמיסיע, טראַנסמיסיע, עאָמיסיע. וגר. יִס-יע). ופּ.) זוסיע ונ.). יִ ס נ ע ר
מסחר, פּשיסכער (נ.).
כסליו, סטאַניסלאַוו ונ.). וגר. יִסלאויף).
ו ס נ ע
ו — ע ק
ליעק, פּיאַק, בדיוק. ופּ.) רוהיק.
ו פּ י ק
טשיפּיק, קניפּיק, סיפּאַק, סקריפּיק. וגר. יִפּ, יִפּע-יק). ופּ.) סטרופּיק, סלופּיק, פּופּיק, שופּיק.
יִ פּ י ש
טיפּיש, עיפּוש, טפּוש, איך חיפּוש. וגר. יִפּע-יש).
פּיסנע, פּריסנע, איך טריסנע, איך קיסנע.
יִ ס ע נ ע
ו פּ ע ץ
פּיפּעץ, זליפּעץ, ליפּעץ. וגר. יִפּע-
טס).
ליסענע, געביסענע, פאַרביסענע, פאַרריסענע, געשמיסענע, אפּגעשליסענע. ו ס ק
אָבעליסק, אַדאַליסק, איסק, באַזיליסק, סציסק, פּיסק, ריסק, בריסק ונ.), וואָלקאָוויסק ונ.). לפּ.) פּולטוסק (נ.).
ו ס ק ע
גריסקע, היתר עיסקא, ליסקע, מיסקע, סאָסיסקע, פּערעפּיסקע, פּריזוויסקע, קליסקע, ראַספּיסקע, זיסקע ונ.), היסקע ננ.), ניסקע ננ.), ריסקע ונ.), איך בריסקע, איך דריסקע, וויסקי, סאַן פראַנציסקאָ (נ.), דיוויזקע, וואַליזקע, פריזקע, קירגיזקע ונ.), ליזוע)'קע ננ.). ו ס ק ע ר
יזכור, וויסקער, אַ בריסקער, אַ וואָלקאָוויסקער, אַ סאַן פראַנציסקאָ'ר. ופּ.) אַ פּולטוסקער, מאמר המוסגר. חיוב, איוב, קיעוו ונ.). ופּ.) משה מחויב. וגר. יִ-אויף).
דריפּקע, כריפּקע, סיפּקע, סקריפּקע, פּיפּקע, שטשיפּקע, ליפּקע ונ.), ציפּקע ונ.), גיבקע, ליבקע ונ.). ופּ.) קופּקע. יִ פ י ק
ליפיק, פיפיק, פּאַסיפיק ונ.). וגר. יִף, יִפע-יק).
ו פ ל
גריפל, טריפל, ליפל, שיפל, וויפיל ?
זיפץ, געשריפטס. וגר. יִפט-ס).
ו פ צ ן
זיפצן, געשריפטסן. ופּ.) פופצן.
ו פ ר ע
שפרה ונ.), ציפרע. ופּ.) משופרי
דשופרי.
מצוה, קצבה. וגר. יִע-ווי).
וצקע — יִשטשען
יִ צ ק ע
וויצקע, טיעקע, מיצקע, קיצקע, שפּריצקע, ציצקע, איעקע ונ.), כמעלניצקע (נ.), איך פיצקע, מוזשיצקע, באַנדיטסקע, יעזואיטסקע, פּערסידסקע. וגר. יִטיסקע).
יִ ק י ו ע
מקוה, התקוה, פּתח תקוה ונ.). טיקווע. (פּ.) ברוקווע. וגר. יִק-ווי).
ו ר נ י ק,
חזירניק, מאַסירניק, סיבירניק, קוואַר-
טירניק, שטירניק. ופּ.) שיכורניק.
ו ר ע ו ו ע ן
ווירעווען, זשירעווען, צירעווען, קירע-
ווען, פאַרשנירעווען.
ו ר ע נ ע ן
דערצירענען, חקירה'נעז, סטירענען,
שטשירענען.
ו ק ז אַ ל
שיקזאַל, קאָזאַק הנגזל. וגר. יִג, יִק-
זאַל).
צוויקלע, פריטיקלע, ריקלע ננ.), איך
ציקלע (זיך).
יִ ק צ י ע
דיקציע, יוריסדיקציע, פיקציע, רע-
סטריקציע.
יִ ק ר ע
איקרע, פּריקרע, מקרה, שכחה.
יִ ר ז ש ע.
נירזשע, איך הירזשע. (גר. יִר-זשע).
יִ ר י אָ ם
מרים, דעליריום. וגר. יִריע-אים).
יִ ר ק ע
גאַרנירקע, טאַבאַקירקע, נירקע, סטירקע, סירקע, פּאַסאַזשירקע, פראַנצעמירקע, קושענירקע, שטשירקע, מירקע ננ.), סטירקע ונ.), צירקע ונ.), איך פּירקע, איך פירקע. וגר. יִר-קע). ופּ.) צורה'קע.
ו ש ט ו ר
ווישטוד, טישטוד, דערפרישט אייר. מישט אייך א. א. וו. (זע : יִשט). ופּ.) צעקושט אייך, צע'חוש'ט אייך. יִ ש ט י ק
פרישטיק, נישטיק. (גר. יִ, יִש— שטיק).
ו ש ט ש
בלישטש, בלישטש, סווישטש, פּישטש, פּרישטש.
יִ ר נ ע
אירכע, סירכה, קירכע, טירחה, איך ! פּירכע. (פּ.) איך שטורכע, אגנ
אורחא.
פירמע, שירמע, אירמע ונ.).
ופּ.) הורמע.
יִ ש ט ש י ק
סישטשיק, פּרישטשיק. וזע: יִשטש). ו ש ט ש ע ן
איזנישטשען, בלישטשען, טרישטשען, טשישטשען, בלישטשען, סווישטשען, פּישטשען, ווישט שוין, גיסט שוין א. א. וו. וגר. יִסט, ושטישוין, שיין).
819
יִשמע — וורעט
ו ש מ ע
קריאת שמע, נעשה ונשמע.
ן ש נ י ק
יִ ש נ ע
משנה, אומישנע, זאַטישנע, לישנע,
פּאָספּישנע, קרישנע, כהאי לישנא.
אשת איש'ניק, באַרישניק, ווישניק, ופּ.) דושנע.
יי ב ל
קייט, רייניגקייט. ופּ.) אָפּהעניגקייט,
טייבל, סטייבל, קייבל, לייבל ונ.), אונטערטעניגקייט, ווידערשפּעניגקייט. מייבל ונ.). ופּ.) זעבל, נעבל, פעלד-
פעבל, די שנעבל, מעבל, שוועבל.
ול.) אויבל, סויבל, איך צעדרויבל.
וו נ י ק ל אַ ך
אייניקלאַך, ווייניגלאַד. ופּ.) קעניגלאַד.
וו ב ע
לייבע נ בייני, איינ. נ מע. בי. שכנ'יש, שליִוניש, ביינוש ונ.), וויין ופ.) ווענע. ו.) וווינע, וי טינע. נישיט), שטיי נישיט) א. א. יי. ייר. יִו, יִון-נישוט) ). ופּ.) איטאַליעניש, אַרמעניש, דעניש, סלאָוועניש, רומעניש, איך זע נישוט).
וו ס ע ס
אייסעס, ספּייסעס, פּלייסעס, פייסעס,
יי ו ו ע ט
שבט, אַפידייוויט, דייוויד ונ.).
ופּ.) עבר, בדיעבד, יוכבד ונ.).
וו ט נ י ק
קלייטניק, ריעל עסטייטניק. ו*) טאַנ- קייסעס, איך הייס עס, איך ווייס עס דעטניק.
קנייטש, פּיידזש.
וו ט ש י ק
וואָראָבייטשיק, סאָלאָווייטשיק, קניי-
טשיק. וגר. יִו-טשיק).
קנייטשל, רייטשל ונ.).
א. א. וו. וזע : יִוס). ופּ.) מיוחסת, בית הכנסת. ול.) גוסס, כוסות, אותיות, חרוסת, חנינה בן דוסה'ס, יוסי'ס, פאַרשטויס עס.
וו ס ק ע
אַרמייסקע, גוואַרדייסקע, לאַקייסקע, פּאָליצייסקע, קונדייסקע, ראַסייסקע, דרייזקע ונ.), רייזקע ונ.). וגר. יִוסקע).
וו נ י ק י י ט
וו ר ע ט
קלייניקייט, אייניגקייט, מיין ווייניג- ער מעלה גירה'ט, ער מיירעט, ער
וושע — ײַסים
הייראַט. וגר. ער-האָט). ול.) יורד,
יי ש ע ס
פאַר'מרה'שחורה'ט, צעיוירעט, מורד, קדישות, עצמות היבשות, ראשית,
בראשית. וגר. יִוש-עס, איז).
ופּ.) קשת, הרי את מקודשת.
יי ש ע ר
לא מעלה ולא מוריד.
יי ש ע
קדישה, רישא, פּישע פּיישע. ופּ.) בגדי
משי. ול.) תורת משה, קהלה קדושה, ליישער, פליישער. ופּ.) קשר.
ול.) מליץ יושר, עושר, שעת הכושר.
שלשה.
בײַבאַק, רייבאַק, האַרטלייביק.
וו. וגר. ײַ, ײַעיאיד).
ײַ כ ט ו ם
רייכטום, ווייכט אים, שטרייכט אים
שייבע, טייבע ונ.). ופּ. זע : אַבע). א. א. וו. וזע : עכט).
ײַ נ ל ע ר
ייִ ג ע ט
פאַר'דאגה'ט, תנאי-גט. וגר. ײַגי היינלער, שטריינלעי, שפּיינלער.
האָט). ופּ. זע : אַגיד).
ײַ ג ע ן
דאגה'ז, פאַרביי געהן. וגר. ײַג-אָז,
איז). ופּ. זע : אַגע).
ע ד י ק
געשמיידיק, שנײַדיק, ליידאַק. וגר.
ײַדייק. ופּ. זע : אַדיק).
ײַ ו ו י ש
פייוויש, תאוה'יש, גאוה'יש. ופּ. זע :
אַוויש).
ײַ ל י נ ג
דריילינג, פאַרוויילונג. וזע : ײַל).
ײַ מ ע ר
מאמר, פאַרצייטער, רײַטער. וגר. ײַם-
ער). ופּ. זע : אַמער).
ני מ פּ ע ר ל אַ ר
גריימפּערלאַד, וויימפּערלאַך, באַשיימ-
פּערלאַד.
ײַ נ ע ט
ער טענה'ט, אַריינעט. וגר. ען-האָט).
ײַ ט ש י ק
ײַ נ ק ע ף
אַקרייטשיק, זייטשיק, קיטייטשיק. וגר. יעקנ, איינקויף.
ײַ-טשיק, אָדער ײַטש-יק).
ײַ ס י ם
די מעשים, איך רייס אים, איך בייס
שייך, אָטחיה איך, שריי איך א. א. אים א. א. וו. וזע : ײַס).
ײַסקע — עדנע
ײַ ס ק ע
ײַ — ע ר ט ע
ײַ). ופּ. זע : אַסקע).
ײַ — ע ט
דייעט, חייט, פּיוט, פרייהייט, רייאָט,
דייפּער, קנייפּער.
ײַ צ י ק
אשת חיל, טרייעל, אביגיל.
ײַץ-יק).
ײַ ש ן
ביישן, טײַשז. (פּ. זע : אַש).
ע ש ע ר
אקרייעץ, גייעץ, זייעץ, פּאַיאַץ. נתעשר, באשר. וגר. ײַש-ער). (פּ. זע: מתיעץ. וגר. ײַע-טס).
אַשער).
ע
ע ב ל י ע
ע ג ד ע
גרעבליע, דזשעבליע, איך העבליע. שמעגדע, צד שכנגדו. (גר. עג-דו, די). ע ב ע ר
ע ג ע ט
נענער- טרעניר' לענ איי' שטיענ בגד, צד שכנגד, צעפּיעגעט, ער נעגעט. איך א. א. וו. (גר. עב-איך).
ע ב ע נ ע ס
ע ד י ע
אינטערמעדיע, טראַגעדיע, ענציקלאָ-
בעבעכעס, נעבעכעס, טרעבוכעס, לעב פּעויע, קאָמערוע, איך נרעריע.
איך עס, שטרעב איך עס א. א. וו.
(גר. עב-איך עס).
ע ב ר ע
זעברע, זשעברע, אַלגעברע.
'ע ב ר ע ס
צעברעס. (זע : עברע).
ע ד נ י ק
דאַרמאָיעדניק, נאַסליעדניק, פּערעד-
ניק.
ע ד נ ע
ן פּאָסליעדנע, רעדנע, וורעדנע, זשעד-
גע. (גר. עד-גע).
עדנער — עטשער
ע ד נ ע ר
בעדנער, רעדנער, וורעדנער, זשעדנער.
רער נאָר. וגר. עד-נאָר).
ע ד ר ע
בעדרע, יעדרע, סדרה, הוט השדרה,
קלאַפּסעדרע, קעדרע, קאַטעדרע.
ע ז י ק
היזק, געזיק, מזג. וגר. עז, עזע-יק).
ע ז ע ס
פּרעזעס, טעזיס, יעזוס (נ.), קרעזוס
ונ.), בערעזע-ס, איך לעז עס א. א.
וו. וזע : עז, און עזע).
ע ו י י ע ן
אביון, טביה'ן ונ.).
ע ו ו נ י ק
האָראָכעווניק, מאַטשעווניק, סטעפּעוו-
ניק, פּאַרעווניק, קאַטעווניק, קורעוו-
ניק, פּעווניאַק.
ע י ו נ ע
קלונטעוונע, פּעוונע, פּלעוונע ננ.).
וגר. עוו-נע).
ע ט נ י ק
באַלעטניק, ביעלאָ-בילעטניק, בעזדעטניק, לאַנקעטניק, ליעטניק, סטאַטסקי-סאָוויעטניק, סמיעטניק, ספּליעטניק, קאַרעטניק. ו*) טאַנדעטניק. ופּ.) קלייטניק, ריעל עסטייטניק.
ע ט ע נ ע
סמעטענע, באַטרעטענע, גערעטענע, פאַרבעטענע, צעטרעטענע, פאַרקנעטענע.
ע ו י ע ר
ע ט ש י ק
ריוח, רעווע איך. וגר. עוו-איך).
(פּ.) שייוו איך, סייוו איך א. א. וו. וזע : יִוף).
ע ו ו ע ר
עווער, שעדעווער, זשענעווער ונ.), קלעווער, נעווער. ו*) שבר. ופּ.) אבר, קבר. וזע: יִוווער).
ע ו ו ר ע
חברה, מאַניעוורע.
ע ז י ם
בעזים, איך לעז אים. (גר. עז, עזעאים). ופּ.) איך דערלייז אים, איך ריִוז אים. וזע : יִון).
ע ז י ע
הערעזיע, פּאָעזיע, מאַגנעזיע, שלעזיע ננ.). לגר. ען-יע).
בופעטשיק, גאַזעטשיק, סאָוויעטשיק,
פלעטשיק, קאָמיטעטשיק, מעטשיק,
קעטשיק, וואָרעטשעק.
ע ט ש נ ע
אַפּטעטשנע, בעזפּעטשנע, סטאַטעטש-
נע.
ע ט ש ע
איך באַילאַבעטשע, איך בעטשע, איך טאַלאַמעטשע, איך סקאַליעטשע, איך צעפּליעטשע, בעט זשע, גלעט זשע א. א. וו. (גר. עט-זשע).
ע ט ש ע ר
גלעטשער, סטרעטשער, קוועטשער. וגר. עטש, עטשע-ער).
ע ט ש ע ר ע
וועטשערע, פּעטשערע.
עטשקע — עמבער
ע ט ש ק ע
געטשקע, מיעסטעטשקע, פּאָרעטשקע, פּעטשקע, רעטשקע, פּאָפּערעטשקע, סעטשקע, איך קעטשקע.
ע ל מ ע
בעלמע, סטעלמע.
ע ל נ י ע
באָגאַדעלניע, פּאַטעלניע, ציגעלניע, קודעלניע, קעלניע.
קעכנע, איך וועכנע, איך פּעכנע.
ע נ ע י י ע ן
טשעכעווען, סטעכעווען, סטדעכעוועז, פאַרשטעכעווען, פאַרשעכעוועז.
ע ל נ י ק
באָרדעלניק, בעזדעלניק, דזשעלניק, מעלניק, סטעלניק, ציגעלניק, קאַראַי בעלניק, שמד'עלניק, צעלניק, כמעל, ניק ננ.). וגד. עליניק).
בית לחם, איך ברעך אים, איך שטער אים א. א. וו. (גר. עד-אים).
(פּ. זע : יִוכעם).
ע כ ע נ י ש
געדעכעניש, ברעכעניש, שטעכעניש, אָפּשפּרעכעניש.
ע נ ק ע
פּעכקע, נעכקע. (פּ.) מיכה'קע (נ.). ע י אָ ן
וועלאָז, מעלאָן.
ע ל ג ע ר
איך וועלגער, אַ בעלגיער (נ.).
ע'ל י צ ע
דעליעע, טעליצע, מיאַטעליצע, פּריטשמעליעט זי א. א. וו. (זע : עליע). ע ל י ק
בעליק, קרעליק; עליק (נ.), געפעליק, שוועליק, אונטערשטעליק, צופעליק. ג*) מעליק, פעליק, זעליק (נ.). גלגול שלג. וגר. עליק). ופּ.) בייליק, חלק, א. א. וו. (זע : יִוליק).
ע ל נ ע ר
זעלנער, קעלנער, כ'וועל נאָר א. א. וו, וגר. על-נאָר).
ע ל ע ג ל
האָטעלעכל, מאָמזעלעכל, פּאַראַסעי לעכל, פעלעכל, קול'עכל, שטעלעכל, שינעלעכל. ו*) געלעכל, שעלעכל.
(פּ.) פאַטשיילעכל. וזע : יִולע).
וועלש, איך פעלש.
סמד, למך ננ.), צמח וע.), פאַרשעם איד, דעם עיך ע א. וו וגר. עמ, איך). (פּ.) מליים עית ליים איר וזע : יִום1.
געמבע, דעמבע, ערעמב שקרעמבע,
ע ק ע ר
מעעבער„ עמבער„ דעעעמבע , נאָוועמ-
עמיק — ענקאַרט
824
ע מ י ק
אַקאַדעמיק, כעמיק, פּאָלעמיק, קרע-
מיק, ברעמיק.
ע נ ז ע ר
גענזער, נענזער, פּענזער (נ.), צענ-
זאָר. (גר. ען-זער).
ע מ ע ץ
שמץ, עמיץ, פאַרשטשעמעט-ס.
ע מ פּ י ק
פּעמפּיק. דעמפּיק, וועמפּיק, טעמפּיק. ע מ פּ ע
געמפּע, סטעמפּע, קלעמפּע, קעמפּע,
די טעמפּע, טעמפּאָ.
ע מ ק ע
טאַשעמקע, לעמקע, פּאָזיעמקע, נחמה-'
קע, טעמקע ונ.).
ע נ ד ו ם
רעפערענדום, הענדום פּענדום, איך
פאַרבלענד אים, איך שענד אים א. א.
וו. וזע : ענד).
ע נ ד ז ע
נענדזע, פּשענדזע.
ע נ ד ז ש ע ן
גאַווענדזעען, סוויענדזשען, פּענדזשען. ע נ ד ק ע
ווענדקע, מענדקע ונ.), אינטעליגענט
קע, פּאַציענט-קע א. א. וו. וזע: ענט). ע נ ז י ע
פּרעטענזיע, רעצענזיע.
ע נ ז ל
גענזל, פּענזל, פרענזל, כרעמזל.
ע נ ז ע
נענזע, אינפלוענזע, פּענזע. (ל.) ברען
זע, קען זע א. א. וו. וזע : ען).
ע נ ט ש ע
פּאָרענטשע, בענטשע ונ.), איך נאַסטרענטשע, איך באַשוויענטשע, איך יענטשע, איך פאַרמענטשע, איך קאַווענטשע, ברענט זשע, באַקענט זשע א. א. וו. וגר. עכט-זשע).
ע נ י מ ל
ענימל, פּנימ'ל. ופּ.) שיין אַ מאָל א. א. וו. (גר. יִון-אַ מאָל).
ע נ י צ ע
מאָשעניצע, נבול פּה'ניצע, פּלימעניצע, קרעניצע.
ע נ ע ס
די טשלענעס, ענעס, סענעס, דיאָגענעס (נ.), איך אָנערקען עס, איך ברען עס א. א. וו. וזע : ען). ווענוס (נ.). טעניס, בעני'ס, עני'ס. פעני'ס.
ו*) מחותנת, איך גענען עס, זיי זעען עס, די סירענע-ס, כיענע-ס א. א. וו. וזע : ענע).
אַדווענס, דענס. טשענס, סענס, עקספּענס, סיקספּענס, איך קאָנדענס, דעם טורקמענ-ס, קאַרמענ-ס א. א. וו. (גר. ען-ס).
ע נ ס י ע
דימענסיע, פּענסיע. וגר. ענס-יע).
ע נ ק יאַ ר ט
בענקאַרט, דענקאַרט. וגר. ענק-האַרט).
עסטיע — עצאַך
ע ס ט י ע
אַמנעסטיע, בעסטיע, סוגעסטיע,
קוועסטיע. וגר. עסט-יע).
ע ס ט נ י ק
נאַמיעסטניק, קעסטניק.
ע ס י ק
עסיק, דרעסיק. ג*) מעסיק, צוועק-
מעסיק, רעגלמעסיק, נאַכלעסיק. וגר.
עס, עסע-יק). (פּ.) עסק, שוויִוסיק.
לזע : יִוסיק).
ע פּ ט ש י ק
טשעפּטשיק, זשערעבטשיק.
ע פּ ט ש ע ן
דעפּטשען, דרעפּטשען, טאַלעפּטשען,
כליעפּטשען, שעפּטשען, שעפּט שוין,
שטעפּט שוין א. א. וו. (גר. עפּ
שוין, שיִון).
ע פּ י ר
ע ס ל ע
וועסלע, קאָראָמעסלע, קרעסלע, ברעס-
לוי (נ.).
ע ס ל ע ר
טעסלער, רעסלער. וגר. עס-לער).
ע ס נ ע
וועסנע, פּרעסנע, אינטערעסנע, איך
טרעסנע.
טעפּיד, שטעפּ איך, שלעפּ איך א. א. וו . (גר. עפּ-איך).
ע פּ י ק
עפּיק, טשעפּיק, קליין קעפּיק, קלעפּיק. וזע : עפּאַק).
לעפּיש, עפּיש.
ע פּ י ש
ע פּ ק ע
דעפּקע, העפּקע, זאַטשעפּקע, סטעפּקע, פּעפּקע, פּערעקעפּקע, קליעפּקע, ליעפּקע, קרעפּקע, בעבקע.
ע ס ע ט
גמילת חסד, ער טעסעט, ער טרעסעט,
עסיד. (גר. עס-האָט).
ע פ ט ל
געשעפטל. העפטל, גרעפטל, שעפטל (נ.), רעפטל.
ע פּ אַ ק
טרעפּאַק, לעפּאַק, סליעפּאַק, קלעפּאַק,
רעפּאַק, נאַליעפּעק. וזע : עפּיק).
ע פ ע נ י ש
באַשעפעניש, שלעפעניש, עפן נישוט) א. א. וו. וזע : עפן).
ע פּ ט י ש
אַנטיסעפּטיש, סקעפּטיש, עפּילעפּ-
טיש, קאַטאַלעפּטיש, וועב-טיש. וגר.
עפּ-טיש).
ע פּ ט ש י כ ע
טשעפּטשיכע, לעפּטשיכע.
ע פ ע ש
(עגמת) נפש, גרעפיש.
ע צ אַ ר
מכות רצח, לנצח, העץ איד, בעט זיך א. א. וו. (גר. עץ-איך, אָדער עטזיך). (פּ.) הייץ איך, רייץ איך א. א. וו. וזע : יִוץ).
עצעי — ערלינג
ע צ ע
העצע, וועצע, פּאַצעצע, גראַנדעצע, פּרעפּעצע, אינטערמעצאָ, מעצאָ, אוהב בצע, פאַרבעט זי, טרעט זי א. א. וו. וגר. עט-זי, זיי). ופּ.) עצה, פּלייצע א. א. וו. וזע : יִוצע).
עי צ ק ע
געצקע, דוואָרעצקע, פּאָרעצקע, קופיעצקע, מלך סאָביעצקע, איך העצקע (זיך), סאָוויעטסקע. וגר. עט-סקע). ע ק ד י ש
עקדיש, הקדש, שמעגדיש.
ע ק י ש
לעקיש, גרעקיש, דרעקיש, יעקיש, עסדעקיש, שנעקיש. (גר. עק-יש).
ע ק י ש ע
בעקישע. וזע : עקיש).
ע ק ס י ע
אַנעקסיע, אַפּאָפּלעקסיע, פלעקסיע, רעפלעקסיע, טעקסי, מעקסי (נ.). (גר. עקס-יע).
ע ר ו ו ע
ערוה, מינערוואַ ננ.), סטערווע. וגר.
ע ר ז ע
בערזע, פּערווערזע, איך ווערזע.
ול.) הער זע. (גר. ער-זע).
ע ר ט נ ע ר
גערטנער, הערט נאָר, שווערט נאָר א. א. וו. (גר. ערט-נאָר).
ע ר ט ע
אפערטע, גר'טע, סטערטע, קופּערטע, די אינערטע, די פערטע, איך טשערטע, די באַגערט-ע, די באַשערט—ע א. א. וו. וזע : ערט).
ע ר ט ש ע
גוטאַפּערטשע, בערטשע (נ.), הערט זשע, שווערט זשע א. א. וו. וגר. ערטזשע).
ע ר י ו ם
מיניסטעריום, קריטעריום. (גר. עריעאים).
ע ק ע ו ו ע ז
איזדיעקעווען (זיך), פאַרטשוועקעוועז. ע ר נ ע
ווערבע, דערבע, איך צעשטשערבע. ע ר ד ע
בערדע, דערדע, ווערדע, סטערדע, הער דו, ווערט דאָ א. א. וו. (גר. ער, ערטדי, דאָ, דו).
ע ר י ף
שעריף. ו*) שתי וערב, תחת הרב. ול.) חרוב. (פּ.) עירוב. (גר. העראויף).
ע ר ר
ע ר ו ו ן
נערוון, קאָנסערוון, רעזערוון. (גר. ער-ווען).
ווערד, שטערד, שערד.
ע ר נ ע
יערכע, איך צעטערכע, איך צעשטערכע, איך שערכע.
ע ר ל י נ ג
שפּערלינג, שטערלינג.
ערניע — עשטשע
ע ר נ י ע
גובערניע, צוקערניע.
ע ר נ י צ ע
חזיר'ניצע, צוקערניצע, קערניצע, שענ-
קערניצע.
ע ר ק ל
נגע)ווערקל, סמערקל, פּערקאַל.
(פּ.) צירקל.
ע ר ק ע ר
ע ר נ ע
בערנע, זערנע, טערנע, לאַמטערנע, סערנע, גיבערנע, מאָדערנע, מיזערנע, פּאָווטערנע, טשערנע (נ.).
ע ר ס י ע
ווערסיע, פּערסיע (נ.). (גר. ערס-יע). ע ר ס ק ע
שערסקע, אימפּערסקע, אַרטילערסקע, מיליאָנער-סקע, מיסיאָנער-סקע א. א. וו. (זע : ער).
ע ר ע י ו ע
איך פאַרצערעווע, איך פאַרקערעווע. איך פאַרשנערעווע. (פּ.) חרוב'ע.
ע ר ע נ ע
פּערענע, פּאָווערענע, איך דערצערענע. ע ר ע פּ
טשערעפּ, סערעפּ, זשערעב. (גר. עראפּ).
ערקער, שטערקער, קערקער, האַנדווערקער. (גר. ערק, ערקע-ער, אָדער ער-קער).
ע ר ש ק ע
ווערשקע, פּערשקע, מערזשקע, הערשקע (נ.).
ע ש ט ע
מעשטע, רעשטע, געקעשטע, לעש(ס)טו, דרעש(ס)טו.
ע ש ט ש
דרעשטש, טרעשטש, כליעשטש, ליעשטש.
ע ש ט ש י ק
ע ר פּ ע ר
קערפּער, טערפּער. (זע : ערפּ).
ע ר צ י ע
אינערציע, קאָמערציע. (גר. ערע-יע).
ע ר צ ע
טערצע, סערדצע, הערצע (נ.), שערצאָ,
אַהער צו, הערט זי, שווערט זיי א. א.
וו. (גר. ערט-זי, זיי).
פּאָמיעשטשיק, אָביעזדטשיק. (זע : עשטש, און עשטשע).
ע ש ט ש ע ן
בליעשטשען, דרעשטשען, טערעפּעשטשען, טרעשטשען, כליעשטשען, ליעשטשעז, מערעשטשען, טערעפּעשטשען, פּיעשטשען, קרעשטשען. דרעשט שיין, לעשט שוין, קעשט שוין, עסט שוין, פּרעסט שוין א. א. וו. (גר. עסט-שוין, שיִוז).-
ע ש נ ע
וועשנע, טשערעשנע. ספּיע נע.
ע ש ע ט ע
רעשעטע, צעטשעשעטע, צעהעשעטע.
רשימה
פון ווערטער, צו וועלכע עס זיינען קיין גראַמען נישטאָ.
א
1) אינגבער. 2) אינדיע. 8) אייניקל. 4) אַכציק. אָלרייטניק. אָנקל.
5) אָפּיום. אָפּערע. אַפריקע. 6) אפשר. אָקרעפּ. 7) אַרבעט. 8) אתרוג.
ב
באַדערפטיק, באָמבלען. 9) באָקסער. 10) בויבעריק. 11) בורטשען.
12) מיזנעס. 18) בילכער. בראָדאווקע. 14) בראָנפן.
ג
גאָמלקע. 15) גוזמא. געמורמל. 18) געמיינדע.
ד
17) דערפער.
ה
האָצלקע. 18) הולטאַי. 19) הכשר. הספּד. 20) הפקר. 21) הערש.
וו
22) וואַלגערן. 28) וואָלוול. 24) וואָרצל. 25) ווידמען. ) ווייסל. 27) וויינשל. 28) וועדליג. וועוויאָרקע. 29) וועזוריקן.
ז
זאַנפט. 80) זילבער. 81) זעלדע. זענעפט. 82) זשופּיצע.
1) (גר. יִנג-בער). 2) (גר. יִנד-יע). ה) (זע : יִיִניק). י 4) (גר. אַך—ציג). 5) (גר. אָפּיע—אים). 0) (גר. ערשער). 7) (גר. אַר-בעט, אָדער אַרב—האָט, היט). 8) (גר. עס—רוק). 9) (גר. אָקס-ער, אָדער אָק-סער). 10) (זע : ויבער. גר. ויבץ רוק). 11) (גר. וראוין). 12) (גר. יִז-נס, אָדער יזןעס. 1) (גר. יִלדער). 14) (גר. אָן-פון). 1) (פּ. זע : זזמע). 1) (גר. נןןידאָ, די, דו). 17) (גר. ער—פאַר). 18) (גר. ולט-איי !). 1) (בלעך-שער. גר. עך-שער). 20) (גר. ער-קער). 21) (פּ. הירש, קירש). (גר. אל-גערן). 2) גר. אָל—וויל). א) (זע : אָרץ). 2) (גר. יד-מען). 26) (זע : ײַס). 27) (פּ. אַנשל (נ.). ). 28) גר. עד-ליג). 29) גר. עוורוק). 80) גר. יליבער, אָדער ילבער). 81) גר. על-דאָ, דו, די). 82) (גר. ופּעט-זי).
ח
חוצפּה. 1) חורבן. 2) חושד. חכמה. 8) חלב. חצקל. 4) חשבון.
5) חשוב. 6)י חשון.
ט
7) טרייסל. 8) טשערעדע.
9) יאָנטעוו. 10) יאַרמאָלקע. 11) ישובניק.
כ
12) כאָליערוע.
לאַקריץ. לאָקש. לומדים. ליטוואַק. 18) לייוונט. 14) לעמפּערט. 15) לעבּץ.
מ
מאַנסביל. מאָסקווע. מאַרשאַליק. 16) מדבר. מדרש. 17) מוסף. 18) מזמור. מזרח. 19) מחותנת'טע. תּ) מיטוואָך, מייטקעס. 21) מלבוש. 22) ממזר. פּ) מנוול. מנחה. מעטריקע. מעקסיקאָ. מעקענע. א) מעריב. 25) מרחץ. 20) מל.
נ
27) נגיד. 28) ניינציק. ניכפּע. ננמשל.
ס
29) סכסוך. 80) סערדעט. 81) ספק.
1) (פּ. זע : אַרבן). 2) (ל. ושט). 3) (פּ. זע . עלעוו). 4) (גר. עש-בין). 5) (גר. אַש—אויף). 6) (גר. עש-ווען). 7) (פּ. זע : עסל ; ל. זע : ויסל). 8) (גר. ערעדאָ, די דו). 9) (גר. אָנאויף, אָדער אָן—טוב). 1) (גר. אַר—מלכה). 11) (פּ. זע : יווניק). 12) (גר. אָליע-ווע, ווי). 18) (פּ. זע : אַוונט). 14) (גר. עמפּהערט). 1) (פּ. שעפע. גר. עפט—ס). 16) (גר. יד—בער). 17) גר. וסאויף). 18) (גר. יזמער, מיר). 1) (גר. ענעס-טו). 20) (פּ. גווואָד. גר. יוואָך). 21) (זע : אַלב). 22) (גר. אַם-זעהר). ) (פּ. זע : יוול). ) (פּ. זע : אַרעוו). 25) (גר. ערכעט-ס). 26) (זע : אָש. פּ. זע : ושל). 27) טרעוואָגעט. פּ. וויוגעט. גר. אָגהיט). 28) (פּ. זע : אַנציק) 29) (גר. יד-זיך, זאַך). ) (גר. ערד-האָט, היט). 81) (זע : אָף. פּ. בופיק, שטופיק).
ע
1) עגבער. ענגליש. 2) ענטפער. 8) ענערגיע. עקסטרע. 1) עשו.
פ
5) פּאָדעשווע. פּאָדשיווקע. 8) פּאַכווע. 7) פּאָמעשאף. 8) פּאַמפּעשקע. פּאָפּעריק. 9) פּילנעווען. 10) פּינאָקל. 11) פּנימער. פעטרושקע. פּענכער. פּעקעליק. פּריפּעטשיק. 12) פּרצוף.
פ
פאַלש. 1) פאַרווערטס. 14) פאָרשער. פוילענצער. 15) פורכט. ) פלעגמע. פרוכפּערן.
צ
17) צימרינג. 18) צירקל. 19 צערקווע.
קאָזלע. קאַטאָרזשניק. קאַטשלקע. קאָטשערע. קאָפּעטש. קאַפּעליוש. קאַפטל. קאָפטל. 20) קאַרליק. 21) קבצן. קוטשמע. קוילעטש. קימפּעטאָרין. 22) קינסטלער. 28) קלאָמפּערשט. ) קלעזמער. קעלישעק. קערמישל. 25) קריוודע. קרעטשמע.
ראָסקאָש. רביצין. 28) רוצחים. 27) רייזע. 28) רעוואָלווער. 29) רעליגיע.
ש
שאָלטיק. 80) שגץ. 81) שיקסע. 82) שמונה עשרה. 88) שמעטערלינג. שקאַרפּעטקע.
א) תיכף. 85) תכשיט.
ת
1) (גר. עגבער). 2) (גר. ענטפאַר). ה) (גר. ערג-יע). 4) (פּ. שוה כסף. ל. זע : ויסעף). לל. חשוב'ע. גר. עש—ווי). ) (גר. אַך—ווי, וואו. 7) (גר. אָמע—שאַף). 8) דגר. אָסיפּעשקע). 9) (גר. ילנע-ווען). 10) (זע : יניק). 11) (גר. ען-אים מיר). 12) (גר. אַרץ-אויף). 2) (גר. אָר-ווערט'ס). 14) (גר. אָר—ער). (1) (פּ. האָרכט, שנאָרכט). 1) (גר. עג-מי). 17) (גר. ים—רינג). 18) (פּ. זע : ערקל). 19) (גר. ערקווי). 20) (גר. אַר-ליג). 21) (זע : אַפּט). 22) (גר. ינסט—לער). 23) (גר. אָמפּערשט). 24) (גר. ען-מיר. מער). 25) (פּ. עובדה. גר יוו—דאָ, יי, דו). 2) (גר. אָץ-אי'ך אים). 27) (גר. ז-אַ). 28) גר. אָל—ווער). 29) (פּ. סוגיה. גר יג-יע). 30) (גר. יִןג-היץ). 81) (פּ. דוכסה. גר. יק—סאי (ז) ). 32) בע-לע)רע, גרעסוע)רע. 83) (מעטערלינק (נ.). גר. עטער—לינק). 84) (פּ. דלתה נקף. ל. ונתנה תיקף. גר. ק—אויף). ) (גר. אָך—שיט).